Skip to main content
SpringerLink
Log in

Stress-sensitieve inrichting van ontmoetingsplekken

  • Chapter
  • First Online:
Stress-sensitief werken in het sociaal domein

  • 2276 Accesses

Samenvatting

De omgevingspsychologie houdt zich bezig met het bestuderen van de interactie tussen mensen en hun omgeving. Daarbij besteedt zij onder meer aandacht aan de vraag in welke mate een omgeving tegemoetkomt aan de behoeften van de gebruikers. Speciale aandacht wordt daarbij besteed aan eventuele ‘misfits’. Een misfit is de omstandigheid waarin de omgeving een groter beroep doet op gebruikers dan in het licht van hun aanpassingsvermogen gevraagd kan worden. Het denken in misfits is interessant in de context van het stress-sensitief werken. De aandacht in het sociaal domein voor een effectieve inrichting van bijvoorbeeld ontmoetingsruimten is nu nog beperkt. Dat is een gemis omdat onderzoeken in onder meer de zorg en op werkvloeren laten zien dat beperkte aanpassingen grote effecten kunnen hebben. In dit hoofdstuk wordt kort stil gestaan bij de initiatieven die er al wel zijn in het sociaal domein. In aanvulling daarop wordt er ter inspiratie uitgebreider verslag gedaan van inzichten in de zorg en werkvloeren, met als doel het sociaal domein aan te zetten tot meer aandacht voor de inrichting van ontmoetingsruimten.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 34.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 44.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Literatuur

  • Agressievrij Werk (2017). Evaluatie programma veilige publieke taak. Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken. Geraadpleegd van https://www.agressievrijwerk.nl/documenten/rapporten/2017/12/19/evaluatierapport-vpt.

  • Agressievrij Werk (2019). Voorkomen is beter dan genezen. Den Haag: Ministerie van Binnenlandse Zaken. Geraadpleegd van https://www.agressievrijwerk.nl/documenten/videos/2019/05/14/voorkomen-is-beter-dan-genezen.

  • Allen, V. L., & Greenberger, D. B. (1980). Destruction and perceived control. In J. Singer & A. Baum (Eds.), Control and the environment. Hillsdale, N.J.: Erlbaum.

    Google Scholar 

  • Andrade, C. C., & Devlin, A. S. (2015). Stress reduction in the hospital room: Applying Ulrich’s theory of supportive design. Journal of Environmental Psychology, 41, 125–134.

    Article  Google Scholar 

  • Appel, M., Weber, S., & Kronberger, N. (2015). The influence of stereotype threat on immigrants: Review and meta-analysis. Frontiers in Psychology, 6, 1–15.

    Article  Google Scholar 

  • Arneill, A., & Devlin, A. S. (2002). Perceived quality of care: The influence of the waiting room environment. Journal of Environmental Psychology, 22(4), 345–360.

    Article  Google Scholar 

  • Babcock, E. D. (2018). Harnessing the power of high expectations: Using brain science to coach for breakthrough outcomes. Boston: Economic Mobility Pathways.

    Google Scholar 

  • Bell, P. A., Greene, T. C., Fisher, J. D., & Baum, A. S. (2001). Environmental psychology. New York, NY: Taylor & Francis.

    Google Scholar 

  • Beukeboom, C. J., Langeveld, D., & Dijkstra, K. T. (2012). Stress-reducing effects of real and artificial nature in a hospital waitingroom. The Journal of Alternative and Complementary Medicine, 18(4), 329–333.

    Article  Google Scholar 

  • Bolger, N., & Amarel, D. (2007). Effects of social support visibility on adjustment to stress. Experimental evidence. Journal of Personality and Social Psychology, 92(3), 458–475.

    Google Scholar 

  • Boorsma, P. (2018). Terwijl u wacht? Sociale dienst Drechtsteden ontvangt klanten tegenwoordig in gezellige zitjes in plaats van in kille spreekkamers. Sprank, 28–30.

    Google Scholar 

  • Bovenberg, F., Takkenkamp, J., Vennik, L., & Francken, G. (2010). Helende omgeving draagt bij aan herstel. Sociale Psychiatrie, 29(94), 7–14.

    Google Scholar 

  • Cooke, M., Chaboyer, W., & Hiratos, M. A. (2005). Music and its effect on anxiety in short waiting periods: A critical appraisal. Journal of Clinical Nursing, 14(2), 145–155.

    Article  Google Scholar 

  • Cooper, C., & Dewe, P. (2004). Stress, a brief history. Oxford: Blackwell Publishing.

    Book  Google Scholar 

  • Cortvriend, P. (2005). The effect of the healthcare environment on patients and staff. Manchester: European School of Oncology (ESO) & European Health Management Association (EHMA).

    Google Scholar 

  • De Kinderombudsman (2013). Rapport ‘In de wacht’. Naar aanleiding van klacht en signalen over het verblijf van uithuisgeplaatste kinderen in een cel bij rechtbanken en gerechtshoven. Den Haag: De Kinderombudsman.

    Google Scholar 

  • De la Mar, L. (2015). Hospitality en gastvrijheid: Waar draait het om? Facility Management Magazine, 2015, 27–29.

    Google Scholar 

  • Devlin, A. S., & Arneill, A. B. (2003). Healthcare environments and patient outcomes: A review of the literature. Environment and Behaviour, 35(5), 680.

    Article  Google Scholar 

  • Dijkstra, K. (2009). Understanding healing environments. Effects of physical environmental stimuli on patients’ health and well-being (diss.). Enschede: University of Twente.

    Google Scholar 

  • Dijkstra, K., Pieterse, M. E., & Pruyn, A. T. H. (2008a). Individual differences in reactions towards color in simulated healthcare environments: The role of stimulus screening ability. Journal of Environmental Psychology, 28(3), 268–277.

    Article  Google Scholar 

  • Dijkstra, K., Pieterse, M. E., & Pruyn, A. T. H. (2008b). Stress-reducing effects of indoor plants in the built healthcare environment: The mediating role of perceived attractiveness. Preventive Medicine, 47, 279–283.

    Article  Google Scholar 

  • Expertisecentrum Veilige Publieke Taak (2015). Praktijkvoorbeeld. Warm welkom – Gemeente Alphen aan den Rijn. Den Haag: Expertisecentrum Veilige Publieke Taak. Geraadpleegd via https://www.agressievrijwerk.nl/documenten/publicaties/2015/11/06/serviceplein-gemeente-alphen-aan-den-rijn.

  • Fields, J. M. (1998). Reactions to environmental noise in an ambient noise context in residential areas. Journal of the Acoustical Society of America, 104, 2245–2260.

    Article  Google Scholar 

  • Gifford, R. (2007). Environmental psychology: Principles and practice (4th ed.). Colville: Optimal books.

    Google Scholar 

  • Gunnarsson, J., & Blohm, O. (2007). Hostmanship – De kunst mensen het gevoel te geven dat ze welkom zijn. Stockholm: Värdskapet Utveckling.

    Google Scholar 

  • Hedge, A. (1986). Open versus enclosed workspace: The impact of design on employee reactions to their offices. In J. D. Wineman (Ed.), Behavioural issues in office design. New York, NY: Van Nostrand Reinhold.

    Google Scholar 

  • Hemphil, M. (1996). A note on adults color-emotion associations. Journal of Genetic Psychology, 157(3), 275–280.

    Article  Google Scholar 

  • Herweijer-Gelder, M. (2016). Evidence-based design in Nederlandse ziekenhuizen: Ruimtelijke kwaliteiten die van invloed zijn op het welbevinden en de gezondheid van patiënten. Delft: TU Delft.

    Google Scholar 

  • Huisman, E. R. C. M., Morales, E. J., Van Hoof, J., & Kort, H. S. M. (2012). Healing environment: A review of the impact of the physical environment. Building and Environment, 58, 70–80.

    Google Scholar 

  • Kaplan, R. D. (1983). Person-environment fit, past, present en future. In C. L. Cooper (Ed.), Stress research: Issues for the eighties. Hoboken, NJ: John Wiley and Sons.

    Google Scholar 

  • Karasek, R., & Theorell, T. (1990). Healthy work: Stress, productivity and the reconstruction of working life. New York, NY: Basic books.

    Google Scholar 

  • Klein Hesselink, J., Van Bergen, S., Van Cornelissen, E., Duijn, B., Van Hoff, M., & Geuskens, G. (2008). Met planten aan het werk. Den Haag: TNO.

    Google Scholar 

  • Knight, W. E., & Rickard, N. S. (2001). Relaxing music prevents stress-induced increases in subjective anxiety, systolic blood pressure, and heart rate in healthy males and females. Journal of Music Therapy, 38(4), 254–272.

    Article  Google Scholar 

  • Kornblith, A. B., Herndon, J. E., Zuckerman, E., Visocli, C. M., Horwitz, R. L., & Cooper, M. R. (2001). Social support as a buffer to the psychological impact of stressful life events in women with breastcancer. Cancer, 91(2), 443–454.

    Article  Google Scholar 

  • Lasen, L. S., Larsen, B. H., & Birkelund, R. (2013). A companionship between strangers – The hospital environment as a challenge in patient-patient interaction in oncology wards. Journal of Advanced Nursing, 70(2), 395–404.

    Article  Google Scholar 

  • Lazarus, R. S., & Cohen, J. B. (1977). Environmental stress. In I. Altman & J. F. Wohlwill (Eds.), Human behavior and the environment: Current theory and research. New York, NY: Spectrum.

    Google Scholar 

  • Lengen, C. (2015). The effects of colours, shapes and boundaries of landscapes on perception, emotion and mentalising processes promoting health and well-being. Health & Place, 35, 166–177.

    Article  Google Scholar 

  • Liu, W., Ji, J., Chen, H., & Ye, C. (2014). Optimal color design of psychological counseling room by design of experiments and response surface methodology. PLoS ONE, 9(3), e90646.

    Google Scholar 

  • Lohr, V. I., Pearson-Mims, C. H., & Goodwin, G. K. (1996). Interior plants may improve worker productivity and reduce stress in a windowless environment. Journal of Environmental Horticulture, 14(2), 97–100.

    Google Scholar 

  • Malenbaum, S., Keefe, F., Williams, A., Ulrich, R. S., & Somers, T. (2008). Pain in its environmental context: Implications for designing environments to enhance pain control. Pain, 134(3), 241–244.

    Article  Google Scholar 

  • Mazer, S. E., & Smith, D. (1999). Sound choices: Using music to design the environments in which you live, work and heal. Carlsbad, CA: Hay House inc.

    Google Scholar 

  • McCullough, C. (Ed.). (2010). Evidence based design for healthcare facilities. Indianapolis: Sigma Theta Tau International.

    Google Scholar 

  • Miller, W. R., & Rollnick, S. (2014). Motiverende gespreksvoering. Mensen helpen veranderen. Ouderkerk aan de IJssel: Ekklesia.

    Google Scholar 

  • Netherlands board for healthcare institutions (2008). Quality of the physical health care environment. [report nr. 617]. Den Haag: Netherlands board for healthcare institutions.

    Google Scholar 

  • Omgevingspyscholoog (z.d.). Waarom ervaren we stress als er te veel mensen om ons heen zijn. Geraadpleegd van https://www.omgevingspsycholoog.nl/crowding/.

  • Parliament UK (z.d.). Churchill and the commons chamber. Geraadpleegd van https://www.parliament.uk/about/living-heritage/building/palace/architecture/palacestructure/churchill/.

  • Pine II, B. J., & Gilmore, J. H. (1999) The experience economy. Work is theater & every business a stage. Boston: Harvard Business Review Press.

    Google Scholar 

  • Plantinga, A. (2019). Poor psychology: Poverty, shame, and decision making (diss). Tilburg: Tilburg University.

    Google Scholar 

  • Savavibool, N., Gatersleben, B., & Moorapun, C. (2016). The effects of colour in work environment: A systematic review. Environment-Behaviour Proceedings Journal, 1(4), 262–270.

    Google Scholar 

  • Shih, M., Pittinsky, T. L., & Ambady, N. (1999). Stereotype susceptibility: Identity salience and shifts in quantitative performance. Psychological Science, 10(1), 80–83.

    Article  Google Scholar 

  • Silver, N. C., & Gerrante, R. (1995). Sex differences in color preferences among an elderly sample. Percept Motor Skills, 80(3 pt 1), 920–922.

    Article  Google Scholar 

  • Sop Shin, W. (2007). The influence of forest view through a window on job satisfaction and job stress. Scandinavian Journal of Forest Research, 22, 2007.

    Article  Google Scholar 

  • Steele, C. M. (2010). Whistling vivaldi: How stereotypes affect us and what we can do. New York, NY: W.W. Norton and Co., Inc.

    Google Scholar 

  • Suter, E., & Baylin, D. (2007). Choosing art as a complement to healing. Applied Nursing Research, 20, 32–38.

    Article  Google Scholar 

  • Thayer, F. J., Verkuil, B., Brosschot, J. F., Kampschroer, K., West, A., Sterling, C., et al. (2010). Effects of the physical work environment on psychological measures of stress. European Journal of Cardiovascular Prevention and Rehabilitation, 17, 431–439.

    Article  Google Scholar 

  • TNO (2018). Arbobalans 2018. Kwaliteit van de arbeid, effecten en maatregelen in Nederland. Leiden: TNO.

    Google Scholar 

  • TNO Centrum Zorg en Bouw (z.d.). OAZIS: Wie, wat, waarom? Den Haag: TNO.

    Google Scholar 

  • Tuzgöl-Broekhoven, A., Van den Berg, W., Govers, E., Hanse, D., & Van Zutphen, R. (2016). Burgerperspectief op schuldhulpverlening. Een onderzoek naar de ervaringen van burgers met gemeentelijke schuldhulpverlening. Den Haag: Nationale Ombudsman.

    Google Scholar 

  • Uchino, B. N. (2009). Understanding the links between social support and physical health: A life-span perspective with emphasis on the separability of perceived and received support. Perspectives on Psychological Science, 4(3), 236–255.

    Article  Google Scholar 

  • Ulrich, R. S. (1984). View through a window may influence recovery from surgery. Science, 244(4647), 420–421.

    Article  Google Scholar 

  • Ulrich, R. S. (1991). Effects of interior design on wellness: Theory and recent scientific research. Journal of Health Care Interior Design, 3, 97–109.

    Google Scholar 

  • Ulrich, R. S. (1999). Effects of gardens on health outcomes: Theory and research. In C. Cooper-Marcus & M. Barnes (Eds.), Healing gardens: Therapeutic benefits and design recommendations (pp. 27–86). New York: John Wiley.

    Google Scholar 

  • Ulrich, R. S., Zimring, C., Zhu, X., DuBose, J., Seo, H., Choi, Y., et al. (2008). A review of research literature on evidence-based healthcare design. Health Environments Research & Design Journal, 1(3), 31.

    Google Scholar 

  • Van ‘t Hof, K., Zandbergen, H. J., Van de Velde, J.-W., & Eysink Smeets, M. (2012). Vriendelijke geuren op de spoedeisende hulp. Amsterdam: Landelijke expertisegroep veiligheidspercepties.

    Google Scholar 

  • Villemure, C., Slotnick, B. M., & Bushnell, M. C. (2003). Effects of odors on pain perception: Deciphering the roles of emotion and attention. Pain, 106, 101–108.

    Article  Google Scholar 

  • Vischer, C. (2005). Space meets status: Designing workplace performance. Oxford: Taylor & Francis Routledge.

    Google Scholar 

  • Vischer, C. (2007). The effects of the physical environment on job performance: Towards a theoretical model of workspace stress. Stress and Health, 23, 175–184.

    Article  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

    dr. Nadja Jungmann (Lector Schulden & Incasso Hogeschool Utrecht en adviseur bij Social Force)

  2. Social Force, Nederhorst den Berg, Nederland

    dr. Nadja Jungmann (Lector Schulden & Incasso Hogeschool Utrecht en adviseur bij Social Force)

  3. Kenniscentrum Sociale Innovatie, Hogeschool Utrecht, Utrecht, Nederland

    dr. Tamara Madern (Lector Schuldpreventie & Vroegsignalering)

Authors
  1. dr. Nadja Jungmann
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. dr. Tamara Madern
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Editor information

Editors and Affiliations

  1. Hogeschool Utrecht, Utrecht, The Netherlands

    Nadja Jungmann

  2. WhatWorks BV, Nederhorst den berg, The Netherlands

    Peter Wesdorp

  3. Hogeschool Utrecht, Utrecht, The Netherlands

    Tamara Madern

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2020 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Jungmann, N., Madern, T. (2020). Stress-sensitieve inrichting van ontmoetingsplekken. In: Jungmann, N., Wesdorp, P., Madern, T. (eds) Stress-sensitief werken in het sociaal domein. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2433-0_10

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2433-0_10

  • Published:

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-368-2432-3

  • Online ISBN: 978-90-368-2433-0

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation