Samenvatting
Het doel van deze studie was het bepalen van de veranderingen in hartslag tijdens submaximale inspanning, als maat voor het cardiorespiratoire functioneren van ouderen die deelnemen aan een veelzijdig sport- en spelprogramma. Gedurende twee jaar volgden 151 deelnemers het sport- en spelprogramma en werden de veranderingen in hartslag tijdens submaximale inspanning (wandelsnelheden), als maat voor het cardiorespiratoire functioneren, geanalyseerd. Van de baseline- tot de laatste follow-upmeting werden significante afnamen in de gemiddelde hartslag gevonden van 5,5, 6,0, 10,0 en 9,0 slagen per minuut bij wandelsnelheden van 4, 5, 6 en 7 km/uur, hetgeen overeenkomt met relatieve afnamen van 5,1 tot 7,4 procent. Deze resultaten duiden op een potentiële verbetering van het cardiorespiratoire functioneren van ouderen na deelname aan het sport- en spelprogramma.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsLiteratuur
Ainsworth BE, Haskell WL, Whitt MC, Irwin ML, Swartz AM, Strath SJ, Scott J, O’Brien WL, Bassett DR Jr, Schmitz KH, Emplaincourt PO, Jacobs DR Jr, Leon AS. Compendium of physical activities: an update of activity coded and MET intensities. Med Sci Sports Exerc 2000;32(9):S498-504.
ACSM (American College of Sports Medicine). Position Stand. Exercise and physical activity for older adults. Med Sci Sports Exerc 1998;30(6):992-1008.
ACSM/AHA (American College of Sports Medicine and American Heart Association). Recommendation. Physical activity and public health in older adults. Med Sci Sports Exerc 2007;39(8):1435-1445.
Bandura A. Social foundations of thought and action (pp. 399-409). Englewood Cliffs, NJ: Prentice Hall, 1986.
Belman MJ, Geasser GA. Exercise training below and above the lactate threshold in the elderly. Med Sci Sports Exerc 1991;23(5):562-568.
Blair SN, Cheng Y, Holder JS. Is physical activity or physical fitness more important in defining health benefits? Med Sci Sports Exerc 2001;33(6):S379-S399.
Carter JB, Banister EW, Blaber AP. The effect of age and gender on heart rate variability after endurance training. Med Sci Sports Exerc 2003;35(8):1333-1340.
Inbar O, Oren A, Scheinowitz M, Rotstein A, Dlin R, Casaburi R. Normal cardiopulmonary response during incremental exercise in 20-70-yr-old men. Med Sci Sports Exerc 1994;26(5):538-546.
Janz KF. Physical activity in epidemiology: moving from questionnaire to objective measurement. Brit J Sports Med 2006;40(3):191-192.
Jong J de, Stevens M, Lemmink KAPM, Greef MHG de, Rispens P, Mulder T. Background and intensity of the GALM physical activity program. J Phys Activity Health;2005:2(1):51-62.
Jong J de, Lemmink KAPM, Stevens M, Greef MHG de, Rispens P, King AC, Mulder T. Six-month effects of the Groningen Active Living Model (GALM) on physical activity, health and fitness outcomes in sedentary and underactive older adults aged 55-65. Patient Educ Counsel 2006;62(1):132-141.
Jong J de, Lemmink KAPM, King AC, Huisman M, Stevens M. Twelve-month effects of the Groningen Active Living Model (GALM) on physical activity, health and fitness outcomes in sedentary and underactive older adults aged 55-65. Patient Educ Counsel 2007;66(2):167-176.
Jurca, R, Jackson AS, LaMonte MJ, Morrow JR, Blair SN, Wareham NJ, Haskell WL, Mechelen W van, Church TS, Jakicic JM, Laukkanen R. Assessing cardiorespiratory fitness without performing exercise testing. Am J Prev Med 2005;29(3):185-193.
Lamberts RP, Lemmink KAPM, Durandt JJ, Lambert MI. Variation in heart rate during submaximal exercise; implications for monitoring training. J Strength Conditioning Res 2004;18(3):641-645.
Lemmink KAPM, Kemper H, Greef MHG de, Rispens P, Stevens M. Reliability of the Groningen fitness test for the elderly. J Aging Physical Activity 2001;9(2):194-212.
Marcus BH, Owen N. Motivational readiness, self-efficacy and decision-making for exercise. J Appl Soc Psychol 1992;22(1):3-16.
Nuñez C, Gallagher D, Visser M, Pi-Sunyer FX, Wang Z, Heymsfield SB. Bioimpedance analysis: evaluation of leg-to-leg system based on pressure contact foot-pad electrodes. Med Sci Sports Exerc 1997;29(4):524-531.
Pate RR, Pratt M, Blair SN, Haskell WL, Macera CA, Bouchard C, Buchner D, Ettinger W, Heath GW, King AC, Kriska A, Leon AS, Marcus BH, Morris J, Paffenbarger RS Jr, Patrick K, Pollock ML, Rippe JM, Sallis J, Wilmore JH. Physical activity and public health: a recommendation from the Centers for Disease Control and Prevention and the American College of Sports Medicine. J Am Med Assoc 1995;273(5):402-407.
RIVM (Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu). Nationaal Kompas Volksgezondheid 2007. http://www.rivm.nl/vtv/object_document/o4671n16911.html.
Singh MAF. Exercise comes of age: rationale and recommendations for a geriatric exercise prescription. J Gerontol Series A: Biol Sci Med Sci 2002;57(5):M262-M282.
Snijders TAB, Bosker RJ. Multilevel analysis: an introduction to basic and advanced multilevel modelling. London: Sage Publications Ltd, 1999.
Stevens M, Bult P, Greef MHG de, Lemmink KAPM, Rispens P. GALM: stimulating physical activity in sedentary older adults. Prev Med 1999;29(4):267-276.
Voorrips LE, Ravelli AC, Dongelmans PC, Deurenberg P, Staveren WA van. A physical activity questionnaire for the elderly. Med Sci Sports Exerc 1991;23(8):4-9.
Wilmore JH, Green JS, Stanforth PR, Gagnon J, Rankinen T, Leon AS, Rao DC, Skinner JS, Bouchard C. Relationship of changes in maximal and submaximal aerobic fitness to changes in cardiovascular disease and non-insulin-dependent diabetes mellitus risk factors with endurance training: The Heritage Family Study. Metabolism 2001;50(11):1255-1263.
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Editors and Affiliations
Bijlage: Recreatieve sport- en spelactiviteiten per sessie
Bijlage: Recreatieve sport- en spelactiviteiten per sessie
Sessie 1: Inleiding en balspel
Introductie van de lesgever, deelnemers en het totale GALM-programma. Warming-up met wandelen, loopoefeningen in kleine groepjes met als doel kennismaking en elkaars namen leren. Bal gooien en vangen, eindigend met voorbereidingsspel op softbal.
Sessie 2: Softbal
Warming-up op muziek, ritmisch wandelen, lopen, armzwaaien en sprongoefeningen. Bal gooien en vangen, gecombineerd met lopen en slaan in kleine groepjes. Het spelen van een aangepaste vorm van indoorsoftbal.
Sessie 3: Dansen
Warming-up op muziek met een toename in intensiteit door bijvoorbeeld extra arm- en beenoefeningen. Aanleren van diverse stepoefeningen zoals V-step, side-step, step-tap enz. Vervolgens intensievere oefeningen zoals springen, tripling, skipping, spierversterkende oefeningen voor de buik-, bil- en beenspieren, eindigend met stretchen.
Sessie 4: Volleybal
Individuele warming-up met werpen en vangen van een volleyball of foambal, gevolgd door oefeningen in tweetallen. Het spelen van het spel minivolleyball met aangepaste regels.
Sessie 5: Zelfverdediging
Warming-up op muziek, oefeningen met houten stokken zoals zwaaien, springen, balanceren met de stok, trek- en duwvormen met een partner, stokworstelen, aanval- en verdedigingsvormen met de stok (voorzichtig!).
Sessie 6: Badminton
Warming-up op muziek, low-impactoefeningen en stretchen. Het aanleren van badmintontechnieken en het spelen van het spel samen met een partner van gelijk niveau.
Sessie 7: Basketbal
Warming-up met een basketbal, zoals dribbelen en schieten op een basket. Circuit met hierin verwerkt allerlei basketbaloefeningen (set shot, lay-up, chest pass). Tot slot het spelen van het spel minibasketbal met aangepaste regels.
Sessie 8: Zwemmen
Aquajoggen, wet-belt-oefeningen en zwemopdrachten.
Sessie 9: Voetbal
Warming-upoefeningen met een voetbal zoals dribbelen. Circuit met hierin verwerkt allerlei voetbaloefeningen (schieten, dribbelen en passen). Tot slot het spelen van het spel minivoetbal met aangepaste regels.
Sessie 10: Indoorhockey
Warming-up door middel van eenvoudige hockeyvaardigheden (pushen, stoppen enz.). Tot slot het spelen van het spel minihockey met aangepaste regels en materiaal (langere stick, lichtere bal / bal met gaten / foambal).
Sessie 11: Spelcircuit
Warming-up op muziek en inleiding van spelvaardigheden. Volbrengen van het circuit bestaande uit oefeningen zoals gooien, vangen, wandelen, lopen, trappen, springen enz.
Sessie 12: Fitness (in fitnesscentrum)
Warming-up op muziek met low-impact- en stretchoefeningen. Introductie van fitnessapparatuur en ‑oefeningen. Circuit met gebruikmaking van lichte gewichten. Ontspannings- en stretchoefeningen op muziek.
Sessie 13: Tennis
Warming-up op muziek met hierin verwerkt dynamische lenigheidsbevorderende oefeningen zoals zwaaien van arm en benen. Daarna wandelen/lopen en gooien en vangen van tennisbal met een partner. Individueel uitvoeren van diverse tennisvaardigheden zoals bal hooghouden met racket (stilstaand, wandelend), eventueel met foambal of ballon. Het spelen van het spel tennis met aangepaste regels en/of materiaal.
Sessie 14: Korfbal
Warming-up met gebruikmaking van ballen. Het werpen en vangen van een bal stilstaand, wandelend of lopend samen met een partner. Werpen op de korf en daarna het spelen van het spel minikorfbal.
Sessie 15: Atletiek (buiten)
Warming-up met hierin verwerkt wandelen, lopen, stretchen en dynamische oefeningen ter bevordering van de lenigheid. Loopvorm gebaseerd op het intervaltrainingsprincipe. Doelwerpen met behulp van speer of ballen. De sessie wordt afgesloten met een teamestafetteloop.
Rights and permissions
Copyright information
© 2011 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Media
About this chapter
Cite this chapter
de Jong, J., Lemmink, K., Stevens, M. (2011). 11 Deelname aan een sport- en spelprogramma ter verbetering van de cardiorespiratoire fitheid bij ouderen. In: van Wegen, E., Calders, P., Geraets, J., Nijs, J., Veenhof, C., van Wilgen, C. (eds) Jaarboek Fysiotherapie Kinesitherapie 2011. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-8603-1_12
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-8603-1_12
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-8602-4
Online ISBN: 978-90-313-8603-1
eBook Packages: Dutch language eBook collection