Samenvatting
Onderwerp: De betekenis van werken voor de kwaliteit van leven bij MS-patiënten.
Doel van het onderzoek: Het verkrijgen van inzicht in de samenhang tussen kwaliteit van leven en werken bij MS-patiënten. Centraal staat de vraag of de werkstatus samenhangt met diverse deelaspecten van kwaliteit van leven.
Soort onderzoek: Cross-sectionele vragenlijststudie onder 289 MS-patiënten geworven via een MS-polikliniek. Kwaliteit van leven is gemeten met de RAND-36.
Resultaten: De respons op de vragenlijst was 54%. De werkstatus hangt significant samen met beter fysiek en sociaal functioneren, een betere mentale gezondheid, beter rolfunctioneren emotioneel en fysiek, meer vitaliteit, en minder pijn. Deze relaties bleven bestaan na correctie voor algemeen ervaren gezondheid. De begeleiding door de bedrijfsarts werd in het algemeen weinig positief gewaardeerd.
Conclusie en beschouwingen: Uit de resultaten van deze studie kan worden geconcludeerd dat werk bij MS-patiënten samenhangt met een betere kwaliteit van leven, ook na correctie voor gezondheidsverschillen.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Literatuur
Zwanikken CP, Moos MJJC. Hoe vaak komt multiple sclerose voor en hoeveel mensen sterven eraan? In: RIVM (redactie), Volksgezondheid Toekomst Verkenning, Nationaal Kompas Volksgezondheid. Bilthoven: RIVM, 2008.
Kornblith AB, LaRocca NG, Baum HM. Employment in individuals with multiple sclerosis. Int J Rehabil Res 1986; 9: 155–165.
LaRocca N, Kalb R, Scheinberg L, Kendall P. Factors associated with unemployment of patients with multiple sclerosis. J Chronic Dis 1985; 38: 203–210.
Keyser JHA de, Willems JHBM, Croon NHT, Koten JW. Multiple sclerose. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum, 1996.
Zee KI van der, Sanderman R. Het meten van de algemene gezondheidstoestand met de RAND-36: een handleiding. Groningen: Noordelijk Centrum voor Gezondheidsvraagstukken, Rijksuniversiteit Groningen, 1993.
Vickrey BG, Hays RD, Harooni R, et al. A health-related quality of life measure for multiple sclerosis. Qual Life Res 1995; 4: 187–206.
Somerset M, Peters TJ, Sharp DJ, Campbell R. Factors that contribute to quality of life outcomes prioritised by people with multiple sclerosis. Qual Life Res 2003; 12: 21–29.
O'Connor RJ, Cano SJ, Torrenta L, et al. Factors influencing work retention for people with multiple sclerosis: cross-sectional studies using qualitative and quantitative methods. J Neurol 2005; 252: 892–896.
Benito-Leon J, Morales JM, Rivera-Navarro J, Mitchell A. A review about the impact of multiple sclerosis on health-related quality of life. Disabil Rehabil 2003; 25: 1291–1303.
Somerset M, Peters TJ, Sharp DJ, Campbell R. Factors that contribute to quality of life outcomes prioritised by people with multiple sclerosis. Qual Life Res 2003; 12: 21–29.
Janssens AC, Hintzen RQ. Adaptation is favorable for most patients with multiple sclerosis. Arch Neurol 2004; 61: 1807.
Dongen CJ van. Quality of life and self-esteem in working and nonworking persons with mental illness. Community Ment Health J 1996; 32: 535–548.
O'Neill J, Hibbard MR, Brown M, et al. The effect of employment on quality of life and community integration after traumatic brain injury. J Head Trauma Rehabil 1998; 13: 68–79.
Reinhold-Keller E, Herlyn K, Wagner-Bastmeyer R, et al. Effect of Wegener's granulomatosis on work disability, need for medical care, and quality of life in patients younger than 40 years at diagnosis. Arthritis Rheum 2002; 47: 320–325.
Blake C, Codd MB, Cassidy A, O'Meara YM. Physical function, employment and quality of life in end-stage renal disease. J Nephrol 2000; 13: 142–149.
Orbon KH, Schermer TR, Gulden JW van der, et al. Employment status and quality of life in patients with chronic obstructive pulmonary disease. Int Arch Occup Environ Health 2005; 78: 467–474.
Wallace C, Pichler F, Hayes BC. First European Quality of Life Survey: Quality of work and life satisfaction. Wenen: Institute for Advanced Studies, 2007.
Hijdra A, Koudstaal PJ. Neurologie. Maarssen: Elsevier Gezondheidszorg, 2003.
Simon RP, Aminoff MJ, Greenberg DA. Clinical Neurology. New York: Lange, 1999.
Boot CR, Heijmans M, Gulden JW van der, Rijken M. The role of illness perceptions in labor participation of the chronically ill. Int Arch Occup Environ Health 2008; 82: 13–20.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Dr. Cécile Boot is als senior onderzoeker Arbeid en Gezondheid verbonden aan de afdeling Sociale Geneeskunde van het VU medisch centrum in Amsterdam.
Drs. Irma J. van den Broek-van Lieshout werkt als bedrijfsarts bij Maetis Arbo in 's-Hertogenbosch. Dit artikel is gebaseerd op haar afstudeerscriptie van de bedrijfsartsenopleiding.
Dr. Joost van der Gulden is hoofd van de sectie Arbeid en Gezondheid (UMC St Radboud) en van de Nijmeegse bedrijfsartsenopleiding SGBO. Tevens werkt hij als bedrijfsarts bij de Arbo en Milieudienst van de Radboud Universiteit.
Dr. Cécile R.L. Boot, VU medisch centrum, EMGO+ Instituut, Afdeling Sociale Geneeskunde, Van der Boechorststraat 7, 1081 BT Amsterdam.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Boot, C.R.L., van den Broek-van Lieshout, I.J. & van der Gulden, J.W.J. Werken hangt samen met de kwaliteit van leven bij mensen met multiple sclerose. TVBV 17, 435–439 (2009). https://doi.org/10.1007/BF03081313
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03081313