Zusammenfassung
Polyester sind seit mehreren Jahrzehnten als synthetische Polymere für die Herstellung von Fasern und Kunststoff-Produkten bekannt. Weniger bekannt war bis vor einigen Jahren, daß es auch biogene optisch aktive Polyester gibt, die von Mikroorganismen produziert werden und sehr gute verarbeitungs- und anwendungstechnische Eigenschaften haben, obwohl sie bereits 1925 von Lemoigne entdeckt wurden (1). Schlegel und Gottschalk (2), Lundgren et al. (3) sowie Dawes und Senior (3a) haben berichtet, daß zahlreiche Bakterien Poly-(3-hydroxybutyrat) (PHB oder P(3HB)) als intracelluläres Speichermaterial analog zu Stärke oder Glykogen als Energie- und C-Quelle bilden. Es wird in den Bakterien in Form von Granula abgelagert und kann dort bis zu 80% des Trockengewichts ausmachen. Weiterhin ist PHB auch in Zellmembranen gefunden worden. Außer diesen Homopolymeren werden von Bakterien auch Copolymere anderer Poly-(3-hydroxyalkanoate) mit 3-Hydroxybutyrat in aktiviertem Klärschlamm gebildet. Ferner wurde in den letzten Jahren bei verschiedenen Bakterienarten wie Bacillus cereus, Alcaligenes eutrophus, Bacillus megaterium, Pseudomonas oleovorans etc.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur Biogene Polyester mikrobieller Herkunft
Lemoigne, M., C.R.hebd.Seances Acad.Sci. 180, 1539 (1925)
Schlegel, H.G., Gottschalk, G., Angew.Chem. 74, 342–347 (1962)
Lundgren, D.G., Alper, R., Schnaitmann, C., Marchessault, R.H., J.Bacteriol. 89, 245–251 (1965)
Dawes, E.A., Senior, P.J., Advances in Microbiology and Physiology 10, 135–266 (1973)
Doi, Y., “Microbial Polyesters”, VCH Verlagsgesellschaft, Weinheim 1990
Doi, Y., Kunioka, M., Nakamura, Y., Soga, K., Macromolecules 20, 2988–2991 (1987)
Hartley, P., BioEngineering 3, 66–68 (1987)
Tanio, T., Fukui, T., Shirakura, Y., Saito, T., Tomita, K., Kaiho, T., Masamune, S., Eur.J.Biochem 124, 71–77 (1982)
Yokouchi, M., Chatani, Y., Tadokoro, H., Teranishi, K., Tani, H., Polymer 14, 267–272 (1973)
Kunioka, M., Tamaki, A.M., Doi, Y., Macromolecules 22, 694–697 (1989)
Ramsay, B.A., Ramsay, J.A., Cooper, D.G., Appl.Environ.Microbiol. 55, 584–589 (1989)
Doi, Y., Kunioka, M., Nakamura, Y., Soga, K., Macromolecules 21, 2722–2727 (1988)
Marchessault, R.H., Okamura, K., Su, C.J., Macromolecules 3, 735–740 (1970)
Bluhm, T.L., Hamer, G.K., Marchessault, Q.H., Fyfe, C.A., Veregin, R.P., Macromolecules 19, 2871–2876 (1986)
Kamiya, N., Sakurai, M., Inoue, Y., Chujo, R., Macromolecules 24, 3888–3892 (1991)
Ando, Y., Fukada, E., J.Polym.Sei.Polym., Phys.Ed. 22, 1821–1834 (1984)
Fukada, E., Ando, Y., Int.J.Biol.Macromol. 8, 361–366 (1986)
Scandola, M., Pizzoli, M., Ceccorulli, G., Cesäro, A., Paoletti, S., Navarini, L., Int.J.Biol.Macroml. 10, 373–377 (1988)
Comeau, Y., Hall, J.K., Oldham, W.K., Appl. Environ. Microbiol. 54, 2325–2327 (1988)
Doi, Y., Segawa, A., Kunioka, M., Int.J.Biol.Macromol. 12, 106–111 (1990)
Scandola, M., Ceccorulli, G., Doi, Y., Int.J.Biol. Macromol. 12, 112–117 (1990)
Doi, Y., Kanesawa, Y., Kunioka, M., Saito, T., Macromolecules 23, 26–31 (1990)
Findley, R.H., White, D.C., Appl.Environ.Microbiol. 45, 71–78 (1983)
De Smet, M.-J., Eggink, G., Witholt, B., Kingme, J., Wynberg, J., J.Bacteriol. 154, 870–878 (1983)
Baer, T.A., Carney, R.L., Tetrahedron Lett. 51, 4697 (1976)
Anderson, A, J., Haywood, G.W., Dawes, E.A., Int.J. Biol.Macromol. 12, 102–105 (1990)
Brandl, H., Gross, R.A., DeMello, C., Lenz, R.W., Füller, R.C., Polymer preprints 29, 590 (1988)
Witholt, B., Lageveen, R.G., Huisman, G.W., Preustin, H., Nijenhuis, A., Kingsma, J., Tijsterman, A., Eggnik, G., Polymer preprints 29, 592 (1988)
Brandl, H., Gross, R., Lenz, R.W., Füller, R.C., Appl. Environ.Microbio1. 54, 1977–1982 (1988)
Gross, R.A., DeMello, C., Lenz, R.W., Brandl, H., Füller,R.C., Macromolecules 22, 1106–1115 (1989)
Marchessault, R.H., Monasterios, C.J., Morin, F.G., Sundarajan, P.R., Int.J.Biol.Macromol. 12, 158–165 (1990)
Brandl, H., Knee, E.J., Füller, R.C., Gross, R., Lenz, R.W., Int.J.Biol.Macromol. 11, 49–55 (1989)
Dondoroff, M., Stanier, R.Y., Nature 183, 1440 (1959)
Fritzsche, K., Lenz, R.W., Füller, R.C., Int.J.Biol. Macromol. 12, 85–91 (1990)
Fritzsche, K., Lenz, R.W., Füller, R.C., Int.J.Biol. Macromol. 12, 92–101 (1990)
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1992 B. G. Teubner Stuttgart
About this chapter
Cite this chapter
Ebert, G. (1992). Biogene Polyester mikrobieller Herkunft. In: Biopolymere. Teubner Studienbücher Chemie. Vieweg+Teubner Verlag. https://doi.org/10.1007/978-3-322-92132-1_5
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-322-92132-1_5
Publisher Name: Vieweg+Teubner Verlag
Print ISBN: 978-3-519-03516-9
Online ISBN: 978-3-322-92132-1
eBook Packages: Springer Book Archive