Zusammenfassung
Die Seeleute des Mittelalters fürchteten nicht nur Seeungeheuer, widrige Winde und den Klabautermann, sondern auch den Skorbut (Abb. 7.1). Auf den monatelangen Seefahrten litten viele an dieser Mangelkrankheit.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
2 W. Langenbeck,W. Pritzkow, Lehrbuch der Organischen Chemie, Verlag Theodor Steinkopff, Dresden, 21. Aufl., (1969) 268.
3 F. Micheel, Hoppe-Seyler’s Z. physiol. Chem. 215 (1933) 215 und 216 (1933) 233.
4 W. Langenbeck,W. Pritzkow, Lehrbuch der Organischen Chemie, Verlag Theodor Steinkopff, Dresden, 21. Aufl., (1969) 419.
5 R. Grewe, Naturwissenschaften 24 (1936) 657.
6 H. Andersag, K. Westphal, Ber. Dtsch. Chem. Ges. 70 (1937) 2035.
7 E. Guggolz, Nachr. Chem. Tech. Lab. 47 (1999) 1322.
8 H. Nishino, H. Tokuda, Y. Satomi, M. Masuda, P. Bu, M. Onozuka, S. Yamaguchi, Y. Okuda, J. Takayasu, J. Tsuruta, M. Okuda, E. Ichiishi, M. Murakoshi, T. Kato, N. Misawa, T. Narisawa, N. Takasuka, M. Yano, Pure Appl. Chem. 71 (1999) 2273.
9 P. Karlson, Biochemie, Georg Thieme Verlag, Stuttgart, 1970, 223.
10 R. Willstätter, W. Mieg, Justus Liebigs Ann. Chem. 355 (1907) 1.
11 L. Zechmeister, L. v. Cholnoky, V. Vrabely, Ber. Dtsch. Chem. Ges. 61 (1928) 566.
12 P. Karrer, R. Widmer, Helv. Chim. Acta 11 (1928) 751.
13 T. Moore, Biochem. J. 23 (1929) 803.
14 R. Kuhn, E. Lederer, Ber. Dtsch. Chem. Ges. 64 (1931) 1349.
15 P. Karrer, R. Morf, Helv. Chim. Acta 14 (1931) 833.
16 P. Karrer, R. Morf, K. Schöpp, Helv. Chim. Acta 14 (1931) 1040 und 1431.
17 R. Kuhn, C. J. O. R. Morris, Ber. Dtsch. Chem. Ges. 70 (1937) 853.
18 C. D. Robeson, J. G. Baxter, J. Am. Chem. Soc. 69 (1947) 136.
19 Liebigs Ann. Chem. 570 (1950) 54.
20 K. R. Farrar, J. C. Hamlet, H. B. Henbest, E. R. H. Jones, J. Chem. Soc. (1952) 2657.
21 P. M. Dewick, Nat. Prod. Rep. 16 (1999) 97 (Review).
22 K. Ogura, Chem. Rev. 98 (1998) 1263 (Review).
23 M. Rohmer, M. Knani, P. Simonin, B. Sutter, H. Sahm, Biochem. J. 295 (1993) 517.
24 W. Knöss, Pharmazie in unserer Zeit 28 (1999) 247.
25 M. Rohmer, Nat. Prod. Rep. 16 (1999) 565.
26 A. Jux, G. Gleixner, W. Boland, Angew. Chem. Int. Ed. 40 (2001) 2091.
27 T. Kuzuyama, M. Takagi, K. Kaneda, T. Dairi, H. Seto, Tetrahedron Lett. 41 (2000) 703.
28 T. Kuzuyama, M. Takagi, K. Kaneda, H. Watanabe, T. Dairi, H. Seto, Tetrahedron Lett. 41 (2000) 2925.
29 M. Takagi, T. Kuzuyama, K. Kaneda, H. Watanabe, T. Dairi, H. Seto, Tetrahedron Lett. 41 (2000) 3395.
30 M. Seemann, B. Tse Sum Bui, M.Wolff, D. Tritsch, N. Campos, A. Boronat, A. Marquet, M. Rohmer, Angew. Chem. 114 (2002) 4513.
31 W. Brandt, M. A. Dessoy, M. Fulhorst, W. Gao, M. H. Zenk, L. A. Wessjohann, Chem- BioChem 5 (2004) 311.
32 M. G. Leuenberger, C. Engeloch-Jarret,W.-D.Woggon, Angew. Chem. 113 (2001) 2684.
33 K. Meyer, persönliche Mitteilung, 2005.
34 R. W. Hoffmann, Angew. Chem. 113 (2001) 1457.
35 G. Wittig, U. Schöllkopf, Chem. Ber. 87 (1954) 1318.
36 H. Staudinger, Ber. Dtsch. Chem. Ges. 41 (1908) 1355.
37 R. M. Roberts, Serendipity, J. Wiley, New York, 1989, 213.
38 G. Wittig, M.-H. Wetterling, Liebigs Ann. Chem. 557 (1947) 193.
39 G. Wittig, G. Geissler, Ann. Chem. 580 (1953) 44.
40 H. Pommer, Angew. Chem. 89 (1977) 437.
41 G. Wittig, H. Pommer, DE 950552 (1956).
42 H. Pommer, G. Wittig, W. Sarnecki, DE 1026745 (1958).
43 J. Paust, in G. Britton, S. Liaanen-Jensen, H. Pfander, Carotenoids, Birkhäuser, 1996, Vol. 2, 258–292.
44 DE 4241942 (1992).
45 R. K. Müller, in G. Britton, S. Liaanen-Jensen, H. Pfander, Carotenoids, Birkhäuser, 1996, Vol. 2, 123 (weitere Methoden).
46 H. J. Bestmann, O. Kratzer, R. Armsen, Liebigs Ann, Chem. (1973) 760.
47 M. Shi, B. Xu, J. Org. Chem. 67 (2002) 294.
48 H. Ernst, Pure Appl. Chem. 74 (2002) 2213.
49 R. K. Müller, in G. Britton, S. Liaanen-Jensen, H. Pfander, Carotenoids, Birkhäuser, 1996, Vol. 2, 126.
50 G. H. Knaus, H. Ernst, M. Thyes, J. Paust, US 4937308 (1990).
51 K. Meyer, Chemie in unserer Zeit 36 (2002) 178.
52 R. Entschell, P. Karrer, Helv. Chim. Acta 41 (1958) 402.
53 DE 2534805 (1975).
54 US 3646149, US 3790635 (1972).
55 K. Weissermel, H.-J. Arpe, Industrielle Organische Chemie, VCH Weinheim, 4. Aufl., 1994, 303.
56 U. Ostermeyer, T. Schmidt, Deutsche Lebensmittel-Rundschau 100 (2004) 437.
57 J. Otera, in G. Britton, S. Liaanen-Jensen, H. Pfander, Carotenoids, Birkhäuser, 1996, Vol. 2, 103.
58 J. March, Advanced Organic Chemistry, John Wiley, New York, 4. Ed., 1992, 410.
59 M. Julia, D. Arnould, Bull. Soc. Chim. Fr. (1973) 746.
60 D. Arnould, P. Chabardes, G. Farge, M. Julia, Bull. Soc. Chim. Fr. (1985) 130.
61 P. Chabardes, J. P. Decor, J. Varagnat, Tetrahedron (1977) 2799.
62 J. H. Babler, W. J. Buttner, Tetrahedron Lett. 4 (1976) 239.
63 A. Fischli, H. Mayer, Helv. Chim. Acta 58 (1975) 1584.
64 M. Julia, H. Lauron, J.-P. Stacino, J.-N. Verpeaux, Tetrahedron 42 (1986) 2475.
65 K. Bernhard, H. Mayer, Pure Appl. Chem. 63 (1991) 35.
66 J. Otera, H. Misawa, T. Onishi, S. Suzuki, Y. Fujita, J. Org. Chem. 51 (1986) 3834.
67 D. Voet, J. G. Voet, Biochemie, VCH, Weinheim, 1. Aufl., 1994, 1163.
68 Kirk-Othmer, Encyclopedia of Chemical Technology, 4 Ed., Vol. 25, John Wiley, New York, 1998, 217.
69 Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, Electronic Release, 6. Ed., (1999) 469.
70 S. Klumpp, J. E. Schultz, Pharmazie in unserer Zeit 14 (1985) 19.
71 Morrison/Boyd, Lehrbuch der Organischen Chemie, 2. Aufl., Verlag Chemie,Weinheim, 1978, 1017 ff, 1031 ff.
72 H. Dai, G. H. Posner, Synthesis (1994) 1383.
73 G.-D. Zhu, W. H. Okamura, Chem. Rev. 95 (1995) 1877.
74 P. S. Manchand, G. P. Yiannikouros, P. S. Belica, P.Madan, J. Org. Chem. 60 (1995) 6574.
75 D. R. Andrews, D. H. R. Barton, R. H. Hesse, M.M. Pechet, J. Org. Chem. 51 (1986) 4819.
76 B. H. Lipshutz, S. Sengupta, Org. React. 41 (1992) 135.
77 J. L. Luche, C. Allavena, Tetrahedron Lett. 29 (1988) 5369.
78 J. L. Luche, C. Allavena, C. Petrier, C. Dupuy, Tetrahedron Lett. 29 (1988) 5373.
79 J. L. Mascarenas, J. Pérez-Sastelo, L. Castedo, A. Mourino, Tetrahedron Lett. 32 (1991) 2813.
80 R. Sustmann, P. Hopp, P. Holl, Tetrahedron Lett. 30 (1989) 689.
81 M. J. Calverley, Tetrahedron 43 (1987) 4609.
82 S. C. Choudhry, P. S. Belica, D. L. Coffen, A. Focella, H. Maehr, P. S. Manchand, L. Serico, R. T. Yang, J. Org. Chem. 58 (1993) 1496.
83 M. Okabe in K. G. Gadamasetti, Process Chemistry in the Pharmaceutical Industry, Marcel Dekker, New York, 1999, 73.
84 EP 0461921 (1990).
85 EP 0298757 (1987).
86 Ullmann’s Encyclopedia of Industrial Chemistry, VCH, Weinheim, 5. Ed., (1996) 566.
87 Römpp Chemielexikon, Georg Thieme Verlag, Stuttgart, Electronic Release, 2003.
88 Lutavit® H 2, BASF Produktinformation.
89 P. Karlson, Biochemie, G. Thieme Verlag, Stuttgart, 1970, 135.
90 Kirk-Othmer, Encyclopedia of Chemical Technology, John Wiley & Sons, New York, 4. Ed., Vol. 25, (1998) 48.
91 Kirk-Othmer, Encyclopedia of Chemical Technology, John Wiley & Sons, New York, 3. Ed., Vol. 24, (1984) 41.
92 F. Escalettes, D. Florentin, B. Tse Sum Bui, D. Lesage, A. Marquet, J. Am. Chem. Soc. 121 (1999) 3571.
93 S. A. Henderson, J. O’Connor, A. R. Rendina, G. P. Savage, G. W. Simpson, Aust. J. Chem. 48 (1995) 1907.
94 D. Voet, J. G. Voet, Biochemie, VCH, Weinheim, 1992, 628.
95 P. Karlson, Biochemie, G. Thieme Verlag, Stuttgart, 1970, 196.
96 F-E. Chen, Y.-D. Huang, H. Fu, Y. Cheng, D.-M. Zhang, Y.-Y. Li, Z.-Z. Peng, Synthesis (2000) 2004.
97 S. P. Chavan, R. B. Tejwani, T. Ravindranathan, J. Org. Chem. (2001) 6197.
98 M. Seki, M. Kimura, M. Hatsuda, S. Yoshida, T. Shimizu, Tetrahedron Lett. 44 (2003) 8905.
99 P. J. De Clercq, Chem. Rev. 97 (1997) 1755 (Review, siehe dort zitierte Literatur).
100 S. A. Harris, D. E. Wolf, R. Mozingo, K. Folkers, Science 97 (1943) 447.
101 D. E.Wolf, R. Mozingo, S. A. Harris, R. C. Anderson, K. Folkers, J. Am. Chem. Soc. 67 (1945) 2100.
102 K. Meyer, persönliche Mitteilung, 2006.
103 T. Meul, R. Miller, L. Tenud, Chimia 41 (1987) 73.
104 E. G. Baggiolini, H. L. Lee, G. Pizzolato, M. R. Uskokovic, J. Am. Chem. Soc. 104 (1982) 6460.
105 K. C. Nicolaou, E. J. Sorensen, Classics in Total Synthesis, VCH,Weinheim, 1996, 285.
106 E. Poetsch, M. Casutt, Chimia 41 (1987) 148.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
Copyright information
© 2006 Springer-Verlag GmbH Deutschland, ein Teil von Springer Nature
About this chapter
Cite this chapter
Schäfer, B. (2006). Vitamine. In: Naturstoffe der chemischen Industrie. Springer Spektrum, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-662-61017-6_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-61017-6_7
Published:
Publisher Name: Springer Spektrum, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-662-61016-9
Online ISBN: 978-3-662-61017-6
eBook Packages: Life Science and Basic Disciplines (German Language)