Samenvatting
De rompmotoriek blijkt een belangrijke prognostische factor van functioneel herstel na een cerebrovasculair accident (CVA). De rompmotoriek kan na een beroerte klinisch snel, betrouwbaar en valide gemeten worden. Met de Trunk Impairment Scale (TIS), met subschalen statische en dynamische zitbalans en coördinatie, is te beoordelen of een patiënt kan blijven zitten en wordt tevens de selectieve lateroflexie en rotatie van het bovenste en onderste deel van de romp gescoord. De TIS en de subschaal statische zitbalans blijken bij opname in een revalidatiecentrum de belangrijkste voorspeller te zijn van de score op de Barthel-index zes maanden na een CVA, belangrijker dan de score op de Barthel-index bij opname.
Onderzoek met de Trunk Impairment Scale laat zien dat de rompmotoriek na een CVA een herstelpatroon kent dat vergelijkbaar is met dat van de arm- en beenmotoriek en dat van de functionele vaardigheden. Er blijken geen significante verschillen te bestaan tussen het niveau van motorisch en functioneel herstel na een beroerte. Tussen drie en zes maanden na een CVA blijkt er verder geen significante vooruitgang van motorisch en functioneel herstel meer plaats te vinden, maar zelfs een stagnatie en mogelijk zelfs een achteruitgang. Een gerandomiseerd en gecontroleerd pilotonderzoek ten slotte toont aan dat additionele therapie gericht op het verbeteren van de rompmotoriek een significant positief effect heeft op lateroflexie van de romp, uitgevoerd vanuit het bovenste en onderste deel van de romp.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Literatuur
Benaim C, Pérennou DA, Villy J, et al. Validation of a standardized assessment of postural control in stroke patients. The postural assessment scale for stroke patients (PASS). Stroke 1999;30:1862-1868.
Bohannon RW. Lateral trunk flexion strength: impairment, measurement reliability and implications following unilateral brain lesion. Int J Rehabil Res 1992;15:249-251.
Carr JH, Shepherd RB, Nordholm L, et al. Investigation of a new motor assessment scale for stroke patients. Phys Ther 1985;65:175-180.
Carr LJ, Harrison LM, Stephens JA. Evidence for bilateral innervation of certain homologous motoneuron pools in man. J Physiol 1994;475:217-227.
Collin C, Wade D. Assessing motor impairment after stroke: a pilot reliability study. J Neurol Neurosurg Psychiatry 1990;53:576-579.
Davies P. Right in the middle. Selective trunk activity in the treatment of adult hemiplegia. Berlin: Springer-Verlag, 1990.
Duarte E, Marco E, Muniesa JM, et al. Trunk control test as a functional predictor in stroke patients. J Rehabil Med 2002;34:267-272.
Edwards S. Neurological Physiotherapy. A problem-solving approach. New York: Churchill Livingstone, 1996.
Franchignoni FP, Tesio L, Ricupero C, et al. Trunk control test as an early predictor of stroke rehabilitation outcome. Stroke 1997;28:1382-1385.
Fugl-Meyer AR, Jääskö L, Leyman I, et al. The post-stroke hemiplegic patient. 1 A method for evaluation of physical performance. Scand J Rehab Med 1975;7:13-31.
Gowland C, Stratford P, Ward M, et al. Measuring physical impairment and disability with the Chedoke-McMaster stroke assessment. Stroke 1993;24:58-63.
Hsieh CL, Sheu CF, Hsueh IP, et al. Trunk control as an early predictor of comprehensive activities of daily living function in stroke patients. Stroke 2002;33:2626-2630.
Johnstone M. Therapy for stroke. Building on experience. New York: Churchill Livingstone, 1991.
Kwakkel G, Wagenaar RC, Kollen BJ, et al. Predicting disability in stroke: a critical review of the literature. Age Ageing 1996;25:479-489.
Lincoln N, Leadbitter D. Assessment of motor function in stroke patients. Physiotherapy 1979;65:48-51.
Liu M, Chino N, Tuji T, Masakado Y, Hase K, Kimura A. Psychometric properties of the stroke impairment assessment set (SIAS). Neurorehabil Neural Repair 2002;16:339-351.
Lundy-Ekman L. Motor system: motor neurons. In: Neuroscience. Fundamentals for rehabilitation. Philadelphia: W.B. Saunders Company (Elsevier Science), 2002.
Mahoney F, Barthel D. Functional evaluation: the Barthel index. Md State Med J 1965;14:61-65.
Nieuwboer A, Feys H, De Weerdt W, et al. Developing a clinical tool to measure sitting balance after stroke: a reliability study. Physiotherapy 1995;81:439-445.
Partridge CJ, Johnston M, Edwards S. Recovery from physical disability after stroke: normal patterns as a basis for evaluation. Lancet 1987;14:373-375.
Peppen RPS van, Kwakkel G, et al. KNGF-richtlijn Beroerte. Amersfoort, september 2004. V-12/2004. (ISSN 1567-6137)
Port IG van de, Kwakkel G, Wijk I van, et al. Susceptibility to deterioration of mobility long-term after stroke: a prospective cohort study. Stroke 2006;37:167-171.
Sandin KJ, Smith BS. The measure of balance in sitting in stroke rehabilitation prognosis. Stroke 1990;21:82-86.
Verheyden G, Nieuwboer A, Mertin J, et al. The trunk impairment scale: a new tool to measure motor impairment of the trunk after stroke. Clin Rehabil 2004;18:326-334.
Verheyden G, Nieuwboer A, Feys H, et al. Discriminant ability of the trunk impairment scale: a comparison between stroke patients and healthy individuals. Disabil Rehabil 2005;27:1023-1028.
Verheyden G, Nuyens G, Nieuwboer A, et al. Reliability and validity of trunk assessment for people with multiple sclerosis. Phys Ther 2006(a);86:66-76.
Verheyden G, Vereeck L, Truijen S, et al. Trunk performance after stroke and the relationship with balance, gait and functional ability. Clin Rehabil 2006(b);20:451-458.
Verheyden G, Hughes J, Jelsma J, et al. Assessing motor impairment of the trunk in patients with traumatic brain injury: reliability and validity of the Trunk Impairment Scale. South African Journal of Physiotherapy 2006(c);62(2):23-28.
Verheyden G, Nieuwboer A, Wit L de, et al. Trunk performance after stroke: an eye-catching predictor of functional outcome. J Neurol Neurosurg Psychiatry 2007;78:694-698;Epub 18 Dec. 2006.
Verheyden G, Nieuwboer A, Wit L de, et al. Time course of trunk, arm, leg, and functional recovery after ischemic stroke. Neurorehabil Neural Repair, in druk.
Wade DT, Langton Hewer R. Motor loss and swallowing difficulty after stroke: frequency, recovery, and prognosis. Acta Neurol Scand 1987;76:50-54.
Wade DT, Skilbeck CE, Hewer RL. Predicting Barthel ADL score at 6 months after an acute stroke. Arch Phys Med Rehabil 1983;64:24-28.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Bijlage
Bijlage
Testprotocol Trunk Impairment Scale
Voor het uitvoeren van de test zijn nodig: een behandelbank, een blokkussen (om 10 cm achter de patiënt te zetten bij item 3 van het onderdeel statische zitbalans) en een stopwatch.
De uitgangspositie bij de 17 items is dezelfde. De patiënt zit op de rand van een behandelbank zonder arm- en rugondersteuning. De bovenbenen maken volledig contact met de behandelbank. De voeten worden op heupbreedte en plat op de grond geplaatst. De kniehoek is 90 graden. De armen rusten op de benen. Indien een verhoogde tonus in de paretische arm aanwezig is, wordt de positie van deze arm als uitgangshouding genoteerd. Hoofd en romp zijn in middenpositie.
Indien een patiënt een score 0 behaalt op het eerste testitem, dan wordt de totale score van de TIS 0. Elk testitem mag drie keer afgenomen worden. De hoogste score wordt genoteerd. Oefening van een testitem voorafgaand aan de test is niet toegestaan.
De patiënt mag tussen de pogingen door gecorrigeerd worden. De testitems worden verbaal aan de patiënt uitgelegd en kunnen, indien nodig, worden voorgedaan door de testafnemer. In tabel 7.1 tot en met 4 is het testformulier Trunk Impairment Scale (Van Peppen et al., 2004) weergegeven.
Copyright information
© 2008 Bohn Stafleu van Loghum
About this chapter
Cite this chapter
Verheyden, G. (2008). 7 Rompmotoriek na een cerebrovasculair accident. In: Nijs, J., Geraets, J., Nieuwboer, A., Veenhof, C., van Wilgen, C. (eds) Jaarboek Fysiotherapie kinesitherapie 2008. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-9490-6_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9490-6_7
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-5072-8
Online ISBN: 978-90-313-9490-6
eBook Packages: Dutch language eBook collection