Zusammenfassung
Bis gegen Ende der ersten Hälfte dieses Jahrhunderts wurde das Gebiet der Chemo therapie einheimischer Wurmkrankheiten verhältnismäßig wenig bearbeitet. Man begnügte sich im wesentlichen damit, altüberlieferte ,„Wurmdrogen“ auf ihre Haltbarkeit zu prüfen, die Inhaltsstoffe zu isolieren, ihre chemische Konstitution aufzuklären und ihre wichtigsten pharmakologischen Eigenschaften festzustellen. So wurden Santonin aus den Flores Cinae, Filmaron aus dem Wurmfarnextrakt und Ascaridol aus dem Chenopodiumöl isoliert und diese Wirkstoffe dann mehr und mehr statt der alten, in ihrer Zusammensetzung schwankenden Drogen als Wurmmittel verwendet. Die Durchführung der Wurmkuren gewann so an Zuverlässigkeit, und gleichzeitig damit sank ihre Gefährlichkeit.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
BERGSTERMANN, H. et al.: Die parasitischen Würmer des Menschen in Europa, Stuttgart: Enke 1951.
ERHARDT, A.: ASTA-Jahrbuch 1967.
HEIDEGGER, E.: Wurmtafeln zum Bestimmen der Haustierparasiten, Stuttgart: Enke 1952.
LEUCKART, R.: Die mensch lichen Parasiten und die von ihnen hervorgerufenen Krankheiten, Bd. 2, Leipzig 1876.
NUSSBAUMER, P. A.: Schweiz. Apoth.-Ztg 102, 851, 919 (1964); 103, 3 (1965).
OELKERS, H. A.: Pharmakologische Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, 3. Aufl., Leipzig: Hirzel 1950; Z. ärztl. Fortbild. 1961, S.896; Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959); Ergebn. inn. Med. Kinderheilk. 19 (1963).
BERGSTERMANN, H. et al.: Die parasitischen Würmer des Menschen in Europa, Stuttgart: Enke 1951.
ERHARDT, A.: ASTA-Jahrbuch 1967.
HEIDEGGER, E.: Wurmtafeln zum Bestimmen der Haustierparasiten, Stuttgart: Enke 1952.
LEUCKART, R.: Die mensch lichen Parasiten und die von ihnen hervorgerufenen Krankheiten, Bd. 2, Leipzig 1876.
NUSSBAUMER, P. A.: Schweiz. Apoth.-Ztg 102, 851, 919 (1964); 103, 3 (1965).
OELKERS, H. A.: Pharmakologische Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, 3. Aufl., Leipzig: Hirzel 1950; Z. ärztl. Fortbild. 1961, S.896; Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959); Ergebn. inn. Med. Kinderheilk. 19 (1963).
The Merck Ind. 60
Angus, L. G. et al.: Chem. Ind. 1954, S. 546
Auterhoff, H.: Lehrbuch d. Pharm. Chemie, 4. Aufl., Stuttgart: Wissenschaftl. Verlagsges. 1966
Bally, J.: Fortschr. Arznei mittelforsch. 1 (1959)
Birch, A.J.,u. A. R. Todd: J. chem. Soc. 1952, S. 3102
Boehm, R.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 38, 35 (1897)
Boehm, R.: Justus Liebigs Ann. Chem. 302, 171 (1898),
Boehm, R.: Justus Liebigs Ann. Chem. 307, 249 (1899),
Boehm, R.: Justus Liebigs Ann. Chem. 318, 230–245 (1901),
Boehm, R.: Justus Liebigs Ann. Chem. 329, 286 (1903)
BÜchi, J. et al.: Sci. pharm. (Wien) 4, 248 (1957)
Cham, W. R., u. C. H. Hassall: Experientia (Basel) 13, 349 (1957)
Dodion, L.: Ann. Soc. beige Méd. trop. 1962, No. 5
Erhardt, A: Arch. Schiffs-u. Tropenhyg. 42, 108 (1938)
KaRrer, P., u. F. Widmer: Helv. chim. Acta 3, 392 (1920)
Kondakoff/Schatz: Arch. Pharm. (Weinheim) 237, 493 (1891)
Lewin, L.: Gifte und Vergiftungen, Berlin: Stilke 1929, S. 714
Lobeck, A.: Arch. Pharm. (Weinheim) 239, 684 (1901)
Cushny, A. R.: A Textbook of Pharmakology a. Therapeut., London 1910, S. 120
Luck, E.: Chem. pharm. Zbl. 1851, S. 657
Oelkers, H.A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Oelkers, H.A.: Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959) Oelkers, H.A., und W. Rathje: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 198, 317 (1941)
Riedl, W.: Ber. dtsch. chem. Ges. 87, 865 (1954)
Robertson, A., U. W. F. Sandrock: J. chem. Soc. 1933, S. 1617
Poulsson, E.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 35, 97 (1895)
Poulsson, E.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 41, 246 (1898)
Schantz, M. et al.: Planta med. (Stuttg.) 10, 22 u. 98 (1962)
SchÜffner, W.: Arch. Schiffs-u. Tropenhyg. 16, 565 (1912)
Stahl, E.: Dünnschicht-Chromatographie, Berlin/Göttingen/Heidel berg: Springer 1962, S. 292, 300, 504, 512
Stahl, E., u. P. J. Schoen: Naturwissenschaften 49, 14 (1962)
Zinner, G.: Arzneimittel-Forsch. 5, 125 (1955)
Zwimpfer, G., u. J. BÜchi: Pharm. Acta Helv. 37, 224 (1962); 38, 321, 663 (1963); 39, 327 (1964).
Bally, J.: Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959) HAEMUTH, M., U. R. LUDEWIG: Pharmazie 18, llá (1963)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Schenk, G. O.: Südd. Apoth.-Ztg 88, 6 (1948); Natur wissenschaften 1944, S. 157
Wallach, O.: Justus Liebigs Ann. Chem. 392, 59 (1912).
Abe, Y. et al.: J. Amer. ehem. Soc. 78, 1422 (1956)
AÜteehoff, H.: Lehrbuch d. Pharm. Chemie, 4. Aufl., Stuttgart: Wissenschaftl. Verlagsges. 1966
Bally, J.: Fort-schr. Arzneimittelforsch. 1 (1959)
Clemo, R. G. et al.: J. chem. Soc. 1930, S. 1110
Cocker, W., U. T. B. H. Mcmurry: Chem. Ind. 1954, S. 1199
Covey, E. J.: J. Amer. ehem. Soc. 77, 1044 (1955)
Eichholtz, F., u. A. Erhardt: Dtsch. tropenmed. Z. 46, 275 (1942)
Gluschke, A.: Tierärztl. Rdsch. 38, 865 u. 883 (1930)
Gluschke, A.: Arch. wiss. prakt. Tierheilk. 65, 201 (1932)
Knies, M.: Arch. Augenheilk. 37, 252 (1898)
Nagel, W. A.: Z. Psychol. 27, 267 (1902)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Oelkers, H. A., U. W. Rathje: Naunyn-Schmie-deberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 198, 317 (1941)
Oelkers, H. A.: Fortschr. Arznei mittelforsch. 1 (1959)
Oelssner, W.: Pharmazie 6, 515 (1951)
Rose, E.: Albrecht v Graefes Arch. Ophthal. 7, 72 (1860)
Saber/Rahmann/Kassim: Egypt, pharm. Bull. 40, 129 u. 139 (1958)
Ruzicka, L. etal.: Helv. chim. Acta 13, 1117 (1930)
TrEndelen BURG, P.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 79, 190 (1916)
Tulus,M. R., u. A. Ulubeben: Arch. Pharm. (Weinheim) 1956, 289, 293.
Awe, W.: Pharmazie 7, 25 (1946)
Boehm, R.: Handbuch d. exp. Pharmakol., Bd. 2, Teil I (1920) S. 320
HÜckel, W.: Lehrbuch der Chemie, Teil I, Leipzig: Akad. Verl.-Ges. Geest &Portig 1962
MiNning, W.: Handbuch d. Inn. Med., Bd. 1, Teil 2 (1952) S. 921
Munier, R. et al.: Bull. Soc. Chim. biol. (Paris) 34, 204 (1952)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950; Fortschr.
Oelkers, H. A.: Arzneimittelforsch. 1, 178 (1959)
Stahl, E.: Dünnschicht-Chromatographie, Berlin/ Göttingen/Heidelberg: Springer 1962 (2. Aufl. 1967)
Thies, H., u. F. W. Reuthee: Arznei mittel Forsch. 7, 63 (1957)
Wibaut/Hollstein: Proc. kon. ned. Akad. Wet., Ser.Ber. 59, 426 (1956)
Wibaut/Kloppenburg: Rec. Trav. chim. Pays-Bas 63, 135 (1944).
Bendix: Med. Welt (Berl.) 19 (1929).
Gilmanschah, A.: Dissertation Würzburg 1930.
CaLdwell, F. C.: J. biol. Chem. 87, 251 (1930)
CaLdwell, F. C, u. A. G. CaLdwell: Amer. J. trop. Med. 9, 471 (1929)
Einhorn, N. H., u. J. F. Miller: Amer. J. trop. Med. 26, 497 (1946)
Fischer, O.: Münch. med. Wschr. 1939, 347
Hall, M. C., U. D. M. Augustine: Amer. J. Hyg. 9, 602 (1929)
JaffÉ, W.: Trop. Dis. Bull. 40, 612 (1943)
Lamson, P. D., u. CH. B. WARD: J. Parasit. 18, 173 (1932)
Molitor, H. U. Mitarbeiter: J. Pharmacol, exp. Ther. 71, 20 (1941)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Bobbins, B. H.: J. biol. Chem. 87, 251 (1930).
Braun, H.: Parasit. Würmer als Krankheitsursache, Stuttgart: Wissenschaftl. Verlagsges. 1942
Caius, J. F., u. K. S. Mhaskar: Indian J. med. Bes. 11, 347 (1923)
Chopra, R. N., U. J. BORLAND MOVAIL: Ind. med. Gaz. 58, 453 (1923)
Chopra, B. N., u. J. B. Mcvail: Zit. S. 54
Einhorn, N. H., J. F. Miller U. L. Whittler: Amer. J. Dis. Child. 69, 237 (1945)
Guillon, J.: Presse med. 1913, S. 644
Hall, J.: J. Amer. med. Ass. 77, 1641 (1921)
Guillon, J.: J. agricult. Bes. 21, 157 (1921)
Hall, M., U. E. Shillinger: Amer. J. trop. Med. 5, 229 (1925)
Hall/Forster: Med. Klin. 1917, S. 1201
Lamson, P. D., B. H. Bobbins U. C. B. Ward: Amer. J. Hyg. 9, 430 (1929)
Lavergne, J.: Bull. Soc. Path. exot. 28, 441 (1935)
Lavergne, F.: Bull. Soc. Path. exot. 28, 44 (1935)
LÜderitz, B.: Dtsch. med. Wschr. 1948, 216
Manalang, C.: Philipp. J. Sci. 32, 507 (1927)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Tomb, I. W., u. M. M. Helmy: J. trop. Med. Hyg. 36, 265 (1933)
Penso, G.: Policlinico, Sez. prat. 39, 1303 (1932), zit. nach Münch. med. Wschr. 1932, S. 1980
Vogel, H., in Buge/MÜhlens/ZUR Verth: Krankheiten der warmen Länder, Leipzig 1942, S. 388
Wells, H. S.: J. Pharmacol, exp. Ther. 25, 235 (1925)
Wigand, B.: Therapie der Infektionen des Menschen durch Würmer in Mitteleuropa, Leipzig 1944, S. 128ff
Wright, W. H., J. Bozicevich U. B. Gordon: J. Amer. med. Ass. 109, 570 (1937)
Wright, W. H., U. J. M. Schaffer: J. Parasit. 16, 107 (1930); 18, 44 (1932).
Bally, J.: Fortschr. Arzneimittelforsch. I (1959)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Robbins, B. H.: J. Pharmacol, exp. Ther. 52, 54 (1934)
Schneider, J.: Med. Klinik 1948, 493.
Edlefson, G.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 52, 429 (1905).
Fürbringer, H.: Berl. klin. Wschr. 19, 145 (1882).
Lehmann, A.: Berl. klin. Wschr. 22, 122 (1885).
Lesnik, M.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 24, 167 (1887).
Otte: Med. rec. 1898 I, S.641
Penzoldt, F.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 21, 34 (1886).
Schwimmer: Wien. med. wschr. 39, No. 3 bis 5 u. 8 bis 9 (1899).
Cauis, J. F., u. K .S. SMhaskar: inadian J. med. Res 11, 374 (1923)
Ellinger, A.: Handbuch d. exp. Pharmakol., Bd.I (1923) 936.
Lesnik, M., u. Nenucki: Ber. dtsch. chem, Ges. 19, 1534 (1886).
Mauthner, J.: Wiener med. Jahrb. 1881, S. 201.
Schüffner, W.:Arch. Schiffs. u. Tropenhyg. 16, 569 (1912).
Muira, J.: Jap. med. Sci. Biol. 7, 265 (1954).
Schulemann, W.: Dtsch. med. Wschr. 1920, S. 1050.
Sollmann, Th.: J. Pharm. Pharmacol. 14, 319 (1920).
The Marck Ind. 60.
Apley, J.: Prescribers J. 62 (1964).
Apley, J.: Prescribers J. 1964. S. 62ff.
Lambert, C.R., u. F.S. Da Cruz Ferreira: Bull. Wld Hlth Org. 32, 73 (1965).
Lambert, C.R.: med. lt. Hyg. 24, 716, 38–39 (1966).
Bally, J. Foryschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959).
Mendheim, H., u G.Schied: Dtsch. med. Wschr. 74, 1022 (1949).
Hänel, L: Pharmazie 5, 18 (1950); Dtsch. med. Wschr. 74. 749 (1949).
Seitz, K,. u. R. Baurreis: Ôrztl. Prax. 6, Nr. 18 (1954).
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950.
Erhardt, A.: Arzneimittel-Forsch. 5, 350 (1955).
Erbay, A., u. K. Wechselberg: Z. Kinderheilk. 79, 109 (1957).
Hückel, W. Pharm. Chem. Arzneimittelsynthese 1962.
Kyrides: US-Pat. 2267686 (1941).
McKenzie/Turbin: Us-pat. 2901482, Fa. Dow 1959.
Martin/Martell: J. Amer. chem. Soc. 70, 1817 (1948).
Mouriquand, G. et al.: J. Med. Lyon 32, 189 (1951).
Oelkers, H.A.: Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959).
Erhardt, A. Arzneimittel-Forsch. 5, 350 (1955).
Erbay, A., u. K. Wechselberg: Z. Kinderheilk. 79, 109 (1957).
Hückel,W.: Pharm. Chem. Arneimittelsynthese 1962.
Kyrides: US-Pat. 2267686 (1941).
McKenzie/Turbin: US-Pat. 2901482, Fa. Dow 1959.
Martin/Martell: J. Amer. chem. Soc. 70, 1817 (1948).
MouriquandG. et al.: J. med. Lyon 32, 189 (1951).
OelkersH. A.:Fortschr. Arzneimittelforsch. 1 (1959).
Beck, E.: Dissertation Tierärztl. Hochschule Hannover 1949
Behrens, H.: Dachs hund 1950, Nr. 11, 25
Erhardt, A.: Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 209, 130 (1950); Tierärztl. Umsch. 4, 387 (1949) und 7, 239 (1952); Naunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 209, 130 (1950)
Korkhaus, R.: Tierärztl. Umsch. 6, 247 (1951); Exper. Veterinärmed. 3, 39 (1951)
Maksic, D., U. E. Beck: Dtsch. tierärztl. Wschr. 57, 348 (1950)
Oelkers, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Sprehn, C.: Pelztierzüchter 23, 156 (1949) u. 24, 24 (1950).
Bang, F. B., u. N. G. Hairston: Amer. J. Hyg. 44, 313 (1946)
Cawston, F. G.: Med. Press S. Afr. 1941, S. 490
Oelkees, H. A.: Pharmakol. Grundlagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Schmid, F.: Z. angew. Chem. 60, 261 (1948)
Vogel, H., U. W. Minting: Acta trop. (Basel) 4, 21 (1947).
BrÜning, H.: Fortschr. Ther. 1930, S. 367
BeydEmullee, F.: Tierärztl. Rsch. 1934, Nr. 3
Gratzl, E.: Wien, tierärztl. Mschr. 1935, Nr. 23
DA Costa, S. F. G.: Arch. int. Pharmacodyn. 41, 443 (1931)
Lekeboullet: Progrès med. 1924, S. 630
Popesctt/ Mironescu: Münch. tierärztl. Wschr. 1936, Nr. 13
V. Saenowski: Berl. tierärztl. Wschr. 1937, S. 594
Schmid, F. et al.: Dtsch. tierärztl. Wschr. 1940, S. 553, u. 1941, S. 132
Stetter, R.: Münch. tierärztl. Wschr. 33, 358 (1933).
Erhardt, A., U. A. M. Gieser: Dtsch. tropenmecl. Z. 45, 531 (1941)
MÖnnig, H. O., u. J. I. Quinn: J. vet. Sci. An. Ind. 5, 485 (1935)
Oelkees, H. A.: Pharmakol. Grund lagen der Behandlung von Wurmkrankheiten, Leipzig 1950
Oelkers, H. A., U. W. Rathje: Xaunyn-Schmiedeberg’s Arch. exp. Path. Pharmak. 198, 317 (1941)
Ross, J.: Aust. vet. J. 10, 11 (1934).
Rights and permissions
Copyright information
© 1967 Springer-Verlag Berlin Heidelberg
About this chapter
Cite this chapter
List, P.H., Hörhammer, L. (1967). Anthelmintica. In: Allgemeiner Teil. Wirkstoffgruppen I. Handbuch der Pharmazeutischen Praxis - Vollständige (4.) Neuausgabe, vol 1. Springer, Berlin, Heidelberg. https://doi.org/10.1007/978-3-642-47985-4_19
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-642-47985-4_19
Publisher Name: Springer, Berlin, Heidelberg
Print ISBN: 978-3-642-47986-1
Online ISBN: 978-3-642-47985-4
eBook Packages: Springer Book Archive