Abstract
Zloch offers new insights into the history of European parliamentarism in the interwar period, providing a case study on independent Poland. The chapter highlights that enthusiasm for parliamentary democracy rested upon a variety of ideas as to what a parliament should look like and how it should function—in some ways in competition with one another and capable of being applied to different political contexts. Three of these ideas are analysed in detail: the parliament as a national symbol, as a mirror of society, and as a site of political decision-making. ‘Elusive Enthusiasm’ concludes with a discussion of the challenge to the parliamentary system in Poland inflicted by the Piłsudski coup d’état in 1926 and the authoritarian political culture of the 1930s.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Access this chapter
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Notes
- 1.
Eric J. Hobsbawm, Age of Extremes. The short twentieth century, 1914–1991 (London: Little, Brown Book Group, 1995; 7th ed.); Mark Mazower, Dark Continent. Europe’s twentieth century (New York: Random House USA Inc., 2000); Harold James, Europe Reborn. A history, 1914–2000 (Harlow: Taylor & Francis Ltd., 2003).
- 2.
AAN, Akta Leona Wasilewskiego, 65, p. 10.
- 3.
‘Ze Stowarzyszenia Ziemianek’ in Ziemianka, 7, 1918, p. 180–3; ‘Ze Zjazdu Walnego Zjednocz. Ziemianek dnia 12, 13 i 14 czerwca 1919 r.’ in Ziemianka, 8, 1919, p. 120.
- 4.
GUS, Statystyka wyborów 1922, p. XI; Tadeusz Rzepecki and Witold Rzepecki, Sejm i Senat 1922–1927. Podręcznik dla wyborców (Poznań: Rzepecki Karol, 1923) 478 and 482.
- 5.
Zofia Nałkowska, ‘Zameczek 6 XI 1922’ in Nałkowska, Dzienniki, vol. 3, 1918–1929 (Warsaw: Czytelnik, 1980) 94–5.
- 6.
John Keane, The Life and Death of Democracy (London: Simon and Schuster UK, 2009) XIV.
- 7.
Paul Nolte, Was ist Demokratie? Geschichte und Gegenwart (Bonn: C.H. Beck, 2012) 11 and 225.
- 8.
Andreas Schulz and Andreas Wirsching, ‘Parlamentarische Kulturen in Europa–Das Parlament als Kommunikationsraum’ in Andreas Schulz and Andreas Wirsching (eds.), Parlamentarische Kulturen in Europa. Das Parlament als Kommunikationsraum (Düsseldorf: Droste, 2012) 12.
- 9.
Ibid.; Thomas Mergel, ‘Parlamentarische Kulturen in der Moderne–Brüche und Kontonuitäten’ in Jörg Feuchter and Johannes Helmrath (eds.), Parlamentarische Kulturen vom Mittelalter bis in die Moderne: Reden, Räume, Bilder (Düsseldorf: Droste, 2013) 35–50; Adéla Gjuričová and Andreas Schulz, ‘Über die Köpfe der Menschen hinweg? Lebenswelten von Abgeordneten in der Moderne’ in Adéla Gjuričová et al. (eds.), Lebenswelten von Abgeordneten in Europa 1860–1990 (Düsseldorf: Droste, 2014) 10.
- 10.
Nolte, Was ist Demokratie?, 223; Keane, Life and Death of Democracy, 567.
- 11.
Nolte, Was ist Demokratie?, 241.
- 12.
Andrzej Gwiżdż, ‘Sejm i Senat w latach 1918–1939’ in Juliusz Bardach (ed.), Dzieje Sejmu Polskiego (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 1993) 147.
- 13.
Cornelia Illie and Cezar M. Ornatowski, ‘Central and Eastern European Parliamentary Rhetoric since the Nineteenth Century: The Case of Romania and Poland’ in Pasi Ihalainen, Cornelia Illie and Kari Palonen (eds.), Parliament and Parliamentarism. A Comparative History of a European Concept (New York/Oxford: Berghahn Books, 2016) 204. Of course, such a self-confident claim often clashes with other countries’ claims of democratic and parliamentary traditions, for example, in the Nordic Countries. See Uffe Jakobson and Jussi Kurunmäki, ‘The Formation of Parliamentarism in the Nordic Countries from the Napoleonic Wars to the First World War’ in: Ibid., 97–114.
- 14.
Ustawa z dnia 17 marca 1921 r., ‘Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej’ in Wanda Sudnik, Prawo polityczne Rzeczypospolitej Polskiej. Wybór źródeł (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 2002) 60–1.
- 15.
Stanisław Piekarski, Wyznania religijne w Polsce (Warsaw: M. Arct) 11–12.
- 16.
Stefan Michalski, ‘Moja droga do Klubu Sprawodawców Parlamentarnych’ in Jerzy Łojek (ed.), Moja droga do dziennikarstwa. Wspomnienia dziennikarzy polskich z okresu międzywojennego (1918–1939) (Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974) 225.
- 17.
A. Grzybowska, ‘Wielki dzień’ in Ziemianka, 8, 1919, p. 51.
- 18.
‘Złożenie krzyża w Sejmie’ in Ziemianka, 8, 1919, pp. 142–3; ‘Z walnego zgromadzenia Zjednoczonego Koła Ziemianek w Warszawie’ in Ziemianka, 9, 1920, p. 20.
- 19.
Gerhard Doliesen, Die polnische Bauernpartei ‘Wyzwolenie’ in den Jahren 1918–1926 (Marburg: Herder-Institut, 1995) 59–63.
- 20.
See Paweł Korzec, ‘Der Block der Nationalen Minderheiten im Parlamentarismus Polens des Jahres 1922’ in Zeitschrift für Ostforschung 24 (1975); Ludwik Hass, Wybory warszawskie 1918–1926. Postawy polityczne mieszkańców Warszawy w świetle wyników głosowania do ciał przedstawicielskich (Warsaw: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1972).
- 21.
Tadeusz Rzepecki, Sejm Rzeczypospolitej Polskiej 1919 roku (Poznań: Nakł. Wielkopolskiej Księgarni Nakładowej, 1920); Tadeusz Rzepecki and Witold Rzepecki, Sejm i Senat 1922–1927. Podręcznik dla wyborców (Poznań: Rzepecki Karol, 1923).
- 22.
Szymon Rudnicki, Żydzi w parlamencie II Rzeczypospolitej (Warsaw: Wydawnictwo Sejmowe, 2004); Mirosław Szumiło, Ukraińska Reprezentacja Parlamentarna w Sejmie i Senacie RP (1928–1939) (Warsaw: Wydawnictwo Neriton, 2007).
- 23.
Benjamin Conrad, Loyalitäten, Identitäten und Interessen. Deutsche Parlamentarier im Lettland und Polen der Zwischenkriegszeit (1918–1935) (Göttingen: V&R unipress, 2016).
- 24.
Michał Śliwa, ‘Udział kobiet w wyborach i ich działalność parlamentarna’ in Anna Żarnowska and Andrzej Szwarc (eds.), Równe prawa i nierówne szanse. Kobiety w Polsce międzywojennej (Warsaw: Wydawnictwo DiG 2000) 50–1.
- 25.
‘Wybory’ in Ziemianka, 7, 1918, p. 197.
- 26.
GUS, Statystyka wyborów 1922, p. IX.
- 27.
Dobrochna Kałwa, ‘Politische Emanzipation durch nationale Mobilisierung? Bemerkungen zur Aktivität von Frauen im polnischen nationalen Lager der Zweiten Republik’ in Johanna Gehmacher, Elizabeth Harvey and Sophia Kemlein (eds.), Zwischen Kriegen. Nationen, Nationalismen und Geschlechterverhältnisse in Mittel- und Osteuropa 1918–1939 (Osnabrück: Fibre, 2004) 51–5; Arkadiusz Kołodziejczyk, Ruch ludowy a Kościół rzymskokatolicki w latach II Rzeczypospolitej (Warsaw: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 2002) 124–6 and 131.
- 28.
AAN, PPS, 114/IV-3, p. 1.
- 29.
‘Z walnego zgromadzenia Zjednoczonego Koła Ziemianek w Warszawie’ in Ziemianka, 8, 1919, pp. 1–8.
- 30.
Pasi Ihalainen, The Springs of Democracy. National and Transnational Debates on Constitutional Reform in the British, German, Swedish and Finnish Parliaments, 1917–1919 (Helsinki: Finnish Literature Society, 2017) 63–65.
- 31.
Christoph Schönberger, ‘Die überholte Parlamentarisierung. Einflußgewinn und fehlende Herrschaftsfähigkeit des Reichstags im sich demokratisierenden Kaiserreich’ in Historische Zeitschrift 272 (2001); Gerhard A. Ritter, ‘Die Reichstagswahlen und die Wurzeln der deutschen Demokratie im Kaiserreich’ in Historische Zeitschrift 275 (2002).
- 32.
Albert Kotowski, Zwischen Staatsräson und Vaterlandsliebe. Die polnische Fraktion im deutschen Reichstag, 1871–1918 (Dusseldorf: Droste, 2007) 195.
- 33.
Ibid, 197.
- 34.
Gjuričová and Schulz, ‘Über die Köpfe’, 13.
- 35.
‘Ze Zjazdu Walnego Zjednocz. Ziemianek dnia 12, 13 i 14 czerwca 1919 r.’ in Ziemianka, 8, 1919, p. 135; ‘Raport polityczno-informacyjny Sztabu Generalnego WP o sytuacji w Okręgach: Warszawskim, Łódzkim, Krakowskim, Kieleckim, 4. 1. 1919’ in Marek Jabłonowski, Piotr Stawecki and Tadeusz Wawrzyński (eds.), O niepodległą i granice, vol. 2: Raporty i komunikaty Naczelnych Władz Wojskowych o sytuacji wewnętrznej w Polsce 1919–1920 (Warsaw/Pułtusk: Wydział Dziennikarstwa i Nauk Politycznych UW–Wyższa Szkoła Humanistyczna, 2001) 22.
- 36.
Tad. Bielecki, ‘Demagogja bezpartyjna’ in Gazeta Warszawska, 1 May 1928, p. 3.
- 37.
APW, UW Warszawski, 46, pp. 85–6; ‘Wybory’ in Polska Zbrojna, 18 August 1922, p. 1.
- 38.
Karl J. Newman, Zerstörung und Selbstzerstörung der Demokratie. Europa 1918–1938 (Stuttgart: S. Hirzel, 1984; 2nd ed.) 115; Theodor Eschenburg, ‘Der Zerfall der demokratischen Ordnungen zwischen dem Ersten und dem Zweiten Weltkrieg’ in Eschenberg et al., Der Weg in die Diktatur 1918 bis 1933 (Munich: Piper, 1962) 15–16: ‘The democracies of southern and south-eastern Europe were improvised democracies, unprepared for intellectually and [therefore] lacking the stage of development through which traditional democracies had passed.’ Jörg K. Hoensch, Geschichte Polens (Stuttgart: Ulmer, 1998, 3rd ed., p. 265) assessed the democratic phase of the Second Republic as an ‘extreme form of parliamentarism’.
- 39.
Nolte, Was ist Demokratie?, 9.
- 40.
Agnes Laba, Maria Wojtczak, “‘Aufbruch zur Demokratie?”–Aspekte einer Demokratiegeschichte Ostmitteleuropas (1918–1939)’ in Zeitschrift für Ostmitteleuropaforschung 64 (2015) 2, p. 165.
- 41.
Dlaczego świętujemy dziesiątą rocznicę odzyskania Niepodległości 1918–1928? (Warsaw: Wydawnictwo Biura Ogólnoorganizacyjnego Ministerstwa Spraw Wojskowych, 1928) 10–13 and 28.
- 42.
Adam Próchnik, ‘Przeciw fałszowaniu demokracji’ in Robotnik, 8 May 1938, p. 4.
- 43.
Andrzej Chojnowski, ‘Aktywność kobiet w życiu politycznym’ in Żarnowska and Szwarc, Równe prawa, 38.
- 44.
Wojtas, A., ‘Mit demokracji politycznej a demokratyzacja’ in W. Wojdyło (ed.), Wychowanie a polityka. Mity i stereotypy w polskiej myśli społecznej XX wieku (Toruń: Wydawnictwo Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2000) 26.
- 45.
‘O wyborach’ in Wyzwolenie, 26 October 1930, p. 4–5; R. W., ‘Trzeba strzeć tajności głosowania’ in Wyzwolenie, 9 November 1930, p. 5.
- 46.
AAN, ‘Zbiór druków ulotnych’, Sign, 103, p. 43.
- 47.
‘Poufny Komunikat Informacyjny nr 80 (10 III 1928)’ in Ministerstwo Spraw Wewnętrznych (ed.), Komunikaty Informacyjne Komisariatu Rządu na m. st. Warszawę, Bd. 2, H. 1 (3 stycznia 1928–26 czerwca 1928) (Warsaw: Ministerstwo Spraw Wewnętrznych i Administracji, 1992) 129.
- 48.
Roman Rybarski, ‘Ultrademokratyczna elita’ in Gazeta Warszawska, 12 August 1928, p. 3.
- 49.
AAN, ‘Zbiór druków ulotnych’, Sign. 73, p. 59.
- 50.
Ibid.; Krzysztof Kawalec, Spadkobiercy niepokornych. Dzieje polskiej myśli politycznej 1918–1939 (Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2000) 96.
- 51.
Oswald Balzer, ‘Konstytucja Trzeciego Maja’ in Warszawski Dziennik Narodowy, 3 May 1936, p. 3.
- 52.
Henryk Swoboda, ‘Źródła apatji wyborczej’ in Robotnik, 4 August 1935, p. 4.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Editor information
Editors and Affiliations
Rights and permissions
Copyright information
© 2019 The Author(s)
About this chapter
Cite this chapter
Zloch, S. (2019). Elusive Enthusiasm: Parliamentary Democracy in the Newly Founded European Nation-States After the First World War—The Case of Poland. In: Aerts, R., van Baalen, C., te Velde, H., van der Steen, M., Recker, ML. (eds) The Ideal of Parliament in Europe since 1800. Palgrave Studies in Political History. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-030-27705-5_7
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-030-27705-5_7
Published:
Publisher Name: Palgrave Macmillan, Cham
Print ISBN: 978-3-030-27704-8
Online ISBN: 978-3-030-27705-5
eBook Packages: HistoryHistory (R0)