Skip to main content

2 Delirium, dementie en andere cognitieve stoornissen

  • Chapter
Handboek psychopathologie deel 1
  • 7191 Accesses

Samenvatting

Vergeetachtigheid is vaak de belangrijkste klacht van patiƫnten met een cognitieve stoornis.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 99.00
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 109.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Literatuur

  • BƤckman, L., Jones, S., Berger, A.K., Laukka, E.J., & Small B.J. (2005). Cognitive impairment in preclinical Alzheimerā€™s disease: A meta-analysis. Neuropsychologica, 19, 520-531.

    Google ScholarĀ 

  • Bakker, A., Matser, D., & Eikelenboom, P. (1998). Diagnostiek van de ziekte van Huntington bij een onduidelijke familieanamnese. Tijdschrift voor Psychiatrie, 40, 577-582.

    Google ScholarĀ 

  • Bhasin, M., Rowan, E., Edwards, K., & McKeith, I. (2007). Cholinesterase inhibitors in dementia with Lewy bodies: A comparative analysis. International Journal of Geriatric Psychiatry, 22, 890-895.

    Google ScholarĀ 

  • Brouwer, K., & Luyendijk, D. (2006) . Dementie. In H.J. Luyendijk & A.J.B. Verkaaik (red.), Handboek sociale geriatrie (pp. 105-124). Utrecht: De Tijdstroom.

    Google ScholarĀ 

  • Clarfield, A.M. (2003). The decreasing prevalence of reversible dementia. Archives of Internal Medicine, 163, 2219-2229.

    Google ScholarĀ 

  • Droes, R.M., Tilburg, W. van, Jonker, C., Scheltens, P., & Slaets, J.P.J. (1999). Klinisch beleid bij dementie. In R.C. van der Mast & J.P.J. Slaets (red.), BehandelingsstrategieĆ«n bij organisch psychiatrische stoornissen (pp. 19-43). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google ScholarĀ 

  • Duijn, C.M. van (2001). Epidemiologie. In C. Jonker, F.R.J. Verhey & J.P.J. Slaets (red.), Alzheimer en andere vormen van dementie (pp. 9-18). Houten/Diegem: Bohn, Stafleu Van Loghum.

    Google ScholarĀ 

  • Goldberg, E. (2007). De wijsheid paradox. Amsterdam: Wereldbibliotheek.

    Google ScholarĀ 

  • Goldman, J.S., Adamson, J., Karydas, A., e.a. (2007). New genes, new dilemma: FTLD genetics and its implication for families. American Journal of Alzheimerā€™s Disease and Other Dementias, 22, 507-515.

    Google ScholarĀ 

  • Gool, W.A. van (2006). Aanvullend diagnostiek bij vergeetachtigheid. In: Biemond cursus: cognitieve stoornissen (pp. 5-12). Nederlandse Vereniging voor Neurologie.

    Google ScholarĀ 

  • Hampel, H., Teipei, S.J., Fuchsberger, T., e.a. (2004). Value of CSF Ī²-amyloid 1-42 and TAU as predictors of Alzheimerā€™s disease in patients with mild cognitive impairment. Molecular Psychiatry, 9, 705-710.

    Google ScholarĀ 

  • Hardy, J., & Selkoe, D.J. (2002). The amyloid hypothesis of Alzheimerā€™s disease: Progress and problems on the road of therapeutics. Science, 297, 353-356.

    Google ScholarĀ 

  • Hijdra, A. (2006). Klinische diagnostiek bij vergeetachtigheid. In: Biemond cursus: cognitieve stoornissen (pp. 5-12). Nederlandse Vereniging voor Neurologie.

    Google ScholarĀ 

  • Hijdra, A. (2007). Langzamer lopen en denken. In P.D. Meesters & W.A. van Gool (red.), Neuropsychiatrie in de praktijk (pp. 139-148). Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg.

    Google ScholarĀ 

  • Inouye, S.K. (1999). Predisposing and precipitating factors for delirium in hospitalized older patients. Dementia and Geriatric Cognitive Disorders, 10, 393-400.

    Google ScholarĀ 

  • Inouye, S.K. (2006). Delirium in older persons. New England Journal of Medicine, 354, 1157-1165.

    Google ScholarĀ 

  • Inouye, S.K., Viscoli, C.M., Horwitz, R.I., e.a. (1993). A predictive model for delirium in hospitalized elderly medical patients based on admission characteristics. Annals of Internal Medicine, 119, 474-481.

    Google ScholarĀ 

  • Jonker, C., Geerlings, M.I., & Schmand, B. (2000). Are memory complaints predictive for dementia: A review of clinical and population-based studies. International Journal of Geriatric Psychiatry, 15, 983-991.

    Google ScholarĀ 

  • Kalisvaart, C.J. (2005). Primary prevention of delirium in the elderly. Academisch proefschrift, Universiteit van Amsterdam.

    Google ScholarĀ 

  • Kemppainen, N.M., Aalto, S., Wilson, I.A., e.a. (2007). PET amyloid ligand (11C)PIB uptake is increased in mild cognitive impairment. Neurology, 68, 1603-1606.

    Google ScholarĀ 

  • Kerssens, C.J., Pijnenburg, Y.A.L., Schouws, S., Eikelenboom, P., & Tilburg, W. van (2006). Laat-ontstane schizofrenie: een dementia non-praecox? Tijdschrift voor Psychiatrie, 48, 717-727.

    Google ScholarĀ 

  • Kok, R.M., & Verhey, F.R.J (2002): http://www.hulpgids.nl/tests/test-dementie.htm.

    Google ScholarĀ 

  • Lemstra, A.W., Eikelenboom, P., & Gool, W.A. van (2003). Het cholinerge deficiĆ«ntiesyndroom als indicatie voor cholinesteraseremmers. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 147, 2201-2203.

    Google ScholarĀ 

  • Lemstra, E., Rozemuller, A., Gool, P. van, & Eikelenboom, P. (2004). In J.E. Hovens, A.J.M. Loonen & L. Timmermans (red.), Handboek neurobiologische psychiatrie (pp. 159-180). Utrecht: De Tijdstroom.

    Google ScholarĀ 

  • Mast, R. van der (2004). Delirium. In J.E. Hovens, A.J.M. Loonen & L. Timmermans (red.), Handboek neurobiologische psychiatrie (pp. 181-201). Utrecht: De Tijdstroom.

    Google ScholarĀ 

  • McKeith, I., Mintzer, J., Aarsland, D., e.a. (2004). International Psychogeriatric Association Expert Meeting on DLB Dementia with Lewy bodies. Lancet Neurology, 3, 19-28.

    Google ScholarĀ 

  • Naarding, P., Kremer, H.P.H, & Zitman, F.G. (2001). Huntingtonā€™s disease: A review of the literature on prevalence and treatment of the neuropsychiatric phenomena. European Psychiatry, 16, 439-445.

    Google ScholarĀ 

  • Neary D., Snowden, J., & Mann, D. (2005). Frontotemporal dementis. Lancet Neurology, 4, 771-780.

    Google ScholarĀ 

  • Nederlandse Vereniging voor Klinische Geriatrie (2005). Richtlijn diagnostiek en medicamenteuze behandeling van dementie. Alphen a/d Rijn: van Zuiden Communications.

    Google ScholarĀ 

  • Nederlandse Vereniging voor Psychiatrie (2004). Richtlijn delirium. Amsterdam: Boom.

    Google ScholarĀ 

  • Pijnenburg, Y.A.L. (2007). Frontotemporal dementia: Towards an early diagnosis. Academisch proefschrift, Vrije Unversiteit Amsterdam.

    Google ScholarĀ 

  • Quinette, P., Guillery-Girard, B., Dayan, J., e.a. (2006). What does transient global amnesia really mean? Review of the literature and through study of 142 cases. Brain, 129, 1640-1658.

    Google ScholarĀ 

  • Schieveld, J.N.M. (2008). On pediatric delirium in critical illness. Academisch proefschrift, Universiteit van Maastricht.

    Google ScholarĀ 

  • Sechi, G., & Serra, A. (2007). Wernickeā€™s encephalopathy: New clinical settings and recent advances in diagnosis and management. Lancet Neurology, 6, 442-455.

    Google ScholarĀ 

  • Sno, H.N. (1999). Intoxicatiedelirium: maligne neuroleptisch syndroom, serotoninesyndroom en centraal cholinerg syndroom. In R.C. van der Mast & J.P.J. Slaets (red.), BehandelingsstrategieĆ«n bij organisch psychiatrische stoornissen (pp. 83-96). Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.

    Google ScholarĀ 

  • Swieten J.C. van (2001). Frontotemporale dementie. In C. Jonker, F.R.J. Verhey & J.P.J. Slaets (red.), Alzheimer en andere vormen van dementie (pp. 150-164). Houten/Diegem: Bohn, Stafleu Van Loghum

    Google ScholarĀ 

  • Teunisse, S., & Scherder, E. (2007). Cognitie. In A.M. Pot, Y. Kuin & M. Vink (red.), Handboek ouderenpsychologie (pp. 111-132). Utrecht: De Tijdstroom.

    Google ScholarĀ 

  • Theunisse, R.J. (2002). Het syndroom van Charles Bonnet. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 146, 49-52.

    Google ScholarĀ 

  • Vleugel, E.E., Chong, Y.K., & Mast, R.C. van der (2006). De diagnostiek van frontotemporale dementie, een kameleon in de psychiatrie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 48, 705-715.

    Google ScholarĀ 

  • Vos, R.A.I. de (2003). Neuropathologie van de bewegingsstoornissen. In E.Ch. Wolters & T. van Laar (red.), Bewegingsstoornissen (pp. 79-104). Amsterdam: VU Uitgeverij.

    Google ScholarĀ 

  • Vugt, M.E. (2004). Behavioural problems in dementia: Caregiver issues. Academisch proefschrift, Universiteit Maastricht.

    Google ScholarĀ 

  • Walker, F.O. (2007). Huntington disease. Lancet, 369, 218-228.

    Google ScholarĀ 

  • Walstra, G.J.M. (2000). Epilepsie als oorzaak van een reversibele geheugenstoornis op oudere leeftijd. Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde, 144, 564-566.

    Google ScholarĀ 

Download references

Authors

Editor information

W. Vandereycken C. A. L. Hoogduin P. M. G. Emmelkamp

Appendices

Verklaring van begrippen

allel

de helft van een genenpaar dat een of meer kenmerken van het nageslacht bepaalt

ataxie

coƶrdinatiestoornis

autosomaal dominante overerving

vorm van overerving, waarbij in principe een van de ouders zelf de aandoening heeft en voor elk kind van die ouders de kans op herhaling 50% is

choreatiforme bewegingen

plotse, snelle, en ongerichte bewegingen

contusiehaard

hersenkneuzing

dysarthrie

dronkemansspraak t.g.v. neurologische stoornissen

encefalitis

ontsteking van hersenweefsel

extrapiramidale bijwerkingen

motorische bijwerkingen van medicijnen (m.n. antipsychotica) die niet via het piramidale systeem verlopen; voorbeelden zijn een schuifelende gang, krampen, vertraagde of onrustige bewegingen, beven

hemiparese

halfzijdige verlammingsverschijnselen

hyperreflexie

verhoogde reflex

hypertonie

voortdurend verhoogde basisspanning van de spieren

hypothyreoĆÆdie

te traag werkende schildklier

ischemie

belemmering in de aanvoer van zuurstof door vernauwing of afsluiting

liquor cerebrospinalis (ook wel liquor genoemd)

de waterige vloeistof die zich in en om de hersenen en het ruggenmerg bevindt

meningeoom

tumor die ontstaat in de cellen van de vliezen die de hersenen of het ruggenmerg omgeven (meningen)

myoclonus

het onwillekeurig samentrekken van een spier of een groep spieren

normale-drukhydrocefalus

stoornis waarbij sprake is van een gestoorde opname van hersenvocht (resorptie) en de hersenkamers zich geleidelijk uitzetten (ā€˜waterhoofdā€™)

parkinsonisme

bewegingsstoornis gekenmerkt door verminderde en vertraagde bewegingen, spierstijfheid, tremor (trillen) en/of gestoorde houdingsreflexen

subarachnoĆÆdale bloeding

bloeding in de ruimte tussen de vliezen (meningen) die de hersenen en het ruggenmerg beschermen, en de hersenen of het ruggenmerg zelf

subduraal hematoom

bloeding die ontstaat tussen het harde hersenvlies en het spinnenwebvlies (arachnoidea)

tandradfenomeen

gevoel van een hortende en stotende weerstand wanneer een gewricht van een patiƫnt wordt bewogen door een arts

Bijlage 1 Gestandaardiseerde Mini-Mental State Examination (MMSE)

figure 4

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

Ā© 2008 Bohn Stafleu van Loghum, onderdeel van Springer Uitgeverij

About this chapter

Cite this chapter

Eikelenboom, P., van Gool, W., Schmand, B., van der Mast, R. (2008). 2 Delirium, dementie en andere cognitieve stoornissen. In: Vandereycken, W., Hoogduin, C., Emmelkamp, P. (eds) Handboek psychopathologie deel 1. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6632-3_2

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6632-3_2

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-5309-5

  • Online ISBN: 978-90-313-6632-3

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics