Skip to main content

6. Kapitel Straftaten gegen den persönlichen Lebens- und Geheimbereich, §§ 201ff. StGB

  • Chapter
  • First Online:
Book cover Strafrecht Besonderer Teil 1

Part of the book series: Springer-Lehrbuch ((SLB))

  • 11k Accesses

Zusammenfassung

Didaktische Aufsätze:

  • Blei, Die „Verletzung des persönlichen Lebens- und Geheimbereichs“ (15. Abschnitt: §§ 201ff. StGB), JA 1974, 601

  • Schmitz, Übersicht zum strafrechtlichen Schutz des persönlichen Lebens- und Geheimbereichs, JA 1995, 31

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    Graf, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, vor § 201 Rn. 5.

  2. 2.

    Hierzu Evers ZRP 1970, 147; Schilling JZ 1981, 7; Lenckner FS Baumann 1992, 135; Schmitz JA 1995, 118.

  3. 3.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 1; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 14.06.1960 – 1 StR 683/59 – BGHSt 14, 358 = NJW 1960, 1580; BVerfG B. v. 31.01.1973 – 2 BvR 454/71 – BVerfGE 34, 238 = NJW 1973, 891 (Anm. Weber JuS 1973, 509; Arzt JZ 1973, 506); BGH U. v. 16.03.1983 – 2 StR 775/82 – BGHSt 31, 296 = NJW 1983, 1569 = NStZ 1983, 517 = StV 1983, 229 (Anm. Hassemer JuS 1983, 809; Geerds NStZ 1983, 518; Amelung JR 1984, 256; Gössel JZ 1984, 361).

  4. 4.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 3.

  5. 5.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 2; aus der Rspr. vgl. OLG Celle U. v. 25.01.1977 – 1 Ss 511/76 (Anm. Arzt JR 1977, 339); OLG Karlsruhe U. v. 09.11.1978 – 2 Ss 241/78 – NJW 1979, 1513 (Anm. Ostendorf JR 1979, 468; Alber JR 1981, 495); BGH U. v. 17.03.1983 – 4 StR 640/82 – BGHSt 31, 304 = NJW 1983, 1570 = NStZ 1983, 466 = StV 1983, 230 (Anm. Geppert JK 1983 StPO § 100a/3; Kratzsch JA 1983, 554; Meyer NStZ 1983, 467; Gössel JZ 1984, 361); OLG Brandenburg U. v. 23.04.2007 – 1 U 10/06.

  6. 6.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201 Rn. 4; aus der Rspr. vgl. OLG Celle U. v. 25.01.1977 – 1 Ss 511/76 (Anm. Arzt JR 1977, 339).

  7. 7.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201 Rn. 4; aus der Rspr. vgl. OLG Celle U. v. 25.01.1977 – 1 Ss 511/76 (Anm. Arzt JR 1977, 339).

  8. 8.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 2f.; näher Graf, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 201 Rn. 20.

  9. 9.

    Hierzu zsf. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 702; aus der Rspr. vgl. OLG Frankfurt U. v. 28.03.1977 – 2 Ss 2/77 – NJW 1977, 1547 (Anm. Arzt JR 1978, 170); OLG Karlsruhe U. v. 09.11.1978 – 2 Ss 241/78 – NJW 1979, 1513 (Anm. Ostendorf JR 1979, 468; Alber JR 1981, 495); AG Hamburg B. v. 17.11.1983 – 142a – 1588/83 – NJW 1984, 2111; BGH U. v. 09.04.1986 – 3 StR 551/85 (Stimmprobe) – BGHSt 34, 39 = NJW 1986, 2261 = NStZ 1987, 133 = StV 1986, 325 (Anm. Bottke Jura 1987, 356; Wolfslast NStZ 1987, 103; Meyer JR 1987, 215).

  10. 10.

    S.o.

  11. 11.

    Etwa Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 6f.

  12. 12.

    Z.B. Lenckner/Eisele, in: Sch/Sch, 29. Aufl. 2014, § 201 Rn. 13.

  13. 13.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201 Rn. 10; aus der Rspr. vgl. AG Hamburg B. v. 17.11.1983 – 142a – 1588/83 – NJW 1984, 2111; OLG Schleswig B. v. 06.05.1992 – 2 Ws 128/92 – NStZ 1992, 399 (Anm. Molketin NStZ 1993, 145).

  14. 14.

    Hierzu zsf. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 696; aus der Rspr. vgl. OLG Düsseldorf U. v. 25.01.1995 – 1 Ws 904/969/94 – NJW 1995, 975 (Anm. Schmidt JuS 1995, 651).

  15. 15.

    S. Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 9f.

  16. 16.

    Wölfl Jura 2003, 742 (743f.).

  17. 17.

    Graf, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 201 Rn. 58; aus der Rspr. vgl. OLG Düsseldorf U. v. 25.01.1995 – 1 Ws 904/969/94 – NJW 1995, 975 (Anm. Schmidt JuS 1995, 651).

  18. 18.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 10.

  19. 19.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 12.

  20. 20.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 697.

  21. 21.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 700.

  22. 22.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 14.

  23. 23.

    Hierzu Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 699; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 17.02.1982 – VIII ZR 29/81 – NJW 1982, 1397; LG Regensburg B. v. 23.02.1983 – 1 Qs 111/82 – NStZ 1983, 366; OLG Hamm U. v. 13.01.1988 – 1 Ss 811/87 – NStZ 1988, 515 = StV 1988, 374 (Anm. Amelung NStZ 1988, 515; Krehl StV 1988, 376); BGH U. v. 08.10.1993 – 2 StR 400/93 – BGHSt 39, 335 = NJW 1994, 596 = NStZ 1994, 292 = StV 1994, 58 (Anm. Geppert JK 1994 StPO § 100a/5; Jung JuS 1994, 617; Lisken NJW 1994, 2069; Welp NStZ 1994, 294; Sternberg-Lieben Jura 1995, 299).

  24. 24.

    S. etwa Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201 Rn. 14f.

  25. 25.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 700.

  26. 26.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 17.

  27. 27.

    Näher Lenckner/Eisele, in: Sch/Sch, 29. Aufl. 2014, § 201 Rn. 27.

  28. 28.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201 Rn. 13; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 19.12.1978 – VI ZR 137/77 – BGHZ 73, 120 = NJW 1979, 647 (Anm. Deutsch JZ 1979, 349); BVerfG B. v. 25.01.1984 – 1 BvR 272/81 – BVerfGE 66, 116 = NJW 1984, 1741.

  29. 29.

    S. Lackner/Kühl, 28. Aufl. 2014, § 201 Rn. 13; Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201 Rn. 21ff.; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 17.03.1983 – 4 StR 640/82 – BGHSt 31, 304 = NJW 1983, 1570 = NStZ 1983, 466 = StV 1983, 230 (Anm. Geppert JK 1983 StPO § 100a/3; Kratzsch JA 1983, 554; Meyer NStZ 1983, 467; Gössel JZ 1984, 361); BGH U. v. 09.04.1986 – 3 StR 551/85 (Stimmprobe) – BGHSt 34, 39 = NJW 1986, 2261 = NStZ 1987, 133 = StV 1986, 325 (Anm. Bottke Jura 1987, 356; Wolfslast NStZ 1987, 103; Meyer JR 1987, 215); BayObLG U. v. 20.01.1994 – 5 St RR 143/93 – NJW 1994, 1671 = NStZ 1994, 503 = StV 1995, 65 (Anm. Preuß StV 1995, 66).

  30. 30.

    S. Hoyer, in: SK-StGB, 64. Lfg. 2009, § 201 Rn. 47; zu §§ 100a ff. StPO Beulke, Strafprozessrecht, 13. Aufl. 2016, Rn. 253ff.; Rudolphi FS Schaffstein 1975, 433; Joecks JA 1983, 59; Staechelin KJ 1995, 465; Deckers Strafo 2002, 109; Neuhaus FS Rieß 2002, 375; Roggan KritV 2003, 76; Nöding StraFo 2007, 456; Ruhmannseder JA 2008, 57; Knierim StV 2008, 206; Reiß StV 2008, 539; Singelnstein NStZ 2012, 593; Gercke StraFo 2014, 94; Meyer-Mews Strafo 2016, 133 und 177.

  31. 31.

    Hierzu Borgmann NJW 2004, 2133; Eisele JR 2005, 6; Bosch JZ 2005, 377; Koch GA 2005, 589; Kargl ZStW 2005, 324; Rahmlow HRRS 2005, 84; Heuchemer/Paul JA 2006, 616; Murmann FS Maiwald 2010, 585; Bosch Jura 2016, 1380

  32. 32.

    Hierzu Frieser DRiZ 2014, 132; Renzikowski DRiZ 2014, 133; Busch NJW 2015, 977; Eisele/Sieber StV 2015, 312; zu weiteren Reformbestrebungen Heger/Jahn KriPoZ 2017, 113.

  33. 33.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201a Rn. 1.

  34. 34.

    Zur Wohnung Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 7; Koranyi JuS 2014, 241.

  35. 35.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 7; Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 708.

  36. 36.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 123 Rn. 6.

  37. 37.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201a Rn. 5.

  38. 38.

    I.E. problematisch, s. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 709.

  39. 39.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 708.

  40. 40.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 12; Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201a Rn. 6.

  41. 41.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 712; aus der Rspr. vgl. OLG Koblenz B. v. 11.11.2008 – 1 Ws 535/08 – NStZ 2009, 268 (Anm. Bosch JA 2009, 308; LL 2009, 395); BGH B. v. 26.02.2015 – 4 StR 328/14 – NStZ 2015, 391 = NStZ-RR 2015, 141.

  42. 42.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 13.

  43. 43.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201a Rn. 7.

  44. 44.

    Zur Verletzung des höchstpersönlichen Lebensbereichs Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201a Rn. 5; Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 14ff.; näher Hoyer ZIS 2006, 1.

  45. 45.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 711.

  46. 46.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 14b.

  47. 47.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn 10a f.; Busch NJW 2015, 977 (978).

  48. 48.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 10a; Busch NJW 2015, 977 (978).

  49. 49.

    Hierzu näher Zöller FS Wolter 2013, 679.

  50. 50.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 18.

  51. 51.

    S. etwa Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201a Rn. 8; krit. Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 201a Rn. 10f.

  52. 52.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 201a Rn. 8; s. auch Lagardère/Fink HRRS 2008, 247.

  53. 53.

    Hierzu näher Zöller FS Wolter 2013, 679.

  54. 54.

    S. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 715; aus der Rspr. vgl. LG Kiel U. v. 27.04.2006 – 4 O 251/05 – NJW 2007, 1002.

  55. 55.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 715.

  56. 56.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 23f.; Busch NJW 2015, 977 (978f.).

  57. 57.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 718; Busch NJW 2015, 977 (978f.).

  58. 58.

    Hierzu Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 719; Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 26ff.; Busch NJW 2015, 977 (979f.).

  59. 59.

    Näher Busch NJW 2015, 977.

  60. 60.

    Busch NJW 2015, 977 (979f.).; näher (krit.) Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 201a Rn. 26f.

  61. 61.

    Busch NJW 2015, 977 (979f.).

  62. 62.

    Hierzu Schmitz JA 1995, 297.

  63. 63.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 2.

  64. 64.

    H.M., Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 202 Rn. 3; weiter (auch Mitteilungen an sich selbst) Graf, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 202 Rn. 11.

  65. 65.

    S. etwa Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 723.

  66. 66.

    Etwa Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 3.

  67. 67.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202 Rn. 4.

  68. 68.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 202 Rn. 4; aus der Rspr. vgl. OLG Stuttgart U. v. 20.06.1983 – 1 Ss 319/83 – NJW 1984, 377 = NStZ 1984, 25.

  69. 69.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 5; aus der Rspr. vgl. LAG Niedersachsen U. v. 15.09.1993 – 5 Sa 1772/92.

  70. 70.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 7; aus der Rspr. vgl. RG U. v. 09.04.1920 – IV 1111/19 – RGSt 54, 295.

  71. 71.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 726.

  72. 72.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 8; krit. bzgl. Chemikalien Graf, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 202 Rn. 22.

  73. 73.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 727.

  74. 74.

    S. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 727.

  75. 75.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202 Rn. 10.

  76. 76.

    Hierzu Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 729.

  77. 77.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 729.

  78. 78.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202 Rn. 12.

  79. 79.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 731.

  80. 80.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 202 Rn. 15.

  81. 81.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202 Rn. 16; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 09.12.1976 – 4 StR 582/76 – NJW 1977, 590 (Anm. Thomas JA 1977, 240; Lenckner JR 1978, 424).

  82. 82.

    Zu § 202a ff. StGB Möhrenschlager wistra 1986, 128; Schmitz JA 1995, 478; Ernst NJW 2003, 3233; Schnabl wistra 2005, 211; Ernst NJW 2007, 2661; Schumann NStZ 2007, 675; Popp JuS 2011, 385; Dietrich NStZ 2011, 247; Eisele Jura 2012, 922.

  83. 83.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202a Rn. 2; i.E. strittig.

  84. 84.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202a Rn. 2; aus der Rspr. vgl. BGH B. v. 16.04.2015 – 1 StR 490/14 – NStZ 2016, 42 = StV 2015, 754 und 2016, 364 (Anm. Bosch Jura 2015, 1137; Hecker JuS 2015, 1132; LL 2015, 827; RÜ 2015, 516; Wollschläger StV 2015, 754; Erb StV 2016, 366); OLG Celle B. v. 31.08.2016 – 2 Ss 93/16 – StV 2017, 120 (Anm. Esser/Rehaag wistra 2017, 81).

  85. 85.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 202a Rn. 5.

  86. 86.

    Hierzu bzgl. § 202a StGB Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 742f.; zur Strafbarkeit des Phishings (auch nach anderen Vorschriften) s. ferner Popp NJW 2004, 3517; Weber HRRS 2004, 406; Stuckenberg ZStW 2006, 878; Graf NStZ 2007, 129; Heghmanns wistra 2007, 167; Goeckenjan wistra 2008, 128; Goeckenjan wistra 2009, 47; Seidl/Fuchs HRRS 2010, 85; Brand NStZ 2013, 7

  87. 87.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 737.

  88. 88.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202a Rn. 3.

  89. 89.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 202a Rn. 3; aus der Rspr. vgl. BayObLG U. v. 18.01.1999 – 5 St RR 173/98 – NJW 1999, 1727.

  90. 90.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 738; aus der Rspr. vgl. BGH B. v. 06.07.2010 – 4 StR 555/09 – NStZ 2011, 154 = StV 2011, 17 (Anm. Jahn JuS 2010, 1030; Schiemann JR 2010, 498; Satzger JK 2011 StGB § 202a/1; Schuhr NStZ 2011, 155); BGH B. v. 21.07.2015 – 1 StR 16/15 – NJW 2015, 3463 = NStZ 2016, 339 = StV 2016, 356.

  91. 91.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202a Rn. 8ff.

  92. 92.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 739.

  93. 93.

    Hierzu Kargl, in: NK, 4. Aufl. 2013, § 202a Rn. 10; Buermeyer HRRS 2004, 285.

  94. 94.

    Zum Skimming Seidl/Fuchs HRRS 2011, 265; Seidl ZIS 2012, 415; Feldmann wistra 2015, 41; aus der Rspr. vgl. zuletzt BGH B. v. 09.01.2014 – 1 StR 654/13 – NJW 2014, 1463 = StV 2014, 541 (Anm. Bosch JK 2014 StGB § 152a I/14; Schiemann JR 2014, 303); BGH B. v. 10.09.2014 – 5 StR 351/14 – StV 2015, 153; BGH B. v. 12.11.2015 – 2 StR 197/15 – NStZ 2016, 338; BGH B. v. 16.11.2016 – 2 StR 246/16 – NStZ-RR 2017, 116.

  95. 95.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 740; zu Einzelproblemen Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202a Rn. 10ff.

  96. 96.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202a Rn. 11b.

  97. 97.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 748.

  98. 98.

    Hierzu Popp GA 2008, 375; Holzner ZRP 2009, 177.

  99. 99.

    § 149 II, III StGB:

    „(2) Nach Absatz 1 wird nicht bestraft, wer freiwillig

    1. 1.

      die Ausführung der vorbereiteten Tat aufgibt und eine von ihm verursachte Gefahr, daß andere die Tat weiter vorbereiten oder sie ausführen, abwendet oder die Vollendung der Tat verhindert und

    2. 2.

      die Fälschungsmittel, soweit sie noch vorhanden und zur Fälschung brauchbar sind, vernichtet, unbrauchbar macht, ihr Vorhandensein einer Behörde anzeigt oder sie dort abliefert.

    (3) Wird ohne Zutun des Täters die Gefahr, daß andere die Tat weiter vorbereiten oder sie ausführen, abgewendet oder die Vollendung der Tat verhindert, so genügt an Stelle der Voraussetzungen des Absatzes 2 Nr. 1 das freiwillige und ernsthafte Bemühen des Täters, dieses Ziel zu erreichen.“

  100. 100.

    Hierzu Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 764f.; aus der Rspr. vgl. BVerfG B. v. 18.05.2009 – 2 BvR 2233/07, 2 BvR 1151/08, 2 BvR 1524/08 – BVerfGK 15, 491 (Anm. Kudlich JA 2009, 739; Valerius JR 2010, 84; Stuckenberg wistra 2010, 41).

  101. 101.

    Hierzu Golla/von zur Mühlen JZ 2014, 668; Neuhöfer jurisPR-Compl 4/2015 Anm. 6; Singelnstein ZIS 2016, 432; Stuckenberg ZIS 2016, 526; Berghäuser JA 2017, 244; zur vorherigen Diskussion Hahn DRiZ 2012, 223; Klengel/Gans ZRP 2013, 16.

  102. 102.

    Weidemann, in: BeckOK-StGB, Stand 01.05.2017, § 202d Rn. 2.

  103. 103.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202d Rn. 1.

  104. 104.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202d Rn. 3.

  105. 105.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202d Rn. 1.

  106. 106.

    Näher Weidemann, in: BeckOK-StGB, Stand 01.05.2017, § 202d Rn. 6ff.

  107. 107.

    Zu ihnen Weidemann, in: BeckOK-StGB, Stand 01.05.2017, § 202d Rn. 12ff.

  108. 108.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 202d Rn. 9; Weidemann, in: BeckOK-StGB, Stand 01.05.2017, § 202d Rn. 17ff.

  109. 109.

    Weidemann, in: BeckOK-StGB, Stand 01.05.2017, § 202d Rn. 24.

  110. 110.

    Hierzu Kohlhaas GA 1958, 65; Becker MDR 1974, 888; Schünemann ZStW 1978, 11; Rogall NStZ 1983, 1; Schmitz JA 1996, 772 und 949; Bock/Wilms JuS 2011, 24; Bosch Jura 2013, 780.

  111. 111.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 769; i.E. problematisch, s. Cierniak/Pohlit, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 2ff.; aus der Rspr. vgl. OLG Celle B. v. 26.01.1962 – 3 Ws 785/61 – NJW 1962, 693; OLG Karlsruhe B. v. 25.11.1983 – 1 Ws 273/83 – NJW 1984, 676; OLG Hamm B. v. 06.02.1986 – 6 Ws 9/86 – NStZ 1986, 327; BGH U. v. 30.11.1989 – III ZR 112/88 – BGHZ 109, 260 = NJW 1990, 510.

  112. 112.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 2.

  113. 113.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 203 Rn. 4; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 08.11.1965 – 8 StE 1/65 (Pätsch) – BGHSt 20, 342 = NJW 1966, 1227 (Anm. von Weber JZ 1966, 249); BGH U. v. 10.05.1995 – 1 StR 764/94 – BGHSt 41, 140 = NJW 1995, 2301 = NStZ 1995, 551; OLG Hamm B. v. 22.02.2001 – 2 Ws 9/01 – NJW 2001, 1957; OLG Frankfurt B. v. 11.01.2005 – 3 Ws 1003/04 – NStZ-RR 2005, 235 = StV 2005, 204.

  114. 114.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 203 Rn. 4.

  115. 115.

    Hierzu ausf. Kargl, in: NK, 4. Aufl. 2013, § 203 Rn. 6ff.

  116. 116.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 5; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 14.11.1963 – III ZR 19/63 – BGHZ 40, 288 = NJW 1964, 449.

  117. 117.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 5, 10a; aus der Rspr. vgl. RG U. v. 16.05.1905 – 370/05 – RGSt 38, 65; BGH U. v. 14.07.1954 – 6 StR 180/54 – BGHSt 6, 292 = NJW 1954, 1656 (Anm. Nüse GA 1955, 72).

  118. 118.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 5; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 25.03.1993 – IX ZR 192/92 – BGHZ 122, 115 = NJW 1993, 1638; OLG Köln B. v. 04.07.2000 – Ss 254/00 – NJW 2000, 3656 (Anm. Otto JK 2001 StGB § 203/1; Rüpke NJW 2002, 2835); OLG Frankfurt B. v. 11.01.2005 – 3 Ws 1003/04 – NStZ-RR 2005, 235 = StV 2005, 204.

  119. 119.

    Hierzu Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 203 Rn. 5; Hackel NJW 1969, 2257; Ostendorf JR 1981, 444; aus der Rspr. vgl. OLG Köln B. v. 30.11.1982 – 3 Zs 126/82 – NJW 1983, 1008 = NStZ 1983, 412 (Anm. Rogall NStZ 1983, 413).

  120. 120.

    S. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 775.

  121. 121.

    Z.B. Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 24, 26.

  122. 122.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 31; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 10.05.1995 – 1 StR 764/94 – BGHSt 41, 140 = NJW 1995, 2301 = NStZ 1995, 551; OLG Hamm B. v. 22.02.2001 – 2 Ws 9/01 – NJW 2001, 1957.

  123. 123.

    Z.B. Cierniak/Pohlit, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 17.

  124. 124.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 11.

  125. 125.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 31.

  126. 126.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 11.

  127. 127.

    So auch Rogall NStZ 1983, 6; Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 11

  128. 128.

    Cierniak/Pohlit, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 25.

  129. 129.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 14.

  130. 130.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 25; aus der Rspr. vgl. RG U. v. 22.10.1885 – 2421/85 – RGSt 13, 60; OLG Köln B. v. 30.11.1982 – 3 Zs 126/82 – NJW 1983, 1008 = NStZ 1983, 412 (Anm. Rogall NStZ 1983, 413).

  131. 131.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 21

  132. 132.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 203 Rn. 9; aus der Rspr. vgl. OLG Köln B. v. 30.11.1982 – 3 Zs 126/82 – NJW 1983, 1008 = NStZ 1983, 412 (Anm. Rogall NStZ 1983, 413); OLG Köln B. v. 04.07.2000 – Ss 254/00 – NJW 2000, 3656 (Anm. Otto JK 2001 StGB § 203/1; Rüpke NJW 2002, 2835).

  133. 133.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 25.

  134. 134.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 203 Rn. 7; aus der Rspr. vgl. OLG Karlsruhe B. v. 25.11.1983 – 1 Ws 273/83 – NJW 1984, 676; BGH U. v. 20.02.1985 – 2 StR 561/84 – BGHSt 33, 148 = NJW 1985, 2203 = NStZ 1985, 372 = StV 1985, 265 (Anm. Geppert JK 1985 StPO § 53/3; Brauns JA 1985, 548; Rogall NStZ 1985, 374; Hanack JR 1986, 35).

  135. 135.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 10.

  136. 136.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 29.

  137. 137.

    Kindhäuser, LPK, 7. Aufl. 2017, § 203 Rn. 8; aus der Rspr. vgl. RG U. v. 26.06.1894 – 1828/94 – RGSt 26, 5; RG U. v. 16.05.1905 – 370/05 – RGSt 38, 62; BGH U. v. 09.02.1977 – 3 StR 498/76 – BGHSt 27, 120 = NJW 1977, 769; OLG Köln U. v. 30.06.1987 – Ss 234/87 – NJW 1988, 2489 (Anm. Hassemer JuS 1989, 236); BayObLG B. v. 08.11.1994 – 2 St RR 157/94 – NJW 1995, 1623 = NStZ 1995, 187 = StV 1996, 484 (Anm. Fabricius StV 1996, 485; Gropp JR 1996, 478); BGH U. v. 10.08.1995 – IX ZR 220/94 – NJW 1995, 2915 (Anm. Poll JR 1996, 200).

  138. 138.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 30.

  139. 139.

    Cierniak/Pohlit, MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 48.

  140. 140.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 777; aus der Rspr. vgl. OVG Lüneburg U. v. 29.07.1975 – II OVG A 78/73 – NJW 1975, 2263; BGH U. v. 11.12.1991 – VIII ZR 4/91 – BGHZ 116, 268 = NJW 1992, 737 (Anm. Körner-Dammann NJW 1992, 1543; Kamp NJW 1992, 1545; Taupitz MDR 1992, 421); BayObLG B. v. 08.11.1994 – 2 St RR 157/94 – NJW 1995, 1623 = NStZ 1995, 187 = StV 1996, 484 (Anm. Fabricius StV 1996, 485; Gropp JR 1996, 478).

  141. 141.

    Näher Cierniak/Pohlit, in: MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 49f.

  142. 142.

    Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 769; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 01.10.1953 – 4 StR 224/53 – BGHSt 4, 355 = NJW 1953, 1878 (Anm. Welzel JZ 1953, 763; Bindokat NJW 1954, 865; Mezger JZ 1954, 312; Welzel JZ 1954, 429); zu Verteidigern beispielsweise s. Barton FS Beulke 2015, 605; zu Ärzten Woesner NJW 1957, 692; Schlund JR 1977, 265; Schultz FS Bockelmann 1979, 603; Langkeit NStZ 1994, 6; Bender MedR 2002, 626; Sieber FS Eser 2005, 1155; Knauer FS Schöch 2010, 439.

  143. 143.

    Cierniak/Pohlit, MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 28.

  144. 144.

    Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 66.

  145. 145.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 50.

  146. 146.

    Joecks, StGB, 11. Aufl. 2014, § 203 Rn. 21.

  147. 147.

    Cierniak/Pohlit, MK-StGB, 2. Aufl. 2012, § 203 Rn. 135.

  148. 148.

    Kargl, in: NK, 4. Aufl. 2013, § 203 Rn. 83.

  149. 149.

    Ganz h.M., s. Kargl, in: NK, 4. Aufl. 2013, § 203 Rn. 83.

  150. 150.

    H.M., z.B. Hoyer, in: SK-StGB, 56. Lfg., 7. Aufl. 2003, § 203 Rn. 64; a.A. Lenckner/Eisele, in: Sch/Sch, 29. Aufl. 2014, § 203 Rn. 74.

  151. 151.

    I.E. problematisch, s. Eisele, BT I, 4. Aufl. 2017, Rn. 780.

  152. 152.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 32ff.; aus der Rspr. vgl. BGH U. v. 06.07.1971 – VI ZR 94/69 – BGHZ 56, 355 = NJW 1971, 1801; OLG München U. v. 17.09.1992 – 1 U 6307/91 – NJW 1993, 797; OLG Karlsruhe U. v. 28.10.1993 – 3 Ws 154/93 – NStZ 1994, 141; OLG Frankfurt B. v. 19.05.2005 – 3 Ws 405/05 – NStZ-RR 2005, 237; OLG Nürnberg B. v. 19.01.2009 – 2 St Ss 259/08 – NStZ 2009, 351.

  153. 153.

    S. Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 37ff.

  154. 154.

    Hierzu Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 203 Rn. 45ff.; aus der Rspr. vgl. zuletzt KG U. v. 27.06.2013 – 20 U 19/12 – NJW 2014, 640 (Anm. Vitkas JR 2015, 353).

  155. 155.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 204 Rn. 3.

  156. 156.

    S.o. bei § 202 StGB.

  157. 157.

    Fischer, StGB, 64. Aufl. 2017, § 206 Rn. 1f.; näher Welp FS Lenckner 1998, 619.

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2018 Springer-Verlag GmbH Deutschland, ein Teil von Springer Nature

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Bock , D. (2018). 6. Kapitel Straftaten gegen den persönlichen Lebens- und Geheimbereich, §§ 201ff. StGB. In: Strafrecht Besonderer Teil 1. Springer-Lehrbuch. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-662-54791-5_6

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-662-54791-5_6

  • Published:

  • Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg

  • Print ISBN: 978-3-662-54790-8

  • Online ISBN: 978-3-662-54791-5

  • eBook Packages: Social Science and Law (German Language)

Publish with us

Policies and ethics