De weg naar herstel

Samenvatting

Verslaving wordt steeds meer beschouwd als een chronische aandoening, waarbij niet genezing maar beheersing van het probleem centraal staat. Deze omslag beïnvloedt ook onze kijk op herstel ofwel ‘recovery’. Het concept recovery werd recentelijk (opnieuw) geïntroduceerd in het verslavingsonderzoek en wordt benoemd als een langdurig proces waarbij verslaafden een kwaliteitsvol leven opbouwen en leren omgaan met terugval. Omdat deze focus vooralsnog weinig wordt toegepast in de Vlaamse verslavingszorg, besloten we de recovery-benadering als insteek te nemen voor voorliggend onderzoek. Deze exploratieve studie, op basis van diepte-interviews met tien personen die het voorbije jaar een residentiële behandeling startten omwille van hun alcoholverslaving, werpt licht op hun beleving van herstel en het ‘recovery-kapitaal’ waarover ze beschikken. We stellen vast dat zowel persoonlijk als sociaal recovery-kapitaal een essentiële bijdrage levert aan hun herstel. Als persoonlijke factoren onderscheiden de respondenten gevoelens van zelfcompetentie, aanvaarding van de afhankelijkheid en het belang van eigenwaarde en trots, terwijl de behoefte aan sociale steun en inclusie als sociale factoren benoemd worden. De maatschappelijke aanvaarding en ruime beschikbaarheid van alcohol vormen echter niet onbelangrijke struikelblokken op weg naar herstel.