2

Samenvatting

keelpijn met koorts

Antwoorden

1

U vermoedt acute tonsillitis met daarbij een regionale lymfadenitis. Aan het aspect is niet te zien of dit een virale dan wel een bacteriële ontsteking is. De aanwezigheid van een ontstoken lymfklier pleit sterk voor een bacteriële ontsteking, in de regel veroorzaakt door een groep-A-bèta-hemolytische streptokok.

2

Het meest zinvol is bacteriologisch onderzoek van een keeluitstrijk (‘keelwat’). Van de kweek kunt u na 24 tot 48 uur de uitslag opvragen. In de praktijk hoeft men dit onderzoek echter niet bij elke keelontsteking te verrichten.

3

De volgende behandeling komt in aanmerking:

• voeding zacht of half vloeibaar (met het oog op de keelpijn) en met ruime vochtvoorziening in de eerste dagen (wegens de koorts);

• penicilline per os;

• pijnstilling bij forse keelpijn en onvoldoende vochtintake;

• afspraak voor telefonisch overleg.

4

De controle bestaat uit:

• moeder neemt tweemaal daags de temperatuur op;

• u hoort overmorgen telefonisch van haar hoe het gaat.

5

• R/feneticillinesuspensie, D/quantum suff, S/3 dd 150 mg gedurende tien dagen;

• voeding bij keelpijn: vruchtensap, appelmoes, melkproducten (tot een halve liter per dag), thee met suiker en melk, bouillon of soep, aardappelpuree met zachte groente.

Opmerkingen

Een keelontsteking met lymfadenitis doet ook aan mononucleosis infectiosa (ofwel ziekte van Pfeiffer, klierkoorts) denken, maar dan zijn in de regel meer lymfklieren in de hals voelbaar vergroot.

Niet elke keelontsteking hoeft antibacterieel behandeld te worden. Het is zelfs de vraag, zeker bij kinderen, of en zo ja hoe lang (zeven of tien dagen) men elke keelontsteking met hemolytische streptokokken antibacterieel moet behandelen. Hierover lopen de meningen uiteen. Argumenten voor penicillinetherapie bij dit meisje zijn: fikse keelontsteking en bovendien acute lymfadenitis.

Voor het vaststellen van de kinderdosering van geneesmiddelen is een berekening op grond van het lichaamsoppervlak veelal te ingewikkeld. Eenvoudiger en voor geneesmiddelen met een grote therapeutische doseringsbreedte voldoende, is dan de berekening op grond van het lichaamsgewicht. Hierbij wordt de dosering berekend op grond van de leeftijd van het kind, waarbij wordt aangenomen dat de grootte van het kind ongeveer past bij zijn leeftijd. Voor de eerste levensmaanden is deze methode ongeschikt.

Table 1 Geneesmiddelendosering bij kinderen vanaf de leeftijd van vier maanden.

Behandeling (‘therapie’) omvat meer dan medicatie. De volgende punten vereisen achtereenvolgens de nodige aandacht:

• leefwijze: wat is aan te bevelen voor de leefwijze? Al of niet naar school, naar zwemles, binnen blijven, bedrust, isolatie, enzovoort?

• voeding: wat is aan te bevelen voor de voeding?

• medicatie: is het nodig één of meer medicamenten voor te schrijven? En zo ja, welk medicament en op welke wijze toegediend?

• controle: moet controle plaatsvinden? En zo ja, wanneer en hoe?