Daar zit je dan als onderzoeker

Inleiding

Hans van der Meulen kijkt met lichte gêne naar de presentaties van zijn studenten. De onderzoekjes van deze groep deeltijdstudenten zijn niet uit de verf gekomen. Maar deze arme schapen hadden ook nog nooit iets aan onderzoek gedaan. Dan ineens zo’n opdracht is een brug te ver. Hans is docent Psychologie en begeleidt studenten van de lerarenopleiding in de minor Zorg. In dat kader doen studenten onderzoek en ze kiezen een onderwerp dat is gerelateerd aan zorgleerlingen in het voortgezet onderwijs. Er is hard gewerkt, vindt Hans, maar hij zag veel studenten worstelen met het formuleren van de probleemstelling. Die mocht bij enkelen zelfs de naam probleemstelling niet hebben. Het steekt hem dat het hem niet gelukt is studenten ertoe te brengen zelfstandig goede probleemstellingen en onderzoeksvragen te formuleren. In de les werd alleen naar hem geluisterd. ‘Deze studenten zijn niet in staat mee te denken en mee te praten over het probleem in kwestie’, zo concludeerde hij, ook al stimuleerde hij hen tot onderlinge discussie en uitwisseling. Ze wilden van hem horen of hun probleemstelling en onderzoeksvraag goed geformuleerd waren. Te vaak nam hij het woord. Door de onzekere houding van de studenten moest Hans veel feedback geven, minilesjes geven, weer eens uitleggen dat hun probleemstellingen te groot en te vaag waren geformuleerd. Sommige studenten raakten geïrriteerd. Waarom liet hij hen zo zwemmen? Waarom vertelde hij niet duidelijk wat zij moesten doen? Ze hadden die enquêtevragen al drie keer veranderd. Na weken puzzelen zijn alle onderzoeksrapporten ingeleverd en presenteren de studenten hun uitkomsten aan elkaar. Wat Hans tegenstaat bij de presentaties is dat de studenten te gemakkelijk over onderzoek denken. Zonder enig kritisch vermogen worden er cijfers en uitspraken gepresenteerd. Het onderzoek vindt hij een hoog Mickey Mouse-gehalte hebben, zoals hij dat zelf uitdrukt. Hij geeft veel zessen en zevens. Zichzelf geef hij een vijf.