Samenvatting
Verschillende aspecten van titillomanie worden besproken, zoals klinisch beeld, diagnostiek, differentiële diagnostiek en etiologie. Ook beschrijven de auteurs literatuur over de behandeling van titillomanie, waaruit blijkt dat gedragstherapeutische technieken op dit moment het meest effectief lijken. Het tweede deel bevat een gevalsbeschrijving van een vrouw die sinds zeventien jaar aan titillomanie lijdt. Reeds bij de tweede sessie was het krabgedrag verdwenen; bij follow-up na zes maanden had zij nog één dag gekrabd, maar deze terugval had zij na één dag weer onder controle.
This is a preview of subscription content, log in via an institution to check access.
Referenties
apa, American Psychiatric Association (1994). Diagnostic and statistical manual of mental disorders (4e herz. druk). Washington, dc: apa.
Arnold, L.M., McElroy, S.L., Mutasim, D.F., Dwight, M.M., Lamerson, C.L., & Morris, E.M. (1998). Characteristics of 34 adults with psychogenic excoriation. Journal of Clinical Psychiatry, 59, 509-514.
Azrin, N.H., & Nunn, R.G. (1973). Habit reversal: A method of eliminating nervous habits and tics. Behavior Research and Therapyx, 11, 619-628.
Azrin, N.H., Nunn, R.G., & Frantz, S.E. (1980). Treatment of hairpulling (Trichotillomania): A comparative study of habit reversal and negative practice training. Journal of Behavior Therapy and Experiential Psychiatry, 11, 13-20.
Beusekom, H. van & Hoogduin, K. (1992). Titillomanie. Directieve therapie, 4, 395-398.
Fruensgaard, K. (1991). Psychotherapeutic strategy and neurotic excoriations. International Journal of Dermatology, 30, 198-203.
Gupta, M.A., Gupta, A.K., & Haberman, H.F. (1986). Neurotic excoriations: a review and some new perspectives. Comprehensive Psychiatry, 27, 381-386.
Hoogduin, C.A.L. & Staak, C.P.J. van der, (1999). Stoornissen in de impulscontrole: een poging tot ordening. In C.A.L. Hoogduin & C.P.J. van der Staak (red.), Behandelingsstrategieën bij ziekelijke impulsen (pp. 1-8). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Hoogduin, C.A.L., & Haan, E. de (1984). De behandeling van kinderen met tics. In C.A.L. Hoogduin & E. de Haan (red.), Directieve therapie bij kinderen en adolescenten (pp. 218-236). Deventer: Van Loghum Slaterus.
Hoogduin, C.A.L., Hagenaars, M.A., Minnen, A. van, & Keijsers, G.P.J. (1999). Protocollaire behandeling van patiënten met ongewenste gewoonten: zelfcontroleprocedures. In G.P.J.Keijsers, A. van Minnen & C.A.L. Hoogduin (red.), Protocollaire behandeling in de ambulante geestelijke gezondheidszorg (pp. 237-251). Houten: Bohn Stafleu Van Loghum.
Hoogduin, C.A.L., Minnen, A. van, & Keijsers, G.P.J. (1999). De behandeling van onychotillomanie. In C.A.L. Hoogduin & C.P.F. van der Staak (red.), Behandelingsstrategieën bij ziekelijke impulsen. Houten/Diegem: Bohn StafleuVan Loghum.
Kossen, M., & Glas, G. (2002). Neurotische excoriaties en de obessief-compulsieve stoornis. Tijdschrift voor Psychiatrie, 44, 129-132.
Minnen, A. van, Hoogduin, C.A.L., Keijsers, G.P.J., Hellenbrand, I., & Hendriks, G.J. (2002). Treatment of trichotillomania by behaviour therapy of fluoxetine: a randomized, waiting list controlled study (submitted).
Simeon, D., Stein, D.J., Gross, S., Islam, N., Schmeidler, J., & Hollander, E. (1997). A double-blind trial of fluoxetine in pathologic skin picking. Journal of Clinical Psychiatry, 58, 341-347.
Stanley, M.A., Swann, A.C., Bowers, T.C., Davis, M.L., & Taylor, D.J. (1992). A comparison of clinical features in trichotillomania and obsessive-compulsive disorder. Behavior Research and Therapy, 30, 39-44.
Stein, D.J., & Hollander, E. (1992). Dermatology and conditions related to obsessive compulsive disorder. Journal of the American Academy of Dermatology, 26, 237-242.
Ugurlu, S., Bartley, G.B., Otley, C.C., & Baratz, K.H. (1999). Factitious disease of periocular and facial skin. American Journal of Ophthalmology, 127, 196-201.
Wilhelm, S., Keuthen, N.J., Deckersbach, T., Engelhard, I.M., Forker, A.E., Baer, L., O'Sullivan, & Jenike, M.A. (1999). Self-injurious skin picking: clinical characteristics and comorbidity. Journal of Clinical Psychiatry, 60, 454-459.
Author information
Authors and Affiliations
Additional information
Abstract
In this article we review the literature about different aspects of titillomania, i.e. clinical appearance, diagnostics, differential diagnosis, aetiology and treatment. Behavioural therapy, the most effective treatment, is outlined. Furthermore, we present a case study of a forty five year old woman, who suffered from titillomania since seventeen years. After the first session this patient stopped scratching herself. Follow-up of six months showed one day of relapse, which she controlled herself the next day.
prof. dr. C.A.L Hoogduin is hoogleraar psychopathologie en persoonlijkheidsleer aan de Katholieke Universiteit Nijmegen en directeur van de hsk-groep. Correspondentieadres: Hoofdkantoor hsk, Bosweg 160, 6523 NN Nijmegen.
drs. M. de Jonge is als psycholoog verbonden aan de hsk-groep, vestiging Nijmegen. Daarnaast is zij werkzaam als adviseur-in-opleiding voor kwaliteitsmanagementssystemen.
drs. J.M.T.M. van de Griendt is als psycholoog verbonden aan de hsk-groep, vestiging Rosmalen. Daarnaast houdt zij zich bezig met literatuuronderzoek.
drs. C.R. Peters van Neijenhof is als psycholoog verbonden aan de hsk-groep. Zij houdt zich bezig met diagnostiek, therapie en literatuuronderzoek.
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Hoogduin, K., de Jonge, M., van de Griendt, J. et al. Een ongewone klacht: titillomanie van de behaarde hoofdhuid. DITH 22, 167–171 (2002). https://doi.org/10.1007/BF03060292
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/BF03060292