Samenvatting
Mensen die aan coeliakie lijden, hebben een intolerantie voor gluten en moeten een glutenvrij dieet volgen. Het is niet precies bekend hoe coeliakie ontstaat, maar het is wel duidelijk dat zowel genetische factoren als omgevingsfactoren een rol spelen. De ziekte komt in Nederland voor bij ten minste één op de honderdvijftig personen, al zijn er nog altijd veel niet-herkende gevallen. De klinische verschijningsvorm van coeliakie is in de loop der tijd veranderd en kent een grote verscheidenheid. De klassieke symptomen (diarree, vermoeidheid, gewichtsverlies en buikpijn) komen bij niet meer dan 1/3 van de pas gediagnosticeerde volwassenen voor (Spijkerman et al. 2016). In dit hoofdstuk wordt besproken wat de verschijnselen van de ziekte zijn bij kinderen en waardoor deze veroorzaakt worden. De diagnose wordt bij volwassenen gesteld op basis van een biopt uit de dunne darm. Voor kinderen is dit onderzoek niet altijd meer nodig bij het stellen van de diagnose. De behandeling bestaat uit een levenslang glutenvrij dieet. Dit is niet eenvoudig, omdat veel producten verborgen gluten bevatten en omdat er contaminatie met gluten kan optreden. De diëtist begeleidt en motiveert de patiënt en geeft informatie over glutenvrije producten. Ook de Nederlandse Coeliakie Vereniging, hun Diëtisten Netwerk Coeliakie en het Diëtisten Info Netwerk Coeliakie (DINC) kunnen hierbij een rol spelen. Aandacht is zeker ook nodig voor het toepassen van het dieet in situaties als feestjes, trakteren op school, uitstapjes, vakanties en andere sociale situaties.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Literatuur
Arentz-Hansen H, Fleckenstein B, Molberg Ø, Scott H, Koning F, Jung G, et al. The molecular basis for oat intolerance in patients with celiac disease. PLoS Med. 2004;1(1):e1. https://mijn.bsl.nl/link?doi=10.1371/journal.pmed.0010001.
Artsenwijzer diëtetiek. www.artsenwijzer.info.
Bastiani W. Coeliakie. In: Handboek dieetbehandelingsrichtlijnen. Maarssen: Elsevier gezondheidszorg; 2009.
Benelli E, Carrato V, Martelossi S, et al. Coeliac disease in the era of the new ESPGHAN and BSPGHAN guidelines: a prospective cohort study. Arch Dis Child. 2016;101:172–3.
Bruins Slot ID, Bremer MGEG, Hamer RJ, Van der Fels-Klerx HJ. Part of celiac population still at risk despite current gluten thresholds. Trends Food Sci Technol. 2015;43(2):219–26. https://doi.org/10.1016/j.tifs.2015.02.011.
CBO-richtlijn coeliakie en dermatitis herpetiformis. Haarlem: Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen; 2008.
Csizmadia CGDS, Mearin ML, Von Blomberg BME, et al. An iceberg of childhood coeliac disease in the Netherlands. Lancet. 1999;353:813–4.
Dicke WK. Coeliakie. Een onderzoek naar de nadelige invloed van sommige graansoorten op de lijder aan coeliakie. 4e druk. Proefschrift. Utrecht: Rijksuniversiteit Utrecht; 1993.
George EK, Mearin ML, Kanhai SHM, et al. Twintig jaar coeliakie bij kinderen in Nederland: meer diagnosen en een veranderde verschijningsvorm. Ned Tijdschr Geneeskd. 1998;142:850–4.
Hopman E, Dekking L, Blokland ML, Wuisman M, Zuijderduin W, Koning F, & Schweizer J. Tef in the diet of celiac patients in The Netherlands. Scand J Gastroenterol. 2008;43(3):277–82. https://mijn.bsl.nl/link?doi=10.1080/00365520701714871.
Hopman EG, Le Cessie S, Von Blomberg BM, Mearin ML. Nutritional management of the gluten-free diet in young people with celiac disease in The Netherlands. J Phys G Nucl. 2006;43(1):102–8.
Khatib M, Baker RD, Ly EK, Kozielski R, Baker SS. Presenting pattern of pediatric celiac disease. J Phys G Nucl. 2016;62:60–3. https://doi.org/10.1097/MPG.0000000000000887.
Mårild K, Kahrs CR, Tapia G, Stene LC, Størdal K. Infections and risk of celiac disease in childhood: a prospective nationwide cohort study. Am J Gastroenterol. 2015;110:1475–84. https://doi.org/10.1038/ajg.2015.287.
Mearin ML. Kinderen met coeliakie. Tijdschr Kindergeneeskd. 2004;72(1):1–6. https://mijn.bsl.nl/link?doi=10.1007/BF03061527.
Mearin ML, Kneepkens CMF, Houwen RHJ. Diagnostiek van coeliakie bij kinderen; richtlijnen van kindergastro-enterologen. Ned Tijdschr Geneeskd. 1999;143:451–5.
Schweizer JJ. Coeliakie en kanker. Tijdschr Kindergeneeskd. 2004;72(1):31–5. https://mijn.bsl.nl/link?doi=10.1007/BF03061533.
Sollid LM, Markussen G, Ek J, et al. Evidence for a primary association of celiac disease to a particular HLA-DQ alpha/beta heterodimer. J Exp Med. 1989;169:345–50.
Spaenij-Dekking L, Kooy-Winkelaar Y, & Koning F. The Ethiopean cereal tef in celiac disease. N Engl J Med. 2005;353(16):1748–9. https://mijn.bsl.nl/link?doi=10.1056/NEJMc051492.
Spijkerman M, Tan IN, Kolkman JJ, Withof S, Wijmenga C, Visschedijk MC, Weersma RK. A large variety of clinical features and concomitant disorders in celiac disease – a cohort study in the Netherlands. Dig Liver Dis. 2016;48(5):499–505. https://doi.org/10.1016/j.dld.2016.01.006.
Szajewska H, Shamir R, Mearin ML, et al. Gluten introduction and the risk of coeliac disease. A position paper by the European society for paediatric gastroenterology, hepatology, & and nutrition. J Phys G Nucl. 2016;62(3):507–13. https://doi.org/10.1097/mpg.0000000000001105.
Wessels MMS, Kneepkens CMF, Houwen RHJ, & Mearin ML. De nieuwe ESPGHAN-richtlijnen voor coeliakie bij kinderen. Nieuwsbrief Nederlandse vereniging voor kindergeneeskunde; 2012.
Websites
www.dinc-online.nl (Diëtisten Info Netwerk Coeliakie).
www.glutenvrij.nl (Nederlandse Coeliakie Vereniging).
www.glutenvrij.nl/hulp_van_arts_dietist/gespecialiseerde_ditisten (Diëtisten Netwerk Coeliakie).
www.mlds.nl/chronische-ziekten/coeliakie/ (Maag Lever Darm Stichting).
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2019 Bohn Stafleu van Loghum is een imprint van Springer Media B.V., onderdeel van Springer Nature
About this chapter
Cite this chapter
Drenth, J. (2019). Coeliakie bij kinderen. In: Former, M., van Asseldonk, G., Drenth, J., Schuurman, C. (eds) Informatorium voor Voeding en Diëtetiek – Supplement 102 – augustus 2019. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-2388-3_2
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-2388-3_2
Published:
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-2387-6
Online ISBN: 978-90-368-2388-3
eBook Packages: Dutch language eBook collection