Zusammenfassung
Die Tschechische Republik gehört zu den europäischen Ländern mit einer langen und komplizierten Geschichte, die allerdings erst näher erläutert werden kann, wenn einige zentrale Begriffe geklärt sind. In der tschechischen sozialwissenschaftlichen und historischen Fachliteratur wird der Begriff der Zivilgesellschaft in zweierlei Hinsicht verwandt: In einem weiten Sinne meint er den zwischen Staat, Markt und Familie angesiedelten öffentlichen Bereich; in einem engen Sinne bezieht er sich auf Verbände und Interessengruppen, also auf Kollektivakteure, sprich: den organisierten Teil der Zivilgesellschaft. Im Folgenden bezeichnet der Begriff Zivilgesellschaft – im Sinne der Europäischen Kommission – die Gesamtheit der nichtstaatlichen kollektiven Akteure. Der Begriff hat mithin keine theoretischen oder normativen Implikationen. Entsprechend der Definition der Europäischen Kommission umfasst Zivilgesellschaft: Gewerkschaften und Unternehmerverbände; Organisationen, die wirtschaftliche und berufliche Interessen repräsentieren; nichtstaatliche Vereinigungen aus dem Kultur-, Sport- und Freizeitbereich; Umweltund Menschenrechtsorganisationen; karitative Organisationen; Berufsvereine; Verbände aus dem sozialen Bereich; Wohlfahrtsverbände; kommunale Spitzenverbände; kirchliche Organisationen usw. Auf diese Gruppen wird sich die vorliegende Abhandlung beschränken.
Die Tschechische Republik liegt im Herzen Europas, nimmt eine Fläche von 78.864 km2 ein und hat mehr als 10,5 Millionen Einwohner.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literaturverzeichnis
Brokl, Lubomír, 2002: Hledání občanské společnosti, Praha: Národohospodářský ústav Josefa Hlávky.
Čambáliková, Monika/Zdenka Mansfeldová, 1998: Les relations professionnelles dans les républiques Tchèque, Slovaque et l'ancienne Tchécoslovaquie, in: La revue de l'IRES (N°026), S. 105–138.
Dohnalová, Marie/Jaroslav Malina/Karel Müller, 2003: Občanská společnost: Minulost – současnost – budoucnost, Brno: Masarykova univerzita.
Freise, Matthias, 2006: Vom Boom zur Konsolidierung: Zivilgesellschaftliche Entwicklungslinien in Ostmitteleuropa. Politik im Netz (September), 2006, in: <http://matthias-freise.de/PIN-Freise.pdf> (Zugriff: 8. August 2011).
Frič, Pavol, 1998: Aktivity a potřeby neziskových organizací v ČR, Praha: AGNES a ICN.
Frič, Pavol, 2001: Dárcovství a dobrovolnictví v České republice, Praha: NROS a Agnes.
Frič, Pavol/Lenka Deverová/Petr Pajas/Hana Šilhanová, 1998: Defining the non-profit sector: The Czech Republic. Working Papers of the Johns Hopkins Comparative Nonprofit Sector Project, No. 27. Baltimore: Johns Hopkins Institute for Policy Studies.
Frič, Pavol/Rochdie Goulli, 2001: Neziskový sektor v České republice, Praha: Eurolex Bohemia.
Frištenská, Hana, 2003: Vývoj organizované filantropie po roce 1990, in: Marie Dohnalová/Jaroslav Malina/Karel Müller (Hrsg.), Občanská společnost: Minulost – současnost – budoucnost, Brno.
Hašková, Hana/Alena Křížková, 2006: Rozhodčí a hráči? Vliv socio-ekonomické transformace a evropské integrace na ženské občanské skupiny, in: Hana Hašková/Alena Křížková/Marcela Linková (Hrsg.), Mnohohlasem. Vyjednávání ženských prostorů po roce 1989, Praha: Sociologický ústav AV ČR, S. 81–102.
Hrdlička, Otakar, 1992: Zur Geschichte der Gewerkschaftsbewegung in der ČSFR, Prag: Friedrich-Ebert-Stiftung.
Ježek, Jiří 2006: Freiwillige Gemeindenverbände als Voraussetzung der selbstständigen Entwicklung der ländlichen Räume. Erfahrung aus der Tschechischen Republik: gegenwärtige Lage und Perspektiven, in: Revija za geografijo, Vol. 2, No. 1, S. 133–143.
Kolář, Petr/Jindřiška Syllová, 2005: Některé právní aspekty reprezentace zájmů v České republice po roce 1989, in: Zdenka Mansfeldová/Aleš Kroupa (Hrsg.), Participace a zájmové organizace v České republice, Praha: Sociologické nakladatelství SLON, S. 19–40.
Kralova, Daniela, 2000: Menschenrechtsorganisationen in Tschechien begehen am 10. Dezember den internationalen Tag der Menschenrechte. Radiointerview (8. Dez. 2000), in: <http://www.radio.cz/> (Zugriff: 14. Januar 2011).
Křen, Jan, 2000: Die Tradition der tschechischen Demokratie, in: Manfred Hildemeier/Jürgen Kocka/Christoph Conrad (Hrsg.), Europäische Zivilgesellschaft in Ost und West. Begriff, Geschichte, Chancen, Frankfurt a.M./New York: Campus Verlag, S. 179–202.
Křížek, Petr, 2006: Bürgergesellschaft und katholische Kirche in Tschechien. Entstehung und Entwicklung der Bürgergesellschaft in Tschechien nach 1989 als Herausforderung für die tschechische katholische Kirche. Unveröff. Inaugural-Dissertation. Fachbereich Katholische Theologie, Eichstätt-Ingolstadt: Katholische Universität.
Kroupa, Aleš/Jaroslav Hála/Renáta Vašková/Zdenka Mansfeldova/Pavel Šimoník, 2004: Odbory, zaměstnavatelé, sociální partneři - odborová organizovanost v ČR a hlavní factory jejího vývoje, Praha: VÚPSV.
Kroupa, Aleš/Jaroslav Hála/Zdenka Mansfeldová/Jaroslav Kux/Renáta Vašková/Igor Pleskot, 2002: Rozvoj sociálního dialogu v ČR, Praha: VÚPSV.
Kubik, Jan 2000: Between the State and Networks of „Cousins“: The Role of Civil Society and Noncivil Society Associations in the Democratisation of Poland, in: Nancy Bermeo/Peter Nord (Hrsg.), Civil Society before Democracy. Lessons from Nineteenth-Century Europe, London etc.: Rowman and Littlefield, S. 181–207.
Kunc, Stanislaw, 2008: Zájmové skupiny jako politický aktér, in: Zdenka Mansfeldova/Aleš Kroupa (Hrsg.), Proměny reprezentace zájmů po vstupu do Evropské unie, Praha: Sociologické nakladatelství SLON, S. 79–95.
Majerová, Věra/Klára Klečková/Petr Hajný, 2006: Demographics and Civil Society in the Czech Republic, in: Imre Kovách/Věra Majerová (Hrsg.), Civil Society and Demography in Rural Central Europe (the Czech, Hungarian and Polish cases), Budapest: Institute for Political Science, Hungarian Academy of Sciences, S. 7–40.
Mansfeldová, Zdenka, 1997: Sociální partnerství v České republice; in: Lubomír Brokl (Hrsg.), Reprezentace zájmů v politickém systému České republiky, Praha: Sociologické nakladatelství SLON, S. 99–150.
Mansfeldová, Zdenka/Słaomir Nałęcz/Eckhard Priller/Annette Zimmer, 2004: Civil Society in Transition: Civic Engagement and Nonprofit Organizations in Central and Eastern Europe after 1989, in: Annette Zimmer/Eckhard Priller (Hrsg.), Future of Civil Society: Making Central European Nonprofit-Organizations Work, Wiesbaden: VS Verlag für Sozialwissenschaften, S. 99–119.
Mansfeldová, Zdenka/Máté Szabó, 2000: Zivilgesellschaft im Transformationsprozess Ost-Mitteleuropas: Ungarn, Polen und die Tschechoslowakei, in: Wolfgang Merkel (Hrsg.), Zivilgeselschaft und Transformation. Systemwechsel: Band 5, Opladen: Leske + Budrich, S. 89–114.
Müller, Karel, 2002: Češi a občanská společnost, Praha: TRITON.
Potůček, Martin, 1995: Česká sociální politika po listopadu 1989: problémy a perspektivy. START, Nadace pro výzkum sociální transformace. Výzkumné studie č. 7, Praha.
Potůček, Martin, 1997: Nejen trh. Praha: Sociologické nakladatelství SLON, [o.O.].
Rakušanová, Petra, 2005: Civil Society and Civic Participation in the Czech Republic, in: Sociological Studies, No. 05/05, Praha: Sociologický ústav AV ČR.
Rakušanová, Petra, 2007a: Povaha občanské společnosti v České republice v kontextu střední Evropy, Praha: Sociologický ústav AV ČR/Edice disertace.
Rakušanová, Petra, 2007b: Signální zpráva z dotazníkového šetření SH ČMS (Forschungsbericht), Praha: Sociologický ústav AV ČR.
Rakušanová, Petra/Barbora Stašková, 2007: Organizovaná občanská společnost v České republice, Praha: Proffesional Publishing.
Reutter, Werner, 1996: Tripartism without Corporatism: Trade Unions in Eastern and Central Europe, in: Attila Ágh/Gabriella Ilonszki (Hrsg.), Parliament and Organized Interests: The Second Steps, Budapest: Hungarian Centre for Democracy Studies, S. 59–78.
Samek, Vít, 2005: Der tschechische Sozialstaat nach dem EU-Beitritt. Working Papers FES 2/2005, Praha: Friedrich-Ebert-Stiftung.
Stachová, Jana, 2005: Občanská společnost v regionech České republiky. Sociologické studie, Nr. 05/06, Praha: Sociologický ústav AV ČR.
Tůma O./M. Vaněk/P. Dostál, 2001: Historical Development, in: Pavol Frič/Rochdie Goulli (Hrsg.), Neziskový sektor v České republice, Praha: Eurolex.
Vajdová, Tereza, 2003: Zpráva o neziskovém sektoru v České republice, Praha: Rada vlády pro nestátní neziskové organizace.
Vajdová, Tereza, 2004: Zpráva o neziskovém sektoru v České republice, Praha: Rada vlády pro nestátní neziskové organizace.
Vajdová, Tereza, 2005: Česká občanská společnost 2004: po 15 letech rozvoje. Zpráva z projektu CIVICUS Civil Society Index pro Českou republiku, Praha: FINAL TISK s.r.o. Olomučany.
Vodrážka, Mirek, 2006: Aktivismus bez hnutí nebo protohnutí? Ženské organizace a skupiny v ČR v letech 1989–2006 (Activism without movement or proto-movement? Women´s organizations and groups in the Czech Republic between 1989 and 2006), in: Hana Hašková/Alena Křížková/Marcela Linková (Hrsg.), Mnohohlasem. Vyjednávání ženských prostorů po roce 1989, Praha: Sociologický ústav AV ČR, S. 61–80.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2012 VS Verlag für Sozialwissenschaften | Springer Fachmedien Wiesbaden
About this chapter
Cite this chapter
Mansfeldová, Z. (2012). Tschechische Republik. In: Reutter, W. (eds) Verbände und Interessengruppen in den Ländern der Europäischen Union. VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-531-19183-6_26
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-531-19183-6_26
Publisher Name: VS Verlag für Sozialwissenschaften, Wiesbaden
Print ISBN: 978-3-531-19182-9
Online ISBN: 978-3-531-19183-6
eBook Packages: Humanities, Social Science (German Language)