Zusammenfassung
Verwirklicht sich in Deutschland ein Tatbestand (eine Vereinbarung, eine Körperverletzung, eine Geburt, ein Todesfall usw.), an welchem nur Deutsche mit deutschem Wohnsitz beteiligt sind, wird auf Grund eines solchen Tatbestandes eine Wirkung (z. B. Erfüllung) in Deutschland erwartet und wird vor einem deutschen Gericht ein Rechtsstreit eingeleitet, so wird niemand erwähnen, daß deutsches Recht (Prozeßrecht, Zivilrecht, Strafrecht, Verwaltungsrecht usw.) anzuwenden ist: die Frage nach dem anwendbaren Recht entsteht nicht, weil die Antwort ein Gemeinplatz wäre. Anders, wenn einer der an dem Tatbestand Beteiligten Ausländer ist oder im Ausland seinen Wohnsitz hat, oder wenn der Tatbestand sich ganz oder teilweise im Auslande ereignet oder dort seine Wirkungen eintreten sollen, oder wenn im Ausland auf Grund eines rein inländischen Tatbestandes geklagt wird oder geklagt worden ist. Bei solchen Lebensverhältnissen mit Auslandsberührung läßt sich die Frage, welche Rechtsfolge der Tatbestand hat, erst beantworten, wenn zuvor festgestellt ist, welcher Rechtsordnung die Antwort auf jene Frage zu entnehmen ist. Diese Feststellung zu treffen, ist die Aufgabe des Internationalen Privatrechts (internationalen Prozeß-, Straf-, Verwaltungsrechts usw.) oder Kollisionsrechts.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
v. Bar: 13ff.
Jitta, Jos.: La méthode du droit internat. privé (1890, La Haye) 32ff.
Zitelmann: I 1ff.
Frankenstein: I 28ff.
Giesker-Zeller: Die Rechtsanwendbarkeitsnormen, 1914.
Kahn: I 255ff.
Gutzwiller: 1535 ff.
Arminjon: L’objet et la méthode du droit int. privé. Rec. d. Cours 1928 I 433ff.
Arminjon: Genter Rev. 56 (1929) 680ff.
Raape: IPR 1ff.
Ficker: Grundfragen des interlokalen Rechts, 1952.
Literatur
Kahn: I 269ff.
Gutzwiller: 1553 (mit weiteren Lit.-Angaben).
Burckhardt: Berner Festgabe f. Huber 1919, 263ff.
Wahl: R VglHWB IV 338f. und die Lit. zu § 1. Ago: 80f.
Literatur
v. Bar: I105ff.
Jitta, Jos.: La méthode du droit intern. privé, 1890, 69ff.
Raape: IPR 12ff.
Bühler: Festschr. f. M. Wolff 180ff, 189ff.
Zitelmann: I 72ff.
Frankenstein: I 19ff.
Melchior: 35ff.
Kahn: I 268ff.
Neumeyer: Wörterbuch d. Völkerrechts I (1924) 567ff.
Bruns, V. u. Schindler: Mitt. d. deutsch. Gesellsch. f. Völkerrecht 12, 47ff., 57ff.
Makarov: Allg. Lehren d. StaatsangehörigkeitsRs, 1947, 60ff.
Literatur
Catellani: Il diritto internazionale privato e i suoi recenti progressi (2. Aufl.), 2 Bde. 1895, 1902.
v. Bar: I 18ff.
Gutzwillbr: Le développement historique du droit intern. privé, Rec. d. Cours 1929.
Gutzwiller: Der Einfluß Savignys auf die Entwicklung des Internationalprivatrechts, 1923.
Gutzwiller: IPR 1521 ff.
Lainé: Introduction au droit intern. privé, contenant une étude historique et critique de la théorie des statuts, 2 Bde. 1888, 1892.
Neumeyer, K.: Die gemeinrechtliche Entwicklung des intern. Privat-u. Strafrechts bis Bartolus, 2 Bde. 1901, 1916.
Neumeyer, K.: Zeitschr. f. Völkerrecht II 190ff.
Meijers, E. M.: Bijdrage tot de geschiedenis van het intern. Privaat- en Strafrecht in Frankrijk en de Nederlanden, 1914.
Meijers: Rec. d. Cours 49 (1934 III) 574ff.
Nolde, Baron Boris: Rec. d. Cours 55 (1936I) 303ff.
Kollewijn: Geschiedenis van de nederlandse wetenschap van het IPR, 1937.
Neumeyer: SavignyZ, germ. Abt. 39 (1918) 309.
Donnedieu de Vabres, J.: L’évolution de la jurisprud. française depuis le début du XXe siècle, 1938.
Über griechisches und römisches Internationalprivatrecht vgl. die fesselnde Studie H. Lewalds: Conflits de lois dans le monde grec et romain, S.A. aus dem Archeion idiotikou dikaiou 13 (1946) 30ff.
Niederer, in Festschrift für Fritzsche (1952) 115ff.
Riezler: Internat.Ziv.ProzeßR., 50ff.
Literatur
I. Deutsches Internationalprivatrecht. v. Savigny: System des heutigen römischen Rechts Bd. VIII 1849.
v. Bar, L.: Theorie und Praxis des IPR 2 Bde. (2. Aufl) 1889.
v. Bar: Lehrbuch des intern. Priv.- und Strafrechts 1892.
v. Bar: In Holtzendorff-Kohlers Enzyklop. (1914): II 223ff.
Gierke,Otto: Deutsches Privatrecht (1895)I 209ff.
Niemeyer, Th.: Das IPR des BGB 1901.
Zitelmann, Ernst: IPR 2 Bde. 1897, 1912.
Frankenstein: IPR 4 Bde. 1926–1935.
Lewald, Hans: Das deutsche IPR auf Grundlage der Rechtsprechung 1931.
Lewald: Règles générales des conflits, 1941.
Raape: IPR (3. Aufl.) 1950.
Gutzwiller, Max: IPR, in Stammlers Enzyklop. (Das gesamte deutsche Recht) 1930, 1521 ff.
Nussbaum, A.: Deutsches IPR 1932.
Melchior, George: Die Grundlagen des deutschen IPR 1932.
Kommentare zu Art. 7ff. EG BGB: Raape: (In v. Staudingers Komm. z. BGB VI, 2, 1931).
Habicht, H. (Greife): IPR nach d. EG 1907.
Planck: Komm. z. BGB VI (3. Aufl.) 1905 22f.
(Palandt-) Lauterbach: Komm. z. BGB (10. Aufl.) 1952. 1844ff.
Kipp, Karl Theodor: In Fischer-Henle-Titze, BGB (14. Aufl.) 1932, 1097–1130.
Ges. Abhandlungen
Kahn, Franz: Abhandlungen zum IPR 2 Bde., 1928 von Lenel und Lewald herausgegeben.
Zum internationalen Handelsrechtinsbes
v. Bar, L.: In Ehrenbergs HB d. Handelsrechts I (1914) 327ff.
Nussbaum, A.: a. a. O.
Geiler, Karl: In Düringer-Hachenburg, Komm. z. HGB I (3. Aufl.) 1930,17ff.
Frankenstein: a. a. O. II 399ff.
Zum internationalen Zivilprozeßrecht:
Riezler 1949.
II. Österreich:
Walker: IPR (4. Aufl.) 1926.
Ehrenzweig: System d. österr. allgemeinen Privatrechts I (6. Aufl.) 1925, 86ff.
III. Schweiz:
Meili, F.: Das internationale Zivil- und Handelsrecht 2 Bde., 1902.
Stauffer, W.: Das IPR der Schweiz 1925.
Schnitzer, A.: IPR (3. Aufl.) 2 Bde., 1950; Schnitzer: HBd. Int.Handelsrechts 1938.
Reichel, A.: Im Schultheßschen Komm. z. ZGB VI (1916) 129ff.
Schönenberger: In Osers Komm. z. ObligR (1929) XXXVIIff.
Beck, E.: In Gmürs Komm. z. ZGB Schlußtitel 1932.
IV. Frankreich:
Lehrbücher (Manuels, Précis) VON Batiffol: 1949.
Niboyet: (2. Aufl.) 1928.
Weiss, André: (9. Aufl.) 1925, suppl. 1928.
Despagnet: 1909.
Valéry: 1914.
Surville: (7. Aufl.) 1925.
Lerebours-Pigeonnière: (4. Aufl.) 1946.
Handbücher (Traités) von A. Pillet: Traité pratique 2 Bde., 1923 f.; Principes d. dr. i. p., 1903.
Niboyet: 5 Bde. 1938–1948.
Arminjon: Précis 3 Bde. (I3 1947, II2 1934, III2 1952).
Weiss, André: 6 Bde., 1908 bis 1913.
Bartin: Principes 3 Bde. 1930–1935.
In deutscher Sprache: Gutzwiller: In Zivilgesetze d. Gegenwart, Bd. Frankreich, 799ff.
Internationales Handelsrecht: Arminjon 1948.
Maury: Regies générales des conflits des lois. Rec. d. Cours 1937.
V. Italien:
Fiore, Pasquale: Diritto mternazionale privato (4. Aufl.) 4 Bde. 1907ff.
Fiore: Elementi di dir. i. p. 1905.
Ago: Teoria del dir. i. p. 1934.
Gabba: Introduzione al dir. civ. intern. italiano, 3 Bde. 1906–1911.
Gemma: Appunti d. dir. int. priv. 1937.
Diena, G.: Principî di diritto internazionale, parte II (2. Aufl.) 1917.
Diena: Trattato d. dir. commerciale internazionale, 3Bde. 1900–1906.
Fedozzi 2: dir. int. priv. 1939.
Morelli 2: 1949.
Kurze Lehrbücher von Pacchioni: 1930; Cavaglieri 4: 1934; Udina: 1933.
VI. Belgien:
Laurent: Droit civil internat., 8 Bde. 1880ff.
Rolin, A.: Principes d. dr. i. p. beige, 3 Bde. 1897.
Poullet: Manuel d.dr.i.p. beige2,1928
VII. Niederlande:
Jitta, J.: Internationaal Privaatrecht, 1916.
Kosters: Het internat. burgerl. Recht in Nederland, 1917.
Mulder: Inleiding tot het Nederlandsch IPR, 1927.
Asser: Schets van het IPR (deutsche Übersetzung von Cohn, 1880).
VIII. Großbritannien:
Dicey: (Neu bearbeitet von MORRIS U. a.) Conflict of Laws6 1949.
Westlake-(Bentwich): Private International Law7 1925.
Cheshire: Priv. Internat. Law4, 1952.
Wolff, Martin: Priv. Internat. Law2, 1950.
Graveson: Conflict of Laws2 1952.
Schmitthoff: Conflict of Laws2 1948.
Foote: Priv. Int. Law5 1925.
IX. Vereinigte Staaten von Amerika
Story J. (-Bigelow),: Conflict of Laws8, 1883.
Goodrich, H. F.: Conflict of Laws2, 1938.
Beale: Conflict of Laws, 3 Bde. (Kommentar zum Restatement of the Confl. of Laws.)
Rabel: Conflict of Laws (rechtsvergleichend), bisher 3 Bde. 1945ff.
X. Sowjetunion:
Makarov, A. N.: Conception du droit internat. privè d’après la doctrine et la pratique russes (USSR), 1932.
Makarov: Précis d. dr. i. p. d’après la législation et la doctrine russes, 1933.
XI Haager Abkommen:
Lewald, H.: Wörterbuch d. Völkerrechts I 454.
XII. Literatur zum IPR andrer Länder bei Makarov
Makarov: RVglHWB IV 320 (1933).
XIII Zeitschriftenund Sammelwerke
Zeitschrift für internationales Privat- und Straf recht (später: Zeitschrift für internationales Recht), begr. von Böhm, 1891, seit Bd. 11 herausgegeben von TH. Niemeyer.
Zeitschrift für ausländisches und internationales Privatrecht, begründet von Rabel, nebst Sonderheften seit 1928, die die deutsche Rechtsprechung zum IPR von 1926–1934, 1945–1949 bringen.
Journal du droit international (privé), begr. von Clunet 1814, herausgegeben von Goldman, Paris. Die wichtigste internationalrechtliche Zeitschrift.
Revue de droit international privé (et de droit pénal international), begr. von Darras, herausgegeben (bis 1933) von DE Lapradelle, Paris.
Revue critique de droit international (seit 1934) herausgegeben von Niboyet. Nouvelle Revue d. dr. i. p. (seit 1934) herausgegeben von Lapradelle. Revue de droit international et de législation comparée, herausgegeben von DE Visscher.
Revue internationale de droit comparé.
Rivista di diritto internazionale, herausgegeben von Anzilotti.
Rivista italiana di diritto internazionale privato e processuale, herausgegeben von Fedozzi 1931, 1932.
Journal of Comparative Legislation and International Law, seit 1897. 1952 vereinigt mit der International Law Quarterly (4 Bde.) zum International and Comparative Law Quarterly.
Bulletin de l’Institut intermédiaire international, seit 1919.
Revue hellénique de droit international, seit 1948.
Eine Ausgabe aller internationalprivatrechtlichen Gesetze und Staatsverträge bringt das Sammelwerk von Makarov: Die Quellen des IPR 1929.
Rechtsvergleichende Darstellung des IPR im Rechtsvergleichenden Handwörterbuch IV 320ff.
Lapradelle U. Niboyet: Répertoire de droit international 10 Bde. Paris 1929ff.
Zahlreiche Arbeiten auch in dem Recueil des Cours de l’Académie de droit international (den Haag).
Rights and permissions
Copyright information
© 1954 Springer-Verlag OHG. Berlin · Göttingen · Heidelberg
About this chapter
Cite this chapter
Wolff, M. (1954). Einleitung. In: Das Internationale Privatrecht Deutschlands. Enzyklopädie der Rechts- und Staatswissenschaft. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-86055-3_1
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-86055-3_1
Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-642-86056-0
Online ISBN: 978-3-642-86055-3
eBook Packages: Springer Book Archive