Zusammenfassung
Das Kalium kommt nicht im Nifekern und nicht in der OxydSulfidschale der Erde, sondern nur in ihrem äußeren Gesteinsmantel vor. Die Erdrinde enthält im Mittel etwa 2,4% Kalium. Man findet das Kalium entweder in Urgesteinen, hauptsächlich im Gneis und Granit oder auf sekundärer Lagerstätte. In den Urgesteinen ist das Kalium an Kieselsäure gebunden; am verbreitetsten unter den Kaliumsilicaten sind der Kalifeldspat oder Orthoklas, KA1Si3O8, und der Kaliglimmer oder Muskovit, KAl3Si3O10(OH)2. Durch Verwitterung dieser Silicate und Fortspülen der Verwitterungsprodukte ist das Kalium in den Erdboden und in die Meere gelangt. Da der Boden Kaliumsalze stärker als Natriumsalze adsorbiert, ist der Gehalt der Meere an Kaliumsalzen im Vergleich zu ihrer Konzentration an Natriumsalzen wesentlich geringer, nämlich nur etwa 1/40 bis 1/80 der letzteren. Die sekundären Lagerstätten, die Kalisalzlager, die durch Eintrocknen prähistorischer Meere entstanden sind, und die infolge ihrer Entstehung sich stets über Steinsalzlagern befinden, enthalten das Kalium in Form von Sylvin, KC1, Carnallit, KC1· MgCl2 · 6 H2O, Kainit, KC1 · MgSO4 · 3 H2O, Schönit, K2SO4 · MgSO4 · 6 H2O, Syngenit, K2SO4 · CaSO4 · H2O, und Polyhalit, K2SO4 · MgSO4 ·2 CaSO4 · 2 H2O. Einige Kalisalzlager bestehen auch aus Kalisalpeter, KNO3. Schließlich sei noch das Vorkommen des Kaliums in den Pflanzen genannt, deren Asche einen beträchtlichen Gehalt an Kaliumcarbonat besitzt.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsPreview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
ADAMS, J., M. HALL U. W. F. BAIIEY: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 7, 310 (1935).
ALVAREZ, E. P.: C. r. 140, 1186 (1905); Chem. N. 91, 146 (1905).
ARnusow, A. u. A. KARTASCHOW: J. Russ. phys.-chem. Ges. 46, 284 (1914).
Y ARNAL, T. G.: (a) An. Espar. 24, 99 (1926); 30, 398 (1932); Ann. Chim. anal. 14, 342 (1932); (b) Chim. Ind. 17. Congr. Paris 20, 631 (1928); Fr. 79, 210 (1930); An. Espar. 26, 184 (1928).
ATO, S. u. I. WADA: Sci. Pap. Inst. Tôkyô 4, 263 (1926).
BEHRENS, H.: Fr. 30, 135 (1891).
BEHRENS-KLEY: Mikrochem. Analyse, Leipzig-Hamburg 1915.
BENEDETTI-PICHLER, A. A.: Mikrochem. 4, 21 (1928).
BENEDETTI-PICHLER, A. A. u. J. T. BRYANT: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 10, 107 (1938).
BIILMANN, E.: Fr. 39, 284 (1900).
BoxoRNY, TR.: Allg. Brauer-und Hopfen-Ztg. 52, 709 (1912).
BORICKÌ, E.: Fr. 18, 95 (1879).
BOSSUET, R.: Bl. (4) 51, 681 (1932); C. r. 196, 469 (1933).
BowsER, L. T.: Am. Soc. 32, 78 (1910) u. 33, 1566 (1911).
BRECKPOT, R.: (a) 4e Congr. Techn. Chim. Ind. Agricoles Bruxelles, Juli 1935; (b) Agricultura, Bl. trim. Assoc. Anc. Etud. Inst. Agron. Univ. Mai 1935.
BRECKPOT, R. u. A. MEVIS: Ann. Soc. Sci. Bruxelles 55, 16 (1935).
BUNSEN, R.: A. 111 266 (1859).
BURGESS. L. L. u. O. KAMM: Am. Soc. 34, 652 (1912).
Bui KsER, E., W. L. MILGEWSKAJA u. R. W. FELDMANN: Fr. 80, 268 (1930).
CALEY, E. R.: Am. Soc. 52, 953 (1930).
CAMPARI, G.: Ar. 221, 67 (1883).
CARNOT, A.: B. 9, 1434 (1876); C. r. 83, 390 (1876).
CARTMELL, R.: Phil. Mag. (4) 16, 328 (1858).
CELSI, S. A.: Ann. Farm. Bioquim. Buenos Aires 4, 55 (1933); Fr. 98. 358 (1934).
CHAMOT, E. M. u. H. A. BEDIENT: Mikrochem. 6, 13 (1928).
CHILD, C. D.: Phil. Mag. (7) 16, 1145 (1933).
CLARK, A. R.: J. Chem. Education 12, 242 (1935) u. 13, 383 (1936).
CLARK, A. W u. C. O. WILLITS: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 8, 209 (1936)
CLASSEN, A.: Ausgewählte Methoden d. anal. Chem. Braunschweig 1901.
CORNWALL, H. B.: Amer. Chemist 2, 366 (1872); Fr. 11 307 (1872).
CuTTICA, V.: G. 53, 185 (1923).
DAVIES, H. u. W. DAVIES: J. them. Soc. Japan 123, 2976 (1923).
DEBRAY: Fr. 5, 380 (1866).
DENICÉS, G.: Ann. Chim. anal. 22, 103 (1917).
DERMER, V. H. u. O. C. DERMER: Am. Soc. 60 1 (1938).
DIACON, E.: A. Ch. (4) 6 5 (1865).
DUFFENDACK, O. S. u. K. B. THoisoN: Pr. Am. Soc. Test. Mat. 36, II, 301 (1936).
DuFFENDACK, O. S., F. H. WILEY u. J. S. OWENS: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 7 410 (1935).
DUREUIL, E.: C. r. 182, 1020 (1926).
VAN ECK, P. N.: Pharm. Weekbl. 62, 365 (1925).
EDER, J. M. u. E. VALENTA: Atlas typischer Spektren, Wien 1928.
EwING, D. T., M. F. WILSON u. R. P. HIBBARD: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 9 410 (1937).
FEIGL, F.: (a) Mikrochem. 8, 356 (1930); (b) Qualitative Analyse mit Hilfe von T¨pfelreaktionen, Leipzig 1935.
FLATT R.: Diss. Z¨rich 1923 durch TREADWELL.
FORMANEK, J.: Fr. 39, 412 (1900).
FREDHOLM, H.: Fr. 104 400 (1936).
FRESENIUS, L. u. M. FROMMES: Fr. 86, 184 (1931).
FREY: Fr. 32, 204 (1893).
GEILMANN, W.: Bilder z. qualit. Mikroanalyse anorg. Stoffe, Leipzig 1934.
GERLACH, W. u. E. RIEDL: Die chemische Emissions-Spektralanalyse, III. Teil, Leipzig 1936.
GERMUTH, F. G. u. CL. MITCHELL• Am. J. Pharm. 101 46 (1929).
GUTZEIT, G.: Hely. 12 713 u. 829 (1929).
HAAS, M. N.: Aluminium 21. 811 (1939).
HARTLEY, W. N.: Pr. Roy. Soc. London Ser. A 79 245 (1907).
HARTLEY, W. N. u. H. W. Moss: Pr. Roy. Soc. London Ser. A 87, 39 (1912).
HAUSER, O.: Z. anorg. Ch. 35, 1 (1903).
HEMMELER, A.: Ann. Chim. applic. 25, 610 (1935).
HERZOG, A.: Ch. Z. 42, 145 (1918); Fr. 57, 373 (1918).
HUYSSE, A. C.: (a) Fr. 39, 9 (1900); (b) Atlas zum Gebrauch bei der mikrochem Analyse, Leiden 1932.
ILLINGWORTH, I. W. u. I. A. SANTOS: Nature 134, 971 (1934).
JANOWSKY, I. V.: M. 8, 49 (1887).
JANSEN, W. H., J. HEYES U. C. RICHTER: Ph. Ch. (A) 174 291 (1935).
JUSTIN-MUELLER, E.: J. Pharm. Chim. (7) 28, 15.
KAHANE, E.: Bl. (4) 53, 547 (1933).
KAYSER. R.: B. 18, 3417 (1885).
KELM, E. F. u. J. A. WILKINSON: Pr. Iowa Acad. Sci. 43, 169 (1936).
KENNY, W.R.U. J. B. HESTER, J. Am. Soo; Agron. 28, 682 (1936).
KNIGA, A.: (a) Kali (russ.) Nr. 7, 32 (1935); (b) Chem. J. Ser. B. 10, 371 (1937).
DE KONINOK, L. L.: Fr. 20. 390 (1881).
KoNISHI. K. u. T. TsucE: Bl. agric. chem. Soc. Japan 12, 216 (1936).
KRAMER, G.: Mikroanalytische Nachweise anorg. Ionen, Leipzig 1937.
KUNz, I.: (a) Heiv. 16, 3 (1933); (b) Heiv. 16. 259 (1933).
O’LEARY, W. J. u. J. PAPISH: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 6, 110 (1934).
LoNGINESCU, G. G. u. G. CHABORSKY: Buletinul de Chimie Pura si Aplicata (rum.) 26, 21 (1923).
LUNDEGARDH,H.: Die quantit. Spektralanalyse d. Elemente, Jena, 1. Teil 1929 u. 2. Teil 1934.
LUTZ, O.: Fr. 59. 145 (1920).
MACALLUM, A. B.: Arch. N¨¦erland. Physiol. 7, 304 (1922).
MATHERS, F. C., C. O. STEWART, H. V. HOUSEMANN U. 1. E. LEE: Am. Soc. 37. 1515 (1915).
MERZ: J pr. 80, 487 (1860).
MEYER, G. C.: Ch. Z. 31, 158 (1907).
MEYER, J.: Rely. 8, 146 (19.25).
MINovicr, S.u.A. IoNEscu: BI. Soc. România 3, 25 (1921).
MITSCHERLICH, A.: Pogg. Ann. 116. 504 (1862) u. 121 472 (1864).
MOIR, I.: E. P. 9368 (1909).
MOSER, L. u. E. RITSCHEL: Fr. 70 185 (1927).
VAN NIEUWENBURG, C. J. u. T. VAN DER HOEK: Mikrochem. 18, 175 (1935).
NIKITINA, I. A.: Chem. J. Ser. A 5, 67, 1133 (1935).
NOYES, A. A. u. W. C. BRAY: A System of qualitative Analysis for the rare elements, New York 1927.
ORLENKO, A. F. u. N. G. FESSENKO: Fr. 107 411 (1936).
PATSCHOWSKY, N.: Ber. deutsch. botan. Ges. 43, 489 (1925).
PAULY, C.: P. C. H. 28, 187 (1887).
PFEILSTICKER, K.: (a) Z. El. Ch. 43, 718 (1937); (b) Z. Metallkunde 30 211 (1938).
PIERUCCI, M. u. L. B. SILVA: Nuovo Cimento (N. S.) 12 269 (1935).
POLUEKTOW, N. S.: Kali (russ.) 2, 44 (1933); Mikrochem. 14. 265 (1933).
DE RADA, F. D.: An. Espar. 24, 442 (1926).
RECKLEBEN, H.: Angew. Ch. 26 375 (1913).
REED, R. D. u. I. R. WITHROW: Am. Soc. 50, 1515 u. 2985 (1928); 51 1062 (1929); 52 2666 (1930).
REICHARD, C.: Fr. 40 377 (1901).
ROSENHEIM, A. u. P. FRANK: B. 38, 815 (1904).
ROSENTHALER, L.: Mikrochem. 2 29 (1924).
RUSSANOW, A. K.: (a) Fr. 98, 335 (1934); Chem. J. Ser. A 6, 1057 (1939); (b) Z. anorg. Ch. 214 77 (1933); Mineral. Rohstoffe (russ.) S. Nr. 4, 21 (1933).
SCHEINZISS, O. G.: Betriebslab. 4 1047 (1935).
SCHERINGA, K.: Chem. Weekbl. 30 598 (1933).
SCHLICHT, A.: Ch. Z. 30 1299 (1906).
SCHOORL. N.: Fr. 48, 601 (1909).
SCHUHKNECHT, W.: Angew. Ch. 50 299 (1937).
ScHULER, W.: Ann. Phys. (4) 5 934.(1901).
SMITHELLS, A.: Phil. Mag (5) 39, 132 (1895).
STOLBA, F.: Fr. 14 339 (1875).
STRECKER, W. u. F. O. DIAZ: Fr. 67 326 (1925).
SZEBELLÉDY, L. u. J. J¨®NAs: Fr. 107 114 (1936).
TANANAEFF, N. A.: Z. anorg. Ch. 180, 75 (1929).
THUDISHUM, J. L. W.: Pr. Roy Soc. Edingburgh 30 279 (1880).
TODD, F.: J. Chem. Education 15 241 (1938).
TREADWELL, F. P.: Kurzes Lehrbuch der analyt. Chemie, I. Band, Leipzig u. Wien 1930
TzoNI, H.: Mikrochem. 19 208 (1935).
UHARA, I.: Bl. chem. Sec. Japan 10 559 (1935).
URBAIN, P. u. M. WADA: C. T. 199 1199 (1934); Bl. (5) 3 163 (1936).
VOLMAR, Y. u. M. LEBER: J. Pharm. Chim. 17 366 u. 427 (1933); Ann. Chim. anal. 16 70 u. 113 (1934).
WAIBEL. F.: Wiss. Veröffentl. Siemens-Konzern 14 Heft 2, 32 (1935).
WEBER. H.: Fr. 49 53 (1910).
WELLS, R. C. u. R. E. STEVENS: Ind. eng. Chem. Anal. Edit. 6, 439 (1934).
WENGER, P. u. C. HEINEN: C. r. S¨¦ances soc. phys. hist. nat. Gen¨¨ve 37. 49 (1920).
WENGER, P. u. M. PATRY: C. r. S¨¦ances soc. phys. hist. nat. Gen¨¦ve 40 92 (1923).
WILDMAN, E. A.: Pr. Indian. Acad. Sci. 44, 121 (1934).
WINKLER. L. W.: Angew. Ch. 26 208 (1913).
WINKLEY. J. H., L. K. YANOWSKI U. W. A. HYNES: Mikrochem. 21. 102 (1936/37).
WOLOTSCHNEWA, J. P.: Chem. J. Ser. B 11 369 (1938).
WÖRNER, E.: Ber. Dtsch. pharm. Ges. 10 4 (1899).
YAINIK, N. A. u. G. L. TANDON: J. Indian chem. Soc. 7 287 (1930).
Author information
Authors and Affiliations
Editor information
Additional information
Besonderer Hinweis
Dieses Kapitel ist Teil des Digitalisierungsprojekts Springer Book Archives mit Publikationen, die seit den Anfängen des Verlags von 1842 erschienen sind. Der Verlag stellt mit diesem Archiv Quellen für die historische wie auch die disziplingeschichtliche Forschung zur Verfügung, die jeweils im historischen Kontext betrachtet werden müssen. Dieses Kapitel ist aus einem Buch, das in der Zeit vor 1945 erschienen ist und wird daher in seiner zeittypischen politisch-ideologischen Ausrichtung vom Verlag nicht beworben.
Rights and permissions
Copyright information
© 1944 Springer=Verlag Ohg. in Berlin
About this chapter
Cite this chapter
Spandau, H. (1944). Kalium. In: Schilling, H., Spandau, H., Tomíček, O. (eds) Elemente der Ersten Hauptgruppe <Einschl. Ammonium>. Handbuch der Analytischen Chemie, vol 2/1/1a. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-90752-4_4
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-90752-4_4
Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-642-88897-7
Online ISBN: 978-3-642-90752-4
eBook Packages: Springer Book Archive