Abstract
For historians of all political persuasions, October 1956 is the vital turning-point in communist Poland. However, the nature of the changes that then took place was debated over subsequent decades. Most recent contributors to the discussion can be divided into two main categories: those who view 1956 as a political game played out within the communist establishment, and those who stress the importance of social movements arising spontaneously ‘from below’. Contested interpretations of 1956 were still being offered immediately prior to the collapse of communism in 1989. Since then, public interest in the debate has continued to grow.
Keywords
These keywords were added by machine and not by the authors. This process is experimental and the keywords may be updated as the learning algorithm improves.
This is a preview of subscription content, log in via an institution.
Buying options
Tax calculation will be finalised at checkout
Purchases are for personal use only
Learn about institutional subscriptionsPreview
Unable to display preview. Download preview PDF.
Notes
Described in Andrzej Friszke, ‘Nauki Października w myśli politycznej środowisk opozycyjnych, 1956–1980’, Więź, 1992, No. 6 (June), and
more fully in A. Friszke, Opozycja politycma w PRL, 1945–1980 (London, 1994).
P. Machcewicz, Polski rok 1956 (Warsaw, 1993).
Z. Rykowski and W. Władyka, ‘Polska próba’. Październik 1956 (Cracow, 1989).
T. Strzembosz, ‘PRL — państwo zależne’, Tygodnik Solidarność, 1993, No. 13 (26 March).
T. Strzembosz, ‘Czyny i rozmowy’, Tygodnik Solidarność, 1992, No. 50 (11 December).
A. Urbański, Arka, 53/54 (1994), pp. 123–4.
A. Urbański, ‘Syndrom Października’, Tygodnik Solidarność, 1990, No. 41 (12 October).
P. Skwiecńiski, ‘Argumenty i emocje. O pisarstwie Krystyny Kersten’, Polityka polska, 2 November 1990, p, 62;
‘Skrajności historycznego losu. Z Jackiem Trznadlem rozmawia Bernard Nowak’, Kresy, 12 (Autumn 1992), pp. 137–40;
B. Urbankowski, Czerwona msza (Warsaw, 1994).
For a memoir of Po prostu see B. Łopieńska and E. Szymańska, Stare numery (Warsaw, 1990)
Stanistaw Murzański wrote that the whole history of lay Catholic ‘Znak’ group was very ambiguous because ‘by the very fact of its existence it confirmed the mendacious claim of regime propaganda about the pluralistic and democratic character of the Polish People’s Republic’: see S. Murzański, Między kompromisem a zdradą. Intelektualiści wobec przemocy, 1945–1956 (Warsaw, 1993), p. 253;
see also K. Tarka, ‘Konstruktywna opozycja’, Głos, 70–71 (March–April 1991);
S. Murzański, ‘Tygodnik Powszechny Pułapki lojalizmu’, Arcana, (1995), No. 3.
W. Bogaczyk, ‘Dwa nurty’, Głos, 56/57 (January–February 1990);
W. Chrzanowski, ‘PRL: Bilans epoki’, Polityka polska, No. 1 (July 1990);
T. Strzembosz, ‘Historia ogladana z okna salonu’, Tygodnik Solidarność 50 (9 December 1994)
See B. Urbankowski, ‘Bardzo dobra niedostateczna praca?’, Głos, 70/71 (March–April 1991).
Such denial of the significance of revisionism and other moderate forms of opposition leads to questioning whether the violent repression of students and intellectuals in March 1968 can be included in the tradition of the fight for freedom. The Party propaganda thesis about 1968 has recently been repeated by P. Raina, Kościół-państwo w świetle akt wydziału d.s. wyznań 1967–1968 (Warsaw, 1994), pp. 266–8.
L. Żebrowski, Fałszerstwa Wyborczej (Warsaw, 1995).
A. Czubiński, Dzieje najnowsze Polski 1944–1989 (Poznań, 1992), pp. 666–7.
K. Pomian, ‘O Październiku’, Polityka, 29 October 1994,
reprinted in Książka dla Jacka. W sześćdziesiątą rocznicę urodzin Jacka Kuronia (Warsaw, 1995), pp. 164–70.
A. Walicki: ‘Demony Peerelu’, Nowa Respublica, 3 March 1993, pp. 7–9;
Znewolony umysł po latach (Warsaw, 1993);
see also discussion in A. Magierski, Dylematy historii PRL (Warsaw, 1995), pp. 43–6.
‘K. Kersten w rozmowie z Anną, Baniewicz’, Puls, 1989; reprinted in K. Kersten, Między wyzwoleniem a zniewoleniem. Polska 1944–1956 (London, 1993), pp. 172–9.
K. Kersten, ‘Bilans zamknięcia’, Tygodnik Powszechny, 1994, No. 20 (15 May), and
‘O uzyteczności konceptu totalitaryzmu w badaniach historii PRL’, in A. Paczkowski (ed.), Czy PRL była państwem totalitamym? Stenogram konwersatorium z dn. 19 XII 1990 (Warsaw, 1991), pp. 3–13.
A. Paczkowski, ‘Stalinizacja Europy środkowo-wschodniej i casus Polski’, Obóz, 1993, No. 28, pp. 67, 81.
A. Paczkowski, ‘Wojna o PRL’, Tygodnik Powszechny, 1994, No. 32 (7 August).
A. Paczkowski, Pół wieku dziejów Polski, 1939–1989 (Warsaw, 1995), p. 318, and in Chapter 3 above.
H. Świda-Ziemba, ‘Robotnicy lat pięćdziesiątych’, in P. Wójcik (ed.), Elity władzy a struktura społecvna w latach 1956–1981 (Warsaw, 1994), pp. 12–13.
H. Słabek, ‘Historia i polityka’, Dziś 1993, No. 3 (March), p. 135.
Z. Landau and W. Roszkowski, Polityka gospodarcza II RP and PRL (Warsaw, 1995), p. 122.
See H. Palska, Nowa inteligencja w Polsce Ludowej (Warsaw, 1994).
Contribution to discussion, ‘Moralność, polityka, historia …’, Polityka, 1991, No. 6 (9 February).
W. Roszkowski, Historia Polski, 1914–1990 (Warsaw, 1992), pp. 257–8;
A. Radziwiłł and W. Roszkowski, Historia 1945–1990 (Warsaw, 1994), pp. 192–3.
J. Żarnowski, ‘Przełomowe dziesięciolecia. O społeczeństwie polskim lat 1944–1994’, Myśl Socjaldemokratycvia, 1994, No. 2, p. 29.
M. Kula: ‘Nasz świat’, Więź, 1994, No. 4, p. 168;
and Narodowe i rewolucyjne (Warsaw, 1991).
A. Werblan, Stalinizm w Polsce (Warsaw, 1991), and
contribution to discussion, ‘Moralność, polityka, historia …’, Polityka, 1991, No. 6 (9 February).
A. Korzon, ‘Kłopotliwy satelita. Stosunki polsko-radzieckie 1947–1957’, in Rola i miejsce Polski w Europie 1914–957 (Warsaw, 1994), pp. 152–4;
also ‘Rozmowy polsko-radzieckie w maju 1957 roku’, Dzieje najnowsze, 1993, No. 1.
W. Władyka, ‘Jakie pytania należy zadać PRL?’, Polityka, 1994, No. 18 (30 April).
R. Łoś, ‘Przetom 1956. Od protektoratu do ograniczonej suwerenności’, Więź 1995, No. 1 (January 1995), pp. 11844.
J. Topolski, Polska dwudziestego wieku 1914–1994 (Poznań, 1994), p. 189.
Editor information
Editors and Affiliations
Copyright information
© 1999 Palgrave Macmillan, a division of Macmillan Publishers Limited
About this chapter
Cite this chapter
Friszke, A. (1999). Epilogue. In: Kemp-Welch, A. (eds) Stalinism in Poland, 1944–1956. International Council for Central and East European Studies. Palgrave Macmillan, London. https://doi.org/10.1007/978-1-349-27680-6_8
Download citation
DOI: https://doi.org/10.1007/978-1-349-27680-6_8
Publisher Name: Palgrave Macmillan, London
Print ISBN: 978-1-349-27682-0
Online ISBN: 978-1-349-27680-6
eBook Packages: Palgrave History CollectionHistory (R0)