Samenvatting
De vraag of het gebruik van tweedegeneratieantidepressiva effect heeft op de rijvaardigheid van patiënten met een klinische depressie is nog niet beantwoord. De conclusies uit epidemiologisch onderzoek zijn niet eenduidig. Experimentele studies laten weinig invloed zien van tweedegeneratieantidepressiva op de rijvaardigheid, maar deze studies wijken vaak methodologisch af van de klinische praktijk. Dit artikel beschrijft de uitkomsten van een onderzoek naar de effecten van een langdurige behandeling (6–52 weken) met tweedegeneratieantidepressiva in een steekproef van klinisch depressieve patiënten. Patiënten die werden behandeld met een medicijn uit deze groep (n = 24) werden vergeleken met patiënten die chronisch behandeld werden met een benzodiazepine (n = 31), een onbehandelde patiëntengroep (n = 10) en een controlegroep van gezonde vrijwilligers (n = 24). De uitkomsten tonen aan dat de eerste groep significant beter presteerde op een gestandaardiseerde rijtest op de weg dan de andere twee patiëntengroepen, maar dat deze groep het nog steeds slechter deed dan de controlegroep. Een correlatieanalyse liet een verband zien tussen de ernst van de depressie en de prestatie op de rijtest. De conclusie is dan ook dat depressieve klachten een probleem vormen voor de rijveiligheid en dat een behandeling met een tweedegeneratieantidepressivum dit risico kan doen afnemen.
Literatuur
Ferrari A, Somerville A, Baxter A, Norman R, Patten S, Vos T, et al. Global variation in the prevalence and incidence of major depressive disorder: a systematic review of the epidemiological literature. Psychol Med. 2013;43(3):471–81.
Kruijshaar ME, Barendregt J, Vos T, Graaf R de, Spijker J, Andrews G. Lifetime prevalence estimates of major depression: an indirect estimation method and a quantification of recall bias. Eur J Epidemiol. 2005;20(1):103–11.
Ramaekers JG. Antidepressants and driver impairment: empirical evidence from a standard on-the-road test. J Clin Psychiatry. 2003;64(1):20–9.
Ramaekers JG, Ansseau M, Muntjewerff N, Sweens J, O’hanlon J. Considering the P450 cytochrome system as determining combined effects of antidepressants and benzodiazepines on actual driving performance of depressed outpatients. Int Clin Psychopharmacol. 1997;12(3):159–69.
Meuleners LB, Duke J, Lee AH, Palamara P, Hildebrand J, Ng JQ. Psychoactive medications and crash involvement requiring hospitalization for older drivers: a population‐based study. J Am Geriatr Soc. 2011;59(9):1575–80.
Ravera S, Rein N van, Gier JJ de. Road traffic accidents and psychotropic medication use in the Netherlands: a case-control study. Br J Clin Pharmacol. 2011;72(3):505–13.
Barbone F, McMahon A, Davey P, Morris A, Reid I, McDevitt D, et al. Association of road-traffic accidents with benzodiazepine use. Lancet. 1998;352(9137):1331–6.
Ravera S, Ramaekers JG, Gier JJ de. Are selective serotonin reuptake inhibitors safe for drivers? What is the evidence? Clin Ther. 2012;34(5):1070–83.
Flockhart D. Drug interactions: cytochrome P450 drug interaction table. Indianapolis: Indiana University School of Medicine; 2010.
Sluiszen NN van der, Wingen M, Vermeeren A, Vinckenbosch F, Jongen S, Ramaekers JG. Driving performance of depressed patients who are untreated or receive long-term antidepressant (SSRI/SNRI) treatment. Pharmacopsychiatry. 2017;50(5):182–8.
Wingen M, Ramaekers JG, Schmitt JA. Driving impairment in depressed patients receiving long-term antidepressant treatment. Psychopharmacology (Berl). 2006;188(1):84–91.
Verster JC, Ramaekers JG. The on-the-road driving test. Drugs, driving and traffic safety. Basel: Springer; 2009.
Jongen S, Vermeeren A, Sluiszen N van der, Schumacher M, Theunissen E, Kuypers K, et al. A pooled analysis of on-the-road highway driving studies in actual traffic measuring standard deviation of lateral position (ie, ‘weaving’) while driving at a blood alcohol concentration of 0.5 g/L. Psychopharmacology (Berl). 2017;234(5):837–44.
Beck AT, Steer RA, Carbin MG. Psychometric properties of the Beck Depression Inventory: twenty-five years of evaluation. Clin Psychol Rev. 1988;8(1):77–100.
Hamilton M. Development of a rating scale for primary depressive illness. Br J Soc Clin Psychol. 1967;6(4):278–96.
Verster JC, Roth T. Predicting psychopharmacological drug effects on actual driving performance (SDLP) from psychometric tests measuring driving-related skills. Psychopharmacology (Berl). 2012;220(2):293–301.
Brunnauer A, Laux G, David I, Fric M, Hermisson I, Möller H‑J. The impact of reboxetine and mirtazapine on driving simulator performance and psychomotor function in depressed patients. J Clin Psychiatry. 2008;69(12):1880–6.
Author information
Authors and Affiliations
Corresponding author
Rights and permissions
About this article
Cite this article
Vinckenbosch, F.R.J., Wingen, M., van der Sluiszen, N.N.J.J.M. et al. Langdurig gebruik van tweedegeneratieantidepressiva en rijvaardigheid. Neuropraxis 23, 2–6 (2019). https://doi.org/10.1007/s12474-018-00212-0
Published:
Issue Date:
DOI: https://doi.org/10.1007/s12474-018-00212-0