Abstract
Erik is tien jaar wanneer zijn ouders hem voor het autismespreekuur aanmelden. De school ziet het niet langer zitten. Hij luistert slecht, gaat volledig zijn eigen gang, staat op als de les bezig is, praat dwars door de leerkracht heen en lijkt alleen geïnteresseerd in aardrijkskunde. Daar weet hij alles van. Elk land, elke plaats kent hij. Eigenlijk doet hij niets liever dan de atlas doorbladeren of de aardbol bekijken. Andere kinderen ziet hij nauwelijks staan. Op het schoolplein houdt hij zich afzijdig. Hij loopt heen en weer, in zichzelf aardrijkskundige namen producerend. Zijn ouders zijn blij met de doorverwijzing van school. Zij hebben al veel eerder aan de bel getrokken: bij het consultatiebureau, bij de schoolarts; ze hebben hem zelfs bij een psychologisch bureau laten onderzoeken. Men kon niets vinden, hooguit een achterstand in de sociaalemotionele ontwikkeling, maar dat werd toegeschreven aan zijn hoge intelligentie. De leerkracht van groep vijf noemde voor het eerst het woord ‘autisme’. Zij had eerder zo'n kind in de klas gehad.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsPreview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatuur
Aangehaalde literatuur
American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-IV) (4e ed.)Washington: American Psychiatric Press.
American Psychiatric Association (2000). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (DSM-IV-TR).Washington: American Psychiatric Press.
Asperger, H. (1944). Die ‘Autistische Psychopathen’ im Kinderalter. Archiv für Psychiatrie und Nervenkrankheiten, 117, 76–136.
Baird, G., Simonoff, E., Pickles, A., Chandler, S., Loucas, T., Meldrum, D. & Charman, T. (2006). Prevalence of disorders of the autism spectrum in a population cohort of children. In South Thames: the Special Needs and Autism Project (SNAP). Lancet. Jul 15, 368(9531), 210–5.
Baron-Cohen, S., Wheelwright, S., Lawson, J., Griffin, R., Ashwin, R., Billington, J. & Chakrabarti, B. (2005). Empathizing and systemizing in autism spectrum conditions. In F.R. Volkmar, R. Paul, A. Klin & D. Cohen. Handbook of autism and pervasive developmental disorders (pp. 628–639), New York: John Wiley & Sons.
*Berckelaer-Onnes, I.A. van (1996). Spel en autisme. Een contradictio in terminis? In Speelblokken, blok 4, Spel in het kader van diagnostiek en behandeling (pp. 4320–1-13). Groningen:Wolters-Noordhoff.
Berckelaer-Onnes, I.A. van (2003). Promoting Early Play, Autism, 7 (4), 415–423.
*Berckelaer-Onnes, I.A. van (2008). Autisme: van beeldvorming naar evidence based (be)handelen: een proces in ontwikkeling. Wetenschappelijk Tijdschrift Autisme, 2, 45–58.
Buitelaar, J.K. & Gaag, R.J. van der (1998). Diagnostic rules for children with PDD-NOS and Multiple Complex Developmental Disorder. Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 39(6), 911–919.
Emmen, R. (1996). Sociale vaardigheidstraining middels Goldstein Groepstherapie. In M.A.H. Mulders et al. (red.), Autisme: aanpassen en veranderen (pp. 141–153). Assen: Van Gorcum.
*Frith, U. (2005). Autisme: verklaringen van het raadsel (vert. van Explaining the enigma; Engelse versie gepubliceerd in 2003), Berchem: EPO.
Fombonne, E. (2005). Epidemiologigal Studies of pervasive Developmental Disorders. In F.R. Volkmar, R. Paul, A. Klin & D. Cohen. Handbook of autism and developmental disorders (pp. 42–70). New York: John Wiley & Sons.
Gaag, R.J. van der & Mulder, G.A.L.A. (1994). Cognitieve gedragstherapie bij kinderen met PDD-NOS. Tijdschrift voor Kinder en Jeugdpsychotherapie, 21(3), 64–77.
Gaag, R.J. van der & Berceklaer-Onnes, I.A. van (2000). Protocol autisme en aan autisme aanverwante contactstoornissen. In P. Prins & N. Pameyer (red.) Protocollen in de jeugdzorg. Richtlijnen voor diagnostiek, indicatiestelling en interventie (pp. 135–156). Lisse: Swets & Zeitlinger.
Kanner, L. (1943). Autistic disturbances of affective contact. Nervous Child, 2, 217–250.
Klin, A., Lin, D.J., Gorrindo, P., Ramsay, G. & Jones,W. (2009). Two-yearolds with autism orient to non-social contingencies rather than biological motion. Nature, 29 March.
*Kok, J.F.W. (1984). Specifiek opvoeden in gezin, school, dagcentrum en internaat. Leuven/Amersfoort: ACCO.
*Noens, I. & Berckelaer-Onnes, I.A. van (2002). Communicatie bij mensen met autisme en een verstandelijke beperking: van inzicht naar interventie. Nederlands Tijdschrift voor de Zorg aan verstandelijk gehandicapten, 28(4), 212–226.
Noens, I. & Berckelaer-Onnes, I. A. van (2004). Making sense in a fragmentaryWorld: communication in people with autism and learning disability. Autism, 8, 197–218.
Ploeger, A.M. (2008). Towards an integration of evolutionary psychology and developmental science: New insights from evolutionary developmental biology. Dissertatie Universiteit van Amsterdam.
Rutter, M. (1985). The treatment of autistic children. Journal of Child Psychology and Psychiatry and Allied Disciplines, 26, 193–214.
Rutter, M. (1991). Autism as a genetic disorder. In P. McGuffin & R. Murray (eds.), The new genetics of mental illness (pp. 225–244). Oxford: Butterworth- Heineman.
Schopler, E. (1997). Implementation of teacch philosophy. In D.J. Cohen & F.R. Volkmar (eds.), Autism and Pervasive Developmental Disorders (pp. 767–796). New York: John Wiley & Sons.
Steerneman, P., Logher, E. & Buitelaar, J. (1992). Leren begrijpen van emoties en leren denken over denkers: de ontwikkeling van en kanttekeningen bij een specifieke sociale vaardigheidstraining t.b.v. autistische kinderen. Tijdschrift voor Orthopedagogiek, Kinderpsychiatrie en Klinische Psychologie, 17, 155–164.
*Verpoorten, R.A.W. (1996). Communicatie met verstandelijk gehandicapte autisten: een multidimensioneel communicatiemodel. Nederlands Tijdschrift voor Zorg aan verstandelijk gehandicapten, 22(2), 106–121.
*Wing, L. (1996). Autistic Spectrum. Londen: Constable.
Literatuur voor ouders
Daens, M. & Elzakker, I. van (1997). Gestrand op een eiland van eenzaamheid. Antwerpen: Icarus.
De Clercq, H. (2005). Autisme van binnenuit. Antwerpen: Houtekiet.
Kraft, D. (1998). Ach Lauki. Het mooie en moeilijke van een autistisch kind. Haarlem: Aramith.
Momma, K. (1996). En toen verscheen een regenboog. Hoe ik mijn autistische leven ervaar. Amsterdam: Prometheus.
Vermeulen, P. & Degrieck, S. (2008). Mijn kind heeft autisme. Tielt: Lannoo.
Patiëntenverenigingen: Nederland
Nederlandse Vereniging voor Autisme, Prof. Bronkhorstlaan 10, 3723 MB Bilthoven, informatie- en advieslijn: 0900-288 47 63 (ma, wo, do tussen 10.00-13.00 uur en di, vrij tussen 09.00-12.00 uur); www.autisme.nl.
België
Vlaamse Vereniging Autisme, Groot Begijnhof 14, 9040 Gent, tel. (+31)09- 2188383; www.autismevlaanderen.be.
Zie voor meer adressen m.b.t. jeugdzorg, Sociale kaart Jeugdzorg, Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2009 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
About this chapter
Cite this chapter
van Berckelaer-Onnes, I., van der Gaag, R. (2009). Autismespectrumstoornissen. In: Psychiatrische stoornissen. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-9322-0_4
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-9322-0_4
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-6048-2
Online ISBN: 978-90-313-9322-0
eBook Packages: Dutch language eBook collection