Skip to main content
SpringerLink
Log in

Zorg als alternatief voor detentie: de toepassing van drang bij drugverslaafde justitiabelen

  • Chapter
Handboek forensische verslavingszorg

  • 3277 Accesses

Abstract

Delinquente problematische druggebruikers hebben sinds eind jaren tachtig van de vorige eeuw de mogelijkheid om gebruik te maken van zorg als alternatief voor vervolging of gevangenisstraf. In ruil voor de keuze voor een zorgtraject wordt de vervolging of gevangenisstraf opgeschort, onder voorwaarden die door justitie worden gesteld. Bij het doorbreken van de voorwaarden dreigt tenuitvoerlegging van de straf. Het gaat hier dus om zorg met een juridische ‘stok achter de deur’: ‘zorg onder drang’. Er zijn verschillende juridische varianten van drang, die tijdens de strafrechtelijke vervolging en tijdens detentie kunnen worden toegepast. Zorg onder drang is een complex proces, waarbij personen uit het strafrechtelijk systeem en de zorg met eigen perspectieven en op verschillende momenten betrokken zijn. De justitiële drang kan gebruikers over de drempel van de zorg heen ‘duwen’. Zorg onder drang leidt tot betere resultaten in termen van vermindering van het probleemgebruik en de criminaliteit en verbetering van de leefsituatie dan gevangenisstraf. Als aanvulling op een detentie waarin al zorg gegeven is, geeft zorg onder drang daarna een extra effect.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 59.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Preview

Unable to display preview. Download preview PDF.

Unable to display preview. Download preview PDF.

Literatuur

  • Beijers, W. & Rutjens, L. (2009). Tussen hoop en vrees, ISD’ers aan het woord. Justitiële verkenningen, 2, 93–105.

    Google Scholar 

  • Brink, W. van den, Hendriks, V.M., Blanken, P., Huijsman, I.A. & Ree, J.M. van (2002). Medical Co-prescription of heroin. Two randomized controlled trials. Utrecht: Central Committee on the treatment of heroin addicts.

    Google Scholar 

  • Dwang en drang in de hulpverlening aan verslaafden (1988). Den Haag: Tweede Kamer der Staten Generaal, vergaderjaar 1987–1988, 20 415, nrs. 1–2.

    Google Scholar 

  • European Monitoring Centre for Drugs and Drug Addiction (2007). Alternatives to imprisonment, Selected Issue. Lissabon: EMCDDA.

    Google Scholar 

  • Hall, W. (1995). The role of legal coercion in the treatment of offenders with alcohol and heroin problems. New South Wales: National Drug and Alcohol Research Centre (Technical Report no. 44).

    Google Scholar 

  • Het Nederlandse drugbeleid: continuïteit en verandering (1995). Den Haag: Tweede Kamer der Staten-Generaal, Vergaderjaar 1994–1995, 24077, nr. 3. Den Haag: Sdu Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Justitieel verslavingsbeleid (2007). Tweede Kamer der Staten-Generaal, Vergaderjaar 2006–2007, 31110, nr. 1. Den Haag: Sdu Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Justitieel verslavingsbeleid (2008). Tweede Kamer der Staten-Generaal, Vergaderjaar 2007–2008, 31110, nr. 5. Den Haag: Sdu Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Justitiële Inrichtingen (2008). Tweede Kamer der Staten-Generaal, Vergaderjaar 2007-2008, 24587, nr. 299. Den Haag: Sdu Uitgevers.

    Google Scholar 

  • Kaal, H., Ooyen, M. van, Ganpat, S. & Wits, E. (2009). Een complex probleem: passende zorg voor verslaafde drugsgebruikende justitiabelen met co-morbide psychiatrische problematiek en een lichte verstandelijke handicap. Den Haag: WODC, WODC-cahier 2009–11.

    Google Scholar 

  • Koeter, M. & Maastricht, A. van (2006). De effectiviteit van verslavingszorg in justitieel kader. Den Haag: ZonMw.

    Google Scholar 

  • Koeter, M. & Bakker, M. (2007). Effectevaluatie van de Strafrechtelijke Opvang Verslaafden (SOV). Meppel: Boom Juridische uitgevers.

    Google Scholar 

  • Laar, M. van, Cruts, A., Ooyen-Houben, M. van, Meijer, R., Croes, E., Brunt, T. & Ketelaars, A. (2011). Nationale Drug Monitor, Jaarbericht 2010. Utrecht: Trimbos-instituut/ WODC.

    Google Scholar 

  • Lohuis, G., Schilperoort, R. & Schout, G. (2000). Van bemoei- naar groeizorg: methodieken voor de OGGz. Groningen: Wolters-Noordhoff bv.

    Google Scholar 

  • Marlowe, D., Merikle, E., Kirby, K., Festinger, D. & McLellan, T. (2001). Multidimensional assessment of perceived treatment-entry pressures among substance abusers. Psychology of Addictive Behaviors, 15 (2), 97–108.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Marlowe, D. (2006). Depot naltrexone in lieu of incarceration: a behavioral analysis of coerced treatment for addicted offenders. Journal of Substance Abuse Treatment, 31, 131–139.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • McDougall, C., Cohen, M., Swaray, R. & Perry, A. (2008). Benefit-cost analysis of sentencing. The Campbell Collaboration, Campbell Systematic Reviews, 10.

    Google Scholar 

  • Meghelen, P. van & Pronk, E. (2005). Verslaving. Den Haag: ZonMw, Programma Verslaving.

    Google Scholar 

  • Menger, A. & Krechtig, L. (2004). Het delict als maatstaf, methodiek voor werken in gedwongen kader. Utrecht: Stichting Reclassering Nederland.

    Google Scholar 

  • Mitchell, O., Wilson, D. & MacKenzie, D. (2006). The effectiveness of incarcerationbased drug treatment on criminal behaviour. The Campbell Collaboration, Campbell Systematic Reviews, 11.

    Google Scholar 

  • Moorlag, G. (2010). Motivatieproblematiek bij delinquente probleemgebruikers in drangtrajecten: de aard en omgang. Rotterdam: Erasmus Universiteit, Scriptie Criminologie.

    Google Scholar 

  • Ooyen-Houben, M. van (2004). Drang bij criminele harddrugsgebruikers, een onderzoek naar de toepassing van drang in Nederland. Tijdschrift voor Criminologie, 46 (3), 233–248.

    Google Scholar 

  • Ooyen-Houben, M. (2008). Quasi-compulsory treatment in the Netherlands: promising theory, problems in practice. In A. Stevens (Ed.). Crossing frontiers, international developments in the treatment of drug dependence (pp. 131–152). Brighton: Pavilion Publishing.

    Google Scholar 

  • Pligt, J. van der, Koomen, W. & Harreveld, F. van (2008). Bestraffen: een overzicht, een mythe en nieuwe varianten. Justitiële Verkenningen, 34 (2), 70–81.

    Google Scholar 

  • Rigter, H. (2009). De relatie tussen verslavingsproblematiek en delinquentie bij jongeren. Verslaving, 5 (3), 4–16.

    Article  Google Scholar 

  • Roeg, D., Goor, L. van de & Garretsen, H. (2004). When a push is not a shove: Assertive care, Dutch-style. Drugs and Alcohol Today, 4 (2), 26–32.

    Article  Google Scholar 

  • Schaub, M., Stevens, A., Berto, D., Hunt, N., Kerschl, V., McSweeney, T., Oeuvray, K., Puppo, I., Santa Maria, A., Trinkl, B., Werdenich, W. & Uchtenhagen, A. (2010). Comparing outcomes of ‘voluntary’ and ‘quasi-compulsory’ treatment of substance dependence in Europe. European Addiction Research, 16, 53–60.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Schaub, M., Stevens, A., Berto, D., Hunt, N., Kerschl, V., McSweeney, T., Oeuvray, K., Puppo, I., Santa Maria, A., Trinkl, B., Werdenich, W. & Uchtenhagen, A. (2011). Predictors of retention in the ‘voluntary’ and ‘Quasi-compulsory’ treatment of substance dependence in Europe. European Addiction Research, 17, 97–105.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Soulet, M-H. & Oeuvray, K. (2006). Constructing, producing & analysing the qualitative evidence, QCT-Europe, Final report. Fribourg: Université de Fribourg.

    Google Scholar 

  • Stevens, A., Berto. D., Heckmann, W., Kerschl, V., Oeuvray, K., Ooyen, M. van, Steffan, E. & Uchtenhagen, A. (2005a). Quasi-compulsory treatment of drug dependent offenders: an international literature review. Substance Use and Misuse, 40, 269–283.

    Article  Google Scholar 

  • Stevens, A., McSweeney, T., Ooyen, M. van & Uchtenhagen, A. (2005b). On coercion. International Journal of Drug Policy, 16 (4), 207–209.

    Article  Google Scholar 

  • Stevens, A., Berto, D., Frick, U., Hunt, N., Kerschl, V., McSweeney, T., Oeuvray, K., Puppo, I., Santa Maria, A., Schaaf, S., Trinkl, B., Uchtenhagen, A. & Werdenich, W. (2006). The relationship between legal status, perceived pressure and motivation in treatment for drug dependence: results from a European study of quasi-compulsory treatment. European Addiction Research, 12 (4), 197–209.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Stevens, A. (2008). Quasi-compulsory treatment in Europe: an evidence-based response to drug-related crime? In A. Stevens (Ed.) (2009). Crossing frontiers, international developments in the treatment of drug dependence, (pp. 153–172).

    Google Scholar 

  • Urbanoski, K. (2010). Coerced addiction treatment: client perspectives and the implications of their neglect. Harm Reduction Journal, 7(13), 1–10.

    Google Scholar 

  • Vaststelling van een Wet forensische zorg en daarmee verband houdende wijzigingen in diverse andere wetten (Wet forensische zorg) (2010). Tweede Kamer, 32 398, nr. 2 (Voorstel van wet) en 3 (Memorie van Toelichting).

    Google Scholar 

  • Wree, E. de, Ruyver, B. de, Verpoest, K. & Colman, C. (2008). All in favour? Attitudes of stakeholders and drug users towards judicial alternatives. European Journal on Criminal Policy and Research, 14, 431–440.

    Article  Google Scholar 

Download references

Authors
  1. Marianne van Ooyen-Houben
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Editor information

Eric Blaauw Hendrik Roozen

Copyright information

© 2012 Bohn Stafleu van Loghum

About this chapter

Cite this chapter

van Ooyen-Houben, M. (2012). Zorg als alternatief voor detentie: de toepassing van drang bij drugverslaafde justitiabelen. In: Blaauw, E., Roozen, H. (eds) Handboek forensische verslavingszorg. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-8851-6_5

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-8851-6_5

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-8850-9

  • Online ISBN: 978-90-313-8851-6

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation