Skip to main content
Log in

Ambulante geriatrische zorg voor kwetsbare thuiswonende ouderen: een haalbaarheidsonderzoek

Comprehensive geriatric care for frail elderly at home: a feasibility study

  • Published:
Tijdschrift voor Gerontologie en Geriatrie

Samenvatting

Doel

De haalbaarheid onderzoeken van een studie naar de inhoud en het effect van ambulante geriatrische zorg (AGZ) voor kwetsbare ouderen.

Methode

Nieuwe AGZ cliënten bij één zorgorganisatie werden door casemanagers uitgenodigd voor deelname aan het onderzoek. Op twee momenten werden bij deelnemende cliënten en hun mantelzorgers vragenlijsten afgenomen over (sociaal) functioneren, ervaren problemen, kwaliteit van leven, mantelzorgbelasting, en ervaren regievoering. Uit het medisch cliëntdossier werden daarnaast gegevens verzameld over de ontvangen zorg. Ook werd een vragenlijst afgenomen bij de verwijzend huisarts. Haalbaarheid werd beschrijvend geëvalueerd op drie domeinen: inclusie, follow up en dataverzameling.

Resultaten

Het beoogde aantal van 25 deelnemers werd niet behaald, voor een belangrijk deel doordat cliënten niet aan inclusiecriteria voldeden, en doordat casemanagers zich bezwaard voelden om cliënten uit te nodigen voor het onderzoek. Van de 14 deelnemers werden er 12 gevolgd tot de vervolgmeting. Verschillende domeinen van de vragenlijst bleken voor cliënten lastig te beantwoorden, en informatie over ontvangen zorg bleek moeilijk uit de dossiers te halen. Van de 11 huisartsen stuurden 6 de vragenlijst terug.

Conclusie

Vanwege de kwetsbare doelgroep en de logistieke uitdagingen bleek het includeren van deelnemers moeilijker dan aanvankelijk werd gedacht. Dit samen met de moeilijkheid om de benodigde data te verzamelen, maakt een grootschalig onderzoek naar de inhoud en uitkomsten van AGZ in deze vorm niet haalbaar. Kwalitatieve onderzoeksmethodieken, bij voorkeur gecombineerd met kwantitatieve methoden, bieden meer perspectief om inzicht te krijgen in de meerwaarde van AGZ voor kwetsbare thuiswonende ouderen.

Abstract

Objective

To evaluate the feasibility of a study on the content and effect of comprehensive geriatric care (CGC) at home for frail elderly.

Method

Case managers invited new CGC patients of one care organization for participation in the study. At two moments, questionnaires were conducted on (social) functioning, quality of life, perceived problems, perceived informal caregiver burden, and self-management. Information on received care was collected from the patients’ medical records, In addition, a questionnaire was administered to the referring physician. Feasibility was evaluated descriptively on three domains; inclusion, follow up, and data collection.

Results

The intended number of 25 participants was not reached, mostly because clients did not comply with inclusion criteria, and because case managers felt uncomfortable asking patients for participation in the study. Of the 14 participants, 12 were followed until the follow-up measurement. Several questionnaire domains appeared difficult to answer for participants. It also appeared difficult to collect information on received care from the medical records. Questionnaire response among general practitioners was 6 out of 11.

Conclusion

Due to the vulnerability of the targeted group and logistical challenges, the inclusion of participants for the study was more difficult than originally thought. In combination with the difficulties in data collection, this suggests that a large-scale study on the content and effect of CGC is not feasible. Qualitative research methodologies, preferably combined with quantitative methods, offer better opportunities to understand the value of CGC for frail elderly living at home.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Literatuur

  1. Raad voor volksgezondheid & zorg. Redzaam ouder, zorg voor niet-redzame ouderen vraagt om voorzorg door iedereen. Rapport, 2012.

  2. Verenso. Dossier eerstelijn: inspirerende voorbeelden. 2014. http://www.verenso.nl/wat-doen-wij/dossiers-s-3/eerste-lijn-2/inspirerende-voorbeelden-2/#.WL6KavnhC1s. Geraadpleegd op: 14 mrt 2017.

    Google Scholar 

  3. Eindverslagformulier ZonMw, Programma Op één lijn, Project: Eerstelijns geriatrische zorg in de wijk: een laagdrempelig multidisciplinair aanbod van zorg aan kwetsbare ouderen en chronisch zieken, 2013.

  4. Groot AJ de, Spalburg BT, Allewijn M, Depla MFIA. Verborgen zorgbehoeften bij ouderen. Ambulante geriatrische consultatie in de praktijk, een dossieronderzoek. Tijdschr Gerontol Geriatr. 2013;44:175–83.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  5. Hout H van. Deelrapport in het kader van de voorstudie “Vernieuwing van gezondheidszorg voor kwetsbare ouderen”, Ben Sajet Centrum: Eerstelijns- en wijkgerichte ouderenzorg: onderbouwing voor een integrale vernieuwingsstrategie in Amsterdam. 2016. Beschikbaar op: http://www.bensajetcentrum.nl/publications/eerstelijns-en-wijkgerichte-ouderenzorg-onderbouwing-voor-een-integrale-vernieuwingsstrategie-in-amsterdam/. Geraadpleegd: 14 maart 2017.

  6. Falck R, Helms D, Hoogenboom M, Achterberg W. Samenwerking tussen huisartsen en het Mobiel Geriatrisch Team Houten: zorg voor kwetsbare ouderen thuis. Tijdschr Ouderengeneesk. 2010;6:244–9.

    Google Scholar 

  7. Brink D van de, Lutomski JE, Qin L, Elzen WPJ den, Kempen GIJM, Krabbe PFM, Steyerberg EW, et al. TOPICS-MDS: Veelzijdige bron voor wetenschappelijke en maatschappelijke kennisgeneratie ten behoeve van de ouderenzorg. Tijdschr Gerontol Geriatr. 2015;46:78–91.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  8. Ashworth M, Robinson S, Godfrey E, Shepherd M, Evans C, Seed P, Parmentier H, Tylee A. Measuring mental health outcomes in primary care: the psychometric properties of a new patient-generated outcome measure, PSYCHLOPS (Psychological Outcome Profiles). Prim Care Ment Health. 2005;3:261–70.

    Google Scholar 

  9. Pearlin LI, Schooler C. The structure of coping. J Health Soc Behav. 1978;19:2–21.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  10. Vertesi A, Lever JA, Molloy DW, Sanderson B, Tuttle I, Pokoradi L, Principi E. Standardized mini-mental state examination. Use and interpretation. Can Fam Physician. 2001;47:2018–23.

    CAS  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  11. Koffeman AR. Complexe interventies bij ouderen: hoe bepaal je het effect? Ned Tijdschr Geneeskd. 2016;160:D816.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

  12. Blom J, Elzen W van, Houwelingen AH van, Heijmans M, Stijnen T, Hout W van den, Gussekloo J. Effectiveness and cost-effectiveness of a proactive, goal-oriented, integrated care model in general practice for older people. A cluster randomised controlled trial: Integrated Systematic Care for older People – the ISCOPE study. Age Ageing. 2016;45(1):30–41.

    Article  PubMed  PubMed Central  Google Scholar 

  13. Stijnen MMN, Jansen MWJ, Vrijhoef HJM, Duimel-Peeters IGP. Development of a home visitation programme for the early detection of health problems in potentially frail community-dwelling older people by general practices. Eur J Ageing. 2013;10:49–60.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  14. Wilson RS, Sytsma J, Barnes LL, Boyle PA. Anosognosia in dementia. Curr Neurol Neurosci Rep. 2016;16(9):77.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  15. Farina N, Page TE, Daley S, Brown A, Bowling A, Basset T, Livingston G, et al. Factors associated with the quality of life of family carers of people with dementia: a systematic review. Alzheimers Dement. 2017;13(5):572–81. https://doi.org/10.1016/j.jalz.2016.12.010.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  16. Groot A de, Spoorenberg SLW, Beukema RJ, Mustafa R, Wynia K. SamenOud: elke huisarts een eigen Ouderenzorg Team. Bijblijven. 2013;29(19):19–25. https://doi.org/10.1007/s12414-013-0040-z

    Article  Google Scholar 

  17. Groot A de, Eck LJ van. Meerwaarde van een ouderenteam: maatschappelijke weging van opbrengsten en kosten. Tijdschrift Ouderengeneesk. 2017. http://www.verensotijdschrift.nl/om2017/februari/praktik/meerwaarde-van-een-ouderenteam/#.Whv-tmyouUI

Download references

Author information

Authors and Affiliations

Authors

Corresponding author

Correspondence to Jonneke Kroes.

About this article

Check for updates. Verify currency and authenticity via CrossMark

Cite this article

Kroes, J., van Buul, L., Veenhuizen, R. et al. Ambulante geriatrische zorg voor kwetsbare thuiswonende ouderen: een haalbaarheidsonderzoek. Tijdschr Gerontol Geriatr 49, 81–89 (2018). https://doi.org/10.1007/s12439-017-0242-4

Download citation

  • Published:

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/s12439-017-0242-4

Trefwoorden

Keywords

Navigation