Samenvatting
Rationele Rehabilitatie (RR) is een kortdurende cognitieve gedragstherapie waarmee patiënten meer controle over hun klachten kunnen ontwikkelen. De effecten zijn aangetoond bij patiënten met vooral chronische klachten, maar nog niet bij patiënten met verslavingsproblematiek. Dit artikel beschrijft een tweede pilotstudie naar het effect van RR bij deze doelgroep. De resultaten laten zien dat patiënten die de behandeling afmaken, meer autonomie en regie en minder klachten ervaren. Tot op het moment van follow-up is er geen sprake van terugval in verslaving. Omdat het hier om een selecte groep van gemotiveerde patiënten ging en de studie een ongecontroleerd karakter had, kunnen harde uitspraken over dit op zich positieve resultaat pas worden gedaan wanneer hetzelfde blijkt uit een gecontroleerde vervolgstudie.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Similar content being viewed by others
Notes
RR wordt tegenwoordig ook wel ‘Mentale Weerbaarheids Training’ genoemd, of, zoals in de onderhavige studie, ‘Regietraining’. Het therapieprotocol is te verkrijgen bij de eerste auteur.
Met veel dank aan de collega’s die naast de tweede auteur als therapeut aan dit onderzoek meewerkten: Daniël Krul, Mathilde Bierman en Alies van Berkum.
Referenties
Appelo, M. (2005). De positieve Uitkomsten Lijst (PUL). Handleiding. Nijmegen: Cure & Care Tests.
Appelo, M.T. (1999). Rationele Rehabilitatie: een pilotstudie. Gedragstherapie, 32(1), 57–67.
Appelo, M.T. (2007). Rationele Rehabilitatie: de ontwikkeling van psychische draagkracht. In: A.H. Schene, F. Boer, J.P.C. Jaspers, B. Sabbe, & J. van Weeghel (red.). Jaarboek voor de psychiatrie en psychotherapie 2007-2008 (pp. 235–244). Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Appelo, M. & Lange, A. (2007). Meten van klachten en veerkracht in vierentwintig vragen. Dth, 27(3), 197–204.
Blanken, P., Hendriks, V.M., Pozzi, G., Tempesta, E., Hartgers, C., Koeter, M., Fahrner, E. Gsellhofer, B., Küfner, H., Kokkevai, A., & Uchtenhagen, A. (1994). European Addiction Severity Index (EuropASI). Handleiding voor de training en afname van EuropASI vraaggesprekken. EuropASI Working Group.
Blauw, M., Kornet, A., & Vloed, R. van der (2005). Jaarverslag Verslavingszorg Noord-Nederland. Groningen: VNN.
Brewin, C.R. (2006). Understanding cognitive behaviour therapy: A retrieval competition account. Behaviour Research and Therapy, 44, 765–784.
Carroll, K.M., & Onken, L.S. (2005). Behavioral Therapies for Drug Abuse. American Journal of Psychiatry, 162(8), 1452–1460.
Hartel, C.R. & Glantz, M.D. (1999). The treatment of drug abuse: Changing the paths. Washington: American Psychological Association.
Jansen, A. & Havermans, R. (2006). Over het nut van de manipulatiecheck, cue exposure en placebo psychotherapie. Dth, 264), 340–347.
Korrelboom, K. & Broeke, E. ten (2004). Geïntegreerde cognitieve gedragstherapie. Handboek voor theorie en praktijk. Bussum: Uitgeverij Coutinho.
Lang, P.J. (1985). The cognitive psychophysiology of emotion: fear and anxiety. In: A.H. Tuma & J.D. Maser (eds.). Anxiety and the anxiety disorders (pp. 131–171). Hillsdale, New Jersey: Lawrence Erlbaum Associates.
Lang, P.J. (1988). Fear, anxiety and panic: context, cognition and visceral arousal. In: S. Rachman & J.D. Maser (eds.). Panic: psychological perspectives (pp. 219–237). Hillsdale, N.J.: Erlbaum.
Lange, A. & Appelo, M.T. (2007). De Korte Klachten Lijst (KKL). Handleiding. Houten: Bohn Stafleu van Loghum.
Marlatt, G.A. & Gordon, J.R. (eds.) (1985). Relapse prevention: Maintenance strategies in the treatment of addictive behaviors. New York: Guilford.
McGahan, P.L., Griffith, J.A., Parenthe, R., & McLellan, A.T. (1986). Addiction Severity Index: Composite Scores Manual. Philadelphia: The University of Pennsylvania / Veterans Administration Center for Studies of Addiction.
Trompenaars, F.J., Masthof, E.D., Heck, G.L. van, Hodiamont, P.P.G., & Vries, J. de (2005). Content validity, construct validity, and reliability of the WHOQOL-Bref in a population of Dutch adult psychiatric outpatients. Quality of Life Research, 14(1), 151–160.
Veen, D.C. van der, Appelo, M.T., Berretty, E., Voogd, N. de, & Trägg, J. (2003). Rationele Rehabilitatie bij verschillende doelgroepen: meer draagkracht of minder draaglast? Dth, 23(2), 177–191.
Veen, D.C. van der, Appelo, M.T., Bouman, T., & Schaap, C. (2005). Het effect van Rationele Rehabilitatie op draagkracht, draaglast en zorgconsumptie. Gedragstherapie, 38(1), 17–34.
Vons, W., Riper, H., & Anzion, P (2005). Jaarverslag Trimbos-instituut. Utrecht: Trimbos-instituut.
Vries, J. de, & Heck, G.L. van (1996). Nederlandse WHOQoL-Bref. Groningen: Vakgroep Psychologie.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
dr. m. appelo is gz-psycholoog/gedragstherapeut, hoofd wetenschappelijk onderzoek Lentis, universitair docent Klinische en Ontwikkelingspsychologie, RijksUniversiteit Groningen, Groningen.
drs. k. bieger is klinisch psycholoog/psychotherapeut bij Verslavingszorg Noord-Nederland, locatie Assen.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Appelo, M., Bieger, K. Tweede pilotstudie naar Rationele Rehabilitatie bij patiënten met een verslaving. DITH 28, 5–19 (2008). https://doi.org/10.1007/BF03076422
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03076422