Samenvatting
Het gesproken levensverhaal is een deel van wat in Nederland oral history wordt genoemd, maar oral history is meer dan alleen het werken met gesproken levensverhalen. Het gaat ook om het nadenken over de werking van het geheugen, het vergeten, het bewust en onbewust veranderen van de herinnering en om wat niet verteld wordt: het verzwegene. Het schrijven van levensverhalen is binnen dat veld een van de manieren van werken die ons iets leren over de vraag waarom iets op een bepaalde manier in het geheugen is opgeslagen en hoe dat past bij de manier waarop iemand op zijn of haar leven terugkijkt. Ik werk nu zo’n dertig jaar met gesproken, vertelde levensverhalen en beschouw ze als een unieke bron van historische kennis over de ervaringen van een periode. In dit hoofdstuk geef ik daarvan een aantal voorbeelden. Het gaat mij om dingen die we nog niet wisten, om begrip van historische gebeurtenissen, hoe een bepaald tijdperk geleefd en ervaren is. Ik kom terecht bij wat ik een antropologie van het overleven noem, als een voorbeeld bij uitstek van het type kennis dat we via levensverhalen kunnen krijgen. Het gaat niet om historische weetjes, bijvoorbeeld op welke dag wat gebeurde, maar om een verdieping van ons begrip van omgaan met het overleven van een traumatische ervaring.
Literatuur
Bettelheim, B. (1952). Surviving and other essays. New York: Knopf.
Crownshaw, R. & Leydesdorff, S. (2005). On silence and revision: The language and the words of the victims. In: L. Passerini (Ed.), Memory and totalitarianism (pp.VII–XIX). New Brunswick/Londen: Transaction Publishers.
Des Pres, T. (1976). The survivor: Anatomy of life in a death camp. New York: Oxford University Press.
Felman, S. & Laub, D. (1992). Testimony: Crises of witnessing in literature, psychoanalysis and history. New York: Routledge.
LaCapra, P. (2001). Writing history, writing trauma. Baltimore: John Hopkins University Press.
Lacy Rogers, K., Leydesdorff, S. & Dawson, G. (eds.) (1999). Trauma and life stories: International perspectives. Londen/New York: Routledge (reprint 2004 Transaction Publishers).
Levi, P. (1947). Is dit een mens. Amsterdam: Meulenhoff.
Levi, P. (1992). Het respijt. Amsterdam: Meulenhoff.
Leydesdorff, S. (1987). Wij hebben als mens geleefd: Het Amsterdamse joodse proletariaat 1900–1940. Amsterdam: Meulenhoff.
Leydesdorff, S. (2004). A State within the State: An artisan remembers his identity in Mauthausen. International Journal on the Audio-Visual Testimony of Victims of Nazi Crimes and Genocides 10, 103–117.
Pollak, M. (2000). L’experience concentrationaire: Essai sur le maintien de l’identité sociale. Parijs: Anne-Marie Métaillié.
Portelli, A. (2003). The order has been carried out: History, memory, and meaning of a Nazi massacre in Rome. New York: Palgrave, MacMillan.
Wood, N. (1999). Vectors of memory: Legacies of trauma in postwar Europe. London/New York: Routledge.
Copyright information
© 2007 Bohn Stafleu van Loghum
About this chapter
Cite this chapter
Leydesdorff, S. (2007). 10 Gesproken en geschreven levensverhalen. In: De betekenis van levensverhalen. Bohn Stafleu van Loghum, Houten. https://doi.org/10.1007/978-90-313-6400-8_14
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-90-313-6400-8_14
Publisher Name: Bohn Stafleu van Loghum, Houten
Print ISBN: 978-90-313-4874-9
Online ISBN: 978-90-313-6400-8
eBook Packages: Dutch language eBook collection