Abstract
Van veel strafrechtelijke interventies bij jongeren staat niet of onvoldoende vast of zij effectief zijn. In dit artikel wordt de stand van zaken besproken van de interventies die toegepast worden in de justitiële behandelinrichtingen voor jongeren in Nederland. Er wordt ingegaan op de positie van en de beeldvorming over de justitiële jeugdinrichtingen. Vervolgens worden de doelgroepen van deze inrichtingen beschreven. In dit overzicht is een onderscheid gemaakt tussen effectonderzoek over integrale interventies en over afzonderlijke interventies. Beide soorten effectonderzoek worden van kanttekeningen voorzien. Tot besluit wordt een aantal aanbevelingen gedaan voor toekomstig onderzoek.
Literatuur
Alexander, J.F., & Sexton, T.L. (2002). Functional Family Therapy: A model for treating high risk acting-out youth. In J. Lebow (Ed.), Comprehensive handbook of psychotherapy. Volume IV: Integrative/Eclectic (pp. 111-132). New York: John Wiley.
Argyris, C., & Schön, D. (1978). Organizational learning: A theory of action perspective. Reading, MA: Addison-Wesley.
Bartels, A.J.J., Schuursma, S., & Slot, N.W. (2001). Interventies. In R. Loeber, N.W. Slot & J.A. Sergeant (red.), Ernstige en gewelddadige jeugddelinquentie. Houten/Diegem: Bohn Stafleu Van Loghum.
Beenakkers, E.M.Th. (2001). Effectiviteit van sanctieprogramma’s: op zoek naar interventies die werken. Den Haag: WODC.
Behan, J., & Carr, A. (2001). Oppositional defiant disorder. In A. Carr (Ed.), What works with children and adolescents? A critical review of psychological interventions with children and adolescents and their families (pp. 102-130). New York: Routledge.
Binsbergen, M.H. van (2003). Motivatie voor behandeling: ontwikkeling van behandelmotivatie in een justitiële instelling. Apeldoorn: Garant.
Blad, J. (2004). Inleiding tot een herstelgericht detentieregime. Tijdschrift voor Herstelrecht, 4, 7-23.
Blom, M., & Huijbregts, G.L.A.M. (2004). Monitor jeugd terecht. Den Haag: WODC.
Boelrijk, B.N.A. (1999). Sociale vaardigheidstrainingen voor (minderjarige) plegers van seksuele delicten? In A. Collot d’Escury-Koenigs, A. van der Linden & T. Snaterse (red.), Van preventie tot straf; naar meer sociale vaardigheden bij jongeren (pp. 241-257). Lisse: Swets & Zeitlinger.
Boendermaker, L. (1998). Eind goed al goed? De leefsituatie van jongeren een jaar na vertrek uit een justitiële behandelinrichting. Den Haag: WODC.
Boendermaker, L., Veldt, M.C. van der, & Booy, Y. (2003). Nederlandse studies naar de effecten van jeugdzorg. Utrecht: NIZW.
Bogaart, P. van den, & Muijen, H. van (2001). Beter met thuis: een onderzoek naar de ontwikkeling en de effecten van een nieuwe werkwijze in de residentiële jeugdzorg. Leiden: Centrum voor Onderzoek Jeugdhulpverlening (COJ).
Bogaart, P. van den, Mesman Schultz, K., & Muijen, H. van (2003). De Glenn Mills school: onderzoeksresultaten betreffende de achtergronden van de studenten en de behandelingsresultaten. Leiden: E&M Syntax B.V. en Stichting WOJ.
Bonta, J. (2001). Effective programs in Canada. Paper gepresenteerd op het congres ‘Effectiviteit van strafrechtelijke interventies’ te Amsterdam. Den Haag: ministerie van Justitie.
Borum, R. (2000). Assessing violence risk among youth. Journal of Clinical Psychology, 56, 1263-1288.
Borum, R., Bartel, P. & Forth, A.E. (2002). Manual for the structured assessment of violence risk in youth (SAVRY). Tampa, FL: University of South Florida.
Bouwsma, E. (2004). Jongeren behandelen is voor 90% opvoeden. De Volkskrant, 13 december.
Brosnan, R., & Carr, A.(2001). Adolescent Conduct disorders. In A. Carr (Ed.), What works with children and adolescents? A critical review of psychological interventions with children and adolescents and their families (pp. 131-154). New York: Routledge.
Bruinsma, M., & Boon, A.E. (2001). Orthopsychiatrie, (be)handelbare jongeren? Eindrapport van vier jaar onderzoek in De Fjord. Capelle aan de IJssel: De Fjord.
Bullens, R. (2000). Risicotaxatie bij individuele zedendelinquenten: historische, klinische en situationele factoren. In T.I. Oei & M.S. Groenhuijsen (red.), Forensische psychiatrie anno 2000; actuele ontwikkelingen in breed perspectief (pp. 279-299). Deventer: Gouda Quint.
Dam, C. van, Janssens, J.M.A.N., & De Bruyn, E.E.J. (2003). Risico en beschermende factoren voor recidive in de leefsituatie na vertrek uit een justitiële jeugdinrichting. In J.R.M. Gerris (red.), Gezin, school en gemeente: integrale jeugdzorg en sociale integratie (pp. 23-41). Assen: Van Gorcum.
Dishion, T.J., McCord, J., & Poulin, F. (1999). When interventions harm: Peer groups and problem behavior. American Psychologist, 54, 755-764.
Dodge, K. (1985). Attributional bias in aggressive children. In P. Kendall (Ed.), Advances in cognitive behavioural research and therapy. Volume 2 (pp. 73-110). Orlando: Academic Press.
Dodge, K. (1993). Social-cognitive mechanisms in the development of conduct disorder and depression. Annual Review of Psychology, 44, 559-584.
Duits, N. (2006). Kwaliteit onderzoeken pro justitia van jongeren. Assen: Van Gorcum.
Elzen, R. van den (1999). Een inventarisatie van kinder- en jeugdpsychiatrische stoornissen in een justitiële behandelinrichting. Eefde: Rentray.
Goldstein, A.P., Glick, B., & Gibbs, J.C. (1998). Aggression replacement training: A comprehensive intervention for aggressive youth. Revised edition. Champaign Illinois: Research Press.
Gordon, D.A. (1995). Functional family therapy for delinquents. In R.R. Ross, D. H. Antonowitcz & G.K. Dhaliwal (Eds.), Going straight: Effective delinquency prevention and offender rehabililitation (pp. 163-178). Ottawa: Air training and Publication.
Hart, S.D. (2001). Risk assessment: Possibilities and impossibilities. Te vinden op website Simon Fraser University: www.sfu.ca/psychology/groups/hart/violink.html.
Heiden-Attema, N. van der, & Wartna, B.S.J. (2000). Recidive na verblijf in een JBI, een vervolgstudie naar de geregistreerde criminaliteit onder jongeren uit een justitiële behandelinrichting. Den Haag: ministerie van Justitie, WODC.
Hendriks, J., & Bijleveld, C. (2004). Recidive van jongere zedendelinquenten. Een onderzoek naar de algemene, zeden- en geweldsrecidive van in JJI Harreveld behandelde jongere zedendelinquenten. Leiden: Nederland studiecentrum rechtshandhaving en criminaliteit.
Henggeler, S., & Borduin, C. (1990). Family therapy and beyond: A multisystemic approach to problem solving. Eugene, OR: Castalia Press.
Hokwerda, Y.M. (2004). Herstelrecht in jeugdstrafzaken. Een evaluatieonderzoek naar zeven experimenten in Nederland. Den Haag: Boom Juridische uitgevers.
Hornsveld, R.H.J. (2006). Ontwikkeling en evaluatie van de Agressiehanteringstherapie voor gewelddadige forensisch psychiatrische patiënten (jongens en mannen). Den Haag: ministerie van Justitie, WODC.
INK (2004). Handleiding positiebepaling publieke sector, onderwijs en zorginstellingen. Zaltbommel: Instituut voor Nederlandse kwaliteit.
Jonker, A. (2004). Niet opsluiten maar opvoeden. Utrecht: Agiel.
Kazdin, A.E. (1997a). Parent management training: Evidence, outcomes and issues. Journal of the American Academy of Child and Adolescent Psychiatry, 36, 1349-1356.
Kazdin, A.E. (1997b). Practitioner review: Psychosocial treatment of conduct disorder in children. Journal of Child Psychology and Psychiatry, 62, 161-182.
Kazdin, A., Siegel, T., & Bass, D. (1992). Cognitive problem solving skills training and parent management training in the treatment of antisocial behavior in children. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 60, 733-747.
Kazdin, A.E., & Weis, J. (1998). Identifying and developing empirically supported child and adolescent treatments. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 66, 19-36.
Konijn, C. (red.) (2003). Internationaal overzicht effectieve interventies in de jeugdzorg. Utrecht: NIZW.
Laan, P. van der (2006). Hoezo ‘prachtige methode Den Engh’? Perspectief, 1, 16-17.
Lipsey, M.W., & Wilson, D. (1998). Effective interventions for serious juvenile offenders: A synthesis of research. In R. Loeber & D.P. Farrington (Eds.) Serious and violent juvenile offenders, risk factors and successful interventions. Nebury Park: Sage Publications.
Lipsey, M.W. (1992). Juvenile delinquency treatment: a meta-analytic inquiry into the variables of effect. In T.D. Cook (Ed.), Meta-analysis for explanation: A casebook (pp. 83-127). New York: Russel Sage.
Littell, J.H. (2005). Lessons from a systematic review of effects of multisystemic therapy. Children and Youth Services Review, 27, 445-463.
Lodewijks, H.P.B., Doreleijers, Th., Ruiter, C. de, & Wit-Grouls, H. de (2003). Handleiding voor de gestructureerde risicotaxatie van gewelddadig gedrag bij jongeren (geautoriseerde vertaling SAVRY). Eefde: Rentray.
Lodewijks, H.P.B., Ruiter, C. de, & Doreleijers, Th.A.H. (2003). Risicotaxatie en risicohantering van gewelddadig gedrag bij adolescenten. Tijdschrift voor Directieve Therapie, 1, 25-42.
Loeber , R., Sergeant, J.A., & Slot, N.W. (2001). Implicaties voor beleid, onderzoek en overdracht. In R. Loeber, N.W. Slot & J.A. Sergeant (red.), Ernstige en gewelddadige delinquentie: omvang, oorzaken en interventies. Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
McGuire, J., & Priestley (1995). Reviewing what works: past, present and future. In J.McGuire (Ed.), What works: Reducing reoffending. Guidelines from research and practice (pp. 3-34). Chichester: Wiley.
Ministerie van Justitie (2001). Handboek rechtspositie jongeren in justitiële jeugdinrichtingen. Den Haag: SDU.
Nas, C.N. (2005). ‘EQUIPping’ delinquent male adolescents to think pro-socially. Utrecht: Institute for the study of education and human development.
Patterson, G. (1997). Performance models for parenting: a social interactive perspective. In J. Grusec & L. Kuczynski (Eds.), Parenting and children’s internalization of values (pp. 193-226). New York: John Wiley.
Peeters, J. (2003). Antisociale jongeren. Antwerpen: Garant.
Popma, A. (2006). Neurobiological factors of antisocial behavior in delinquent male adolescents. Proefschrift. Amsterdam: VUMC.
Raine, A. (2002). Biosocial studies of antisocial and violent behavior in children and adults: A review. Journal of Abnormal Child Psychology, 30, 111-129.
Strang, H., & Braithwaite, J. (Eds.) (2001). Restorative justice and civil society. Cambridge: Cambridge University Press.
Verstegen, R., & Lodewijks, H.P.B. (2006). Interactiewijzer: analyse en aanpak van interactieproblemen in professionele opvoedingssituaties. Assen: Van Gorcum.
Vreeman, M (2004). Follow-up onderzoek bij jongeren met en zonder nazorg vanuit het Work Wise programma. Eefde: Rentray.
Vreugdenhil, C. (2003). Psychiatric disorders among incarcerated male adolescents in The Netherlands. Proefschrift. Amsterdam: Vrije Universiteit.
Wartna, B.S.J. (2005). Recidive onder ex-pupillen van Den Engh: kanttekeningen bij een recidivemeting. Den Haag: WODC.
Wartna, B.S.J., Harbachi, S. el, & Laan, A.M. van der (2005). Jong vast: een cijfermatig overzicht van de strafrechtelijke recidive van ex-pupillen van justitiële jeugdinrichtingen. Meppel/Den Haag: WODC/Boom Juridische Uitgevers.
Washington state institute for public policy (2004). Outcome evaluations of Washington state’s research-based programs for juvenile offenders. Te vinden op: www.wsipp.wa.gov.
Wigboldus, M. (2003). Opvoedend handelen in een justitiële jeugdinrichting; systematisering van het behandelaanbod in Rentray. Proefschrift. Groningen: Universiteit van Groningen.
Wigboldus, M., & Wolsink, L. (1999). Denken en voelen. Trainingsprogramma voor cognitieve en emotionele vaardigheden. Utrecht: SWP.
Work wise (2001). Handboek Work Wise. Eefde: Rentray.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Additional information
Treatment of juvenile offenders in Dutch justice treatment facilities: The state of the art
For many juvenile justice interventions it is not or insufficiently established whether they are effective. This article discusses the state of affairs with regard to the interventions that are applied in the justice treatment facilities for juvenile offenders in The Netherlands. The position and public image of the juvenile justice facilities is discussed. Subsequently, the target groups of these facilities are described.
In this review a distinction is made between effect studies of integral interventions and effect studies of separate interventions. Both types are critically evaluated and recommendations for future research are suggested. At this moment only foreign research about the effectiveness of treatment with juvenile offenders placed under a criminal justice order is available. It is remarkable that these internationally established effective interventions are still only quite modestly applied in The Netherlands.
h.p.b. lodewijks, klinisch psycholoog/psychotherapeut, is directeur behandelzaken van Rentray, een justitiële jeugdinrichting met locaties in Eefde, Rekken en Lelystad.
Correspondentieadres: p/a Rentray, Postbus 94, 7200 AB Zutphen.
E-mail: hlodewijks@rentray.nl
About this article
Cite this article
Lodewijks, H. Interventies bij jongeren in justitiële behandelinrichtingen. PSIE 33, 54–64 (2007). https://doi.org/10.1007/BF03062261
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03062261