Zusammenfassung
Im Bereich der Planung soll dem Architekten nach Ansicht des OLG Hamm ein Ermessen zustehen.77 Als mangelhaft soll seine Leistung erst dann zu bewerten sein, wenn sie nicht mehr sachgerecht ist. Hingegen müsse er die Ideallösung nicht erbringen, um seinen vertraglichen Pflichten gerecht zu werden.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Preview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Literatur
OLG Hamm NJW-RR 1989, 470.
OLG Karlsruhe Urt. v. 31.07.2001 — 17 U 140/99, IBR 2002, 83.
BGH Urt. v. 22.01.1998 — VII ZR 259/96, BGHZ 138, 87 = BauR 1998, 354 = NJW 1998, 1064 = ZfBR 1998, 149.
OLG Düsseldorf BauR 1991, 791; OLG Düsseldorf BauR 1993, 536.
OLG Karlsruhe Urt. v. 18.12.2002, IBR 2003, 1116 (online).
BGH Urt. v. 10.07.2003 — VII ZR 329/02, BauR 2003, 1613 = NJW-RR 2003,1454 = ZfBR 2003, 760 = IBR 2003, 553.
OLG Köln BauR 1993, 756; OLG Düsseldorf Urt. v. 30.03.1990, NJW-RR 1992, 156.
OLG Zweibrücken Urt. v. 02.12.1999 — 4 U 30/99 mit Beschl. des v. 23.11.2000 (Nichtannahme der Revision), IBR 2001, 130.
OLG Düsseldorf BauR 1985, 341.
OLG Frankfurt Urt. v. 05.04.2000 — 13 U 46/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 26.07.2001 — VII ZR 215/00, IBR 2001, 500.
OLG Düsseldorf Urt. v. 19.10.1999 — 23 U 182/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 27.07.2000, IBR 2000, 509.
OLG München Urt. v. 03.09.2002 — 13 U 3140/02, IBR 2003, 9 m. Anm. Englert.
OLG Hamm Urt. v. 08.06.2000 — 24 U 127/99, BauR 2001, 828 = IBR 2000, 615.
OLG Düsseldorf Urt. v. 17.03.2000 — 22 U 142/99, BauR 2000, 1358.
OLG Schleswig Urt. v. 03.03.2000 — 5 U 134/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 11.10.2001 — VII ZR 204/00, IBR 2002, 84.
OLG Frankfurt Urt. v. 22.04.1999 — 12 U 38/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 21.01.2000, IBR 2000, 508.
OLG Düsseldorf Urt. v. 24.11.2000 — 22 U 800, IBR 2001, 72.
OLG Düsseldorf Urt. v. 19.10.1999 — 23 U 182/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 27.07.2000 — VII ZR 448/99, IBR 2001, 213.
OLG Bamberg Urt. v. 16.04.2003 — 8 U 90/02, IBR 2003, 555.
OLG Oldenburg Urt. v. 15.12.1999 — 2 U 187/99 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 10.05.2001 — VII ZR 21/00; IBR 2002, 85.
BGH Urt. v. 27.09.2001 — VII ZR 391/99 — Leitsatz, IBR 2001, 678.
LG Göttingen Urt. v. 22.07.1995, BauR 1996, 139; OLG Stuttgart Urt. v. 28.02.1996 — 1 U 91/95. BauR 1996, 438.
BGH Urt. v. 26.09.2002 — VII ZR 290/01, BauR 2002, 1872 = NJW 2003, 287 = IBR 2002, 671.
Die Schriftlichkeit dient (nur) der Beweisführung.
OLG Düsseldorf BauR 1997, 159; BGH Urt. v. 25.03.1999, BauR 1999, 1195; anders: KG Urt. v. 27.08.1999, BauR 1999, 1474.
So u. a. OLG Brandenburg Urt. v. 21.04.1999 — 13 U 84/98; mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 06.07.2000 — VII ZR 185/99, IBR 2000, 511.
BGH Urt. v. 21.12.2000 — VII ZR 17/99, BauR 2001, 785 = IBR 2001, 261.
BGH Urt. v. 26.09.2002 — VII ZR 290/01, BauR 2002, 1872 = NJW 2003, 287 = IBR 2002, 671.
Locher, Das private Baurecht, Rn. 250.
KG Urt. v. 27.08.1999 — 7 U 4227/98, BauR 1999, 1474.
BGH Beschl. v. 13.09.2001 — VII ZR 70/00, IBR 2001, 623.
OLG Stuttgart Urt. v. 18.02.2003 — 12 U 211/01 m. Beschl. d. BGH v. 25.09.2003 — VII ZR 86/03 (Nichtzulassungsbeschwerde zurückgewiesen), IBR 2004, 28.
OLG Düsseldorf Urt. v. 20.06.2000 — 21 U 162/99, BauR 2000, 1515 = IBR 2001, 211.
OLG Karlsruhe Urt. v. 30.06.2000 — 14 U 170/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 11.10.2001 — VII ZR 314/00; IBR 2002, 30.
BGH Urt. v. 21.06.2001 — III ZR 313/99, IBR 2001, 497.
OLG Nürnberg Urt. v. 23.04.1998 — 2 U 37/98; BGH Nichtannahmebeschluss v. 21.10.1999, IBR 2000, 35.
OLG Celle Urt. v. 13.09.2001 — 13 U 68/01, IBR 2001, 624.
OLG Hamm BauR 2000, 918.
OLG Hamm BauR 2000, 918.
Vgl. OLG Hamm Urt. v. 07.04.1992 — 26 U 121/91, BauR 1993, 729; Werner/Pastor, Rn. 1486, m. w. N.
OLG Schleswig BauR 2000, 1220.
OLG Hamm Urt. v. 23.01.2001 — 34 U 124/99, BauR 2001, 984 = IBR 2001, 321.
OLG Saarbrücken Urt. v. 09.08.2001 — 8 U 832/00–172, IBR 2003, 88.
OLG Saarbrücken Urt. v. 28.02.1996 — 5 U 553/95 BGH Nichtannahmebeschluss v. 26.02.1997 — IV ZR 110/96; NJW-RR 1998, 93 = IBR 1998, 214.
OLG Düsseldorf BauR 1993, 622.
OLG Düsseldorf BauR 2000, 131 = IBR 2000, 132.
KG Urt. v. 05.06.2001 — 7 U 6697/00, IBR 2002, 203.
LG Hannover Urt. v. 24.10.2002 — 3 O 65/02, IBR 2003, 207.
BGH Urt. v. 08.02.2001 — VII ZR 152/00, BauR 2001, 983 = IBR 2001, 265.
OLG Koblenz Urt. v. 14.09.1999 — 3 U 1918/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 10.05.2001 — VII ZR 379/99, IBR 2001, 379.
OLG München Urt. v. 30.11.1999 — 9 U 3009/99 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 05.07.2001 — VII ZR 84/00, IBR 2001, 499.
OLG Köln Urt. v. 15.03.2000 — 17 U 10/99 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 05.07.2001 — VII ZR 153/00, IBR 2001, 501.
LG Mainz, Urt. v. 01.04.2003, IBR 2003, 1067 (online).
OLG Karlsruhe Urt. v. 27.02.2002, IBR 2003, 1019 (online).
OLG Hamm BauR 1991, 788.
OLG Dresden Urt. v. 02.05.2002 — 9 U 2995/01 m. Beschl. d. BGH v. 24.07.2003 — VII ZR 211/02 (Nichtannahme der Revision), IBR 2003, 554.
OLG Celle VersR 1969, 162.
BGH BauR 1971, 131.
KG Urt. v. 22.02.2001, BauR 2001,1151 = IBR 2001, 436.
OLG Hamm Urt. v. 11.11.1998 — 12 U 8/98; mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 26.10.2000, IBR 2001, 31. Bindhardt/Jagenburg, § 6 Nr. 114.
OLG Naumburg Urt. v. 26.11.2002 — 11 U 234/01, NZBau 2003, 389. OLG Celle Urt. v. 20.03.2002 — 7 U 45/01, BauR 2003, 104 = IBR 2003, 427.
Vgl. OLG Schleswig Urt. v. 06.07.1999 — 6 U 69/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 23.11.2000 — VII ZR 217/99, IBR 2001, 131.
Vgl. BGH BauR 1971, 131 ff.
OLG Düsseldorf S/F/H, Z. 3.01 218.
LG Ulm VersR 1989, 144.
OLG Oldenburg Urt. v. 07.07.1999, BauR 1999, 1476.
OLG Köln BauR 1999, 768.
OLG Hamm BauR 2000, 757.
KG Urt. v. 11.11.1999, BauR 2000, 1362.
OLG Stuttgart Urt. v. 09.11.2000 — 13 U 43/00, BauR 2001, 671 = IBR 2001, 380.
OLG Schleswig Urt. v. 21.12.2000 — 7 U 170/98; mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 13.12.2001 — VII ZR 63/01, IBR 2002, 86.
OLG Hamm Urt. v. 13.11.2001 — 21 U 194/00 (nicht rechtskräftig), BauR 2002,1882 = ZfBR 2002, 257 = IBR 2002, 149.
BGH BauR 2000, 1217.
BGH Urt. v. 06.07.2000, BauR 2000, 1513.
OLG Celle Urt. v. 20.11.2001 — 16 U 187/99 m. Beschl. d. BGH v. 13.11.2003 — VII ZR 439/01 (Nichtzulassungsbeschwerde zurückgewiesen), IBR 2004, 26.
BGH Urt. v. 09.11.2000, BauR 2001, 373 = IBR 2001, 69.
OLG Hamm Urt. v. 23.04.2002 — 21 U 56/01, BauR 2003, 273 = IBR 2003, 86 m. Anm. v. Baden.
OLG Hamburg Urt. v. 07.07.2000 — 12 U 65/98 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 07.06.2001 — VII ZR 330/00, IBR 2001, 437.
OLG Hamburg Urt. v. 17.05.2000, BauR 2001, 299 = IBR 2001, 73.
BGH Urt. v. 18.04.2002 — VII ZR 70/01, IBR 2002, 368.
OLG Karlsruhe Urt. v. 12.08.2003 — 17 U 188/02 m. Anm. v. Hickl, der auf die Übereinstimmung mit der überwiegenden Auffassung in der Rechtsprechung verweist — gleichwohl aber auch auf die in der Literatur sich zunehmend durchsetzende gegenteilige Einschätzung aufmerksam macht, IBR 2003, 612, m. w. N.
OLG Köln Urt. v. 17.10.2002 — 10 U 48/01, IBR 2003, 485.
OLG Düsseldorf Urt. v. 19.01.2001 — 22 U 121/00, BauR 2001, 682 = IBR 2001, 212.
OLG Brandenburg Urt. v. 11.01.2000, BauR 2001, 283 = IBR 2001, 129.
OLG Köln Urt. v. 15.12.2000 — 20 U 45/00 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 18.12.2002 — VII ZR 46/01, IBR 2003, 146.
OLG Stuttgart Urt. v. 22.06.2002 — 2 U 209/01, IBR 2002, 428.
KG Urt. v. 28.05.2002 — 15 U 9892/00, IBR 2004, 30, m. Anm. bzgl. des Sprichwortes von Metzger.
Quack/Thode, Skript — Vertragsrecht der Architekten- und Ingenieurverträge, S. 14 f. (Stand: November 2002).
OLG Köln Urt. v. 07.05.2003 — 13 U 158/02, IBR 2003, 614.
OLG Celle Urt. v. 23.05.2000, BauR 2000, 1897 = IBR 2000, 613.
BGH Urt. v. 04.04.2002 — VII ZR 295/00, BauR 2002,1112 = IBR 2002, 369.
Vgl. Kesselring, BauR 2002, 1173, (1175 f.).
Vgl. Kesselring, BauR 2002, 1173, (1175).
OLG Düsseldorf BauR 1988, 237; OLG Stuttgart BauR 1987, 462; OLG Rostock Urt. v. 18.04.2001 — 2 U 10/95 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 04.04.2002 — VII ZR 181/02, IBR 2002, 370.
OLG Dresden Urt. v. 12.05.1999 — 11 U 2765/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 26.10.2000 — VII ZR 208/99, IBR 2000, 612.
Zum Begriff und zur Abgrenzung: BGH ZfBR 1997,195.
OLG Köln Urt. v. 04.09.2002, BauR 2002, 978.
BGH Urt. v. 22.01.1998, BauR 1998, 354; BGH Urt. v. 23.01.2003, IBR 2003, 203; BGH Urt. v. 13.02.2003, IBR 2003, 315; auch OLG Naumburg, Urt. v. 11.04.01, IBR 2001, 680.
Zur Auslegung des Begriffs: OLG Hamm Urt. v. 22.04.1993, BauR 1993, 628.
BGH BauR 1987, 255.
OLG Düsseldorf Urt. v. 15.11.1994, NJW-RR 1995, 1361.
OLG Düsseldorf Urt. v. 06.12.2002 — 5 U 28/02 (nicht rechtskräftig), BauR 2003,1604 = IBR 2003, 613.
Kniffka/Koeble, 9. Teil Rn. 156
Pott/Dahlhoff/Kniffka, § 10 Rn. 16; Werner/Pastor Rn. 1805; OLG Hamm Urt. v. 16.01.1995, BauR 1995, 415.
Krause-Allenstein, S. 270.
Krause-Allenstein, S. 272. Neuerdings wird diskutiert, ob diese Ausschlussklauseln gegen das AGB-Recht verstoßen (Krause-Allenstein, IBR 2004, 118). Gleichzeitig wird vorgeschlagen, diese Bereiche gegen Prämienerhöhung zusätzlich zu vereinbaren (Schwenker, IBR 2004, 118).
BGH Urt. v. 23.01.1997 BauR 1997, 494.
Kniffka/Koeble 9. Teil Rn. 165 i. V. m. 161.
OLG Celle Urt. v. 30.01.2002, BGH Nichtannahmebeschluss vom 13.02.2003 — IBR 2003, 1047 (online).
Locher/Koeble/Frick, Einleitung Rn. 107; Kniffka/Koeble 9. Teil Rn. 167; BGH Urt. v. 23.01.1997 BauR 1997, 494.
Werner/Pastor Rn. 1781.
BGH Urt. v. 16.12.1993 — VII ZR 115/92, BauR 1994, 268 = NJW 1994, 856 = ZfBR 1994, 119.
BGH Urt. v. 23.01.1997, BauR 1997, 494.
BGH Urt. v. 07.07.1988, BauR 1988, 734.
BGH Urt. v. 07.11.1996, BauR 1997, 335.
Locher/Koeble/Frik, Einl. Rn. 100.
BGH Urt. v. 16.06.1997 BauR 1997, 74.
OLG Düsseldorf Urt. v. 21.05.1974, BauR 1974, 354; Kniffka/Koeble, 9. Teil, Rn. 160.
BGH Urt. v. 16.12.1993 NJW 1994, 856.
BGH Urt. v. 16.12.1993 NJW 1994, 856.
OLG Karlsruhe Urt. v. 25.02.1999 — 9 U 30/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 26.10.2000, IBR 2001, 29.
KG Urt. v. 22.12.1998 — 21 U 7759/95 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 09.11.2000, IBR 2001, 71.
OLG Hamm Urt. v. 22.01.1999 — 12 U 203/96 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 08.02.2001 — VII ZR 98/99, IBR 2001, 266.
OLG Naumburg Urt. v. 11.04.2001 — 2 U 100/99, IBR 2001, 680.
OLG Celle Urt. v. 30.01.2002, IBR 2003 — 7 U 89/97 mit BGH Nichtannahmebeschluss v. 13.02.2003 — VII ZR 89/02, IBR 2003, 260.
OLG Hamm Urt. v. 11.09.2002, IBR 2002, 673
OLG Dresden Urt. v. 16.04.2003 — 11 U 1633/02, IBR 2003, 556.
Locher, Das private Bau recht, Rn. 273.
OLG München Urt. v. 30.01.2001 — 13 U 4744/00, BauR 2001, 981 = IBR 2001, 433.
Vgl. die Gesetzesbegründung BT-prucks. 14/6040, S. 163 (zu § 311 Abs. 2 Nr. 3 BGB).
BGHZ 49, 353 = NJW 1979, 1676.
OLG Köln Urt. v. 21.06.2002 — 19 U 166/01, NZBau 2003, 101 = IBR 2002, 675.
BGH BauR 1984, 189; OLG Frankfurt NJW-RR 1989, 337.
OLG Hamm BauR 1987, 458 = NJW-RR 1987, 209; OLG Köln NJW-RR 1988, 335.
OLG Karlsruhe NJW-RR 1987, 912.
BGH Urt. v. 07.02.2002 — III ZR 1/01, IBR 2002, 199.
OLG Hamm NJW-RR 1989, 660.
Vgl. BGH BauR 1987, 717.
BGH BauR 1987, 116; BGH BauR 1991, 377.
Vgl. BGH NJW 1966, 1457.
BGH NJW 1985, 1076.
OLG Frankfurt Urt. v. 17.06.1999, BauR 1999, 1324.
BGH Urt. v. 28.10.1996, BauR 1987, 116.
BGH Urt. v. 26.11.1982, BGHZ 85, 374 = BauR 1983,177 = NJW 1983, 872.
OLG Stuttgart Urt. v. 12.03.1999, BauR 2000, 748 = IBR 2000, 336.
BGH Urt. v. 27.06.2001 — VIII ZR 227/00, IBR 2001, 498.
Rights and permissions
Copyright information
© 2004 Friedr. Vieweg & Sohn Verlag/GWV Fachverlage GmbH, Wiesbaden
About this chapter
Cite this chapter
Wirth, A., Würfele, F., Broocks, S. (2004). Haftungsbereiche. In: Rechtsgrundlagen des Architekten und Ingenieurs. Vieweg+Teubner Verlag. https://doi.org/10.1007/978-3-322-80194-4_18
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-322-80194-4_18
Publisher Name: Vieweg+Teubner Verlag
Print ISBN: 978-3-528-01748-4
Online ISBN: 978-3-322-80194-4
eBook Packages: Springer Book Archive