Samenvatting
Het EDOMAH-programma werd ontwikkeld in de periode 1997-1998 en bevatte de eerste cliëntsysteemgerichte ergotherapierichtlijn in Nederland. Het EDOMAH-programma heette destijds: ‘Standaard voor de ergotherapie-behandeling van geriatrische patiënten met niet-ernstige cognitieve stoornissen en hun mantelzorgers’[2,3,4] en was ontwikkeld voor meer cognitieve stoornissen dan alleen dementie. Vanwege de evidence[5,6,7,8] en de praktijkervaring met deze richtlijn bij de doelgroep ouderen met dementie en hun mantelzorger, is het huidige EDOMAH-programma geheel op ouderen met dementie en hun mantelzorgers toegespitst. Het theoretische kader van dit EDOMAH-programma is gelijk gebleven, maar ook met voorbeelden toegespitst op de huidige doelgroep. Het hele ergotherapeutisch proces van dit EDOMAH-programma is gebaseerd op twee theoretische kaders: het cliënt-gecentreerdeModel of Human Occupation (MOHO[9]) en het systeemgerichte Etnografisch Raamwerk.[10-11] Daarnaast zijn het plan van aanpak en de uitvoering van deze ergotherapie-interventie eveneens gebaseerd op het Cognitive Disabilities Model[12] en het Consultmodel.[13,14] Er wordt in de ergotherapie-interventie volgens het EDOMAH-programma ook gebruikgemaakt van levens-verhaalmethoden en basisprincipes van belevingsgerichte zorg.[15,16,17] De afgelopen jaren is cliëntgecentreerd en systeemgericht werken in de ergotherapie in Nederland meer centraal komen te staan en worden ook andere cliëntgecen-treerde en systeemgerichte modellen als kader in de ergotherapie toegepast. De hierboven genoemde modellen, methoden en basisprincipes zijn in het huidige EDOMAH-programma gehandhaafd gebleven omdat deze relevant, effectief en waardevol zijn gebleken voor de ergotherapie-interventie aan huis van ouderen met dementie en hun mantelzorgers.[5,6,7,8] De genoemde theoretische grondslagen worden in dit hoofdstuk nader toegelicht.
‘Een model is een vereenvoudigde weergave van de werkelijkheid.’
(Grol en Wensing) [ 1]
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Grol, R.T.P.M., Wensing, M.J.P. (2006). Implementatie, effectieve verandering in de patiëntenzorg. Derde druk. Reed Business BV.
Graff, M.J.L., & Melick, M.B.M. van (2000). De ontwikkeling, het testen en implementeren van een ergotherapie standaard. De standaard voor de ergotherapeutische behandeling van geriatrische patiënten met niet-ernstige cognitieve stoornissen. Nederlands Tijdschrift voor Ergotherapie, 28, 169-174.
Melick, M.B.M. van, & Graff, M.J.L. (2000). Ergotherapie bij geriatrische patiënten. De standaard voor de ergotherapeutische behandeling van geriatrische patiënten met niet-ernstige cognitieve stoornissen. Nederlands Tijdschrift voor Ergotherapie, 28, 176-181.
Melick, M.B.M. van, Graff, M.J.L., & Mies, L. (1998). Standaard ergotherapie voor de diagnostiek en behandeling van geriatrische patiënten met niet-ernstige cognitieve stoornissen. Nijmegen: UMC St Radboud.
Graff, M.J.L., Vernooij-Dassen, M.J.F.J., Thijssen, M., Dekker, J., Hoefnagels, W.H.L., & Olde Rikkert, M.G.M. (2006). Community occupational therapy for dementia patients and their primary caregivers: a randomized controlled trial. BMJ, 333, 1196 [BMJonline 2006, doi:10.1136/BMJ 39001.688843.BE’.
Graff, M.J.L., Vernooij-Dassen, M.J.F.J., Thijssen, M., Dekker, J., Hoefnagels, W.H.L., & Olde Rikkert, M.G.M. (2007). Effects of community occupational therapy on quality of life and health status in dementia patients and their primary caregivers: a randomized controlled trial. Journals of Gerontology Series A: Biological Science andMedical Science, 62(9), 1002-1009.
Graff, M.J.L., Adang, E.M.M., Vernooij-Dassen, M.J.F.J., Dekker, J., Jönsson, L., Thijssen, M., Hoefnagels, W.H.L., & Olde Rikkert, M.G.M. (2008). Community occupational therapy for older patients with dementia and their caregivers: a cost-effectiveness study. BMJ, 336, 134–138 [BMJonline 2008, doi:10.1136/BMJ.39408.481898.BE].
Graff, M.J.L. (2008). Effectiveness and efficiency of community occupational therapy in older people with dementia and their caregivers (PhD thesis). Enschede: Ipskamp.
Kielhofner, G. (2008). A model of human occupation: Theory and application (4 ed.). Baltimore, MD: Lippincott, Williams & Wilkins.
Gitlin, L. N., Corcoran, M., & Leinmiller-Eckhardt, S. (1995). Understanding the family perspective: an ethnographic framework for providing occupational therapy in the home. American Journal of Occupational Therapy, 49(8), 802-808.
Gitlin, L. N. (2005). Occupational Therapy and Dementia Care. The home environmental skill-building program for individuals and families. Bethesda, MD: AOTA.
Allen, C. K., & Blue, T. (1998). Cognitive Disabilities Model: How to make clinical judgements. In: Katz, N. Cognition and occupation in rehabilitation. Cognitive models for intervention in occupational therapy. Bethesda, MD: AOTA.
Uden, M. van (1997). Het adviesproces: een consultmodel. Post-HBO cursus: adviseren over zorg en begeleiding. Amsterdam: HvA.
Uden, M. van (1999). Mantelzorgers. In: A. Heijsman, C. Kuijper, & M. Lemette. De ergotherapeut als adviseur. Methodiek en adviesvaardigheden. Utrecht: Lemma.
Feil, N. (1998). Validation: an emetic approach to the care of dementia. Clinical gerontologist, 8(3), 89-94.
Finnema, E. (2000). Emotion oriented care in dementia. A psychosocial approach. PhD Thesis. Groningen: Stichting Drukkerij C. Regenboog.
Kooij, C.H. van der (1999). Gewoon lief zijn: belevingsgerichte zorg voor de dementerende verpleeghuisbewoner. Apeldoorn: IMOZ.
Kielhofner, G. (1995). A model of human occupation: Theory and application. Baltimore, MD: Lippincott, Williams & Wilkins.
Kielhofner, G. (1998). A model of human occupation: Theory and application (2nd ed.). Baltimore, MD: Lippincott, Williams & Wilkins.
Kielhofner, G. (2002). A model of human occupation: Theory and application (3rd ed.). Baltimore, MD: Lippincott, Williams & Wilkins.
Expertise Centrum Ergotherapie (2008). OPHI-II NL Model Of Human Occupation. Versie 2.0 en 2.1. Amsterdam: Hogeschool van Amsterdam, Expertise Centrum Ergotherapie.
Mies, L. (2007). Levensverhalen in de praktijk. Interventies in gezondheidszorg en welzijnswerk. In: E. Bohlmeijer, L. Mies, & G. Westerhof. De betekenis van levensverhalen. Theoretische beschouwingen en toepassingen in onderzoek en praktijk. Houten: Bohn Stafleu van Loghum, 2007.
Riopel-Smith, R., & Kielhofner, G. (1998). Occupational Performance History lnterview lI. Chicago: University of Illinois.
Hasselkus, B. R. (1990). Ethnographic Interviewing: A tool for practice with family caregivers for the elderly. Occupational Therapy Practice, 2(1), 9-16.
Pool, A., Kruyt, J., & Walters, M. (1998). Zorgen heb je samen, belevingsgerichte zorg in de praktijk, tussen thuis en ziekenhuis. Utrecht: NIZW.
Kolb, D.A. (1984). Experiential learning. Englewood Cliffs, NJ.: Prentice Hall.
Rights and permissions
Copyright information
© 2010 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij
About this chapter
Cite this chapter
Graff, M., van Melick, M., Thijssen, M., Verstraten, P., Zajec, J. (2010). 2 Theoretische achtergronden van het EDOMAH-programma. In: Ergotherapie bij ouderen met dementie en hun mantelzorgers. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-7874-6_2
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-7874-6_2
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-7873-9
Online ISBN: 978-90-313-7874-6
eBook Packages: Dutch language eBook collection