Skip to main content

Part of the book series: International Archives of the History of Ideas ((ARCH,volume 116))

  • 56 Accesses

Abstract

Domestic criticism of governmental policies and personalities became an increasingly common element of Dutch pamphlet literature after about 1606, and contributed significantly to the broadening of political discussion in the Republic. Table 17 showed a jump both in the volume of criticism leveled against the three major political institutions and in the number of meddlesome “neutral” pamphlets, which urged the regents to follow a particular course without specifically reproving them. Unauthorized pamphlets posed serious problems for the regents and were not taken lightly, as we have seen. Yet despite the stigmas and risks associated with pamphleteering, many individuals believed it well worth their while to take advantage of the relatively free Dutch press and make public criticisms and suggestions. Their resolve in publishing pamphlets not only provides further evidence of the perceived interest in them, but especially illustrates the indirect though important role of the public in Dutch politics.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 39.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 54.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Preview

Unable to display preview. Download preview PDF.

Unable to display preview. Download preview PDF.

Notes

  1. Jacob, Aanteekeningen over Schinckel, 21.

    Google Scholar 

  2. Elte, “De rechtzaak tegen Warners,” 148–73.

    Google Scholar 

  3. Kn. 671.

    Google Scholar 

  4. Reitsma, Van Veen, Acta Synoden, v. IV, 222.

    Google Scholar 

  5. Monster Van Hondert tastelijcke ende grove Leugenen Ende Calomnien Staende in seecker pasquil… (n. p., 1627) {Kn. 3746}.

    Google Scholar 

  6. See tables 22 and 24 below.

    Google Scholar 

  7. Francisci Gomari Proeve van M. P. Bertii Aenspraeck … (Leiden, 1610) {Kn. 1757}

    Google Scholar 

  8. F. Aerssen, Request Aende … Staten Generael der Vereenichde Provintien, Van weghen De Remonstrqanten … (n. p., 1619) {Kn. 2843}.

    Google Scholar 

  9. Kn. 5244.

    Google Scholar 

  10. Extract Uyt-gegeven By een Liefhebber des Vaderlants, Raeckende De Godtloose corruptien ende Kuijperyen Van de Griffier van hare Hog: Mog: Cornells Musch (n. p., i646){Kn. 5360}.

    Google Scholar 

  11. Kn. 5506.

    Google Scholar 

  12. [J. Taurinus], Zedich Onder-soeck Van eenige handelingen in Gelderlandt inde Maent Februarius … (n. p., 1617) {Kn. 2420}.

    Google Scholar 

  13. Copye, Van den Lasterlijcken Brief van Verlaen, In den “Haerlemschen Harminiaen” ghementioneert… (n. p., 1618) {Kn. 2558}.

    Google Scholar 

  14. Tweede Schriftelijcke Verantwoordinghe, Van … Johannis JJyt den Bogaert… (n. p., 1619) {Kn. 2874}.

    Google Scholar 

  15. Kelley, The Beginning of Ideology; M. Walzer, The Revolution of the Saints ( Cambridge, Mass, 1965 ).

    Google Scholar 

  16. Davis, Society and Culture, 220.

    Google Scholar 

  17. Kn. 1184.

    Google Scholar 

  18. Walzer, Revolution, 264.

    Google Scholar 

  19. See E. H. Kossmann, Politieke Theorie in het zeventiende-eeuwse Nederland (Amsterdam, i960), for a discussion of Althusius and Dutch political theory. Also O. F. von Gierke, The Development of Political Theory (New York, 1939 ).

    Google Scholar 

  20. Kn. 3252.

    Google Scholar 

  21. Redenen ende motieven … Die de Heeren … des Stadt Vlissingen … worden voorghestelt ende verthoont … Opte sake van de Weescamer (Vlissingen, 1616) {Kn. 2314b}.

    Google Scholar 

  22. Openhertige en Trouhertige Requeste, Ghepresenteert ende overghegheven; aen de .. . Staten van Zeelant… (n. p., 1648) {Kn. 5712}.

    Google Scholar 

  23. Kn. 4071.

    Google Scholar 

  24. Weer-slach Aen den Slager van den Voor-slack Ende den ghenen die daer op staen en speculeren … (n. p., 1631) {Kn. 4179}.

    Google Scholar 

  25. Korte Observatien Op het Vertoogh, Door een ongenaemden uytgegeven, Aende … Staten Generael der Vereenighde Nederlanden … (Amsterdam, 1647) {Kn. 5559}.

    Google Scholar 

  26. Kn. 5596.

    Google Scholar 

  27. See H. Junghans, “Der Laie als Richter im Glaubenstreit der Reformationszeit,” Lutherjahrbuch, 39(1972), 31–34, for discussion of the idea of the public as a “judge” in the disputes of the time.

    Google Scholar 

  28. Kn. 2192.

    Google Scholar 

  29. Twee brieven Van … Mr. Sim. Episcopius, … Aen … J. Beverwyck … (Amsterdam, 1636) {Kn. 4443}.

    Google Scholar 

  30. Seyndt-briefvan Wenceslaus Meroschwa Bohemer, aenJoannem Traut Norenbergher: Over den standt van de teghenwoordighe oorloghe ende Keyserlijcke Steden … ([Antwerp], 1620) {Kn. 3042}.

    Google Scholar 

  31. Kn. 3746.

    Google Scholar 

  32. Cited in Parker, Dutch Revolt, 185–86.

    Google Scholar 

  33. Elte, “De rechtzaak tegen Warners.”

    Google Scholar 

  34. Historisch verhael Vant ghene inde verledene Maendt Augusto aengaende den Kercken-handel inde Stadt Marburch int Lant te Hessen geschiet is .. . (Amsterdam, i6o6){Kn. 1334}.

    Google Scholar 

  35. Conradi Vorstii … Teghen-bericht. Op seeckerearticulen onlangs by openbare druck onder de ghemeene man tot sijner groote beswaernisse ghestroyt (Leiden, 1611) {Kn. 1876}.

    Google Scholar 

  36. Kn. 2018.

    Google Scholar 

  37. Kn. 2366.

    Google Scholar 

  38. H. van der Muyr, et. al., Vreeds-Triumph-gedicht, Gecomponeertende Retho- rijckelijcken vertoont by de Camer, “Vernieut wt Lief den” tot Gorinchem … (Gorinchem, 1609) {Kn. 1612}.

    Google Scholar 

  39. Kn. 2375.

    Google Scholar 

  40. Kn. 3376.

    Google Scholar 

  41. Kn. 3468.

    Google Scholar 

  42. J. Uitenbogaert], Den eenigen ende rechten Waerom, Vande uytvoeringhe der Remonstrantsche Leeraers uyt de Gheunieerde Provintien .Tot Onderrichtinghe vande Een- voudighe Christenen ende goede Patriotten des Landts (n. p., 1619) {Kn. 2962}.

    Google Scholar 

  43. Waghen-Praetjen, Nopende die Hedendaechsche strydige saken, zoo die Religie aengaende… (n. p., 1613){Kn. 2076}; EenseerschoonKlach-dicht, Gemaeckttereeren Gods Tegen de grouwelijcke Predestinatie (n. p., 1613) {Kn. 2079}; Korte ende klare Onderrichtinge voor De eenvoudighe herten … (n. p., 1616) {Kn. 2254}; Kn. 3252; and [E. Poppius}, Cort ende grondich Bericht, Voor alle Eenvoudighe ende Godtlievende Menschen … (Enkhuisen, 1625) {Kn. 3616}, are examples.

    Google Scholar 

  44. Kn. 4532.

    Google Scholar 

  45. Doodt-Stuypen Van d’Heer Cornelis Musch (n. p., 1646) {Kn. 5365}.

    Google Scholar 

  46. E. H. Kossmann, “Enlightened Conservatism: The Case of Elie Luzac,” AHN, VI (1973), 67–82.

    Google Scholar 

  47. Antwooorat Op’t Munsters Praetie … (Dordrecht, 1646) {Kn. 5296}.

    Google Scholar 

  48. Kn. 5320.

    Google Scholar 

  49. K. W. Swart, The Miracle of the Dutch Republic as Seen in the Seventeenth Century (London, 1969 ).

    Google Scholar 

  50. Aende afghewekene Provincien van Hollant, Zeelant, etc. ([Brussels], i598){Kn. 1050}.

    Google Scholar 

  51. Justi Lipsii Sent-brief… (Dusseldorf, 1608) {Kn. 1495}.

    Google Scholar 

  52. Kn. 3544.

    Google Scholar 

  53. J. de Richy, Discours veritable de l’entreprise d’Anvers pour iustification de feu Monseigneur le Duc d’Anjou … (Paris, {1584]) {Kn. 687}.

    Google Scholar 

  54. Harangue De Mons, le Comte de la Roche Servient, Conseill. du Roy … Comme aussy les Observations … (Paris, 1647) {Kn. 5439}.

    Google Scholar 

  55. Translated as Autentique Copie Mande Propositie, Gedaen door … den … Grave Servient… (n. p., 1647) {Kn. 5441}.

    Google Scholar 

  56. Eerstelinck der Vrede, Of Ophoudinge van vyandschap ter Zee, Wan weghen Spangjen (n. p., 1647) {Kn. 55

    Google Scholar 

  57. Kn. 5506.

    Google Scholar 

  58. Kn. 1729.

    Google Scholar 

  59. Een Colloquie oft tsamensprekinghe van tweepersonagien, waeraf die eene Pasquillus, ende de andere Marphorius genaemt is, zeer s choon ende lust ich te lesen, ende te hooren (n. p., {1565]) {Kn. 135}.

    Google Scholar 

  60. Tsamenspraeck vanden Duyvel van Gent Met de Sot van Mechelen (n. p., [1619]) {Kn. 2945}.

    Google Scholar 

  61. Kn. 3087.

    Google Scholar 

  62. See Knuttel numbers 3105–3112.

    Google Scholar 

  63. Claech-liedt Der Remonstranten . . . Noch is hier by-ghevoecht een Duyn-meyers Praetgen, ghestelt in maniéré van tsamen-sprekinge tusschen Jaep en Kees . . . (n. p., 1620) {Kn. 3112}.

    Google Scholar 

  64. Kn. 1450.

    Google Scholar 

  65. Kn. 3624.

    Google Scholar 

  66. Kn. 4440.

    Google Scholar 

  67. Kn. 4638.

    Google Scholar 

  68. Adem-tocht, Geschept tegens de Doodt-stuypen, vande Heer Cornelis Musch (n. p., 1646) {Kn. 5368}.

    Google Scholar 

  69. Broederlijcke waerschouwinghe: aen allen Christen Broeders, die van Godt veroor- dent sijn, tot de verkiesinghe der Overicheyt ende Magistraten … (Antwerp, 1581) {Kn. 577}

    Google Scholar 

  70. Parker, Dutch Revolt, 200.

    Google Scholar 

  71. Kn. 5596.

    Google Scholar 

  72. Kn. 1569.

    Google Scholar 

  73. Kn. 3376.

    Google Scholar 

  74. Kn. 3746.

    Google Scholar 

  75. Boeren-litanie Ofte Klachte der Kempensche Landt-lieden, over de eilenden van deze lanck-duerighe Nederlandtsche Oorlogbe ({Ams terdam], 1608) {Kn. 139 5}.

    Google Scholar 

  76. Kn. 5368.

    Google Scholar 

  77. P. Cannenburgh], Een Cleyn Vensterken, waer door Gekeeckenwerdt hoe diegroote Meesters haer tot de poorten der hellen wentelen … Door een cloeck moedich Seuw (n. p., [1618]){Kn. 2753}.

    Google Scholar 

  78. Geyl, “Democratische Tendenties in 1672,” in Pennestrijd over Staat en Historie.

    Google Scholar 

  79. Kn. 2596.

    Google Scholar 

  80. Kn. 3376.

    Google Scholar 

  81. Kn. 135.

    Google Scholar 

  82. Kn. 1450, 2017.

    Google Scholar 

  83. Kn. 3112.

    Google Scholar 

  84. Kn. 4532.

    Google Scholar 

  85. Rogge, Brieven Wtenbogaert; for example, v. 2, part 2, 289–91; 324–25.

    Google Scholar 

  86. Spieghel, Ecclesiastes v. avij. enz… . (n. p., 1603) {Kn. 1241}.

    Google Scholar 

  87. Kleerkooper, Van Stockum, Boekhandelte Amsterdam, v. 4, 1052, “Resolutie Hove Holland,” 1621. {Kn. 3221}

    Google Scholar 

  88. Kn. 3544.

    Google Scholar 

  89. [J. Uitenbogaert], Requeste Der Remonstrantsche Leeraren Aende … Staten van Hollandt endeWest-Vrieslandt… (n. p., 163o){Kn. 4061}.

    Google Scholar 

  90. Kn. 5372.

    Google Scholar 

  91. Kn. 2400.

    Google Scholar 

  92. Oprechte, ernstighe Wee-klachte Der Bataefsche Maeghet, A en zyne Pr. Exellentie ende d’overste des Landts … (n. p., 1618) {Kn. 2533}.

    Google Scholar 

  93. Antwoorde Op de voor-reden en na-reden: Ghestelt Voor en achter dit gepretendeerde Boeck Sebastiani Kastellij …(n. p., 1614) {Kn. 2125}.

    Google Scholar 

  94. Kn. 2552.

    Google Scholar 

  95. Ingredienten ende Ampliatien Van antwoort te geven Aen den Heer Ambassadeur van Vranckryck … ({The Hague], 1 648) {Kn. 5701}. Or see Kn. 5782, printed by Philips van Macedonien of Amsterdam, which Tiele (no. 3349) says is Ludolph Breeckevelt of The Hague.

    Google Scholar 

  96. GA Haarlem, Gilden Archieven, no. 11, “Boeck vande Namen der Gildebroederen en leerjongens.” Note on Arendts written by a later hand.

    Google Scholar 

  97. Quoted in Briels, Zuidnederlandse boekdrukkers, 158–59.

    Google Scholar 

  98. Kleerkooper, Van Stockum, Boekhandel te Amsterdam, v. 3, 867–68.

    Google Scholar 

  99. Ibid., v. 5, 1314–15.

    Google Scholar 

  100. Rogge, Brieven Wtenbogaert, v. 3, part 2, 1–3.

    Google Scholar 

  101. Ibid., v. 3, part 2, 52.

    Google Scholar 

  102. Kossmann, Boekhandel te’s-Gravenhage, 48.

    Google Scholar 

  103. Kn. 1184.

    Google Scholar 

  104. Kn. 1450.

    Google Scholar 

  105. Voet, “Het Plant ijnse Huis te Leiden,” 23.

    Google Scholar 

  106. Kn. 5615.

    Google Scholar 

  107. Kn. 2964.

    Google Scholar 

  108. Lacuelle-van de Kerk, Haarlemse drukkers, 52–53. See also Vervliet, Sixteenth Century Printing Types, vi–30.

    Google Scholar 

  109. Kn. 3944.

    Google Scholar 

  110. Knuttel, Acta Synoden, v. III, 9.

    Google Scholar 

  111. Kn. 3944.

    Google Scholar 

  112. Kn. 2843.

    Google Scholar 

  113. Briels, Zuidnederlandse boekdrukkers, 66.

    Google Scholar 

Download references

Authors

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 1987 Martinus Nijhoff Publishers, Dordrecht

About this chapter

Cite this chapter

Harline, C.E. (1987). Pamphlets and the Culture of Opposition. In: Pamphlets, Printing, and Political Culture in the Early Dutch Republic. International Archives of the History of Ideas, vol 116. Springer, Dordrecht. https://doi.org/10.1007/978-94-009-3601-0_7

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-94-009-3601-0_7

  • Publisher Name: Springer, Dordrecht

  • Print ISBN: 978-94-010-8111-5

  • Online ISBN: 978-94-009-3601-0

  • eBook Packages: Springer Book Archive

Publish with us

Policies and ethics