Skip to main content
SpringerLink
Log in

Toepassing van anonieme onderzoeksgegevens over de SDQ binnen de JGZ

Bruikbaarheid en valkuilen

  • Onderzoeksartikel
  • Published:
JGZ Tijdschrift voor jeugdgezondheidszorg

Samenvatting

Om psychosociale problemen binnen de jeugdgezondheidszorg (JGZ) tijdig te signaleren bij basis- en middelbare scholieren wordt er tijdens de periodieke gezondheidsonderzoeken (PGO) gebruik gemaakt van de Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). Voor de ondersteuning van deze vroegsignalering met behulp van de SDQ zijn er afkappunten opgesteld. Deze afkappunten komen voornamelijk voort uit validatiestudies met een anonieme setting. Deze setting verschilt met de vertrouwelijke, niet-anonieme setting van het PGO, waar de professional inzicht krijgt in de vragenlijst. Hierdoor is er dus een discrepantie tussen de setting waarin de SDQ wordt toegepast en waar deze wordt gevalideerd. In deze studie wordt onderzocht of deze discrepantie zorgt voor een verschil in de SDQ met betrekking tot de betrouwbaarheid, gemiddelde scores en afkappunten. Hiervoor worden gegevens gebruikt van de vragenlijsten uit het vertrouwelijke PGO (N = 6.594) en de anonieme Jeugdmonitor (N = 4.613), beide afgenomen in het tweede jaar van het voortgezet onderwijs. De betrouwbaarheid in beide settings is gelijk; de gemiddelde scores en afkappunten verschillen echter significant. Het is dus niet valide om de afkappunten uit de anonieme validatie studies een-op-een te gebruiken in het PGO, dan wel gemiddelde scores tussen deze settings direct met elkaar te vergelijken.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur 1

Literatuur

  1. Commissie evaluatie basistakenpakket JGZ. Een stevig fundament: Evaluatie van het basistakenpakket jeugdgezondheidszorg 2013. Utrecht: Commissie evaluatie basistakenpakket JGZ; 2013. pag. 2–13.

    Google Scholar 

  2. Reijneveld SA, Vogels AG, Hoekstra F, Crone MR. Use of the pediatric symptom checklist for the detection of psychosocial problems in preventive child healthcare. BMC Public Health. 2006;6:197.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  3. Tremblay RE. The development of aggressive behaviour during childhood: what have we learned in the past century? Int J Behav Dev. 2000;24:129–41.

    Article  Google Scholar 

  4. Goodman R. The strengths and difficulties questionnaire: a research note. J Child Psychol Psychiatry. 1997;38:581–6.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  5. Goedhart A, Treffers F, Widenfelt B van. Vragen naar psychische problemen bij kinderen en adolescenten: de Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). MGV. 2003;58:1018–33.

    Google Scholar 

  6. Brugman E, Reijneveld SA, Verhulst FC, Verloove-Vanhorick SP. Identification and management of psychosocial problems by preventive child health care. Arch Pediatr Adolesc Med. 2001;155:462–9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  7. Glascoe FP. Early detection of developmental and behavioral problems. Pediatr Rev. 2000;21:272–80.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  8. Postma S. Richtlijn Vroegsignalering van psychosociale problemen 2008. Bilthoven: RIVM; 2008.

    Google Scholar 

  9. Pijpers F. Verantwoord gebruik van vragenlijsten in de jeugdgezondheidszorg. Utrecht: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid; 2013.

    Google Scholar 

  10. Inspectie voor de Gezondheidszorg. Basisset indicatoren publieke gezondheidszorg 2010. Utrecht: Inspectie voor de Gezondheidszorg; 2010.

    Google Scholar 

  11. Engelse O, Zwijgers P. Jeugd In Beeld: Gegevens over de jeugdgezondheidszorg. Utrecht: Nederlands Centrum Jeugdgezondheid; 2013.

    Google Scholar 

  12. Vogels AGC, Jacobusse GW, Hoekstra F, Brugman E, Crone M, Reijneveld SA. Identification of children with psychosocial problems differed between preventive child health care professionals. J Clin Epidemiol. 2008;61:1144–51.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  13. Bell I, Mellor D. Clinical judgements: research and practice. Aust Psychol. 2009;44:112–21.

    Article  Google Scholar 

  14. Goodman R. The extended version of the strengths and difficulties questionnaire as a guide to child psychiatric caseness and consequent burden. J Child Psychol Psychiatry. 1999;40:791–9.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  15. Goodman R. Psychometric properties of the strengths and difficulties questionnaire. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2001;40:1337–45.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  16. Goodman R, Ford T, Meltzer H. Mental health problems of children in the community: 18 month follow up. BMJ. 2002;324:1496–7.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  17. Theunissen MHC, Wolff M de, Grieken A van, Mieloo C. Handleiding voor het gebruik van de SDQ binnen de Jeugdgezondheidszorg. Vragenlijst voor het signalering van psychosociale problemen bij 3- tot 17-jarigen. Leiden: TNO, 2016.

    Google Scholar 

  18. Durant LE, Carey MP, Schroder KE. Effects of anonymity, gender, and erotophilia on the quality of data obtained from selfreports of socially sensitive behaviors. J Behav Med. 2002;25:438–67.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  19. Krumpal I. Determinants of social desirability bias in sensitive surveys: a literature review. Qual Quant. 2013;47:2025–47.

    Article  Google Scholar 

  20. He JP, Burstein M, Schmitz A, Merikangas KR. The Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ): the factor structure and scale validation in U.S. adolescents. J Abnorm Child Psychol. 2013;41:583–95.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  21. Niclasen J, Teasdale TW, Andersen AM, Skovgaard AM, Elberling H, Obel C. Psychometric properties of the Danish strength and difficulties questionnaire: the SDQ assessed for more than 70, 000 raters in four different cohorts. PLoS ONE. 2012;7:e32025.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  22. Mieloo C, Raat H, Oort F van, et al. Validity and reliability of the strengths and difficulties questionnaire in 5–6 year olds: differences by gender or by parental education? PLoS ONE. 2012;7:e36805.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  23. Stone LL, Otten R, Engels RC, Vermulst AA, Janssens JM. PsychometricPsychometric properties of the parent and teacher versions of the strengths and difficulties questionnaire for 4‑ to 12-year-olds: a review. Clin Child Fam Psychol Rev. 2010;13:254–74.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  24. Sanne B, Torsheim T, Heiervang E, Stormark KM. The strengths and difficulties questionnaire in the Bergen child study: a conceptually and methodically motivated structural analysis. Psychol Assess. 2009;21:352–64.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  25. Roy B van, Veenstra M, Clench-Aas J. Construct validity of the five-factor Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ) in pre-, early, and late adolescence. J Child Psychol Psychiatry. 2008;49:1304–12.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  26. Lamberts PHG, Steenbakkers M, Thijssen NHB, et al. Een gezonde kijk op Zuid-Limburg. Regionale Volksgezondheid Toekomst Verkenning 2010. Maastricht: GGD Zuid Limburg; 2011.

    Google Scholar 

  27. CBS. Key figures for postcode areas. Heerlen: CBS; 2009.

    Google Scholar 

  28. Knol F. Neighbourhood status development in the Netherlands. Den Haag: SCP; 2012.

    Google Scholar 

  29. CBS. Foreign background. Den Haag: CBS; 2014.

    Google Scholar 

  30. Sijtsma K. Over misverstanden rond Cronbachs alfa en de wenselijkheid van alternatieven. Psycholoog. 2009;44:561–7.

    Google Scholar 

  31. Field A. Discovering statistics using IBM SPSS statistics. London: SAGE; 2013.

    Google Scholar 

  32. Miles J, Shevlin M. Applying regression and correlation: a guide for students and researchers. London: SAGE; 2001.

    Google Scholar 

  33. Goodman A, Goodman R. Strengths and difficulties questionnaire as a dimensional measure of child mental health. J Am Acad Child Adolesc Psychiatry. 2009;48:400–3.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  34. Vogels AGC, Siebelink BM, Theunissen MC, Wolff MS de, Reijneveld SA. Vergelijking van de KIVPA en de SDQ als signaleringsinstrument voor problemen bij adolescenten in de Jeugdgezondheidszorg. Leiden: TNO; 2011.

    Google Scholar 

  35. Looij-Jansen PM van de, Goldschmeding JEJ, Wilde EJ de. Comparison of anonymous versus confidential survey procedures: effects on health indicators in Dutch adolescents. J Youth Adolesc. 2006;35:652–8.

    Article  Google Scholar 

  36. Aquilino WS, Wright DL, Supple AJ. Response effects due to bystander presence in CASI and paper-and-pencil surveys of drug use and alcohol use. Subst Use Misuse. 2000;35:845–67.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  37. Griesler PC, Kandel DB, Schaffran C, Hu M‑C, Davies M. Adolescents’ inconsistency in self-reported smoking: a comparison of reports in school and in household settings. Public Opin Q. 2008;72:260–90.

    Article  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

  38. Looij-Jansen PM van de, Wilde EJ de. Comparison of web-based versus paper-and-pencil self-administered questionnaire: effects on health indicators in Dutch adolescents. Health Serv Res. 2008;43:1708–21.

    Article  PubMed Central  Google Scholar 

  39. Widenfelt BM van, Goedhart AW, Treffers PD, Goodman R. Dutch version of the Strengths and Difficulties Questionnaire (SDQ). Eur Child Adolesc Psychiatry. 2003;12:281–9.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  40. Hoofs H, Jansen NW, Mohren DC, Jansen MW, Kant IJ. The Context Dependency of the Self-Report Version of the Strength and Difficulties Questionnaire (SDQ): A Cross-Sectional Study between Two Administration Settings. PLoS ONE. 2015;10:e120930.

    Article  CAS  PubMed Central  PubMed  Google Scholar 

Download references

Financiering

Deze studie werd gefinancierd door de Provincie Limburg (projectnummer CWZW2011/57962), de School for Public Health and Primary Care (CAPHRI; Maastricht), en de GGD Zuid-Limburg.

Author information

Authors and Affiliations

  1. Vakgroep Epidemiologie, CAPHRI, Universiteit Maastricht, Maastricht, Nederland

    H. Hoofs, N. Jansen & IJ. Kant

  2. Academische Werkplaats, GGD Zuid Limburg, Maastricht, Nederland

    H. Hoofs & M. Jansen

  3. MEMIC Maastricht, Centrum voor data- en informatiemanagement, Universiteit Maastricht, Maastricht, Nederland

    D. Mohren

  4. Vakgroep Health Services Research, CAPHRI, Universiteit Maastricht, Maastricht, Nederland

    M. Jansen

Authors
  1. H. Hoofs
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. N. Jansen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. D. Mohren
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. M. Jansen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  5. IJ. Kant
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to H. Hoofs.

Additional information

Dit artikel is eerder gepubliceerd in: Tijdschr Gezondheidswet 2016;5:181–88 en is een bewerking door de auteurs van hun onderzoek dat in 2015 verscheen in het tijdschrift PLoS One (10(4): e0120930).

Rights and permissions

Reprints and permissions

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Hoofs, H., Jansen, N., Mohren, D. et al. Toepassing van anonieme onderzoeksgegevens over de SDQ binnen de JGZ. Tijdschr Jeugdgezondheidsz 50, 40–48 (2018). https://doi.org/10.1007/s12452-018-0138-x

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12452-018-0138-x

Trefwoorden

Search

Navigation