Zusammenfassung
Es ist nicht leicht, in einem kompakten Text die wichtigsten Tendenzen darzustellen, die eine lange Entwicklung der Religionssoziologie von immerhin 70 Jahren gekennzeichnet haben. Es besteht immer das Risiko, etwas Wesentliches zu übersehen oder das Wichtigste auszulassen. Deswegen wollen wir hier lediglich einen Überblick über folgende Teilbereiche geben: die institutionelle Etablierung dieser Wissenschaft, ihre theoretischen Richtungen und die wesentlichen, mit der Religion verbundenen Forschungsinteressen der Soziologen. Einen wichtigen Hintergrund für die Entwicklung der Religionssoziologie in Polen nach dem Zweiten Weltkrieg bildete die Konfrontation zwischen der kommunistischen Ideologie und dem römischen Katholizismus, zwischen der katholischen Kirche und der Polnischen Vereinigten Arbeiterpartei. Die Indoktrination und Instrumentalisierung der Wissenschaft waren in Polen nicht so weit fortgeschritten wie z.B. in der Sowjetunion. Der eigenartige ideologische Manichäismus forderte jedoch – in der Vergangenheit wie heute – seinen Preis.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
Baniak, Józef (2007): Desakralizacja kultu religijnego i świąt religijnych w Polsce. Studium socjologiczne. Kraków.
Baniak, Józef (2008): Między buntem a potrzebą akceptacji i zrozumienia. Świadomość religijna i moralna a kryzys tożsamości indywidualnej młodzieży gimnazjalnej. Studium socjologiczne. Kraków.
Bobrowska, Ewa (2007): Obrazowanie społeczeństwa w mediach. Analiza radiomaryjnego dyskursu. Kraków.
Borowik, Irena (2000): Odbudowywanie pamięci. Przemiany religijne w Środkowo-Wschodniej.
Borowik, Irena (2002): Przemiany religijności polskiego społeczeństwa. In: Marody (2002): 381–397.
Borowik, Irena (2004): Włodzimierza Pawluczuka Bóg Transcendencji i bóstwa codzienności czyli o tym, co Saszka mógł ujrzeć w Siódmym Niebie. In: Borowik/Hoffmann (2004): 23–32.
Borowik, Irena/Doktór, Tadeusz (2001): Pluralizm religijny i moralny w Polsce. Raport z badań. Kraków.
Borowik, Irena/Dyczewska, Agnieszka/Litak, Eliza (2011): Razem i osobno. Religia a dobrostan w warunkach zróżnicowania etniczno-wyznaniowego na przykładzie Przemyśla. Kraków.
Borowik, Irena/Hoffmann, (2004): Światopogląd – miedzy transcendencją a codziennością. Księga Jubileuszowa na 70— lecie urodzin Profesora Włodzimierza Pawluczuka. Kraków.
Burdziej, Stanisław (2000): W drodze do Santiago de Compostela. Kraków.
Ciupak, Edward (1973): Katolicyzm ludowy w Polsce. Studia socjologiczne. Warszawa.
Czachowski, Hubert (2003): Cuda, wizjonerzy i pielgrzymi. Studium religijności mirakularnej końca XX wieku w Polsce. Warszawa.
Czarnowski, Stefan (1956): Dzieła t. 1. Warszawa.
Doktór, Tadeusz (1991): Ruchy kultowe. Psychologiczna charakterystyka uczestników. Kraków.
Doktór, Tadeusz (2002): Innowacje religijne: ruchy, uczestnicy, reakcje społeczne. Olsztyn.
Furman, Renata (2006): Wicca i wiccanie. Od tradycji do wirtualnej wspólnoty. Kraków.
Grotowska, Stella (1999): Religijność subiektywna. Kraków.
Grotowska, Stella (2009): Dyskursywne wytwarzanie tożsamości: Radio Maryja w polskiej prasie opiniotwórczej. In: Libiszowska-Żółtkowska, M. (2009).
Grotowska, Stella (2011): Seniorzy w przestrzeni publicznej. Kapitał społeczny uczestników wspólnot, ruchów i stowarzyszeń katolickich. Kraków.
Hall, Dorota (2007): New Age w Polsce. Lokalny wymiar globalnego zjawiska. Warszawa.
Hall, Dorota/Smoczyński, Rafał (Hrsg.) (2010): New Religious Movements and Conflict in Selected Countries of Central Europe. Warszawa.
Kiciński, Krzysztof/Koseła, Kzysztof/Pawlik, Wojciech (Hrsg.) (1995): Szkoła czy parafia? Nauka w szkole w świetle badań socjologicznych. Kraków.
Koseła, Krzysztof (2003): Polak i katolik. Splątana tożsamość. Warszawa.
Krzemiński, Ireneusz (Hrsg) (2009): Czego nas uczy Radio Maryja? Socjologia treści i recepcji rozgłośni. Warszawa.
Kubiak, Anna E. (1997): Delicje i Lewa Ręka Kryszny. Kreacja i ewolucja ruchu Hare Kryszna w Polsce. Warszawa.
Kubiak, Anna E. (2006): A jednak New Age. Warszawa.
Kubica, Grażyna (2011): Śląskość i protestantyzm. Antropologiczne studia o Śląsku Cieszyńskim, proza i fotografia. Kraków.
Kuźma, Inga (2008): Współczesna religijność kobiet. Antropologia doświadczenia, Seria Polskiego Towarzystwa Ludoznawczego „Archiwum Etnograficzne”, Bd. 46. Wrocław.
Leszczyńska, Katarzyna (2002): Imprimatur dla Unii? Kościół rzymskokatolicki w Polsce i Czechach wobec Europy i procesów zjednoczeniowych. Kraków.
Leszczyńska, Katarzyna (2009): Cztery wizje Europy. Analiza wypowiedzi Jana Pawła II i du-chownych Kościoła rzymskokatolickiego w Polsce. Kraków.
Libiszowska-Żółtkowska, Maria (2000): Wiara uczonych. Kraków.
Libiszowska-Żółtkowska,Maria (2003): Konwertyci nowych ruchów religijnych. Lublin.
Libiszowska-Żółtkowska, Maria (Hrsg.) (2009): Tożsamości religijne w społeczeństwie polskim. Socjologiczne studium przypadków. Warszawa.
Marody, Marek (Hrsg.) (2002): Wymiary życia społecznego. Polska na przełomie XX i XXI wieku.Warszawa.
Mariański, Janusz (2001): Kryzys moralny czy transformacja wartości? Studium socjologiczne. Lub-lin.
Mariański, Janusz (2008): Emigracja z Kościoła. Religijność młodzieży polskiej w warunkach zmian społecznych. Lublin.
Mariański, Janusz/Piwowarski, Władysław (1986): Zarys historii polskiej socjologii religii po II wojnie światowej. In: Piwowarski, Władysław/Witold, Zdaniewicz SAK (Hrsg.) (1986): Z badań nad religijnością polską. Studia i materiały. Poznań-Warszawa.
Modnicka, Noemi (2000): Kościół Ewangelicznych Chrześcijan w Polsce jako Kościół wyboru. Analiza etnologiczna wspólnoty religijnej. Kraków.
Niedźwiedź, Anna (2005): Obraz i postać. Znaczenia wizerunku Matki Boskiej Częstochowskiej. Kraków.
Pawluczuk, Włodzimierz (1974): Wierszalin. Reportaż o końcu świata. Kraków.
Pawluczuk, Włodzimierz (1998): Ukraina. Polityka i mistyka. Kraków.
Piwowarski, Władysław (1971): Religijność wiejska w warunkach urbanizacji. Studium Socjologiczne. Warszawa.
Piwowarski, Władysław (1977): Religijność miejska w rejonie uprzemysłowionym. Studium socjologiczne. Warszawa.
Potocki, Andrzej (2007): Wychowanie religijne w polskich przemianach. Studium socjologiczno-pastoralne. Warszawa.
Prudky, L./Aracic, P./Nikodem, K./Sanjek, F./Zdaniewicz, W./Tomka, M. (2001): Religion und Kir-chen in Ost(Mittel)Europa: Tschechien, Kroatien, Polen. Ostfildern.
Rusek, Halina (2002): Religia i polskość na Zaolziu. Kraków.
Sadłoń, Wojciech: Lubelsko-warszawska szkoła socjologii religii. Online unter: http://www.iskk.pl/images/stories/Instytut/dane/lubelskowarszawska_szkola.pdf. Abgerufen am: 12.03.2012.
Simpson, Scott (2000): Native Faith. Polish Neo-Paganism at the Brink of the 21st Century. Kraków.
Sroczyńska, Maria (1999): Kultura religijna nauczycieli. Studium socjologiczne. Kielce.
Świątkiewicz, Wojciech (1998): Religijne inspiracje kultury na Górnym Śląsku. Katowice Societas Scientiis Favendis Silesiae Superioris; Instytut Górnośląski.
Wójtowicz, Andrzej (2004): Współczesna socjologia religii. Założenia, idee, programy. Tyczyn.
Wysocka, Ewa (2000): Młodzież a religia: społeczny wymiar religijności młodzieży. Katowice.
Zając, Paweł (2004): O zaświatach niedalekich i cudach nienadzwyczajnych. Kraków.
Zaręba, Sławomir H. (2007): W kierunku jakiej religijności? Studia nad katolicyzmem polskiej młodzieży. Warszawa.
Zawiła, Małgorzata (2008): Religia i śmierć. Trajektoria umierania i jej religijne elementy na przykładzie środowisk hospicyjnych w Polsce. Kraków.
Zdaniewicz, W./Zembrzuski T., (Hrsg.) (2000): Kościół i religijność Polaków 1945–1999. Warszawa. Zieliński, Ariel (2004): Na straży wiary prawdziwej. Zjawiska cudowne w polskim katolicyzmie ludowym. Kraków.
Ziętek, Dorota (2008): Tożsamość i religia. Ormianie w krakowskiej i lwowskiej diasporze. Kraków.
http://www.revacern.eu/. Abgerufen am: 04.01.2012.
http://www.europeanvaluesstudy.eu/. Abgerufen am: 04.01.2012.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2014 Springer Fachmedien Wiesbaden
About this chapter
Cite this chapter
Borowik, I., Zawiła, M. (2014). Die Religionssoziologie in Polen – ihre jüngere Geschichte und Gegenwart. In: Hainz, M., Pickel, G., Pollack, D., Libiszowska-Żółtkowska, M., Firlit, E. (eds) Zwischen Säkularisierung und religiöser Vitalisierung. Veröffentlichungen der Sektion Religionssoziologie der Deutschen Gesellschaft für Soziologie. Springer VS, Wiesbaden. https://doi.org/10.1007/978-3-658-04663-7_6
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-658-04663-7_6
Published:
Publisher Name: Springer VS, Wiesbaden
Print ISBN: 978-3-658-04662-0
Online ISBN: 978-3-658-04663-7
eBook Packages: Humanities, Social Science (German Language)