Zusammenfassung
Beim Studium der Carbonyladditionen haben wir bereits an zwei Stellen (Kapitel 5, Formeln 279 und 304) die Problematik der konjugierten Additionen1–10) gestreift. In beiden Fällen war deutlich die Unentschlossenheit des Nucleophils angesichts eines konjugierten delokalisierten Acceptorsystems sichtbar geworden. Zweifellos verlockt der höhere δ⊕-Charakter der Carbonylgruppe zur spontanen 1,2-Attacke (2). Wird jedoch nicht sofort durch weitgehend homöopolar gebundenes Gegenkation, unpolares Solvens und raschen Zugriff des Elektrophils bei tiefer Temperatur die Falle geschlossen (4) und der Rückweg abgeschnitten, so mag das bei der Wiederherstellung des konjugierten Systems herausgedrängte Nucleophil bei einem der folgenden Anläufe gelegentlich auch resignierend unter 1,4-Addition mit der etwas geringeren Ladungsdichte der ß-Position vorliebnehmen und somit über das Enolat 3 nach Fixierung der negativen Ladung im thermodynamisch stabilen Produkt der sogenannten Michael-Addition (5) zur Ruhe kommen. Daß dabei höher resonanzstabilisierte, bessere Fluchtgruppeneigenschaften aufweisende „weiche“ Nucleophile diesen Rückzug aus 2 leichter antreten können und somit aussichtsreichere Kandidaten für konjugierte Additionen sind, versteht sich von selbst und wird durch das Pearson-Reglement11) generalisiert (zu den Formeln 1–5 vgl. Schema I).
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsPreview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literaturverzeichnis
Bergmann, E. D., Ginsburg, D., Pappo, R.: Org. React. 10, 182 (1959)
Kröhnke, F., Zecher, W.: Angew. Chem. 74, 811 (1962)
Winterfeldt, E.: Angew. Chem. 79, 389 (1967)
Posner, G. H.: Org. React. 19, 1 (1972)
House, H. O.: „Modern Synthetic Reactions“, 2. Ausgabe, W. A. Benjamin, Inc., USA, 1972, S. 595 u. f.
Radunz, H. E.: Kontakte (Darmstadt) 1977 (1), 3
Nagata, W., Yoshioka, M.: Org. React. 25, 255 (1977)
Wynberg, H.: Rec. Tray. Chim. Pays-Bas 100, 393 (1981)
Tomioka, K., KOGA, K. in: „Asymmetric Synthesis“ ( J. D. Morrison ed.), Academic Press, New York 1983, S. 201
Posner, G. H. in: „Asymmetric Synthesis“ ( J. D. Morrison ed.), Academic Press, New York 1983, 5. 225
Pearson, R. G., Songstad, J.: J. Am. Chem. Soc. 89, 1827 (1967)
Roux-Schmitt, M. C., Wartski, L., Seyden-Penne, J.: Synth. Commun. 1981, 85
Wakamatsu, T., Hobara, S., Ban, Y.: Heterocycles 1982, 1395
Tochtermann, W.: Angew. Chem. 78, 355 (1966)
Mukaiyama, T., Tamura, M., Kobayashi, S.: Chem. Lett. 1986, 1017
Mukaiyama, T., Tamura, M., Ko Bayashi, S.: Chem. Lett. 1986, 1817
Winterfeldt, E., Preuss, H.: Chem. Ber. 99, 450 (1966)
Winterfeldt, E.: Chem. Ber. 97, 1952 (1964)
Wenkert, E. et al.: Canad. J. Chem. 41, 1844 (1963)
Mukaiyama, T., Yoda, R., Kuwajima, I.: Tetrahedron Lett. 1966, 6347
Schmidt, D.: Dissertation Universität Hannover 1981
Rabe, J., Hoffmann, H. M. R.: Angew. Chem. 95, 796 (1983); Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 22, 795 (1983)
a) Sato, S., Matsuda, I., Izumi, Y.: Chem. Lett. 1985, 1875
b) Bury, A., Joag, S. D., Stirling, C. J.: J. Chem. Soc., Chem. Comm. 1986, 124
Klump, G. W., Mierop, A. J. C., Vrielink, J. J., Brugman, A., Schakel, M.: J. Am. Chem. Soc. 107, 6740 (1985)
Kruithof, K. J. H., Mateboer, A., Schakel, M., Klump, G. W.: Rec. Tray. Chim. Pays-Bas 105, 26 (1986) 87
Cooke Jr., M. P.: J. Org. Chem. 51, 1638 (1986)
Winterfeldt, E., Radunz, H. E., Korth, T.: Chem. Ber. 101, 3172 (1968)
Winterfeldt, E., Gaskell, A. J., Korth, T., Radunz, H. E., Walkowiak, M.: Chem. Ber. 102, 3558 (1969)
Kinoshita, H., Ohnuma, T., Oishi, T., Ban, Y.: Chem. Lett. 1986, 927
Altenbach, H. J., Soicke, H.: Tetrahedron Lett. 27, 1561 (1986)
Veen Van Der, R. H., Cerfontain, H.: J. Chem. Soc., Perkin Trans I 1985, 661
Sawada, S., Nakayama, T., Esaki, N., Tanaka, H., Soda, K., Hill, R. K.: J. Org. Chem. 51, 3384 (1986)
Yoshikoshi, A., Miyashita, M.: Acc. Chem. Res. 18, 284 (1985); weitere Lit. s. dort
S. a. Barrett, A. G. M., Grabowski, G.: Chem. Rev. 86, 751 (1986)
Schöllkopf, U., Meyer, R.: Angew. Chem. 87, 624 (1975); Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 14, 629 (1975)
Koizumi, T., Tanaka, N., Iwata, M., Yoshi, E.: Synthesis 1982, 917; weitere Lit. s. dort
Just, G., Connor, B. O.: Tetrahedron Lett. 26, 1799 (1985)
Hashimoto, Y., Mukaiyama, T.: Chem. Lett. 1986, 755
Chapman, R. F., Philips, N. I. J., Ward, R. S.: Tetrahedron 41, 5229 (1985)
Cameron, A. G., Hewson, A. T.: J. Chem. Soc., Perkin Trans. I 1983, 2979
Stork, G., Ganem, B.: J. Am. Chem. Soc. 95, 6152 (1973)
Cooke, Jr., M. P. Widener, R. K.: J. Am. Chem. Soc. 109, 931 (1987)
Ohmori, M., Takano, Y., Yamada, S., Takayama, H.: Tetrahedron Lett. 27, 71 (1986)
Davies, S. G., Walker, J. C.: J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1985, 209
Ojima, J., Kwon, H. B.: Chem. Lett. 1985, 1327
Frisbee, A. R., Nantz, M. H., Kramer, G. W., Fuchs, P. L.: J. Am. Chem. Soc. 106, 7143 (1984)
Ernst, H., Ottow, E., Recker, H. G., Winterfeldt, E.: Chem. Ber. 114, 1907 (1981)
Tomioka, K., Koga, K.: Tetrahedron Lett. 25, 1599 (1984)
Berrada, S., Metzner, P., Rakotonirina, R.: Bull. Soc. Chim. Fr. 1985, 881
Heathcock, C. H., Norman, M. H., Uehling, D. E.: J. Am. Chem. Soc. 88 107, 2797 (1985)
Reetz, M. T., Heimbach, H., Schwellnus, K.: Tetrahedron Lett. 25, 511 (1984)
Hickmott, P. W.: Tetrahedron 38, 1975 (1982)
Hickmott, P. W.: Tetrahedron 38, 3363 (1982)
Hickmott, P. W.: Tetrahedron 40, 2989 (1984)
Whitesell, J. K., Whitesell, M. A.: Synthesis 1983, 517
Stevens, R. V., Hrib, N.: J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1983, 1423
a) Kuehne, M. E., Bornmann, W. G., Early, W. G., Marko, J.: J. Org. Chem. 51, 2913 (1986)
Whitesell, J. K., Whitesell, M. A.: Synthesis 1983, 517
Wenkert, E.: Acc. Chem. Res. 1, 78 (1968)
Kobayashi, T., Nitta, M.: Chem. Lett. 1986, 1549
Mezetti, A., Nitti, P., Pitacco, G., Valentin, E.: Tetrahedron 41, 1415 (1985)
Danishefsky, S. J., Larson, E., As-Kin, E., Kato, N.: J. Am. Chem. Soc. 107, 1246 (1985)
Ito, Y., Sawamura, M., Kominami, K., Saegusa, T.: Tetrahedron Lett. 26, 5303 (1985)
Binns, M. R., Haynes, R. K., Katsifis, A. A., Schober, P. A., Vonwiller, S. C.: Tetrahedron Lett. 26, 1565 (1985)
Binns, M. R., Chai, O. L., Haynes, R. K., Katsifis, A. A., Schober, P. A., Vonwiller, S. C.: Tetrahedron Lett. 26, 1569 (1985)
Bahr, G., Burba, P. in: „Methoden der Organischen Chemie“ (Houben-Weyl), Bd. 13/1, Thieme-Verlag Stuttgart
Normant, J. F.: Synthesis 1972, 63
House, H. O.: Acc. Chem. Res. 1976, 59
Erdik, E.: Tetrahedron 24, 641 (1984)
Alexakis, A., Commercon, A., Coulentianos, C., Normant, J. F.: Tetrahedron 24, 714 (1984)
Lipshutz, B. H., Wilhelm, R. S., Kozlowski, J. A.: Tetrahedron 24, 5005 (1984)
Lipshutz, B. H., Koerner, M., Parker, D. A.: Tetrahedron Lett. 28, 945 (1987)
Dieter, R. K., Silks III, L. A.: J. Org. Chem. 51, 4687 (1986)
Alexakis, A., Berlan, J., Besace, Y.: Tetrahedron Lett. 27, 1047 (1986)
Nagashima, H., Ozakin., Washiyama, M., Itoh, K.: Tetrahedron Lett. 26, 657 (1985)
Corey, E. J., Boaz, N. W.: Tetrahedron Lett. 26 , 6015 (1985)
Corey, E. J., Boaz, N. W.: Tetrahedron Lett. 26, 6019 (1985)
Horiguchi, Y., Matsuzawa, S., Nakamura, E., Kuwajima, I.: Tetrahedron Lett. 27, 4025 (1986)
Johnson, C. R., Marren, T. J.: Tetrahedron Lett. 28, 27 (1987)
Yamamoto, Y.: Angew. Chem. 98, 945 (1986); Angew. Chem. Int. Ed. Engl. 25, 947 (1986)
Karpf, M., Dreiding, A. S.: HeIv. Chim. Acta 64, 1123 (1981)
Smith III, A. B., Ferris, P. J.: J. Org. Chem. 47, 1845 (1982)
Kocoksky, P., Dvorak, D.: Tetrahedron Lett. 27, 5015 (1986)
Ibuka, T., Nakao, T., Nishi, S., Yamamoto, Y.: J. Am. Chem. Soc. 108, 7420 (1986)
Cheon, S. H., Christ, W. J., Hawkins, L. D., Jin, H., Kishi, Y., Taniguchi, M.: Tetrahedron Lett. 27, 4759 (1986)
Taniguchi, M., Hino, T., Kishi, Y.: Tetrahedron Lett. 27, 4767 (1986)
Jones, T. K., Denmark, S. E.: J. Org. Chem. 50, 4037 (1985)
Enda, J., Matsutani, T., Kuwajima, J.: Tetrahedron Lett. 25, 5307 (1984)
Lewis, D. E., Rigby, H. L.: Tetrahedron Lett. 26, 3437 (1985)
Fleming, I., Kilburn, J.: J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1986, 305; weitere Lit. s. dort
Chenard, B. L., Laganis, E. D., Davidson, F., Ratjanbabu, T. V.: J. Org. Chem. 50, 3666 (1985)
Chenard, B. L.: Tetrahedron Lett. 27, 2805 (1986)
Fleming, I., Sarkar, A. K.: J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1986, 1199
Über Org. chem. Reaktionen in wäßrigem Medium allgemein s. Reissig, H. U.: Nachr. Chem. Techn. 34, 1169 (1986)
Luche, J. L.: Tetrahedron Lett. 27, 3149 (1986)
Fujii, T., Yoshifuji, S., Ikeda, K.: Heterocycles 1976, 183
Bartmann, W., Beck, G., Granzer, E., Jendralla, H., Kerekjarto Von, B., Wess, G.: Tetrahedron Lett. 27, 4709 (1986)
Marshall, J. A., Andrews, R. C.: Tetrahedron Lett. 27, 5197 (1986)
Allinger, N. L.: Tetrahedron Lett. 7, 1269 (1966)
Hosomi, A., Sakurai, H.: J. Am. Chem. Soc. 99, 1673 (1977)
Heathcock, C. H., Smith, K. M., Blumenkopf, T. A.: J. Am. Chem. Soc. 108, 5022 (1986)
Abramovitch, R. A., Struble, D. L.: Tetrahedron Lett. 7, 289 (1966)
Abramovitch, R. A., Struble, D. L.: Tetrahedron 24, 357 (1968)
Abramovitch, R. A., Singer, S. S., Rogic, M. M., Struble, D. L.: J. Org. 108) Chem. 40, 34 (1975) 109 )
Abramovitch, R. A., Rogic, M. M., Singer, S. S., Venkateswaran, N.: J. Am. Chem. Soc. 91, 1571 (1969)
Abramovitch, R. A., Singer, S. S.: J. Org. Chem. 41, 1712 (1976) 110 )
Chamberlain, P., Witham, G. J.: J. Chem. Soc., Perkin Trans. 2 1972, 130
Goldsmith, D. J., Thottathil, J. K.: J. Org. Chem. 47, 1382 (1982)
Corey, E. J., Wollenberg, R. H.: J. 112) Am. Chem. Soc. 96, 5581 (1974)
Roux-Schmitt, M. C., Neuron, 113) N., Seyden-Penne, J.: Synthesis 1983, 494 114 )
Boekmann, R. K., Bruza, K. J.: Tetrahedron Lett. 15, 3365 (1974) 115 )
Utimoto, K., Wakabayashi, Y., Horie, T., Inoue, M., Shishiyama, Y., Obayashi, M., Nozaki, H.: Tetrahedron 39, 967 (1983)
Nagata, W., Yoshioka, M., tera- Sawa, T.: J. Am. Chem. Soc. 94, 4672 (1972)
Ito, Y., Kato, H., Imai, H., Saegu-
Bernet, B., Bishop, P. M., Caron, M., Kawamata, T., Roy, B. L., Ruest, L., Sauvé, G., Soucy, P., Deslongchamps, P.: Canad. J. Chem. 63, 2810 (1985)
Hutchinson, D. K., Hardinger, S. A., Fuchs, P. L.: Tetrahedron Lett. 27, 1425 (1986)
Hutchinson, D. K., Fuchs, P. L.: Tetrahedron Lett. 27, 1429 (1986)
Posner, G. H., Brunelle, D. J.: Tetrahedron Lett. 14, 938 (1973)
Posner, G. H.: J. Org. Chem. 38, 2747 (1973)
Flippin, L. A., Onan, K. D.: Tetrahedron Lett. 26, 973 (1985)
Flippin, L. A., Domboski, M. A.: Tetrahedron Lett. 26, 2977 (1985) Uenishi, J., Tomazane, H., YamaMoto
Uenishi, J., Tomazane, H., YamaMoto, M.: J. Chem. Soc., Chem. Commun. 1985
Heathcock, C. H., Uehling, D. E.: J. Org. Chem. 51, 279 (1986)
Yamaguchi, M., Hamada, M., KaWasaki, S., Minami, T.: Chem. Lett. 1986, 1085
Roush, W. R., Lesur, B. M.: Tetrahedron Lett. 24, 2231 (1983); weitere Lit. s. dort
Kpegba, K., Metzner, P., RakotoNirina, R.: Tetrahedron Lett. 27, 1505 (1986)
Berrada, S., Metzner, P.: Tetrahedron Lett. 28, 409 (1987)
Oare, D. A., Heathcock, C. H.: Tetrahedron Lett. 27, 6160 (1986)
Isobe, M., Ishikawa, Y., Funaba-Shi, Y., Mio, S., Goto, T.: Tetrahedron 42, 2863 (1986)
Kawasaki, H., Tomioka, K., Koga, K.: Tetrahedron Lett. 26, 3031 (1985)
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1988 Springer Fachmedien Wiesbaden
About this chapter
Cite this chapter
Winterfeldt, E. (1988). Konjugierte Additionen, Teil I. In: Prinzipien und Methoden der Stereoselektiven Synthese. Vieweg+Teubner Verlag, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-663-01892-6_6
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-663-01892-6_6
Publisher Name: Vieweg+Teubner Verlag, Wiesbaden
Print ISBN: 978-3-663-01893-3
Online ISBN: 978-3-663-01892-6
eBook Packages: Springer Book Archive