Abstract
Het probleem van aan ouderdom en ziekte gerelateerde ondervoeding is in alle sectoren van de Nederlandse gezondheidszorg hoog. Gemiddeld is één op de vier patiënten in ziekenhuizen, zorginstellingen of bij de thuiszorg ernstig ondervoed en ruim één op de drie patiënten matig ondervoed. Tijdige behandeling van (dreigende) ondervoeding leidt tot verbetering van de voedingsinname, stabilisatie van het gewicht, eventuele gewichtstoename, een verbetering van de voedingstoestand en functionele uitkomstparameters zoals spierkracht en kwaliteit van leven en vermindering van het aantal complicaties, opnameduur en mortaliteit.
Een eerste stap om ondervoeding aan te pakken is screening van de hoogrisicogroepen. De afgelopen jaren zijn verschillende screeningsinstrumenten ontwikkeld voor de verschillende sectoren van de zorg. Voor de ziekenhuispopulatie wordt de SNAQ of de MUST aanbevolen, op de polikliniek de MUST of de SNAQ+BMI, voor de verpleeg- en verzorgingshuizen de SNAQRC, voor ouderen in de eerstelijnszorg en thuiszorg de SNAQ65++ en voor de leeftijdsgroep van 18 tot 65 in deze setting de Gewicht Š Gewichtsverlies65-. Aan deze screeningsinstrumenten is een multidisciplinair behandelplan gekoppeld.
Het screenen op ondervoeding is een prestatie-indicator voor ziekenhuizen en verpleeg- en verzorgingshuizen.
Dit hoofdstuk is geschreven op basis van informatie uit de Richtlijn screeningen behandeling van ondervoeding van de Stuurgroep Ondervoeding,www.stuurgroepondervoeding.nl.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Notes
- 1.
Het Kwaliteitsinstituut voor de Gezondheidszorg CBO (www.cbo.nl) heeft in 2008 de richtlijn Perioperatief voedingsbeleid uitgegeven. Deze richtlijn bevat aanbevelingen en handelingsinstructies ter ondersteuning van de dagelijkse praktijkvoering met betrekking tot de voeding van patiënten die een operatieve ingreep moeten ondergaan en bestemd voor alle zorgverleners die bij de behandeling van chirurgische patiënten zijn betrokken.
Referenties
Chima CS, Barco K, Dewitt ML, Maeda M, Teran JC, Mullen KD. Relationship of nutritional status to length of stay, hospital costs, and discharge status of patients hospitalized in the medicine service. J Am Diet Assoc 1997; 97: 975-978.
Correia MI, Waitzberg DL. The impact of malnutrition on morbidity, mortality, length of hospital stay and costs evaluated through a multivariate model analysis. Clin Nutr 2003; 22: 235-239.
Delmi M, Rapin CH, Bengoa JM, Delmas PD, Vasey H, Bonjour JP. Dietary supplementation in elderly patients with fractured neck of the femur. Lancet 1990; 335: 1013-1016.
Dupertuis YM, Kossovsky MP, Kyle UG, Raguso CA, Genton L, Pichard C. Food intake in 1707 hospitalised patients: a prospective comprehensive hospital survey. Clin Nutr 2003; 22: 115-123.
Elia M, Stratton RJ. The cost of disease-related malnutrition in the UK and economic considerations for the use of ONS in adults. Health economic report on malnutrition in the UK. BAPEN, 2005. (ISBN 1899467017)
Elia M, Zellipour L, Stratton RJ. To screen or not to screen for adult malnutrition. Clin Nutr 2005; 24: 867-885.
Green CJ. Existence, causes and consequences of disease related malnutrition in the hospital and the community, and clinical and financial benefits of nutritional intervention. Clin Nutr 1999; 18: 3-28.
Hairon N. Guidance on improving the nutrition of hospital patients. Nursing Times 2007; 103: 23-24.
Halfens RJG, Meijers JMM, Neyens JCL, Schols JMGA. Rapportage Resultaten Landelijke Prevalentiemeting Zorgproblemen 2009. Maastricht, 2009.
Knibbe NE, Knibbe JJ. De nieuwe geheimen van implementeren. Resultaten van het ZonMw-programma Thuiszorgtechnologie. Barneveld-Bennekom: LOCOmotion, 2006.
Kruizenga HM, Wierdsma NJ, Bokhorst MA van, e.a. Screening of nutritional status in The Netherlands. Clin Nutr 2003; 22: 147-152.
Kruizenga HM, Tulder MW van, Seidell JC, Thijs A, Ader HJ, Bokhorst-de van der Schueren MA van. Effectiveness and cost-effectiveness of early screening and treatment of malnourished patients. Am J Clin Nutr 2005a; 82: 1082-1089.
Kruizenga HM, Seidell JC, Vet HCW de, Wierdsma NJ, Bokhorst-de van der Schueren MAE van. Development and validation of a hospital screening tool for malnutrition: The Short Nutritional Assessment Questionnaire (SNAQ). Clin Nutr 2005b; 24: 75-82.
Kruizenga HM, Vet HCW de, Marissing CME van, e.a. The SNAQRC, an easy traffic light system as a first step in the recognition of undernutrition in residential care. J Nutr Health Aging 2010; 14 (2): 83-89.
Naber TH. Lean body mass depletion is associated with an increased length of hospital stay. Am J Clin Nutr 2004; 79: 527-528.
NICE, National Collaborating Centre for Acute Care. Nutritional support in adults: oral nutrition support, enteral tube feeding and parenteral nutrition. 2009. www.nice.org.uk/CG032fullguide.
O"Flynn J, Peake H, Hickson M, Foster D, Frost G. The prevalence of malnutrition in hospitals can be reduced: results from three consecutive cross-sectional studies. Clin Nutr 2005; 24: 1078-1088.
Pichard C, Kyle UG, Morabia A, Perrier A, Vermeulen B, Unger P. Nutritional assessment: lean body mass depletion at hospital admission is associated with an increased length of stay. Am J Clin Nutr 2004; 79: 613-618.
Rypkema G, Adang E, Naber THJ, e.a. Cost effectiveness of an interdisciplinary intervention in geriatric inpatients to prevent malnutrition. J Nutr Health Aging 2003; 2: 122-127.
Roza AM, Shizgal HM. The Harris Benedict equation reevaluated: resting energy requirements and the body cell mass. Am J Clin Nutr 1984; 40 (1): 168-182.
Sauerwein HP, Strack van Schijndel RJ. Perspective: How to evaluate studies on peri-operative nutrition? Considerations about the definition of optimal nutrition for patients and its key role in the comparison of the results of studies on nutritional intervention. Clin Nutr 2007; 26: 154-158.
Stratton RJ. Elucidating effective ways to identify and treat malnutrition. Proc Nutr Soc 2005; 64: 305-311.
Stratton RJ, Green CJ, Elia M. Disease related malnutrition: an evidence-based approach to treatment (pp. 1-34). Cambridge: CABI Publishing, 2003.
Tucker HN, Miguel SG. Cost containment through nutrition intervention. Nutrition Reviews 1996; 54: 111-121.
Weijs PJ, Kruizenga HM, Dijk AE van, e.a. Validation of predictive equations for resting energy expenditure in adult outpatients and inpatients. Clin Nutr 2008a; 27: 150-157.
Weijs PJM, Hesseling MG, Bast D, Bavel-Verreijen AM van. Development and cross-validation of resting energy expenditure prediction equation for overweight and obese adults (p. 261). Clinical Nutrition Supplements 2008b; 3: 141 (abstr).
Wijnhoven HA, Schilp J, Kruizenga HM, e.a. Development and validation of an instrument for assessing undernutrition in community-dwelling older men and women: the Short Nutritional Assessment Questionnaire 65+ (SNAQ65++). In voorbereiding.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2013 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
About this chapter
Cite this chapter
Kruizenga, H., Evers, A. (2013). Screenen op ondervoeding bij volwassenen. In: Informatorium Voeding en Diëtetiek - Voedingsleer. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-368-0510-0_35
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-368-0510-0_35
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-368-0509-4
Online ISBN: 978-90-368-0510-0
eBook Packages: Dutch language eBook collection