Skip to main content
SpringerLink
Log in

Een aanzet tot constructvalidering van de profielinterpretatie van de Nederlandse verkorte MMPI (NVM).

Een onderzoek met behulp van de TAT

  • Artikel
  • Published:
Tijdschrift voor Psychotherapie

Abstract

In dit artikel worden de resultaten gepresenteerd van een eerste studie naar de constructvaliditeit van de theoriegestuurde profielinterpretatie van de Nederlandse Verkorte MMPI (NVM), die is ontwikkeld door de twee eerstgenoemde auteurs. Als extern validiteitscriterium is gekozen voor de Complexiteit van mentale representaties van het zelf en anderen, een van de vier dimensies van de Social cognition and object relations scale, een door Westen ontwikkeld scoringssysteem voor de Thematische apperceptietest (TAT). De resultaten ondersteunen de hypothese dat met behulp van profielinterpretatie van de NVM latente kwetsbaarheid voor psychopathologie gedetecteerd kan worden. Het niveau van Complexiteit neemt af naarmate de hypothetische structuurpathologie toeneemt.

This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.

Access this article

Log in via an institution

Price excludes VAT (USA)
Tax calculation will be finalised during checkout.

Instant access to the full article PDF.

Institutional subscriptions

Figuur 1.
Figuur 2.

Literatuur

  • Ackerman, S., Hilsenroth, M., Clemence, A., Weatherill, R., & Fowler, Ch. (2001). Convergent validity of Rorschach and TAT scales of object relations. Journal of Personality Assessment, 77, 295-306.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • American Psychiatric Association (1980). DSM-III: Diagnostic and statistical manual of mental disorders (3rd ed.). Washington DC: American Psychiatric Association.

  • American Psychiatric Association (1987). DSM-III-R: Diagnostic and statistical manual of mental disorders (3rd ed, revised). Washington DC: American Psychiatric Association.

  • American Psychiatric Association (1994). DSM IV. Diagnostic and statistical manual of mental disorders. Washington DC: American Psychiatric Association.

  • Cohen, J. (1977). Statistical power analysis for the behavioral sciences. New York: Academic Press.

    Google Scholar 

  • Costa, P.T., & McCrae, R.R. (1990). Personality disorders and the five-factor model of personality. Journal of Personality Disorders, 4, 362-371.

    Google Scholar 

  • Costa, P.T., & McCrae, R.R. (1992). Revised NEO Personality Inventory (NEO-PI-R) and NEO Five Factor Inventory (NEO-FFI), professional manual. Psychological Assessment Resources, Inc.

  • Costa, P.T., & Widiger, T.A. (1994). Personality Disorders and the Five-Factor Model of Personality. Washington DC: American Psychological Association.

    Book  Google Scholar 

  • Derksen, J.J.L (1990). Een overzicht van drie concepten in de diagnostiek van de borderline persoonlijkheidsstoornis. In J.J.L. Derksen & F.J.S. Donker (red.), De borderline patiënt. Diagnostiek, behandeling en onderzoek (pp. 12-33). Leuven: Acco.

    Google Scholar 

  • Derksen, J.J.L. (2001). Descriptieve en structurele diagnostiek. Nijmegen: PEN-Tests Publisher BV.

    Google Scholar 

  • Eurelings-Bontekoe, E.H.M., & Frohn-De Winter, M.L. (2003). Dynamische Persoonlijkheidsdiagnostiek met behulp van projectieve technieken: Thematische Apperceptie Test (TAT), Tekeningen en Zinnen Aanvul Test (ZAT). In E.H.M. Eurelings-Bontekoe & W.M. Snellen (red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Exner, J.E. (1991). The Rorschach: A Comprehensive System (Vol. 2: Interpretation; 2e druk). New York: Wiley.

    Google Scholar 

  • Exner, J.E. (1993). The Rorschach: A Comprehensive System (Vol. 1: Basic Foundations; 3e druk). New York: Wiley.

    Google Scholar 

  • Goldner, E.M., Srikameswaran, S., Schroeder, M.L., & Livesley, W.J. (1999). Dimensional assessment of personality pathology in patients with eating disorders. Psychiatry Research, 85, 151-159.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Grinker, R.R., Werble, B., & Drye, R.C. (1968). The borderline syndrome: a behavioral study of ego functions. New York: Basic Books.

    Google Scholar 

  • Hoekstra, H.A., Ormel, J., & Fruyt, F. de (1996). Handleiding voor de Nederlandstalige NEO-Persoonlijkheidsvragenlijsten NEO-PI-R en NEO FFI. Lisse: Swets & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Ingenhoven, T., Poolen, F., & Berghuis, H. (2004). Nederlandse vertaling van de Inventory of Personality Organization. Amersfoort: Psychiatrisch Centrum Symfora Groep.

    Google Scholar 

  • Jonghe, F. de (1989). De descriptieve en de structurele pathologie van de borderline patiënt. Tijdschrift voor Psychiatrie, 31, 485-499.

    Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1967). Borderline Personality Organization. Journal of the American Psychoanalytic Association, 15, 641-685.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1970). A psychoanalytic classification of character pathology. Journal of the American Psychoanalytic Association, 18, 800-822.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1975). Borderline conditions and pathological narcissism. New York: Jason Aronson INC.

    Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1976).Object relations theory and clinical psychoanalysis. Northvale, New Jersey, London: Jason Aronson INC.

    Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1984). Severe personality disorders. Psychotherapeutic strategies. New Haven and London: Yale University Press.

    Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1992). Aggression in personality disorders and perversions. New Haven and London: Yale University Press.

    Google Scholar 

  • Kernberg, O.F. (1996). A psychoanalytic theory of personality disorders. In J.F. Clarkin & M.F. Lenzenweger (Eds.), Major theories of personality disorder (pp. 106-140). New York/Londen: Guilford Press.

    Google Scholar 

  • Koff, E.M. (1999). Object relations and defense mechanisms: Related structural personality variables. Dissertations Abstracts International:- section B:- The Sciences and Engineering, 59 (7-B): 3754.

    Google Scholar 

  • Kooiman, C.G., & Spinhoven, Ph. (1996). Psychoanalytical aspects of DSM-III-R personality disorders in a group of HIV seropositive homosexual males. Journal of Personality Disorders, 10, 195-201.

    Google Scholar 

  • Krueger, R.F., McGue, M. & Iacono, W.G. (2001). The higher-order structure of common DSM mental disorders: internalization, externalization and their connections to personality. Personality and Individual Differences, 30, 1245-1259.

    Article  Google Scholar 

  • Leigh, J., Westen, D., Barends, A., Mendel, M.J., & Byers, S. (1992). The assessment of complexity of representations of people using TAT and interview data. Journal of Personality Assessment, 60, 809-837.

    Google Scholar 

  • Lenzenweger, M.F., Clarkin, J.F., Kernberg, O.F. & Foelsch, P.A. (2001). The Inventory of personality organization: Psychometric properties, factorial composition, and criterion relations with affect, aggressive dyscontrol, psychosis proneness, and self-domains in a non-clinical sample. Psychological Assessment, 13, 577-591.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Luteijn, F. & Kok, A.R. (1985). Nederlandse Verkorte MMPI. Handleiding. Lisse: Swets & Zeitlinger

    Google Scholar 

  • Miller, M.W. (2003). Personality and the etiology and expression of PTSD: A three-factor model perspective. Clinical Psychology: Science and Practice, 10, 373-393.

    Article  Google Scholar 

  • Mitchell, D.L. (2001). Construct validity of two projective measures. Dissertation Abstracts International:- section B: -The Sciences and Engineering, 62: 1591.

    Google Scholar 

  • Morey, L.C., Gunderson, J.G., Quigley, B.D., Shea, M.T., Skodol, A.E., McGlashan, T.H., Stout, R.L., & Zanarini, M.C. (2002). The representation of borderline, avoidant, obsessive-compulsive and schizotypal personality disorders by the Five-Factor Model. Journal of Personality Disorders, 16, 215-234.

    Article  PubMed  Google Scholar 

  • Ornduff, S.R., & Kelsey, R.M. (1996). Object relations of sexually and physically abused female children: a TAT analysis. Journal of Personality Assessment, 66, 91-105.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Perris, C. (2000). Personality-related disorders of interpersonal behaviour: A developmental-constructivist cognitive psychotherapy approach to treatment based on attachment theory. Clinical Psychology and Psychotherapy, 7, 97-117.

    Article  Google Scholar 

  • Schmeets, M.G.J., & Reekum, A.C. van (2000). De psychotherapie en haar toekomst binnen de psychiatrie. Tijdschrift voor Psychiatrie, 42, 459-467.

    Google Scholar 

  • Snellen, W.M. (1990). MMPI en NVM profielen bij de borderline persoonlijkheidsstoornis. In J.J.L. Derksen en F.J.S. Donker (red.), De borderline patiënt. Diagnostiek, behandeling en onderzoek (pp. 72-80). Amersfoort/Leuven: Acco.

    Google Scholar 

  • Snellen, W.M. (1993). De voordelen van diagnostiek met behulp van persoonlijkheidsvragenlijsten. In E.H.M. Eurelings-Bontekoe (red.), Persoonlijkheidsdiagnostiek in de ambulante geestelijke gezondheidszorg (pp. 33-41). Amsterdam: NIP sectie AGGZ.

    Google Scholar 

  • Snellen, W.M., & Eurelings-Bontekoe, E.H.M. (2003).Theoriegestuurde dynamische profielinterpretatie van de NVM. In E.H.M. Eurelings-Bontekoe & W.M. Snellen (red.), Dynamische persoonlijkheidsdiagnostiek. Lisse: Swets & Zeitlinger.

    Google Scholar 

  • Veld, C.J. in ‘t, & Snellen, W.M. (2000) Psychologisch testonderzoek in de huisartspraktijk. Huisarts en Wetenschap, 43, 78-82.

    Google Scholar 

  • Vermote, R. (2000). Psychoanalytische en psychiatrische diagnostiek bij persoonlijkheidsstoornissen. Tijdschrift voor Psychiatrie, 42, 667-674.

    Google Scholar 

  • Vermote, R., & Auwerkerken, F. (1999). Een psychodynamisch-structurele benadering van de DSM IV as II persoonlijkheidsstoornissen. Diagnostiekwijzer, 4, 171-183.

    Google Scholar 

  • Westen, D. (1985). Social cognitions and object relations scale (SCORS). Manual for coding the data. Ann Arbor: University of Michigan.

    Google Scholar 

  • Westen, D. (1990). Towards a revised theory of borderline object relations: contributions of empirical research. International Journal of Psychoanalysis, 71, 661-693.

    PubMed  Google Scholar 

  • Westen, D. (1991). Clinical Assessment of Object Relations Using the TAT. Journal of Personality Assessment, 56, 56-74.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Westen, D., Feit, A., & Zittel, C. (1999). Methodological issues in research using projective methods. In Ph.C. Kendall, J.N. Butcher & G.N. Holmbeck (eds.), Handbook of research methods in clinical psychology (2nd ed.; pp. 224-240). New York: Wiley & Sons Inc.

    Google Scholar 

  • Westen, D., & Harnden-Fischer, J. (2001). Personality profiles in eating disorders: Rethinking the destinction between axis I and axis II. American Journal of Psychiatry, 158, 547-562.

    Article  CAS  PubMed  Google Scholar 

  • Wolf, H.M.H. de (2002). Inleiding in de psychoanalytische psychotherapie. Bussum: Coutinho.

    Google Scholar 

  • Zetzel, E.R. (1968). The so called good hysteric. International Journal of Psychoanalysis, 49, 256-260.

    CAS  PubMed  Google Scholar 

Download references

Author information

Authors and Affiliations

  1. www.bsl.nl/shop/tijdschrift-v-psychotherapie-0165-1188.html

    E. H. M. Eurelings-Bontekoe

Authors
  1. E. H. M. Eurelings-Bontekoe
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  2. W. M. Snellen
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  3. M. J. Verschuur
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

  4. M. Bosch
    View author publications

    You can also search for this author in PubMed Google Scholar

Corresponding author

Correspondence to E. H. M. Eurelings-Bontekoe.

Additional information

First construct validation of the profile interpretation of the Dutch short form of the MMPI using the TAT

This paper describes the results of a preliminary inquiry into the construct validation of the theory-driven profile interpretation of the Dutch short form of the MMPI, as developed by the first two authors. The profile interpretation was validated against ‘the complexity of representations of people’, a dimension measured by the Social cognition and object relations scale, a TAT scoring system developed by Westen. Results support the hypothesis that by profile interpretation a latent vulnerability factor for psychopathology can be detected. The level of Complexity decreases as hypothesized structural pathology increases.

liesbeth eurelings-bontekoe, klinisch psycholoog NIP, is als universitair hoofddocent verbonden aan de Sectie klinische psychologie van de Universiteit Leiden.

wim snellen, klinisch psycholoog NIP, is hoofd van de Psychodiagnostische dienst van Altrecht.

margot verschuur, psycholoog en methodoloog, is als senior-onderzoeker verbonden aan de Sectie klinische psychologie van de Universiteit Leiden.

michael bosch was ten tijde van het onderzoek student-assistent en bezig aan de laatste fase van zijn studie klinische psychologie bij de Sectie klinische en gezondheidspsychologie van de Universiteit Leiden.

Correspondentieadres: Sectie klinische en gezondheidspsychologie, Universiteit Leiden,Wassenaarseweg 52, 2333 AK Leiden.

De auteurs zijn veel dank verschuldigd aan de raad van bestuur van de Bavo/RNO-groep te Rotterdam. Daarnaast danken wij mw. drs. M. van Dijk, psychotherapeut Bavo/RNO-groep locatie Brainpark, drs. R.P. van Dijk, beleidspsychiater Bavo/RNO-groep locatie MFC Zevenkamp en mw. drs. G. Glaser, gz-psycholoog Bavo/RNO-groep locatie Centrum West, voor hun actieve steun bij de organisatie en uitvoer van dit onderzoek. Ook gaat onze dank uit naar de patiënten die bereid waren deel te nemen aan het onderzoek. Ten slotte danken wij Annette Mul en Sylvia Scheffer, ten tijde van het onderzoek studenten aan de Sectie klinische en gezondheidspsychologie van de Universiteit Leiden, voor hun onmisbare steun bij het verzamelen van de data.

About this article

Cite this article

Eurelings-Bontekoe, E.H.M., Snellen, W.M., Verschuur, M.J. et al. Een aanzet tot constructvalidering van de profielinterpretatie van de Nederlandse verkorte MMPI (NVM).. PSIE 31, 17–29 (2005). https://doi.org/10.1007/BF03062120

Download citation

  • Issue Date:

  • DOI: https://doi.org/10.1007/BF03062120

Search

Navigation