Skip to main content
SpringerLink
Log in

The Enemy Within: The Anti-Jewish Boycott and Polish Right-Wing Politics in the Early Twentieth Century

  • Chapter
  • First Online:
Boycotts Past and Present

Part of the book series: Palgrave Critical Studies of Antisemitism and Racism ((PCSAR))

  • 475 Accesses

Abstract

The anti-Jewish boycott that broke out after an election to the Fourth Duma in 1912 in the Polish Kingdom can be analysed as an effect of the trauma of the Revolution of 1905 and the rise of National Democracy as a new force on the political Right. In addition, panic in response to a wave of Russian-Jewish immigrants (Litvaks) in the first decades of the twentieth century to Polish lands triggered distrust between the Poles and Jews. These events inaugurated political anti-Semitism as a dominant factor in Polish public life for decades to come.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this chapter

Log in via an institution
Chapter
USD 29.95
Price excludes VAT (USA)
  • Available as PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
eBook
USD 29.99
Price excludes VAT (USA)
  • Available as EPUB and PDF
  • Read on any device
  • Instant download
  • Own it forever
Softcover Book
USD 37.99
Price excludes VAT (USA)
  • Compact, lightweight edition
  • Dispatched in 3 to 5 business days
  • Free shipping worldwide - see info

Tax calculation will be finalised at checkout

Purchases are for personal use only

Institutional subscriptions

Notes

  1. 1.

    S. D. Corrsin, Warsaw before the First World War, 94.

  2. 2.

    Mowa Romana Dmowskiego wygłoszona na zebraniu prawyborców m. Warszawy dn. 1 października w sali Resursy Obywatelskiej (Warszawa, 1912), 2.

  3. 3.

    On the Endek rhetoric in the campaign: S D. Corrsin, Warsaw before the First World War, 95–97.

  4. 4.

    Józef Lange, Postęp a nacjonalizm (Warszawa, 1913), 84.

  5. 5.

    Theodore R. Weeks, Nation and State in Late Imperial Russia. Nationalism and Russification on the Western Frontier, 1863–1914 (De Kalb, 1996), 169.

  6. 6.

    Igancy Schiper, Dzieje handlu żydowskiego na ziemiach polskich (Kraków, 1990), 540; Samuel Hirszhorn, Historja Żydów w Polsce: od Sejmu Czteroletniego do Wojny Europejskiej (1788–1914) (Warszawa, 1935), 311–18. See also Weeks, From Assimilation to Antisemitism, 166–168; Konrad Zieliński, ‘“Swój do swego” o stosunkach polsko-żydowskich w przededniu Wielkiej Wojny’, Kwartalnik Historii Żydów, no. 3, (2004), 335.

  7. 7.

    Szymon Rudnicki, ‘The Society for the Advancement of Trade, Industry, and Crafts’, Polin, vol. I5, (2002), 3I5–317.

  8. 8.

    See R. Rybarski, ‘Bojkoty w Irlandii’, Przegląd Narodowy, vol. 10–11, (1913), 367–402; idem, ‘Bojkoty w życiu ludów wschodnich’, Przegląd Narodowy, vol. 12, (1913), 562–599; idem, Bojkoty ekonomiczne w krajach obcych (Kraków, 1916); Sobczak, Narodowa Demokracja, 207.

  9. 9.

    Stanisław Pieńkowski, Dwa żywioły. Głos w sprawie żydowskiej (Warszawa, 1913), 21.

  10. 10.

    (Roman Dmowski), R. J., ‘Podstawy bytu narodów europejskich I’, Sprawa Polska, no. 34, (1917); idem, ‘Duch narodowy i czynniki rozkładowe I’, Sprawa Polska, no. 10, (1917); ‘Duch narodowy i czynniki rozkładowe II’, Sprawa Polska, no. 49, (1917); ‘Duch narodowy i czynniki rozkładowe III’, Sprawa Polska, no. 50, (1917). This series of articles had been prepared before, but it was published during WWI. See as well, idem, Upadek myśli konserwatywnej, (Warszawa, 1914).

  11. 11.

    On the attitude of Polish Jews towards the boycott see Jerzy Jedlicki, ‘Resisting the Wave. Intellectuals against Antisemitism in the Last Years of the “Polish Kingdom”’, in: Antisemitism and its Opponents in Modern Poland, ed. Robert Blobaum, (Ithaca and London, 2004), 69–80. Specifically on the activity of Julian Unszlicht as a case of Jewish self-hatred, see Grzegorz Krzywiec, ‘Antysemityzm postępowy. Przypadek Juliana Unszlichta’, in: Parlamentaryzm, konserwatyzm, nacjonalizm. Sefer Jowel. Studia ofiarowane Profesorowi Szymonowi Rudnickiemu, ed. Jolanta Żyndul, (Warszawa, 2010), 154–170.

  12. 12.

    For introductory remarks on this still-untapped theme see Agnieszka Friedrich, ‘Polish Literature’s Portrayal of Jewish Involvement in 1905’, in: The Revolution of 1905 and Russia’s Jews eds. Stephen Hoffman and Ezra Mendelsohn, (Philadelphia, 2008), 143–151. For a comprehensive discussion of the 1905 Revolution in Russian Poland see R. E. Blobaum, Rewolucja. Russian Poland, 1904–1907 (Ithaca and London, 1995). Specifically on the place of the Revolution in Polish-Jewish relations, see Weeks, ‘Russians, Jews, and Poles: Russification and Antisemitism 1881–1914’, Quest. Issues in Contemporary Jewish History. Journal of Fondazione CDEC, no. 3, (July 2012) url: www.quest-cdecjournal.it/focus.php?issue=3&id=308, especially ‘Revolution 1905’; ‘1905 as a Watershed in Polish Jewish Relations’, in: The Revolution of 1905 and Russia’s Jews, 98; ibidem, From Assimilation to Antisemitism. The “Jewish Question” in Poland, 1850–1914, 129–146.

  13. 13.

    On Polish politics of these days in Russian Poland see Blobaum, ‘The Rise of Political Parties, 1890–1914’ in: The Origins of Modern Polish Democracy, eds. Mieczysław B. Biskupski, J. S. Pula, and Piotr J. Wróbel, (Athens, 2010), 70–87; Brian Porter-Szücs, Poland in the Modern World: Beyond Martyrdom (Chichester, 2014), 43–64.

  14. 14.

    Porter, ‘Who Is a Pole and Where is Poland and Nation in the Rhetoric of Polish National Democracy before 1905’, Slavic Review, vol. 4, (Winter 1992), 639–653; idem, ‘Democracy and Discipline in Late Nineteenth Century Poland’, Journal of Modern History, vol. 2 (June 1999), 346–393; B. Toruńczyk, ‘Myśl polityczna i ideologia Narodowej Demokracji’, in eadem, Narodowa Demokracja. Antologia myśli politycznej ‘Przeglądu Wszechpolskiego’ (London, 1983), 26–34. In a detailed way G. Krzywiec, Szowinizm po polsku. Przypadek Romana Dmowskiego 1886–1905 (Warszawa, 2009), 373–388.

  15. 15.

    R. Dmowski, Myśli nowoczesnego Polaka (Lwów, 1904), 46, 50.

  16. 16.

    Israel Oppenheim, ‘The Radicalisation of the Endecja Anti-Jewish Line during and after the 1905 Revolution’, Shevut, vol. 9, no. 25, (2000), 32–66; Joanna Michlic, Poland’s Threatening Other. The Image of the Jews from 1880s.to the Present (London, 2006), 46. For greater detail see Sobczak, Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej, 149–162. On Endek’s antisemitism in the nationalist political agenda of those days Janusz Jerzy Terej, Idee, mity realia. Szkice do dziejów Narodowej Demokracji, (Warszawa, 1971), 46.

  17. 17.

    See Trees, Wahlem im Weichselland. Die Nationaldemokraten in Russisch–Polen und die Dumawahlen 1905–1912, 107–110; Blobaum, Rewolucja, 190–195; Porter-Szücs, Poland, 51–56.

  18. 18.

    For a general introduction see Stanisław Kalabiński, Antynarodowa polityka endecji w rewolucji 1905–1907 (Warszawa, 1955). See also my own contributions: Von der Massenpolitik zum (kalten) Bürgerkrieg. Der Fall der Nationaldemokratie im Königreich Polen (1905–1914) und danach, in: Grenzziehungen, Netzwerke: Die Teilungsgrenzen in der politischen Kultur der Zweiten Republik, eds. Kai Stuve, Michael Műller, (Göttingen, 2017), 107–130; idem, Z taką rewolucją musimy walczyć na noże. Rewolucja 1905 roku z perspektywy polskiej prawicy, in: Rewolucja 1905. Przewodnik Krytyki Politycznej, eds. Kamil Piskała, Wiktor Marzec, (Warszawa, 2013), 326–352; On the 1905 Revolution as an actual introduction of European Civil War see also Stanley Payne, European Civil War, 1905–1939, (Wisconsin, 2010), 16–17.

  19. 19.

    Oppenheimer, The Radicalisation of the Endecja Anti-Jewish Line, 50–54. Also, see an energetic analysis of this rhetoric in the 1906 and 1907 elections in Warsaw, in Scott Ury, Barricades and Banners. The Revolution of 1905 and the Transformation of Warsaw Jewry (2012), 214–263.

  20. 20.

    See Joanna Nalewajko-Kulikov, ‘Who Has Not Wanted to Be an Editor?: The Yiddish Press in the Kingdom of Poland, 1905–1914’, Polin, vol. 27, (2015), 279–282.

  21. 21.

    On the Litvak debate see F. Guesnet, ‘Wir műssen Warschau unbedingt russisch machen. Die Mythologisierung der russisch- jűdischen Zuwanderung ins Königreich Polen zu Beginn unseres Jahrhunderts am Beispiel eines polnischen Trivalromans’, in: Geschichtliche Mythen in den Literaturen und Kulturen Ostmittel- und Sudosteuropas, eds. E. Behring et alia, (Stuttgart, 1999), 99–116; F. Golczewski, Polnisch-Jüdische Beziehungen 1881–1922. Eine Studie zur Geschichte des Antisemitismus in Osteuropa (Wiesbaden, 1981), 97.

  22. 22.

    On the affair in detail see Krzywiec, Prasa żydowska w zwierciadle polskiej opinii publicznej, in: Studia z dziejów trójjęzycznej prasy żydowskiej na ziemiach polskich (XIX-XX wiek), ed. Nalewajko-Kulikov et others, (Warszawa, 2012), 272–275. See as T.R. Weeks, ‘Fanning the flames: The Jews in the Warsaw press, 1905–1912’, East European Jewish Affairs, vol. XXVIII, no. 2, (1998–1999), 79 on.

  23. 23.

    T. Stegner, Liberałowie Królestwa Polskiego 1904–1915 (Gdańsk, 1990), 196.

  24. 24.

    L. Wasilewski, ‘Litwactwo i kwestya żydowska’, Przedświt, no. 2 (February 1910), 65–68.

  25. 25.

    A. Kidzińska, Stronnictwo Polityki Realnej (Lublin, 2007), 156–157.

  26. 26.

    On Niemojewski and his impact on the Polish progresssivists, see Weeks, ‘Polish “Progressive Antisemitism” 1905–1914’, East European Jewish Affairs, vol. 25, no. 2, (1995), 49–68; D. Trześniowski, ‘Biografia ideowa polskiego inteligenta: od filo- do antysemityzmu. Andrzej Niemojewski’, in: Kwestia żydowska w XIX wieku. Spory o tożsamość Polaków, eds. Grazyna Borkowska and Małgorzata Rudkowska, (Warszawa, 2004), 319–329; Michał Śliwa, ‘Antysemityzm postępowy Andrzeja Jana Niemojewskiego’, in: Obcy czy swoi. Obcy czy swoi. Z dziejów poglądów na kwestię żydowską w Polsce w XIX i XX wieku, ed. idem, (Kraków, 1997), 96–105.

  27. 27.

    Weeks, ‘Polish “Progressive Antisemitism” 1905–1914’, 59–62. See also Krzywiec, “Progressiver Antisemitismus” im russischen Teil Polens von 1905 bis 1914. Ursprünge und Konzepte des polnischen politischen Antisemitismus, in: Die ‘Judenfrage’ – ein Europäisches Phänomen?, (hrsg.) M. Hettling, M. G. Müller and G. Hausmann, (Berlin, 2013), 139–141.

  28. 28.

    L. Wasilewski, Słowniczek gwary partyjnej w Królestwie Polskim, Nadbitka. Materiały i Prace Komisyi Umiejętności w Krakowie (Kraków, 1912), 377, 386.

  29. 29.

    On Unszlicht and his phenomenon see Krzywiec, Antysemityzm postępowy, 154–170; idem, Nadwiślański Weininger? Przypadki Juliana Unszlichta (1883–1953), ‘Zagłada Żydów. Studia i Materiały’, no. 5, (2009), 243–253.

  30. 30.

    George Haupt, Korzec, ‘Les Socialistes et la camapagne antisémite en Pologne en 1910: un épisode inédit’, ‘Revue du Nord. Revue historique trimestrielle’, vol. lviii, no. 225, (avril–juin 1975), 185–195.

  31. 31.

    See. R. Dmowski, Separatyzm żydowski i jego źródła, (Warszawa, 1909), 27; idem, ‘Wykształcenie praktyczne w szkole średniej’, ‘Przegląd Narodowy’, no. 1 (January 1910), 14; idem, ‘Zagadnienie sprawy żydowskiej’, ‘Przegląd Narodowy’, no. 12 (December 1910), 647; idem, ‘Polityka polska, kadeci i sprawa żydowska (Odpowiedź pp. Pietrunkiewiczowi)’, ‘Gazeta Warszawska’, no. 326 (1910), 1.

  32. 32.

    See, for example, Pieńkowski’s series of articles in Gazeta Warszawska ‘Rozłam sztuki’, Gazeta Warszawska, no. 32, (1910), 2–4, and Wincenty Lutosławski’s contribution ‘Ludzie rasowi’, Gazeta Warszawska, no. 36, (1910), 1. This exchange of opinions (including the articles by Zygmunt Wasilewski, the editor-in-chief of the Lwów Słowo Polskie) had wider repercussions in the nationalist periodicals. It was reported and recommended by Przegląd Narodowy ‘Z prasy. Spór o człowieka’, ‘Przegląd Narodowy’, no. 3 (March 1910), 371–383.

  33. 33.

    B. W (Bohdan Wasiutyński), ‘Rola ekonomiczna Żydów w Królestwie Polskim’, Przegląd Narodowy, no. 10, (October 1911), 383–414.

  34. 34.

    Sobczak, Narodowa Demokracja wobec kwestii żydowskiej, 185–192; 242–247.

  35. 35.

    Ks. Jerzy Pawelski, ‘Dwa światy “Krytyki” i dwa inne światy’, ‘Przegląd Powszechny’, vol. 109 (1911), 207. On the specificities of the Catholic campaign against the Jews see Blobaum, ‘Criminalizing the Other: Crime, ethnicity, and antisemitism in early twentieth-century Poland’ in: Anti-Semitism and its Opponents in Modern Poland, ed. Idem, 88–90.

  36. 36.

    Teodor Jeske-Choiński, Żydzi w literaturze polskiej (Warszawa, 1914), 32; Krzysztof Stępnik, ‘Powieść antysemicka w ostatnich latach Kongresówki’, Krytyka, no. 39, (1992), 79.

  37. 37.

    Bernard Singer, The Yiddish press (in:) The Jews, the left, and the Ste Duma Elections in Warsaw in 1912. Selected Sources, trans. by Stanfley D. Corrsin, ‘Polin’, vol. 9, (1996), 48. On the Polish reaction to the Beilis affair J. Żyndul, Bejlisy, czyli polska reakcja na proces kijowski, ‘Kwartalnik Historii Żydów’, no. 232 (2009), 397–410.

  38. 38.

    Blobaum ‘The Politics of Antisemitism in the Fin-de-Siècle Warsaw’, Journal of Modern History, vol. 73, (June 2001), 281.

  39. 39.

    Jedlicki, ‘The End of the Dialogue. Warsaw 1907–1912’, in: The Jews in Poland, ed. Sławomir Kapralski, II (Cracow, 1999), 110. See as well, idem ‘Resisting the Wave: Intellectuals against Antisemitism in the Last Years of the “Polish Kingdom”’ in: Antisemitism, ed. Blobaum, 65.

  40. 40.

    Already in the winter of 1912/1913 the Endek party either established or co-organized a nationwide network of dailies focused specifically on the boycott of the Jews; Wiadomości Ilustrowane (1913–) in Vilnious; Gazeta Zagłębia (1913–1914); Głoslubelski (1913–); Goniec Częstochowski (1913–); Ilustrowana Gazeta Polska (1914) in Kraków.

  41. 41.

    See Sabine Grabowski, Deutscher und polnischer Nationalismus. Der deutsche Ostmarken-Verein und die polnische Straż 1894–1914, Marburg 1998, 209 on. William W. Hagen, German, Poles and Jews. The Nationality Conflict in the Prussian East, 1772–1914, (Chicago and London, 1980), 116, 158, and especially 261–265; Rudolf Jaworski, Handel und Gewer beim Nationalitatenkampf. Studien zur Wirschaftsgesinnung der Polen in der Provinz Posen, (1871–1914) (Göttingen, 1986), 126 on. For the phenomenon in Central and Eastern Europe more generally, see also Andreas Kappeler, Voraussetzungen nationaler Mobilisierung, in id., Der schwierige Weg zur Nation. Beiträge zur neueren Geschichte der Ukraine, Vienna–Cologne–Weimar 2003, 77–88; Miloslav Szabó, Populist Antisemitism. ‘On the Theory and Methodology of Research in Modern Antisemitism’, Judaica Bohemiae, vol. XLIX, no. 2, (2015), 76–81.

  42. 42.

    Keely Stauter-Halsted, ‘Nationalism and the Public Sphere: The Limits of Rational Association in the Nineteenth–Century Polish Countryside’, in: Cultures and Nations of Central and Eastern Europe. Essays in Honor of Roman Szporluk, eds. Zvi Gitelman, Lubomyr Hajda, John Paul Himka, and Roman Solchanyk, (Cambridge, MA, 2000), 210. Eadem, The Nation in the Village. The Genesis of Peasant National Identity in Austrian Poland, 1848–1914 (Ithaca and London, 2004), 62.

Author information

Authors and Affiliations

  1. Institute of History at the Polish Academy of Sciences, Warszawa, Poland

    Grzegorz Krzywiec

Authors
  1. Grzegorz Krzywiec
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Editor information

Editors and Affiliations

  1. Department of History, Classics & Archaeology, Birkbeck College – University of London, London, UK

    David Feldman

Rights and permissions

Reprints and permissions

Copyright information

© 2019 The Author(s)

About this chapter

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this chapter

Krzywiec, G. (2019). The Enemy Within: The Anti-Jewish Boycott and Polish Right-Wing Politics in the Early Twentieth Century. In: Feldman, D. (eds) Boycotts Past and Present. Palgrave Critical Studies of Antisemitism and Racism. Palgrave Macmillan, Cham. https://doi.org/10.1007/978-3-319-94872-0_4

Download citation

  • DOI: https://doi.org/10.1007/978-3-319-94872-0_4

  • Published:

  • Publisher Name: Palgrave Macmillan, Cham

  • Print ISBN: 978-3-319-94871-3

  • Online ISBN: 978-3-319-94872-0

  • eBook Packages: HistoryHistory (R0)

Publish with us

Policies and ethics

Search

Navigation