Abstract
The self-portrait of the author of the Speculum astronomiae presented in the proem to the work, has given rise to numerous manuscript variants as well as interpretations. I mean not only to underly the sentence, in which his research is said to have been very long and consequently the author cannot be supposed to be young (“iamdiu est, libros multos inspexi”, XI/ 36); but mainly I am looking at the proem, where the wording of our edition, which has “a certain man zealous for faith and philosophy, putting each in its proper place”, allows us to glimpse the hand of an author subscribing to the methodological distinction between the two methods (“duae viae”), i.e. the so-called “two truths” which characterized Albert’s production. This distinction, which Nardi and Grabmann have noted as the fundamental criterion adopted by Albert in his theological and Aristotelian studies, also characterizes his examination of the theoretical problems of astrology.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Reference
De quatuor coaequaevis cit., tr. III, q. xvi, a. 2; p. 73: “Ista omnia diximus secundum philosophos, qui non contradicunt quibusdam Sanctis negantibus caelum animam habere, nisi in nomine solo, qui abhorrent nomen animae et tarnen bene concedunt quod intelligentiae quaedam sive angeli movent caelum iussu Dei.” Cf. Speculum cit., Proem/10–11.
Metaphysica cit., L, XI, tr. ii, c. 21; p. 509/87–94: “Hoc autem ideo non est dictum quod aliqua sit influentia superioris super inferiorem, nisi per motum corporis animati, secundum Peripateticos. Sed quia animatum primum indeterminatas et universalissimas influit et exquiritur formas, et iliac determinantur ad materiam plus et plus, secundum quod magis et magis descendunt ad materiam hanc et illam.”
Metaphysica cit., L. XI, tr. ii, c. 21; p. 509/94–510/5: “Si autem est aliqua alia irradiatio superioris super inferiora, sicut dixit Plato et sicut dicunt theologi, illa per rationem investigari non potest, sed oportet quod ad illam investigandam ponantur alia principia ex revelatione Spiritus et fide religionis: et de hac non est loquendum in philosophia peripateticorum, quia cum eis ista scientia non communicat in principiis.” See below n. 16 the passage mentioned from the De generatione.
Metaphysica cit., L. XI, tr. ii, c. 26: p. 516/81–88: “ita intelligentia agens quae movet orbem et stellam vel stellas, luminari invehit formam, et per lumen luminaris traducit eam in materiam, quam movet, et hoc sic tangens materiam educit eam de potentia ad actum. Et huius signum est, quod sapientes astronomi per haec principia, quae sunt loca stellarum, pronosticantur de effectibus, qui luminibus stellarum inducuntur rebus inferioribus.”
Metaphysica cit., L. XI, tr. ii, c. 21; p. 510/21–24: “Quod Deus deorum pater dixit superioribus caelestibus diis, quod ipse esset qui sementem generationis faceret et ipsis traderet sementem ilium ad ex equendum.”
Metaphysica cit., L. XI, tr. iii, c. 2; pp. 535/91–536/1: “ille [motus artis] non est a natura, sed a principio extrinseco et est cum violentia aliqua, nisi quando artifex est naturae minister, sicut est medicus et alchimicus aliquando.” See also De mineralibus, L. II, tr. iii, c. 1 and c. 5, ed. Jammy, II, pp. 238, 241–242.
Metaphysica cit., L. XI, tr. ii, c. 26; p. 516/85–88: “sapientes astronomi per haec principia quae sunt loca stellarum pronosticantur de effectibus, qui luminibus stellarum inducuntur rebus inferioribus.”
De causis proprietatum elementorum, L. I, tr. ii, c. 9, in Opera omnia cit., V/2, p. 78/35–37: “dicit Philosophus quod astronomia est altera pars physicae et Ptolomaeus dicit quod iudex, elector et observator astrorum errabit, si non sit physicus”.
Metaphysica cit., L. XI, 2, c. 22; p. 510/41–48: “Numerum autem et pluralitatem ferentiarum sive circulationum ex quibus cognoscitur numerus motorum, (Toilet cognoscere ex illa philosophia de numero mathematicarum scientiarum, quae maxime est propria talium motuum investigationi: haec autem est astrologia, quae tales motus ex tribus investigat, ex visu videlicet et ratione et instrumentis”; ibid., p. 511/3–4, where he lists “instrumenta diversa, de quibus hic agere non est conveniens, sicut est armilla, et instrumentum aequinoctii, et instrumentum latitudinis stellarum, et astrolabium”. J. M. Schneider, ‘Aus Astronomie und Geologie des hl. Alberts des Grossen’, Divus Thomas (Freiburg), X, 1932, pp. 52–54, has written on Albert’s specifically astronomical knowledge, and on his use of sources such as the Almagestum and Abu Ma’shar; cf. B. Barker Price, ’The Physical Astronomy and Astrology of Albertus Magnus’, in Albertus Magnus and the Sciences cit., pp. 155–186.
J. A. Weisheipl, ‘Albertus Magnus and the Oxford Platonists’, Proceedings of the American Catholic Association, XXXII, 1958, pp. 124–139: Id., The Problemata determinata cit., p. 129, n. 15 ff. See also D. C. Lindberg, ’On the Applicability of Mathematics to Nature: R. Bacon and his Predecessors’, British Journal for History of Science, 1982, pp. 325, especially p. 25: “Judged by 13th-century standards, rather than perceived as progress toward modern science, it is Albert the Great who was the innovator. It is he who transformed the debate, by abandoning the ’Platonism’ of Grosseteste and the 12th-century and reviving a relatively pure version of the Aristotelian doctrine. Bacon, as viewed by the new Aristotelians of the second half of the 13th-century, must have seemed quite old fashioned”.
Pangerl, Studien cit., pp. 339–341, and the passages there cited.
Metaphysica cit., L. XI, tr. 2, e. 22; pp. 511/6–14, 31–33: “naturalibus et doctrinalibus iam quantum licuit elucidatis”; “secundum quod divinum quoddam existit in nobis, sicut scientia naturalis perficit eundem [intellectum], prout est cum tempore et quemadmodum perfectus est a doctrinalibus in quantum ad continuum”; “illa namque est de substantia sensibili incorruptibili sicut de caelo et motibus eius: de his enim facit theoricam speculationem. Aliae vero mathematicae de nulla sunt substantia, sicut arithmetica, quae est circa numeros, et geometria, quae est de quantitate immobili, et musica, quae est circa numerus harmonicos in cantu modulato. Quia igitur astrologia sola considerat motus orbium caelestium, sumamus ex ipsa quaecumque in ea sapientius dicta esse videntur... non investi-gantes veritatem de his, secundum nostram sententiam, sed recitando ea quae dicunt quidam probabiliores mathematicorum.” (Italics mine) Cf Speculum, XII/6–8.
De fato, ed. P.Simon, in Opera omnia, XVII, 1, Münster 1975, p.68/42–56, “Fluit enim a multis stellis et sitibus et spatiis et imaginibus et radiationibus et coniunctionibus et praeventionibus et multiplicibus angulis, qui describuntur ex intersecationibus radiorum caelestium corporum, et productione radiorum super centrum, in quo solo, sicut dicit Ptolomaeus, omnes virtutes eorum quae sunt in caelesti circulo, congregantur et adunantur. Haec autem talis forma media est inter necessarium et possibile; necessarium enim est, quicquid est in motu caelestis circuli, possibile autem et mutabile, quicquid est in materia generabilium et corruptibilium. Forma autem ista causata ex caelesti circulo et inhaerens generabilibus et corruptibilibus, media est inter utrumque.”
Ibid., p. 68, n.50 where is quoted Centiloquium, verbum 1: “Per materiam habemus de re cognitionem dubiam, per formam vero certam, et haec iudicia quae trado tibi sunt media inter necessarium et possibile”.
Ibid., p.69/30–43: “licet sit ex necessario tarnen est mutabilis et contingens. Cuius causam optime assignat Ptolomaeus in Quadripartito, dicens quod virtutes stellarum per aliud et per accidens fiunt in inferioribus: `per aliud quidem quia per sphaeram activorum et passivorum, per quorum qualitates activas et passivas inhaerent inferioribus; per accidens autem, quia cum haec forma effluat a causa necessaria et immutabili, accidit ei habere esse in rebus contingentibus et mutabilibus. Ex duobus ergo habet mutabilitatem, scilicet ex qualitatibus elementorum, per quos defertur ad generata, et ex esse generatorum, in quo est sicut in subiecto. Hoc igitur est fatum.”
De generatione et corruptione, L. II, Tr. III, c. 5: “Et est digressio diclarans ea quae dicta sunt de periodo”; ed. Jammy, II, p. 67b: “Potest tamen hoc impediri per accidens, per cibum malum vel mortem violentam vel alio quocumque modo: et hoc vocat Aristoteles materiae inaequalitatem: quia scilicet per accidentia multa aliter disponitur quam moveantur [sic] a circulo, et ideo diversimode moriuntur homines citius et tardius quam per naturam sint, et similiter etiam alia animalia “ On Albert’s use of the idea of materiae inaequalitas see passages from his De divinis nominibus, c. 4 nr. 103, already quoted by J. Goergen, Des hl. Albertus Magnus Lehre von der göttlichen Vorsehung und dem Fatum, Vechta i. Oldenburg 1932, p. 126. This book compares Albert’s theories on fate and foreknowledge with the Summa halensis, (see also his ‘Untersuchungen und Erläuterungen zu den Quaestiones de fato, de divination, de sortibus des Mag. Alexander’, Franziskanische Studien, 19, 1932, pp. 13–38) and gives the richest treatment to date of Albert’s astrological theory. Unfortunatelly it has been seldom read and considered. Cf the recent, but shorter article by B. Barker Price, `The Physical Astronomy and Astrology of Albertus Magnus’, cit.
De generatione et corruptione cit., p. 67a: “Et hoc etiam modo innotescit, quoniam qui sciret vires signorum et stellarum in ipsis positarum in circulo periodali dum nascitur res aliqua, ipse quantum est de influentia caelesti praenosticari posset de tota vita rei genera-tae: sed tarnen hoc necessitatem non poneret, quia posset impediri per accidens, ut dictum est.” (Cf. Summa theologiae, P. I, tr. XVII, q. 68: “De fato”; ed Jammy, XVII, p. 380b).
De intellectu et intelligibili, tr. I, c. 4; ed. Jammy, V, p. 24la: “si enim cognitivum mortalium flueret et regeretur ab intelligentia ultimi orbis vel alicuius aliorum orbium vel omnium, tunc ipsa in suis motibus et operibus cognitionis et affectus necessario subderetur motibus astrorum, eo quod omne effluens ab aliquo continetur et restringitur ab illo in potentiis operationum”.
De quatuor coaequevis, tr. III, q. xviii, a. 1; ed. Jammy, XIX p. 76a: “Fatum autem quod imponat necessitatem liberi arbitrii etiam contra philosophiam est ponere, nisi per hunt modum quo dicimus animam hominis inclinari et mutari”.
De intellectu et intelligibili cit., p.67a: “Quod autem anima praecipe sub motibus astrorum restringitur contra omnes est peripateticos et contra Ptolemaeum. Ipsa enim et superiora in sphaeris apprehendit et ab his ad quae motus astrorum inclinat, libere avertitur et alia advertit per sapientiam et intellectum, sicut testatur Ptolemaeus.”
Summa theologiae, P. I, tr. XVIII, q. 68; ed Jammy, XVIII, p. 381a: “Talis enim stellarum qualitas trahere potest corpora et mutare animos etiam plantarum et brutorum, sed animam et voluntatem hominis, quae ad imaginem Dei in libertate sui constituta est, domina est suorum actuum et suarum electionum nec mutare nec trahere potest coactiva coactione, licet forte eatenus qua anima inclinatur ad corpus secundum potentias quae affiguntur organis (sicut sunt potentiae animae sensibilis et animae vegetabilis) anima humana inclinative, non coactive a tali qualitate trahi possit.” (Italics mine).
Ibid.: “Et hoc est quod dicit Augustinus quinto libro de Civitate Dei, capite 6 sic: `Cum igitur non usquequaque absurde dici possit ad solas corporum differentias afflatus quos-dam valere sidereos, sicut in solaribus accessibus et recessibus videmus etiam ipsius anni tempora variari et lunaribus incrementis atque decrementis augeri et minui quaedam genera rerum: sicut echinos et conchas et mirabiles aestus Oceani: non autem animi volun-tates passionibus sideribus subdi. Hoc igitur modo dicere fatum haereticum est. Primo autem modo dicere fatum non est haereticum”.
De quatuor coaequaevis cit., tr. III, q. 18, a. 1; ed. Jammy XIX, p. 75a: “astra habent virtutem in transmutatione elementorum et in mutatione complexionum et in motibus hominum et insuper etiam in habitibus inclinantibus ad opera et etiam in eventibus praeliorum.” Immediately after Albert quotes “philosophos praenosticantes [sic!] in astris sicut Ptolemaeus docet in Tetrascum, et Albumasar, et Alcabitius [ed.: Acabir], et Mes-sahallach, et Aristoteles et Gergis [ed.: Gorgis] et multi alü”.
Ibid.: “cum ergo opera et praelia sint de his quae subsunt libero arbitrio, [astra] videntur habere potestatem super liberum arbitrium”.
Ibid., p. 75b: “Nostrorum actuum sydera nequaquam sunt causa, nos enim liberi arbitrii a Conditore facti domini nostrorum actum existimus.”
Super Ethica, ed. W. Kübel, in Opera omnia cit., XIV/1, Münster 1968–1972, p. 174/65–66: “quod etiam operationes nostrae sint necessariae, sicut innati sumus ex superioribus motibus.”
Ibid., p. 174/75–80: “homo habet principium suae generationis in motibus caelestibus, sicut dicitur in XVIII De animalibus [777 b 16], quod omnes diversitates, quae contingunt in conceptis, reducuntur ad principia quaedam caelestia: ergo et operationes humanae habent principium in illis.”
Ibid., p. 174/81–87: “Praeterea, ex quocumque habentur principia cognoscendi opera alicuius, ex illo etiam sunt principia illorum operum, quia eadem sunt principia essendi et cognoscendi; sed in astrologia docetur quomodo operationes humanae praecognoscantur ex motibus caelestibus; ergo habent principia effectiva in illis.”
Ibid., p. 175/7–8: “Si dicatur quod motus corporales sequuntur motus superiores, sed non operationes animae”.
Ibid., p. 175/11–12: “sicut anima imprimit in corpus, ita intelligentia in animam”
Ibid., p. 175/47–49: “Ex hoc habetur, quod etiam in corporalibus non est necessitas ex principiis caelestibus”.
Ibid., p. 175/50–73: “Ptolemaeus dicit in scientia De iudiciis capitulo III: `Non est existimandum, quod superiora super sua significata procedant inevitabiliter, velut ea quae divina dispositione contingunt...’ Item quod terrestrium variatio naturali calle procedit, quae variatur, et primas rerum superiorum actiones accidentaliter suscipiunt et quod quae-dam accidentium generali nocumento non ex alia rei proprietate contingunt hominibus, velut in grandi commutatione aeris, a qua vix possumus cavere nobis, multorum eveniunt hominum exitus’... Ex hoc iterum videtur, quod superiora non inducant necessitatem inferioribus et quia multa eveniunt in hominibus ex propria complexione vel aliis causis quam de effectibus stellarum.” (Italics mine).
Ibid., p. 176/30–38: “fata sive inflexiones primarum causarum non trahunt necessitatem inducendo voluntati, sed tantum inclinando et quasi disponendo ad aliquid... huiusmodi dispositiones non possunt ex toto tolli a natura hominis, quin sit semper pronus ad iram; possunt tamen in anima fieri habitus contrarii talibus dispositionibus, si velit niti in contrarium.”
Ibid., p. 176/15–21: “aut secundum quod est actus corporis, quantum ad vires affixas corpori, et sic per accidens imprimitur in illam ex motibus caeli, inquantum sequitur passiones corporis; aut secundum quod nullius corporis est actus quantum ad potentias rationalis animae, et sic nulla impressio fit in ipsam ex motibus cadi.”
Ibid., p. 176/21–29: “Voluntas autem, quae est principium nostrorum operum, quibus sumus boni vel mali, est potentia animae rationalis, et sic patet quod non necessario sumus boni vel mali ex dispositione nativitatis secundum effectus stellarum, sed quod tantum relinquuntur ex eis dispositiones in natura corporis, quibus est habilitas ad iram vel concupiscentiam, sed anima non necessario sequitur has.” (Italics mine).
De mineralibus cit., 1. II, tr. iii, c. 3; ed. Jammy, II, p. 240a: “Et enim in homine duplex principium operum, natura scilicet et voluntas: et natura quidem regitur sideribus, voluntas quidem libera est: sed nisi renitatur, trahitur a natura et induratur, et cum natura moveatur motibus siderum, incipit voluntas tunc ad motus siderum et figuras inclinari. Probat hoc Plato ex operibus puerorum qui libertate voluntatis non adhuc renituntur naturae et siderum inclinationi.”
De quatuor coaequevis cit., tr. III, q. 18, a. 1; ed. Jammy, XIX, p. 75b: “Astra habent vim et rationem signi super ea quae sunt in materia transmutabili et etiam super illa quae sunt obligata ei”.
Ibid.: “Et dico illa obligata materiae, quae de necessitate sequuntur transmutationes materiae, sicut est anima vegetabilis et sensibilis”.
Ibid.: “Quaedam sunt quae dependentiam habent ad materiam et obligationem secundum quid et non simpliciter, sicut est animus hominis. Unde dicimus sanguinem accensum circa cor inclinare ad iram animum hominis, et tamen non de necessitate irascitur; et secundum quod animus inclinatur ad materiam et complexionem, sic etiam habet vim constellatio secundum quid et non simpliciter. Aliter enim periret casus secundum liberum arbitrium et consilium, si nihil esset contingens ad utrumlibet dici de futuro, sicut optime disputat Philosophus.”
See Summa theologiae cit., P. I, tr. xvii q. 68, m. 1; ed. Jammy, XVII, p. 38 lb: “dicendum quod fatalia divinationes non sunt nec auguria, sed fatalia quaedam prognosticationes sumptae sunt a signis probabilibis non necessariis; sicut Hippocrates docet in libro De prognosticis. Sic enim ordo in stellis est in gradu primo et dispositio sive qualitas adhaerens generatis est qualitas influxa a stellis et est in gradu secundo. Et ideo a Ptolomaeo in Centilogio tales dispositiones vocantur stellae secundae”; see ibid., p. 389a “tales dispositiones Ptolemaeus vocat stellas secundas”, as well as the earlier text of the De fato cit., a. 1, p. 66/50–56, and the even earlier one (1245–48) of the Physica cit., 1.II, tr. ii, c. 21; p. 129/70–71: “augures in illis [imaginibus animae] tanquam in secundis stellis, ut dicit Ptolomaeus, ponunt considerationes”.
De quatuor coaequevis cit., tr.III, q.18, a.1; p.75b: “Et quando dicitur quod stellae habent vim in inferioribus, intelligitur quod habent vim sicut causae primae universales moventes causas immediatas et propter quid: et ideo non semper sequitur de necessitate effectus ad constellationem”.
Ibid.: “Signa autem sunt magna imbrium et aeris transmutationis. Fortassis utique quis dixerit, quoniam et praeliorum non sunt causa, sed signa; sed et qualitas aeris a Sole et Luna et astris alio et alio modo facta diversas complexiones et habitus et dispositiones constituit. Intendit enim Damascenus quod sgnum minus dicit quam causa: causa enim, ut dicit Boetius in Topicis, est quam de necessitate sequitur effectus. Signum autem est causa remota et non de necessitate causans sine coniunctione aliarum causarum”.
Ibid.: “motus animae...non reducitur at motum caeli, sed tantum motus corporales, in quibus etiam non est necessitas ex motibus superioribus, quin possint aliter evenire, quia res non recipiunt necessitatem a primis causis, sed a causis proximis, alioquin omnia essent necessaria, cum necessaria sit causa eorum quae sunt frequenter et eorum quae sunt raro. Causae auteur proximae sunt variabiles et ideo motus. Unde non est ex eorum virtute, quod superiora non consequuntur necessitatem, sed ex defectu mutationis, quae est in eis.”
Super Ethica cit., L. III, 1. vii; p. 176/56–64: “Astrologi prognosticantur futuros eventus ex causis primis, quae non inducunt necessitatem, et ideo non est iudicium ipsorum necessarium, sed conjecturale, sicut Ptolomaeus dicit, propter quod variantur in causis secundis; et ideo dicit etiam quod certior esset prognosticatio si possemus scire virtutes superiorum causarum secundum quod sunt incorporatae causis secundis, et hos vocat stellas secundas.”
Ibid., p. 176/77–80: “quia in motibus caeli sunt principia omnia contrariarum dispositionum, omnes habent principia in motibus caelestibus inferiores dispositiones corporum, tarnen nulla necessario contingit.”
De fato cit., p. 69/65–69: “istas qualitates per contrarietatem inventam in materia et diversitatem dispositionum materiae saepe excluduntur effectus motus caelestis. Propter quod Ptolemaeus dicit quod sapiens homo dominatur astris.”; see also De natura locorum [written before 1259], p. 277b: “sicut dicit Ptolemaeus in Quadripartito effectus stellarum impediri possunt per sapientiam peritorum virorum in astris”; lastly, see Summa theologiae cit., P. I, tr. xvii, q. 68, m.l; ed.Jammy, XVII, p. 381a: “nulla coactiva inhaeret rebus qualitas, quia etiam corpora non cogit, ut dicit Ptolemaeus in Centilogio. Dicit enim quod sapiens homo dominatur astris.”
Speculum, XIII/54–59: “Quod si propter hoc condemnetur ista scientia... certe eadem ratione non stabit magisterium medicinae... Quod si magisterium medicinae destruatur, multum erit utilitati reipublicae derogatum”, and in general see chapter XV.
De fato cit., pp. 69/69–70/4: “ubi dicit Commentator [Haly] quod si effectus circuli caelestis minorando humores corpora disponit ad quartanam, sapiens medicus hoc praevidens per calida et humida corpora disponit ad sanguinem et tunc excluso effectu caelestis quartanam non inducitur”.
De causis proprietatum elementorum cit., L.I, tr. 2, ch. 4; p. 67/55–61: “numerantur propter hoc cretici dies secundum Lunam, et vocatur regina caeli, quia regit humiditates corporum inferiorum [...] animalium membra, praecipue oculi in quorum compositione abundat aquae natura, recipiunt maximas alterationes et augmenta et diminutiones secundum Lunam.”
Summa theologiae cit., P. I, tr. XVII, q. 68, m. 4; ed. Jammy, XVII, p. 386ff.; especially p. 390b, where in the conclusions, Albert conceded that the argument of the twins was not sufficient to refute the thesis of the physical conditioning at the time of conception or birth: “Primum ergo dictum de geminis sic calumniantur, quod licet in uno utero concipiantur, et ex uno concubitu, tamen non concipiuntur nisi ex diviso semine ad diversa loca matricis, et sic diversa sunt centra sive corda conceptorum. Diversitas autem centri totum variai circulum nativitatis.”
De quatuor coaequaevis cit., tr. III, q. 15, a. 3; p. 67b; “Dicuntur enim quaedam stellae calidae et siccae sicut Sol; et quaedam frigidae et siccae, sicut Saturnus; quaedam frigidae et humidae, sicut Luna; quaedam calidae et humidae, sicut Iupiter. Et videtur hoc multipliceter inconveniens. Primo: quia tales complexiones qualitatum activarum et passivarum non sunt nisi in materia generabili et corruptibili... Ad hoc sunt tres responsiones scriptae in libro de substantia orbis: prima, quod istae qualitates aequivoce sunt in stellis et elementis... sed ista solutio non videtur stare... Alia solutio est quod stellae habent istas qualitates et tarnen non afficiuntur eis”. See also Metaphysica cit., L. XI, tr. ii, c. 25; p. 515/44ff: “omne autem quod est determinatum mixtione et complexione primarum qualitatum, est attributum septem sphaeris planetarum.” In these texts Albert expressed awareness of the difficulty to integrate the astrological concepts he was discussing with the Aristotelian idea of the “fifth element”, and yet he did feel he had solved this contradiction, or decided not to criticize astrology; in the Speculum (V/16–17: “naturae planetarum in semetipisi, secundum quas dicuntur calidi, frigidi, humidi, sicci”) this classification is taken as a matter of fact.
See above ch. 7 n.8 and 9; and cf Speculum, II/74 ff., IV/31–33, XIII/106–109.
Bacon, Opus maius, ed. Bridges cit., p. 254ff. (“Et per hanc viam mathematicae non solum certificamur de professione nostra, sed praemuninur contra sectam Antichristi”); Id., Un fragment inédit de I”’Opus tertium”, éd. P. Duhem, Quaracchi 1909, p. 157: “Et hac scientia mirabili utetur Antichristus et longe potentius quam Aristoteles, et ideo dividet mundum gratuito, ut dicit Scriptura. Nam omnem regionem et civitatem infortunabit et reddet imbellem et capiet omnes sicut ayes inviscatas”. Cf D. Bigalli, I tartan e l’Apocalissi cit. above ch. 4 n.34, in particular its chap. XII; and E. R. Daniel, `Roger Bacon and the De seminibus Scripturarum’, Mediaeval Studies, XXXIV, 1972, pp. 462–467. See also the De novissimorum temporum periculis, ed. in Guilelmus de Sancto Amore, Opera, Constantiae 1632, pp. 17–72, but now attributed to Nicholas of Lisieux, one of his followers (see M. M. Dufeil, Guillaume de Sainct-Amour et la Polémique universitaire parisienne 1250–59, Paris 1972 ).
Summa theologiae cit., P. II, tr. viii, q. 30; ed. Jammy, XVIII, p. 177b: “Tempore Antichristi maior erit potestas daemonum quam nunc;... sicut dicitur secunda ad Thessalonicenses, 2, adventus Antichristi erit secundum operationem Satanae in omni virtute et prodigiis et signis mendacibus”.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1992 Springer Science+Business Media Dordrecht
About this chapter
Cite this chapter
Zambelli, P. (1992). Astrology in Albert’s Undisputed Works. In: The Speculum Astronomiae and Its Enigma. Boston Studies in the Philosophy of Science, vol 135. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-017-3467-7_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-017-3467-7_7
Publisher Name: Springer, Dordrecht
Print ISBN: 978-90-481-4098-5
Online ISBN: 978-94-017-3467-7
eBook Packages: Springer Book Archive