Abstract
This chapter discusses how, in the Netherlands from around 1900 until the mid-1980s, the idea of ‘citizenship’ acquired new definitions in the context of developing ‘mental hygiene’ and outpatient mental health care. Formulating views about the position of individuals in modern society and their potential for self-development, psychiatrists and other mental health workers linked mental health with ideals of democratic citizenship. Thus, they were involved in the liberal-democratic project of promoting not only productive, responsible, and adaptive citizens, but also autonomous, self-conscious, and emancipated members of an open society.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsPreview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Notes
H. R. van Gunsteren (1994), ‘Four Conceptions of Citizenship’, in B. van Steenbergen (ed.), The Condition of Citizenship (London, Thousand Oaks, CA, and New Delhi: Sage Publications), pp. 36–48.
R. Beiner (ed.) (1995), Theorizing Citizenship (Albany, NY: State University of New York Press)
J. W. Duyvendak (1999), De planning van ontplooiing. Wetenschap, politiek en de maakbare samenleving (Den Haag: Sdu Uitgevers).
H. Oosterhuis and M. Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief. Psychiatrie en geestelijke gezondheidszorg (1870–2005) (Houten: Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde and Bohn Stafleu Van Loghum), pp. 64–70, 207–21.
S. Stuurman (1991), ‘Het einde van de productieve deugd’, Bijdragen en Mededelingen betreffende de geschiedenis der Nederlanden 106, pp. 610–24.
H. te Velde (1993), ‘How High did the Dutch Fly? Remarks on Stereotypes of Burger Mentality’, in A. Galema, B. Henkes, and H. te Velde (eds), Images of the Nation. Different Meanings of Dutchness 1870–1940 (Amsterdam and Atlanta: Rodopi), pp. 59–79.
H. Oosterhuis (2005), ‘Insanity and Other Discomforts. A Century of Outpatient Psychiatry and Mental Health Care in the Netherlands 1900–2000’, in M. Gijswijt Hofstra, H. Oosterhuis, J. Vijselaar, and H. Freeman (eds), Psychiatric Cultures Compared. Psychiatry and Mental Health Care in the Twentieth Century: Comparisons and Approaches (Amsterdam: Amsterdam University Press), pp. 73–102
F. J. Soesman (1908), Hygiène van den Geest. Tucht als middel tegen Zenuwzwakte (’s-Gravenhage: W. P. Van Stockum en zoon)
Oosterhuis and Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief, pp. 664–731, 965–94, 1449.
J. C. H. Blom (1981), ‘“Jaren van tucht en ascese”. Enige beschouwingen over de stelling in Herrijzend Nederland 1945–1950’, Bijdragen en Mededelingen betreffende de Geschiedenis der Nederlanden 96(2), pp. 300–3311.
P. Luykx and P. Slot (eds) (1997), Een stille revolutie? Cultuur en mentaliteit in de lange jaren vijftig (Hilversum: Verloren).
T. de Vries (1996), Complexe consensus. Amerikaanse en Nederlandse intellectuelen in debat over politiek en cultuur 1945–1960 (Hilversum: Verloren).
M. Gastelaars (1985), Een geregeld leven. Sociologie en sociale politiek in Nederland, 1925–1968 (Amsterdam: Sua)
Oosterhuis and Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief, pp. 629–37, 645–65.
F. J. J. Buytendijk (1958), De zin van de vrijheid in het menselijk bestaan (Utrecht and Antwerpen: Uitgeverij Het Spectrum)
G. Brillenburg Wurth et al. (1959), Geestelijke Volksgezondheid. Nederlands Gesprekcentrum Publicatie No. 17 (Kampen: J. H. Kok; Utrecht and Antwerpen: Het Spectrum; Den Haag: W. P. van Stockum en Zoon).
J. Kennedy (1995), Nieuw Babylon in aanbouw. Nederland in de jaren zestig (Amsterdam and Meppel: Boom)
J. A. Weijel (1970), De mensen hebben geen leven. Een psychosociale studie (Haarlem: Bohn).
G. Blok (2004), Baas in eigen brein. ‘Antipsychiatrie’ in Nederland, 1965–1985 (Amsterdam: Uitgeverij Nieuwezijds).
Oosterhuis and Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief, pp. 775–811, 941–94.
Weijel (1970), De mensen hebben geen leven.
G. van Beusekom-Fretz (1973), De demokratisering van het geluk (Deventer: Van Loghem Slaterus).
Oosterhuis and Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief, pp. 953–65.
R. H. van den Hoofdakker (1971), Het bolwerk van de beterweters. Over de medische ethiek en de status quo (Amsterdam: Van Gennep), p. 50.
M. Thomson (2000), ‘Constituting Citizenship. Mental Deficiency, Mental Health and Human Rights in Inter-war Britain’, in C. Lawrence and A-K. Mayer (eds), Regenerating England. Science, Medicine and Culture in Inter-war Britain (Amsterdam and Atlanta: Rodopi), pp. 231–50.
H. Oosterhuis (1992), Homoseksualiteit in katholiek Nederland. Een sociale geschiedenis 1900–1970 (Amsterdam: Sua)
H. Oosterhuis (2005), ‘Outpatient Psychiatry and Mental Health Care in the Twentieth Century. International Perspectives’, in Gijswijt-Hofstra, Oosterhuis, Vijselaar, and Freeman (eds) (2005), Psychiatric Cultures Compared, pp. 248–74.
L. Halman, F. Heunks, R. DeMoor, and H. Zanders (1987), Traditie, secularisatie en individualisering. Een studie naar de waarden van Nederlanders in een Europese context (Tilburg: Tilburg University Press).
R. Castel (1976), L’ordre psychiatrique. L’âge d’or de l’aliénisme (Paris: Minuit)
M. Foucault (1975), Surveiller et punir. Naissance de la prison (Paris: Gallimard)
E. Freidson (1970), Profession of Medicine. A Study of the Sociology of Applied Knowledge (New York: Harper and Row)
M. Foucault (1979), ‘Governmentality’, Ideology and Consciousness 6, pp. 5–21
N. Elias (1969 [1939]), Über den Prozess der Zivilisation (Bern: Francke)
A. de Swaan, R. van Gelderen, and V. Kense (1979), Het spreekuur als opgave. Sociologie van de psychotherapie 2 (Utrecht and Antwerpen: Het Spectrum), pp. 28–34
Oosterhuis en Gijswijt-Hofstra (2008), Verward van geest en ander ongerief, pp. 1048–85.
Scenariocommissie Geestelijke Volksgezondheid en Geestelijke Gezondheidszorg (1990), Zorgen voor geestelijke volksgezondheid in de toekomst. Toekomstscenario’s geestelijke volksgezondheid en geestelijke gezondheidszorg 1990–2010 (Utrecht and Antwerpen: Bohn, Scheltema en Holkema);.
H. Wigbold (1995), Bezwaren tegen de ondergang van Nederland (Amsterdam and Antwerpen: De Arbeiderspers).
Editor information
Editors and Affiliations
Copyright information
© 2012 Harry Oosterhuis
About this chapter
Cite this chapter
Oosterhuis, H. (2012). Mental Health as Civic Virtue: Psychological Definitions of Citizenship in the Netherlands, 1900–1985. In: Brückweh, K., Schumann, D., Wetzell, R.F., Ziemann, B. (eds) Engineering Society. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1057/9781137284501_8
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1057/9781137284501_8
Publisher Name: Palgrave Macmillan, London
Print ISBN: 978-1-349-32680-8
Online ISBN: 978-1-137-28450-1
eBook Packages: Palgrave History CollectionHistory (R0)