Samenvatting
Het influenzavirus veroorzaakt al honderden jaren ziekte en sterfte onder de wereldbevolking. Geschat wordt dat epidemieën van seizoensinfluenza jaarlijks wereldwijd in drie tot vijf miljoen gevallen tot ernstige ziekte leiden en dat ongeveer 250.000 tot 500.000 mensen overlijden. Sinds 1945 is er het influenzavaccin en sinds 1958 adviseert de WHO risicogroepen tegen influenza te vaccineren. Er is de afgelopen jaren veel discussie geweest over de effectiviteit van influenzavaccinatie, zeker in de nasleep van de pandemie van influenza A/H1N1 in 2009. In deze bijdrage is een overzicht te vinden van de huidige stand van zaken betreffende influenzavaccinatie. Werkt het nou wel of niet? En zijn er nieuwe ontwikkelingen op het gebied van influenzavaccinatie?
Geraadpleegde literatuur
Bijl D. Werkzaamheid en effectiviteit van influenzavaccinatie. Geneesmiddelenbulletin. 2011;45:109–17, Nr. 10–14 oktober 2011.
Briefadvies gezondheidsraad: Vaccinatie tegen seizoensgriep, Publicatienr. 2011/21, 28 september 2011.
Cates CJ, Jefferson TO, Bara AI, Rowe BH. Vaccines for preventing influenza in people with asthma. Cochrane Database Syst Rev. 2000; (4):CD000364. doi:10.1002/14651858.cd000364.
Clar C, Oseni Z, Flowers N, Keshtkar-Jahromi M, Rees K. Flu vaccines for preventing cardiovascular disease. Cochrane Database Syst Rev. 2015; doi:10.1002/14651858.cd005050.pub3.
Coxa NJ, Hicklingb J, Jonesb R, Rimmelzwaan GF, Lambertd LC, Boslegoe J, Rudenkof L, Yeolekarg L, Robertsonh JS, Hombachi J, Ortizi JR. Report on the second WHO integrated meeting on development and clinical trials of influenza vaccines that induce broadly protective and long-lasting immune responses: Geneva, Switzerland, 5–7 May 2014. Vaccine. 2015;33(48):6503–10.
Demicheli V, Jefferson T, Al-Ansary LA, Ferroni E, Rivetti A, Di Pietrantonj C. Vaccines for preventing influenza in healthy adults. Cochrane Database Syst Rev. 2014; doi:10.1002/14651858.cd001269.pub5.
Essen GA van, Bueving HJ, Voordouw ACG, Berg HF, Laan JR van der, Lidth de Jeude CP van, Boomsma LJ, Opstelten W. NHG-Standaard Influenza en influenzavaccinatie (Eerste herziening). Huisarts Wet. 2008;51:4, bijlage:1–2.
Essen T van. Griepprik: minder evidence, even werkzaam! 2012. https://www.henw.org/archief/volledig/id5094-griepprik-minder-evidence-even-werkzaam.html (Gecreëerd: 12 oktober 2012).
Gezondheidsraad. Griepvaccinatie: herziening van de indicatiestelling. Den Haag: Gezondheidsraad; 2007. publicatienr. 2007/09, http://www.gezondheidsraad.nl/sites/default/files/2007@09N.pdf.
Gezondheidsraad. Grip op griep. Den Haag: Gezondheidsraad; 2014. publicatienr. 2014/16.
https://www.farmacotherapeutischkompas.nl/bladeren-volgens-boek/preparaatteksten/i/influenzavaccin. Geraadpleegd op: 26 augustus 2016.
https://www.nhg.org/actueel/nieuws/griepvaccinatie-veilig-en-effectief-bij-chemotherapiepatienten. Geraadpleegd op: 15 spetember 2016.
http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Nieuwsberichten/2015/Vaccinatiegraad_griepprik_dalend_sinds_2008. Geraadpleegd op: 26 augustus 2016.
http://www.rivm.nl/Documenten_en_publicaties/Algemeen_Actueel/Uitgaven/Preventie_Ziekte_Zorg/Griepprik/Monitoring_vaccinatiegraad_Nationaal_Programma_Grieppreventie_NPG. Geraadpleegd op: 26 augustus 2016.
http://www.snpg.nl/article/specifieke-medische-aandoeningenomstandigheden-en-vaccinatie/maligniteiten/. Geraadpleegd op: 15 september 2016.
Jansen AG, Sanders EA, Groen EJ, Van Loon AM, Hoes AW, Hak E. Schatting van de sterfte en ziektelast door het influenzavirus en het respiratoir syncytieel virus in Nederland gedurende 1997–2003: een epidemiologische benadering. Utrecht: Julius Centrum voor Gezondheidswetenschappen en Eerstelijns Geneeskunde; 2007.
Jefferson T, Di PC, Al-Ansary LA, Ferroni E, Thorning S, Thomas RE. Vaccines for preventing influenza in the elderly. Cochrane Database Syst Rev. 2010; (2):CD004876. doi:10.1002/14651858.cd004876.pub3.
LCI-richtlijn Influenza, Publicatiedatum: 05-05-2011
Opstelten W, Bijlsma JWJ, Gelinck LBS, Hielkema CMJ, Verhej TJM, Eden W van. Verminderde afweer, Risicogroepen en gevolgen voor de huisartsenpraktijk. Ned Tijdschr Geneeskd 2016,160:A9752
Wim O, Rimmelzwaan GF, Essen GA van, Bijlsma JWJ. Influenzavaccinatie van patiënten met verminderde afweer; Veilig en effectief. Ned Tijdschr Geneeskd. 2009;153:A902.
Poole PJ, Chacko E, Wood-Baker RW, Cates CJ. Influenza vaccine for patients with chronic obstructive pulmonary disease. Cochrane Database Syst Rev. 2006. doi:10.1002/14651858.cd002733.
Simonsen L, Taylor RJ, Viboud C, Miller MA, Jackson LA. Mortality benefits of influenza vaccination in elderly people: an ongoing controversy. Lancet Infect Dis. 2007;7(10):658–66.
Thomas RE, Jefferson T, Lasserson TJ. Influenza vaccination for healthcare workers who work with the elderly. Cochrane Database Syst Rev. 2010; (2):CD005187. doi:10.1002/14651858.cd005187.pub3.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Loogman, M. Influenzavaccinatie; de feiten op een rij. Bijblijven 33, 41–49 (2017). https://doi.org/10.1007/s12414-016-0198-2
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12414-016-0198-2