Lost in action: over het recht op dwangbehandeling

Abstract

De rechten van de patiënt in de gezondheidszorg zijn de laatste vijfentwintig jaar aanzienlijk toegenomen. Dat is in de geestelijke gezondheidszorg (GGZ) goed te merken. Niet alleen hebben de patiënten in deze sector een betere bescherming tegen het verschaffen van gegevens over hun behandeling aan derden (privacybescherming) en meer gelegenheid tot het indienen van klachten over de hulpverleners. Ook moet de toepassing van dwang aan striktere voorwaarden voldoen en zijn hulpverleners - indien die dwang dan toch noodzakelijk is - eraan gehouden om steeds de minst restrictieve maar wel werkzame oplossing te kiezen. Nu zullen er weinig mensen in Nederland tegen het beschermen van rechten zijn. Zeker waar die lang hebben ontbroken – zoals in de GGZ – voorziet het met waarborgen omgeven van rechten in een leemte. Toch kan er met deze wettelijke waarborgen ook schade ontstaan, die pas na verloop van tijd zichtbaar is geworden. Die schade heeft niet alleen te maken met een onvermijdelijk effect (door meer wettelijke bescherming mogen mensen die vroeger werden opgenomen nu zelfstandig blijven wonen), maar ook met een te strenge of onjuiste interpretatie van die wet. In de onderstaande casus is zo’n ‘geval van dubbele schade’ gerapporteerd.