Boeken

Samenvatting

Hij stierf vorig jaar op 68-jarige leeftijd en liet de wereld een prachtig boek na, in de stijl van zijn overrompelende Ted-talks.

Hoe je onwetendheid kunt bestrijden

Suzanne Weusten is psycholoog en directeur van de Argumentenfabriek Denkacademie. Ze was lid van de hoofdredactie van de Volkskrant en daarvoor hoofdredacteur van Psychologie Magazine.

Hij stierf vorig jaar op 68-jarige leeftijd en liet de wereld een prachtig boek na, in de stijl van zijn overrompelende Ted-talks. De Zweedse hoogleraar Internationale Gezondheid Hans Rosling schreef samen met zijn zoon Ola en schoondochter Anna het boek Feitenkennis, waarin hij op toegankelijke wijze vertelt waarom we zulke misvattingen hebben over de wereld.

Rosling legde vorig jaar twaalfduizend mensen wereldwijd een vragenlijst voor over de toestand in de wereld, zoals: hoeveel mensen leven in armoede, hoeveel hebben toegang tot elektriciteit, zijn ingeënt, enzovoorts. Gemiddeld hadden de mensen maar twee van de eerste twaalf vragen goed.

Rosling wijst tien oorzaken aan voor deze onwetendheid, die allemaal te maken hebben met de manier waarop onze hersens werken. Een kleine greep: onze voorliefde voor dramatische gebeurtenissen waardoor we een te groot gewicht aan zeldzame gebeurtenissen geven; onze hang naar generalisatie, waardoor we te snel conclusies trekken voor een grote groep; of onze ingebakken neiging om vooral het negatieve te zien. Rosling is niet uitsluitend optimistisch. Hij ziet wel degelijk wereldwijde gevaren, zoals de dreiging van klimaatverandering, financiële zeepbellen of een Derde Wereldoorlog. Wie dit boek leest, begrijpt hoe statistiek werkt.

Hans Rosling, Feitenkennis. Spectrum 2018. Vertaald door Annemie de Vries. 344 pagina’s. ISBN 978 90 00 35122. € 22,50.

Levensdrift en destructiedrang

Haar moeder was een vitale vrouw, maar soms transformeerde ze in een verloren vrouw. Dan voelde je haar vechten tussen levensdrang en instorting. Aan haar onverschrokken en bij vlagen depressieve moeder, die overigens nog leeft, heeft socioloog Christien Brinkgreve haar jongste boek opgedragen: een zoektocht naar levensdrang en destructie, naar het goede en het kwade.

Het raadsel van goed en kwaad is zo’n boek dat je door zijn directe en persoonlijke stijl meteen bij de keel grijpt. Brinkgreve schrijft met emotionele betrokkenheid en nabijheid over vraagstukken die wetenschappers en schrijvers al decennialang bezighouden.

Drie jaar na haar afscheid aan de universiteit schreef Brinkgreve haar meest persoonlijke boek.

Het boek valt te lezen als een kruising tussen een wetenschappeljk werk en een roman. Het is eerder een eassy dan een studie.

In haar huisje in de duinen las ze over het kwaad, onvermijdelijk over de Holocaust, maar ook over de tegenpool, over geluk en vitaliteit.

Ze verwerkt haar ervaringen en inzichten in een compositie als een muziekstuk: een thema met dertig variaties, zoals de Goldbergvariaties van Bach.

Ze concludeert aan het slot dat contact met anderen of contact met de eigen angsten de sleutel is tot de complexe relatie tussen levensdrift en destructiedrang.

Christien Brinkgreve, Het raadsel van goed en kwaad. Atlas Contact 2018. 200 pagina’s. ISBN 978 90 450 2938. € 21,99.