Skip to main content
SpringerLink
Log in
Book cover

Medische ethiek. pp 1–24Cite as

Ethiek

  • Chapter

  • 1060 Accesses

In dit hoofdstuk wordt uitgelegd wat ethiek is. ‘Normen en waarden’ zijn een frequent gespreksonderwerp geworden. Iedereen praat over ethiek. Ethische problemen met betrekking tot kloneren en euthanasie worden in allerlei media aan de orde gesteld. Wat bedoelen we precies wanneer we zeggen dat een probleem een ethisch probleem is? Bovendien: stel dat we het erover eens zijn dat iets een ethisch vraagstuk is, dan betekent dat nog niet dat er iets zinnigs over kan worden gezegd; sommigen vinden dat ethiek niets anders is dan individuele smaak en persoonlijke mening. Toch heeft een ethische uitspraak de pretentie meer te zijn dan een subjectieve uiting van gevoelens van goedkeuring of afkeuring. Hoe kan dat? Waarop berust die niet-subjectieve pretentie van ethiek? Over deze vragen gaat het in dit eerste hoofdstuk.

This is a preview of subscription content, log in via an institution.

Preview

Unable to display preview. Download preview PDF.

Unable to display preview. Download preview PDF.

Noten en literatuur

  1. Zie de dialoog: Meno of over de deugd. In: Plato: Verzameld werk (vertaald door X. de Win). De Nederlandsche Boekhandel, Antwerpen; Ambo, Baarn, Deel 1, 1978, p. 495–551.

    Google Scholar 

  2. Zie onder meer: H.G. Hubbeling en R. Veldhuis (red.): Ethiek in meervoud. Van Gorcum, Assen/Maastricht, 1985; L. Abicht: Goed leven is goed samenleven. Inleiding in de ethiek. Acco, Leuven/Amersfoort, 1993.

    Google Scholar 

  3. In de analytische wijsbegeerte wordt een onderscheid gemaakt tussen taakwerkwoorden en succeswerkwoorden (zie: G. Ryle: De eenheid van lichaam en geest. Athenaeum-Polak & Van Gennep, Amsterdam, 1971, hoofdstuk 5). Een taakwerkwoord verwijst naar een inspanning, een pogen (‘task’); een succeswerkwoord duidt het slagen van een poging aan (‘achievement’). Deze werkwoorden komen meestal in paren voor: ‘zoeken’, ‘informeren’, ‘luisteren’ en ‘kijken’ zijn taakwerkwoorden, terwijl ‘vinden’, ‘vernemen’, ‘horen’ en ‘zien’ succeswerkwoorden zijn. Het gaat niet om twee losstaande verrichtingen, maar om een verrichting die op verschillende manieren kan worden gekarakteriseerd. Ook de term ‘ethiek’, hoewel geen werkwoord, heeft deze twee met elkaar verbonden aspecten, die kunnen worden aangeduid als ‘proces’ (taak) en ‘product’ (succes).

    Google Scholar 

  4. J. de Graaf: Elementair begrip van de ethiek. Bohn, Scheltema & Holkema, Utrecht, 1976 (3e druk)

    Google Scholar 

  5. Zie onder andere: M. Warnock: Ethics since 1900. Oxford University Press, Oxford, 1960; L. Fretz: Ethiek als wetenschap. Een kritische inleiding in de filosofische ethiek. Boom, Meppel/Amsterdam, 1980.

    Google Scholar 

  6. P. Sporken: Begeleiding en ethiek. Verantwoordelijkheid en solidariteit van de hulpverlener. Ambo, Baarn, 1983, p. 68.

    Google Scholar 

  7. W. Derkse: ‘Over waarden, normen en hun overdracht’. Streven 1993; 60(1): 13–21.

    Google Scholar 

  8. G.J.Warnock: The object of morality. Methuen, London, 1971.

    Google Scholar 

  9. J. Bentham: An introduction to the principles of morals and legislation. Methuen, London/New York, 1982; Zie ook: H. ten Have: Jeremy Bentham. Een quantumtheorie van de ethiek. Kok Agora, Kampen, 1986.

    Google Scholar 

  10. G. Nuchelmans: Overzicht van de analytische wijsbegeerte. Het Spectrum, Utrecht/Antwerpen, 1974 (3e druk): p. 237–238.

    Google Scholar 

  11. R.M. Hare: The language of morals. Clarendon Press, Oxford, 1952 (citaat op pag. 176–177).

    Google Scholar 

Ter verdere lezing

  • Aristoteles: Ethica Nicomachea. Kallias, Amsterdam, 1997.

    Google Scholar 

  • S. Blackburn: Goed leven. Een tegendraadse beschouwing over ethiek. Lemniscaat, Rotterdam, 2002.

    Google Scholar 

  • J. de Graaf: Elementair begrip van de ethiek. Bohn, Scheltema & Holkema, Utrecht, 1976 (3e druk).

    Google Scholar 

  • A. MacIntyre: Geschiedenis van de ethiek: 25 eeuwen moraalfilosofie in kort bestek. Boom, Meppel, 1974.

    Google Scholar 

  • E Savater: Het goede leven. Ethiek voor mensen van morgen. Erven J. Bijleveld, Utrecht, 1996.

    Google Scholar 

  • P. Sporken: Begeleiding en ethiek. Verantwoordelijkheid en solidariteit van de hulpverlener. Ambo, Baarn, 1983.

    Google Scholar 

  • P. van Tongeren: Deugdelijk leven. Een inleiding in de deugdethiek. SUN/Boom, Amsterdam, 2003.

    Google Scholar 

Download references

Authors
  1. Prof.dr. H. A. M. J. ten Have
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. Prof.dr. R. H. J. ter Meulen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. Prof.dr. E. van Leeuwen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Copyright information

© 2006 Bohn Stafleu van Loghum

About this chapter

Cite this chapter

ten Have, H.A.M.J., ter Meulen, R.H.J., van Leeuwen, E. (2006). Ethiek. In: Medische ethiek.. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6520-3_1

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6520-3_1

  • Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten

  • Print ISBN: 978-90-313-4029-3

  • Online ISBN: 978-90-313-6520-3

  • eBook Packages: Dutch language eBook collection

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation