Skip to main content
SpringerLink
Log in

Als mama rookt, rookt de baby mee

Sociaaleconomische indicatoren en perinatale gezondheidseffecten van gedwongen blootstelling aan tabaksrook tijdens de zwangerschap en in de eerste levensweken

  • Wetenschappelijk artikel
  • Published:
Tijdschrift voor gezondheidswetenschappen Aims and scope

Samenvatting

De blootstelling van een foetus tijdens de zwangerschap, omdat de moeder zelf rookt of ongewild blootgesteld is aan tabaksrook in haar omgeving, wordt in de internationale literatuur in verband gebracht met een verhoogd risico op zwangerschapsverwikkelingen en met nadelige effecten op de perinatale gezondheid van kinderen.

Uit een bevraging van 2.106 moeders van pasgeboren kinderen in het Vlaamse cohortonderzoek JOnG! blijkt dat 16,6 % en 14,2 % van de kinderen respectievelijk tijdens en na de zwangerschap blootgesteld werden aan tabak, door een moeder die zelf rookte of werd blootgesteld aan tabaksrook in haar omgeving. Bijna de helft van de rokende vrouwen stopte met roken wanneer zij zwanger werden (prevalentie zakt van 22,7 % naar 12,3 %), maar zowel het rookgedrag voor, tijdens als na de zwangerschap is in belangrijke mate bepaald door sociaaleconomische factoren (prevalentie is het hoogst bij sociaaleconomisch zwakkere vrouwen). Bovendien kon aangetoond worden dat baby’s van moeders die tijdens de zwangerschap rookten een significant lager geboortegewicht en een kleinere geboortelengte en hoofdomtrek hadden in vergelijking met kinderen die tijdens de zwangerschap niet aan tabak blootgesteld werden. De hier genoemde cijfers tonen het belang van maatregelen om roken van zwangere vrouwen en in de omgeving van zwangere vrouwen en kinderen te vermijden, met specifieke aandacht voor sociaaleconomisch zwakkere groepen.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Figuur 1

Literatuur

  1. U.S. Department of Health and Human Services. Ending the tobacco epidemic: a tobacco control strategic action plan for the U.S. department of health and human services. Washington: Office of the Assistant Secretary for Health; 2010.

    Google Scholar 

  2. Royal College of Physicians. Passive smoking and children. A report by the Tobacco Advisory Group. London: RCP; 2010.

    Google Scholar 

  3. Department of Health. The health consequences of involuntary exposure to tobacco smoke: a report of the surgeon general. Atlanta: US Department of Health and Human Services, Centers for Disease Control and Prevention, Coordinating Center for Health Promotion, National Center for Chronic Disease Prevention and Health Promotion, Office on Smoking and Health; 2006.

    Google Scholar 

  4. Environmental Protection Agency. Respiratory health effects of passive smoking: lung cancer and other disorders. Washington: US Environmental Protection Agency, Office of Research and Development, Office of Air and Radiation; 1992.

    Google Scholar 

  5. Stillman RJ, Rosenberg MJ, Sachs BP. Smoking and reproduction. Fertil Steril. 1986;46:545–66.

    Article  CAS  Google Scholar 

  6. Alverson CJ, Strickland MJ, Gilboa SM, Correa A. Maternal smoking and congenital heart defects in the Baltimore-Washington infant study. Pediatrics. 2011;127:e647–e53.

    Article  Google Scholar 

  7. Castles A, Adams EK, Melvin CL, et al. Effects of smoking during pregnancy. Five meta-analyses. Am J Prev Med. 1999;16:208–15.

    Article  CAS  Google Scholar 

  8. Centers for Disease Control and Prevention. Preventing smoking and secondhand smoke before, during and after pregnancy. Factsheet, CDC, July 2007.

    Google Scholar 

  9. Salmasi G, Grady R, Jones J, et al, Knowledge Synthesis Group. Environmental tobacco smoke exposure and perinatal outcomes: a systematic review and meta-analyses. Acta Obstet Gynecol Scand. 2010;89:423–41.

    Article  Google Scholar 

  10. Lumley J, Oliver SS, Chamberlain C, et al. Interventions for promoting smoking cessation during pregnancy. Cochrane Database Syst Rev. 2004; https://doi.org/10.1002/14651858.cd001055.pub2.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  11. Grietens H, Hoppenbrouwers K, Desoete A, et al. JOnG! Theoretische achtergronden, onderzoeksopzet en verloop van het eerste meetmoment. Steunpunt Welzijn Volksgezondheid en Gezin. Rapport. Leuven. 2010. https://steunpuntwvg.be/images/swvg-1-publicaties/2010_02-r11-jong-eerste-meetmoment.

    Google Scholar 

  12. Guérin C, Roelants M, Van Leeuwen K, Desoete A, Hoppenbrouwers K. Sociaal-demografisch profiel, perinatale gezondheid en gezondheid tijdens de eerste levensweken van de Vlaamse geboortecohorte JOnG!. Rapport. Leuven: Steunpunt Welzijn Volksgezondheid en Gezin; 2011. https://steunpuntwvg.be/images/swvg-1-publicaties/2011_06-r17-jong-gezondheid-eerste-levensweken.

    Google Scholar 

  13. EURO-PERISTAT, SCPE, EUROCAT, EURONEOSTAT. European perinatal health report 2010. 2010. www.europeristat.com. Geraadpleegd op: 13.0120.

    Google Scholar 

  14. Salihu HM, Wilson RE. Epidemiology of prenatal smoking and perinatal outcomes. Early Hum Dev. 2007;83:713–20.

    Article  CAS  Google Scholar 

  15. Lanting CI, Buitendijk SE, Crone MR, et al. Clustering of socioeconomic, behavioural, and neonatal risk factors for infant health in pregnant smokers. PLoS ONE. 2009;4(12):e8363. https://doi.org/10.1371/journal.pone.0008363.

    Article  CAS  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. Centrum Omgeving en Gezondheid, Jeugdgezondheidszorg, Universiteit Leuven, Leuven, België

    K. Hoppenbrouwers, C. Guérin & M. Roelants

  2. Onderzoeksgroep Gezins- en Orthopedagogiek, Universiteit Leuven, Leuven, België

    K. Van Leeuwen

  3. Vakgroep Experimenteel Klinische en Gezondheidspsychologie, Universiteit Gent, Gent, België

    A. Desoete & J. R. Wiersema

Authors
  1. K. Hoppenbrouwers
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. C. Guérin
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. K. Van Leeuwen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. A. Desoete
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. J. R. Wiersema
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  6. M. Roelants
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to K. Hoppenbrouwers.

Additional information

In samenwerking met Kind en Gezin.

Dit artikel is eerder verschenen in JGZ, Tijdschrift voor Jeugdgezondheidszorg 2018;50:26–32.

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Hoppenbrouwers, K., Guérin, C., Van Leeuwen, K. et al. Als mama rookt, rookt de baby mee. Tijdschr Gezondheidswet 96, 166–173 (2018). https://doi.org/10.1007/s12508-018-0141-2

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12508-018-0141-2

Trefwoorden

Search

Navigation