Zusammenfassung
Architekt wie Ingenieur erbringen einen geistigen Beitrag zur Erstellung des Bauwerks, sie schulden das Bauwerk selbst nicht als körperliche Sache (1). Obwohl beide — Architekt und Ingenieur — als vertraglich geschuldete Leistung das „Entstehenlassen“ des mängelfreien Bauwerks schulden, sind ihre Leistungen doch so unterschiedlich, daß eine Gesamtschuld im Sinne des § 421 BGB nicht anzunehmen ist.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
BGH 18.9.67 NJW 67/2259; BGH 26.10.78 NJW 79/214
BGH 17.11.69 BB 70/15; BGH 4.3.71 BauR 71/265 weitere Nachweise bei W. Schmidt, Sonderbeilage 4 zu WM 1972, S. 30
Ebenso für den Bauunternehmer: BGH 1.2.65 GSZ NJW 65/1175 = BB 65/251 = MDR 65/453
vgl. BGH 1.2.65 GSZ NJW 65/1175 (1176); BGH 19.12.68 NJW 69/653
vgl. Werner/Pastor, Der Bauprozeß, RdZ 723
Ingenstau/Korbion, § 13 VOB/B, RdZ 7: BGH 4.3.71 BauR 71/265
OLG Karlsruhe 20.5.70 MDR 71/45; Werner/Pastor, Der Bauprozeß, RdZ 911; OLG Düsseldorf 8.1.73 BauR 73/253
Ingenstau/Korbion, § 4 VOB/B, RdZ 66b; OLG Düsseldorf 8.1.73 BauR 73/253; BGH 4.3.71 BauR 71/265; Locher/Koeble/Frik, HOAI, — Kommentar, Einl. RdZ 29
Ingenstau/Korbion, § 4 VOB/B, RdZ 66b; BGH 6.5.65 Schäfer/Finnern Z. 3.01 Bl 318
Ingenstau/Korbion, § 13 VOB/B, RdZ 7 m. w. Nachw.; BGH VersR 65/804
BGH 9.7.62 NJW 62/1764; BGH 15.11.73 NJW 74/95
Werner/Pastor, Der Bauprozeß, RdZ 657 m. w. Nachw.
BGH 2.5.63 NJW 63/1401
BGH 19.12.68 NJW 69/653; BGH 9.3.72 NJW 72/942
BGH 1.2.65 GSZ NJW 65/1175 vgl. auch BGH 1 9.12.68 NJW 69/653
BGH 19.12.68 NJW 69/653 vgl. auch BGH 9.3.72 NJW 72/942
BGH 7.5.62 NJW 62/1499 = VersR 62/742; BGH 2.5.63 NJW 63/1401
Wussovv, Ausgleich zwischen Architekt und Bauunternehmer gemäß § 426 BGB, NJW 74/9ff. m. w. Nachw.
Vgl. RdZ 193; BGH 4.5.70 BauR 70/244
BGH 29.6.72 NJW 72/1802; BGH 27.3.69 NJW 69/1165
BGH 15.12.66 VersR 67/260; BGH 4.3.71 BauR 71/265; vgl. auch Ingenstau/Korbion, § 4 VOB/B, RdZ 66 b m. w. Nachw.
Brügmann, Die gesamtschuldnerische Haftung der Baubeteiligten gegenüber dem Bauherrn — und die Regelung im Innenverhältnis, BauR 76/383ff. vgl. auch OLG Celle 21.12.67 BauR 70/182
Zur Koordinierungspflicht des Architekten: BGH 28.2.56 NJW 56/787; OLG Celle 21.12.67 BauR 70/162; BGH 29.11.71 NJW 72/447; BGH 11.12.75 BauR 76/138; BGH 7.2.77 BB 77/624
OLG Frankfurt 9.3.73 NJW 74/62; vgl. auch Wussow NJW 74/9ff. m. w. Nachw.
Ingenstau/Korbion, § 4VOB/B, RdZ 83; BGH 23.6.60 NJW 60/1813
OLG Düsseldorf 8.1.73 BauR 73/252
Raspe/Schubert, Berufsbilder des Handwerks; vgl. auch BGH 9.2.78 MDR 78/657
Ingenstau/Korbion, § 4 VOB/B, RdZ 104b;BGH 10.4.75 BauR 75/278 = NJW 75/1217
Ingenstau/Kobrion, § 4 VOB/B, RdZ 105 a m. w. Nachw.; BGH 29.9.77 BauR 78/54
BGH 19.12.68 NJW 69/653; BGH 18.1.73 NJW 73/518; BGH 10.4.75 NJW 75/1217
Ingenstau/Korbion, § 13 VOB/B, RdZ 9; Brügmann a.a.O., BauR 76/383
BGH 30.10.75 BauR 76/66 vgl. auch: BGH 2.4.64 — VII ZR 128/62 (unveröffentlicht)
Werner/Pastor, Der Bauprozeß, RdZ 910
OLG Düsseldorf 17.9.73 NJW 74/704
BGH 2.10.69 Schäfer/Finnern Z. 2.400 Bl. 47; BGH 27.1.77 WM 77/1004
OLG Frankfurt 9.3.73 NJW 74/62; BGH 15.12.69 BauR 70/57
Werner/Pastor, Der Bauprozeß, RdZ 914
BGH 10.11.77 BauR 78/139
Author information
Authors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 1980 Friedr. Vieweg & Sohn Verlagsgesellschaft mbH, Braunschweig
About this chapter
Cite this chapter
Bohl, T., Döbereiner, W., Keyserlingk, A.G. (1980). Gesamtschuldnerische Haftung des Ingenieurs mit Dritten gegenüber dem Auftraggeber. In: Die Haftung des Ingenieurs im Bauwesen. Vieweg+Teubner Verlag. https://doi.org/10.1007/978-3-322-89737-4_17
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-322-89737-4_17
Publisher Name: Vieweg+Teubner Verlag
Print ISBN: 978-3-528-08893-4
Online ISBN: 978-3-322-89737-4
eBook Packages: Springer Book Archive