Zusammenfassung
Wenn wir uns in diesem Abschnitt den Makromolekülen zuwenden, so wollen wir von vornherein betonen, daß es nicht unsere Absicht sein soll und kann, das Gebiet, was in den letzten Jahrzehnten als „Makromolekulare Chemie“ oder „Chemie und Physik der Hochpolymeren“ (Polymer Science) außerordentlich umfangreich geworden ist, auch nur annähernd vollständig zu behandeln. Die Darstellung der riesigen Menge theoretischen und praktischen Wissens, die sich hierüber inzwischen angesammelt hat, muß besonderen Werken1 vorbehalten bleiben. Der Grund für die Ausdehnung der makromolekularen Chemie liegt in der erstaunlichen Bereitwilligkeit und Leichtigkeit, mit der die Zivilisation die von der chemischen Industrie in einer großen Zahl von Varianten hergestellten aus Hochpolymeren bestehenden Kunststoffe in die unentbehrlichen Dinge ihres täglichen Bedarfs eingereiht hat.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Hinweise
Staudinger, H. u. H. Warth: J. prakt. Chem. 155, 261 (1940).
G. Schmid, G. Paret u. H. Pfleiderer: Kolloid-Z. 124, 150 (1951) auch einer Aktivierung chemischer Bindungen gleichkommen.
Vgl. dazu G. V. Schulz: Z. physik. Chem. (B) 46, 137 (1940).
G. V. Schulz: Z. physik. Chem. (B) 47, 155 (1940) oder G. V. Schulz, in H. A. Stuart: Das Makromolekül in Lösung. Berlin 1953.
Fuchs, O.: Makromol. Chem. 5, 245 (1950).
Fuchs, O.: Makromol. Chem. 7, 259 (1951).
Harris, I. u. R. G. J. Miller: J. Polymer Sci. 7, 377 (1951).
Schulz, G. V.: Z. physik. Chem. (B) 30, 379 (1935).
Zimm, B. H. u. W. H. Stockmayer: J. chem. Physics 17, 1301 (1949)
Kuhn, W. u. H. Kuhn: Helv. chim.Acta 30, 1233 (1947).
M. Hoffmann: Makromolekulare Chem. 24, 222, 245 (1957).
G. Jander: Z. physik. Chem. A 187, 149 (1940).
E. Thilo: Angew. Chem. 67, 141 (1955).
E. Thilo: Chem. Techn. (Berlin) 8, 251 (1956).
E. Thilo: Naturwiss. 46, 367 (1959).
G. Scatchaed [J. Amer. chem. Soc. 68, 2315 (1946)] entwickelte sie ursprünglich für Proteine, sie gilt aber auch für fadenförmige Polyelektrolyte, da es sich um rein thermodynamische Deduktionen handelt.
Vgl. G. Scatchard, A. C. Batchelder u. A. Brown: J. Amer. chem. Soc. 68, 2320 (1946).
J. T. Edsall, H. Edelhoch, R. Lontie, P. R. Morrison: J. Amer. chem. Soc. 72, 4641 (1950).
Zernike, F. u. J. A. Prins: Z. Physik 41, 184 (1927).
Oster, G.: Recueil Trav. chim. Pays-Bas 68, 1123 (1949).
Doty, P. u. R. F. Steiner: J. chem. Physics 17, 743 (1949).
Oster, G., P. Doty u. B. H. Zimm: J. Amer. chem. Soc. 69, 1193 (1947).
G. I. Cathers u. E. M. Fuoss: J. Polymer Sci. 4, 121 (1949)
Bailey, F. E., A. Patterson Jr., u. R. M. Fuoss: J. Amer. chem. Soc. 74, 1845 (1952).
Katchalsky, E. u. J. Gillis: Recueil Trav. chim. Pays-Bas 68, 879 (1949).
Hermans, J. J. u. J. Th. G. Overbeek: Recueil Trav. chim. Pays-Bas 67, 761 (1948).
Kimball, G. E., M. Cutler u. H. Samelson: J. physic. Chem. 56, 57 (1952).
Osawa, F., N. Imai u. I. Kagawa: J. Polymer Sci. 13, 93 (1954).
Wall, F. T. u. J. Berkowitz: J. chem. Physics 26, 114 (1957).
vgl. M. Nagasawa u. I. Kagawa: Bull. Chem. Soc. Japan 30, 961 (1957).
Katchalsky, A., O. Künzle u. W. Kuhn: J. Polymer Sci. 5, 283 (1950).
Katchalsky, A.: J. Polymer Sci. 7, 393 (1951).
Wall, F. T. u. P. F. Grieger: J. chem. Physics 20, 1200 (1952).
Wall, F.T. u. P. F. Grieger, J. R. Huizenga und H. Doremus: J. chem. Physics 20, 1206 (1952).
Fuoss, R. M.: J. Polymer Sci. 3, 603 (1948).
Fuoss, R. M.: J. Polymer Sci. 4, 96 (1949).
Heckmann, K.: Naturwiss. 40, 478 (1953).
Heckmann, K.: Z. physik. Chem., N. F. 9, 318 (1956).
Schindewolf, U.: Naturwiss. 40, 435 (1953).
Jacobson, B.: Rev. sci. Instruments 24, 949 (1953).
Heckmann, K. u. K. G. Götz: Z. Elektrochem. 62, 281 (1958).
Alfrey, T., H. Morawetz, E.B. Fitzgerald u. R. M. Fuoss: J. Amer, chem. Soc. 72, 1864 (1950).
Alfrey, T., R. M. Fuoss, H. Morawetz u. H. Pinner: J. Amer. chem. Soc. 74, 438 (1952).
Cohn, E. J.: Physiol. Reviews 5, 349 (1925).
A. Voet: Chem. Reviews 20, 169 (1937).
Kratky, O., G. Porod u. A. Sekora: Mh. Chem. 78, 295 (1948).
Kreutz, W. u. O. Kratky: Mh. Chem. 89, 169 (1958) (CO-Haemoglobin).
D. P. Riley u. D. Herbert: Biochim. Biophys. Acta 4, 374 (1950).
Braggs, W. L. u. M. F. Perutz: Acta Crystallogr. 5, 277 (1952).
Smadel, J. E., E. G. Pickels u. T. Shedlovsky: J. Exper. Med. 68, 607 (1938). Vgl. dazu die Diskussion bei J. T. Edsall: The Proteins Vol. I, B (loc. cit. S. 656ff.).
Oncley, J. L., G. Scatchard u. A. Brown: J. physic. Colloid Chem. 51, 184 (1947).
Eine Übersicht findet sich bei T. L. McMeekin u. R. C. Warner: Ann. Rev. Biochem. 15, 119 (1946).
Scatchard, G. u. E. Sackmann-Black: J. physic. Colloid Chem. 53, 88 (1949).
Sørensen, S. P. L., K. L. Linderstrøm-Lang u. E. Lund: J. Gen. Physiol. 8, 543 (1927).
Longsworth, L. G.: J. Amer. chem. Soc. 69, 1288 (1947).
Osborne, W. A.: J. Physiol. 34, 84 (1906).
Bennhold, H.: Kolloid-Z. 85,171 (1938).
Bennhold, H., H. Ott u. M. Wiech: Dtsch. Med. Wochenschr. 75, 11 (1950).
F. H. Müller: Ergeb. exakt. Naturwiss. 17, 164 (1938).
Wyman Jr., J.: Chem. Reviews 19, 213 (1936).
Perutz, M. F.: Trans Faraday Soc. 42 B, 187 (1946) und folgende Zusammenstellung bei Springall: loc. cit. S. 639.
Sanger, F. u. H. Tuppy: Biochem. J. 49, 463, 481 (1951).
Sanger, F. u. H. Tuppy: Biochem. J. 53, 366 (1953).
Corey, R. B. u. J. Donohue: J. Amer. chem. Soc. 72, 2899 (1950).
Astbury, W. T.: Fundamentales of Fibre Structure. Oxford 1933; Advances Enzym. 3, 63 (1943).
I. McArthur [Nature (London) 152, 38 (1943)] eine Superposition zweier starker Komponenten von 9,2 und 10,5 Å!, vgl. dazu w.u.
Pauling, L. u. R. B. Corey: Proc. nat. Acad. Sci. U. S. 37, 235–272 (1951).
Pauling, L., R. B. Corey u. H. R. Branson: Proc. nat. Acad. Sci. U. S. 37, 205 (1951).
Perutz, M. F.: Nature (London) 167, 1053 (1951).
Elliott, A., E.J. Ambrose u. R. B. Temple: J. Opt. Soc. America 38, 212 (1948).
Ambrose, E. J. u. W. E. Hanby: Nature (London) 163, 483 (1949).
Yang, J. T. u. P. Doty: J. Amer. chem. Soc. 79, 761 (1957).
Pauling, L. u. E. B. Corey: Proc. Nat. Acad. Sci. U. S. 37, 272 (1951).
Astbury, W.: Proc. Roy. Soc. [London], Abt. B 135, 303 (1947).
J. H. Highberger, J. Gross u. F. O. Schmitt: Proc. nat. Acad. Sci. Wash. 37, 286 (1951) vermutet.
Perutz, M. F.: Ann. Rep. Progr. Chem. 48, 362 (1952); daselbst auch Zusammenfassung der Literatur.
Bragg, L., J. C. Kendrew u. M. F. Perutz: Proc. Roy. Soc. [London], Ser. A 203, 321 (1950).
Bailey, K.: Biochem. J. 43, 271 (1948).
W. T. Astbury, R. Reed und L. C. Spark: Biochem. J. 43, 282 (1948) ein schlecht orientiertes α-Diagramm ergeben.
Weber, H. H. u. H. Portzehl: Advanc. Protein Chem. 7, 162 (1952).
Waugh, D. F.: J. Amer. chem. Soc. 68, 247 (1946).
Ambrose, E. J., A. Elliot: Proc. Roy. Soc. [London], Ser. A 208, 75 (1951).
Riley, D. P. u. U.W. Arndt: Proc. Roy. Soc. [London], Ser. B 141, 93 (1953).
Vgl. J. Stauff u. E. Ühlein: Kolloid-Z. 143, 1 (1955).
Nakanishi, S., T. Kaminaga u. S. Araya: Biochem. J. (Japan) 41, 371 (1954).
Astbury, W. T., S. Dickinson u. K. Bailey: Biochem. J. 29, 2351 (1935). Weitere Literatur bei B. Low: loc. cit.
Riley, D. P. u. U. W. Arndt: Proc. Roy. Soc. [London], Ser. B 141, 93 (1953).
Jirgensons, B.: Arch. Biochim. Biophys. 41, 333 (1952).
Vgl. dazu V. D. Hospelhorn, B. Cross u. E. V. Jensen: J. Amer. chem. Soc. 76, 2827 (1954).
Wu, H.: Chin. J. Physiol. 5, 321 (1931).
Blodgett, K. H.: J. Amer. chem. Soc. 56, 495 (1934).
Blodgett, K. H.: J. Amer. chem. Soc. 57, 1007 (1935).
H. J. Trurnit: Molekulare Filme an Wassergrenzflächen und Schichtfilme. Fortschritte Chem. organ. Naturstoffe 4, 347 (1945).
N. Davidson u. R. Gold [Biochim. Biophys. Acta 26, 370 (1957)] mit Hilfe von Kernresonanzmessungen festgestellt, daß das Fe-Atom im Ferrihaemoglobin nicht unmittelbar am Rand des Moleküls sondern sich in einer Grube, etwa 5 Å unterhalb der „Oberfläche“ befindet.
Michaelis, L. u. M. Menten: Biochem. Z. 49, 333 (1913).
Sanger, F.: Anm. Rep. Progr. Chem. 45, 283 (1949).
Erikson-Quensel, I. B. u. Th. Svedberg: Biol. Bull. 71, 498 (1936).
Brohult, S.: J. Phys. Chem. 51, 206 (1947).
Ö. Ouchterlony: Acta Pathol. Microbiol. Scand. 26, 507 (1946).
Ö. Ouchterlony: Arkiv Kemi 1, 55 (1950).
Schultze, H.E.: Z. Elektrochem. 60, 262 (1956).
Singer, S. J., L. Eggman u. D. H. Campbell: J. Amer. chem. Soc. 77, 4855 (1955).
Goldberg, R. J. u. D. H. Campbell: J. Immunol. 66, 79 (1951).
Goldberg, R. J.: J. Amer. chem. Soc. 74, 5715 (1952).
Stockmayer, W. H.: J. chem. Physics 11, 45 (1943).
Schramm, G., G. Schumacher u. W. Zillig: Z. Naturforsch. 10 b, 481 (1955).
Schramm, G. u. W. Zillig: Z. Naturforsch. 10 b, 493 (1955).
Reichmann, M. E., S. A. Rice, C. A. Thomas u. P. Doty: J. Amer. chem. Soc. 76, 3047 (1954).
Bayley, S. T.: Nature (London) 168, 470 (1951).
Watson, J. D. u. F. H. C. Crick: Nature (London) 171, 737 (1951).
Watson, J. D. u. F. H. C. Crick: Proc. Roy. Soc. [London, Ser. A 223, 80 (1954).
Alexander, P. u. K. A. Stacey: Experientia 13, 307 (1957).
Schramm, G.: Angew. Chem. 71, 53 (1959).
Fraenkel-Conrat, H.: J. Amer. chem. Soc. 78, 882 (1956).
V. Du Vigneaud, Ch. Ressler, J. M. Swan, C. W. Roberts u. P. G. Katsoyannis: J. Amer. chem. Soc. 76, 3115 (1954). Ihre Synthese ist insofern eindrucksvoll, als sie in ihrem physiologischen Verhalten völlig den Polypeptiden, die Hormonfunktionen besitzen, entsprechen.
Doty, P., J. H. Bradbury u. A. M. Holtzer: J. Amer. chem. Soc. 78, 947 (1956).
Doty, P. u. J. T. Yang: J. Amer. chem. Soc. 78, 498 (1956).
Blout, E. R., P. Doty u. J. T. Yang: J. Amer. chem. Soc. 79, 749 (1957).
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1960 Springer-Verlag OHG / Berlin · Göttingen · Heidelberg
About this chapter
Cite this chapter
Stauff, J. (1960). Makromoleküle. In: Kolloidchemie. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-87209-9_9
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-87209-9_9
Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-642-87210-5
Online ISBN: 978-3-642-87209-9
eBook Packages: Springer Book Archive